Αρχ. Παύλος Δημητρακόπουλος, Ο απόστολος Ανδρέας ο πρωτόκλητος

Ὁ ἀπόστολος Ἀνδρέας ὁ πρωτόκλητος

Αρχ. Παύλος Δημητρακόπουλος

Πρ. Ιερού Ναού Τιμίου Σταυρού Πειραιώς

Ὁ ἀπόστολος Ἀνδρέας, ἀδελφός του Πέτρου, καταγόταν ἀπό τήν πόλη Βηθσαϊδά καί ἦταν ψαράς στό ἐπάγγελμα, ὅπως καί ὁ ἀδελφός του. Ὅταν ὁ Πρόδρομος ἐμφανίστηκε στό δημόσιο κήρυγμά του, ὁ Ἀνδρέας προσκολλήθηκε σ’ αὐτόν καί ἔγινε μαθητής του μαζί μέ τόν Πέτρο.

Αὐτός πρῶτος, (ἐξ οὐ καί πρωτόκλητος), μέ τόν Ἰωάννη ἀξιώνεται νά ἔχει τήν πρώτη γνωριμία καί συνομιλία μέ τόν Ἰησοῦ, προτοῦ ἀκόμη αὐτός ἀρχίσει τό δημόσιο ἔργο του στή Γαλιλαία, ἐνῶ δηλαδή βρισκόταν στήν περίχωρο τοῦ Ἰορδάνη. Ἡ πρώτη αὐτή γνωριμία ἐντυπωσίασε τόσο βαθιά τόν Ἀνδρέα, ὥστε στή συνέχεια ἔσπευσε ἀμέσως νά γνωστοποιήσει τό γεγονός στόν Πέτρο καί νά τόν φέρει στόν Ἰησοῦ. Ὅταν ἀργότερα ὁ Ἰησοῦς ἦλθε στή Γαλιλαία καί κάλεσε τά δύο ἀδέλφια νά τόν ἀκολουθήσουν αὐτοί ὁριστικά πλέον τόν ἀκολούθησαν, ἀφοῦ ἐγκατέλειψαν τά πάντα. Ἀπό τότε ὁ Ἀνδρέας γίνεται πιστός μαθητής τοῦ Χριστοῦ καί συγκαταλέγεται στήν πρώτη τετράδα τῶν δώδεκα μαθητῶν. Ἡ παρουσία του καί ὁ ρόλος του γίνεται ἐμφανής σέ δύο περιπτώσεις: α) στό θαῦμα τοῦ χορτασμοῦ τῶν πεντακισχιλίων, ὅταν παίρνει τό λόγο γιά νά πεῖ, ὅτι ὑπάρχουν μόνο πέντε ψωμιά καί δύο ψάρια διαθέσιμα, τά ὁποῖα εἶναι ἀδύνατον νά ἐπαρκέσουν γιά τόσο πολύ λαό, β) ὅταν κάποιοι Ἕλληνες προσήλυτοι ζήτησαν νά δοῦν τόν Ἰησοῦ, τότε παρενέβησαν ὁ Ἀνδρέας μέ τόν Φίλιππο γιά νά διευκολύνουν τήν πρόσβασή τους πρός αὐτόν. Μετά τήν ἀνάσταση ὁ Ἀνδρέας εἶναι παρών καί αὐτόπτης μάρτυρας τοῦ ἀναστάντος Χριστοῦ σέ ὅλες τίς περιπτώσεις στίς ὁποῖες γίνεται λόγος στήν Καινή Διαθήκη γιά τίς ἐμφανίσεις τοῦ ἀναστάντος στούς μαθητές, ὅπως ἐπίσης καί τῆς ἀναλήψεώς του στό ὅρος τῶν Ἐλαιῶν. Εἶναι παρών κατά τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς καί δέχεται τήν ἐπιφοίτηση τοῦ ἁγίου Πνεύματος μαζί μέ ὅλους τους μαθητές, ὅπως ἐπίσης ἀργότερα τό 49 μ.Χ. στήν Ἀποστολική Σύνοδο τῶν Ἱεροσολύμων.

Γιά τήν παραπέρα ἱεραποστολική δράση τοῦ ἀποστόλου Ἀνδρέα τίποτε δέ γνωρίζουμε ἀπό τήν Καινή Διαθήκη. Ἀπό τήν Παράδοση πληροφορούμαστε, ὅτι ὁ Ἀνδρέας ἐκήρυξε μαζί μέ τόν Πέτρο καί ἄλλους μαθητές στή Σινώπη τοῦ Εὐξείνου Πόντου, τόσο πρός τούς Ἰουδαίους ὅσο καί πρός τούς ἐθνικούς. Τό κήρυγμά του καρποφόρησε παρά τίς δυσκολίες καί τούς πρώτους πενιχρούς καρπούς. Ἀπό τήν Σινώπη ὁ Ἀνδρέας μαζί μέ τόν Ματθία καί ἄλλους μαθητές πῆγαν στή Σαμψούντα, ὅπου ἵδρυσαν Ἐκκλησία. Ἀφοῦ περιόδευσε τόν Πόντο, τήν Ἰβηρία καί τή χώρα τῶν Πάρθων, ἐπέστρεψε στά Ἱεροσόλυμα. Στή δεύτερη περιοδεία του μέσω τῆς Ἀντιοχείας πῆγε στήν Ἔφεσο, τήν Λαοδίκεια τῆς Φρυγίας, τήν Ὀδυσσούπολη τῆς Μυσίας, τήν Νίκαια τῆς Βιθυνίας, τήν Νικομήδεια, τήν Χαλκηδόνα, τήν Ἄμαστρη, γιά νά καταλήξει καί πάλι στή Σινώπη. Ἀργότερα ἐπισκέφθηκε τή Σαμψούντα καί Τραπεζούντα, τούς Ἀλανούς, Ζηκχούς, Βοσπορινούς καί Χερσονῆτες, γιά νά ἐπιστρέψει ἀκόμη μία φορά στή Σινώπη. Στή συνέχεια πέρασε ἀπό τό Βυζάντιο, τήν Ἡράκλειά τῆς Θράκης, τήν Σκυθία, τήν Μακεδονία καί τήν Πελοπόννησο, μέ τελικό σταθμό τήν Πάτρα. Ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Νικηφόρος (8ος αἰώνας), ὅπως καί ἄλλοι μεταγενέστεροι συγγραφεῖς γράφει, ὅτι ὁ Ἀνδρέας ἐκήρυξε στό Βυζάντιο, ἵδρυσε ναό στήν Ἀργυρούπολη καί χειροτόνησε ἐπίσκοπο τόν Στάχυ. Ἑπομένως τό Βυζάντιο δέν ἔμεινε ἔξω ἀπό τή δράση τοῦ Ἀνδρέα, γι’ αὐτό καί ἡ Ἐκκλησία τῆς Κωνστα-ντινουπόλεως δικαίως θεωρεῖ ὡς ἱδρυτή της τόν Πρωτόκλητο καί ἡ 30η Νοεμβρίου θεωρεῖται ὡς ἡ θρονική ἑορτή τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Τό κήρυγμα τοῦ ἀποστόλου καί τά θαύματά του στήν Πάτρα εἶχαν θαυμαστούς καρπούς. Μέ ὁρμητήριο τήν Πάτρα ὁ Ἀνδρέας ἐκήρυξε σέ ὅλη τήν Ἀχαΐα, τήν ἐποχή πού ἦταν ἀνθύπατοι ὁ Λέσβιος καί ὁ διάδοχός του Αἰγεάτης. Τόν Λέσβιο πέτυχε νά τόν προσελκύσει στό Χριστό ὅπως καί τή σύζυγό του Αἰγεάτη Μαξιμίλλα. Μαρτύρησε στήν Πάτρα μέ σταυρικό θάνατο πιθανῶς τήν ἐποχή τοῦ διωγμοῦ τοῦ Νέρωνα.