Γιώργος Παπαθανασόπουλος, Απώλεια: π. Ηλίας Μαστρογιαννόπουλος

Απώλεια:  π.  Ηλίας Μαστρογιαννόπουλος

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Σημαντική απώλεια για την Εκκλησία της Ελλάδος. Το περασμένο Σάββατο απεβίωσε ο αρχιμανδρίτης π. Ηλίας Μαστρογιαννόπουλος.

Τον περασμένο Οκτώβριο είχε συμπληρώσει τα εκατό του χρόνια, είχε διατελέσει προϊστάμενος της Αδελφότητας «ΖΩΗ», είχε συγγράψει πλήθος βιβλίων,  και είχε την εκτίμηση κληρικών και λαϊκών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Προερχόμενος από αστική οικογένεια των Αθηνών και άριστος γνώστης των γαλλικών, σε όλη του τη ζωή δίδαξε τον συνδυασμό της Ορθόδοξης πνευματικότητας με την προσέγγιση της ελληνικής και ξένης σύγχρονης διανόησης.

          Στο βιβλίο του «Η αγωνία του σύγχρονου ανθρώπου – υπεύθυνες μαρτυρίες πάνω στην κρίση του πολιτισμού» (Εκδ. Αθ. Μαρτίνου) γράφει ότι ο ελβετός ψυχίατρος και ψυχαναλυτής  Καρλ Γιουνγκ επισήμανε ότι ο συγχρονος άνθρωπος βρίσκεται συνεχώς κάτω από μια διπλή πίεση: τη μαζοποίηση, που τον κάνει μια ανώνυμη μονάδα χαμένη μέσα στο πλήθος και την ατομικοποίηση, που υπερτονίζει το εγώ του και του αδυνατίζει τις αυθεντικές προσωπικές σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους».

Από τη μια πλευρά γράφει για τους επιστήμονες που περιγράφουν τη αγωνία τους για την κατάσταση της εποχής μας και από την άλλη γράφει για άλλους επιστήμονες και λογοτέχνες που βρίσκουν έμπνευση στον Θεό για να δημιουργήσουν δρώντας θετικά. Ένας από αυτούς ήταν ο γνώριμός του σοφός αρχιτέκτονας Δημήτρης Πικιώνης, ο, μεταξύ πολλών άλλων, διαμορφώσας αριστουργηματικά τον περί την Ακρόπολη υπαίθριο χώρο. Στο βιβλίο του «Μαρτυρίες και επιστροφές» (Εκδ. «Δαμασκός») ο π. Ηλίας  γράφει ότι ο Πικιώνης αποκάλυψε σε μια, με τίτλο «Ευσέβεια», προσευχή του, δημοσιευμένη στη «Χιακή Επιθεώρηση», ότι αγάπησε το περιβάλλον ως έργο του Θεού, γι΄ αυτό και το σεβάστηκε:

«Έθεσες παντού Νόμους, ω Θεέ. Δώσε να τους ακολουθώ, δώσε να μην τους προσβάλλω...Δώσε να μαντεύσω και να σεβασθώ τον Νόμον, που δίνει τη Γαλήνη εις τα μακρινά βουνά, τη δύναμη εις τους βράχους και τη χάρη εις το λεπτό άνθος, που εμψυχώνει τη χάρη του λεπτού φυτού».

Ο πατέρας του π. Ηλία ήταν γιατρός και η μητέρα του της οικογενείας Ματθοπούλου, που ανέδειξε, μεταξύ άλλων τον ιδρυτή της «Ζωής» π. Ευσέβιο, τον διεθνούς φήμης μαέστρο και συνθέτη Δημήτρη Μητρόπουλο και τον εκλεκτό δημοσιογράφο Βάσο Μαθιόπουλο. Ήταν στο Πειραματικό σχολείο συμμαθητής με τον Ανδρέα Γ. Παπανδρέου. Το 1938, παρά την άρνηση των γονέων του, εισήλθε στην Χριστιανική Αδελφότητα «ΖΩΗ»  και έζησε την ακμή της, τους ιδεολογικούς κατά του ολοκληρωτισμού αγώνες της, τις ιεραποστολικές της δράσεις, την πολεμική που δέχθηκε από την ιντελιγκέντσια του τόπου και την παρακμή της.  Παρά τις προτάσεις που δέχθηκε αρνήθηκε να χειροτονηθεί Μητροπολίτης και, προς τιμήν του, αναγνώρισε ότι η κριτική που δέχθηκε ως προς τον χαρακτήρα της η κίνηση από δόκιμους θεολόγους, όπως από τον π. Κάλλιστο Γουέαρ, σημερινό Μητροπολίτη Διοκλείας,  και τον π. Γ. Φλορόφσκι έχει βάση και θα έπρεπε να επανεξετασθεί η θέση της μέσα στην Εκκλησία.-