Πρωτοπρ. Διονύσιος Τάτσης, Ρήσεις και διηγήσεις Γέροντος Παϊσίου (5ον)

ΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ

(5ον)

Γράφει ο Πρωτοπρεσβύτερος Διονύσιος Τάτσης

Οἱ πιστοὶ καταφεύγουν στοὺς ἐνάρετους κληρικοὺς καὶ μοναχοὺς προκειμένου νὰ τοὺς συμβουλευτοῦν γιὰ διάφορα θέματα καὶ προβλήματα, ποὺ ἀντιμετωπίζουν. Μερικοὶ μάλιστα, ἀγωνιώδεις καὶ ὀλιγόπιστοι καθὼς εἶναι, γιὰ τὸ ἴδιο θέμα πηγαίνουν σὲ πολλοὺς πνευματικοὺς καὶ παθαίνουν σύγχυση, ἀφοῦ ἀκοῦν πολλὲς διαφορετικὲς ἀπόψεις. Τὸ ὀρθὸ εἶναι νὰ ἐμπιστεύονται μόνο ἕνα κληρικὸ καὶ νὰ δέχονται ὅσα τοὺς πεῖ χωρὶς καμιὰ ἐπιφύλαξη. Ἐὰν ὑπάρχει ἡ ἀγαθὴ προαίρεση καὶ ἡ πίστη στὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ, ὅλα ἐξομαλύνονται. Πρέπει δὲ νὰ γνωρίζουν ὅτι «ὁ καθένας ἑρμηνεύει κάτι ἀνάλογα μὲ τὴν πνευματική του κατάσταση», ὅπως ἔλεγε ὁ Γέροντας Παΐσιος.

Εἶπε ὁ Γέροντας: «Κατάνυξη εἶναι ἡ ἐσωτερικὴ πνευματικὴ ἀλλοίωση κατὰ τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς..

Πρέπει νὰ ζεῖ κανεὶς τὴν παρουσία τοῦ Θεοῦ. Τότε κατακλύζεται ἀπὸ εὐγνωμοσύνη, διότι ὅλα τὰ βλέπει ὡς εὐλογία τοῦ Θεοῦ».

Πολλὰ πράγματα στὴν πνευματικὴ ζωὴ δὲν μπορεῖ νὰ τὰ ἐξηγήσει ἕνας ἀρχάριος καὶ ἄπειρος. Χρειάζεται πολυετὴς ἐμπειρία, γιὰ νὰ κατανοήσει κάποιος ἐπήρειες καὶ καταστάσεις καὶ νὰ σιγουρευτεῖ ὅτι βαδίζει τὸ δρόμο τοῦ Θεοῦ, χωρὶς νὰ παρασύρεται ἀπὸ τὸ διάβολο. Μερικοὶ μάλιστα χρονίζουν στὸν πνευματικὸ ἀγώνα, ἀλλὰ ὑστεροῦν, γιατὶ δὲν κινοῦνται μὲ ἀδιάπτωτο ἱερὸ ζῆλο καὶ συχνὰ συμβιβάζονται μὲ τὰ ἐφήμερα καὶ μάταια. Ἰδιαίτερα προσεκτικὸς πρέπει νὰ εἶναι κάποιος, ὅταν θέλει νὰ ἐπικοινωνήσει μὲ ἄλλους ἀδελφούς, γιὰ νὰ τοὺς βοηθήσει πνευματικά. Ἀναγκαία προϋπόθεση εἶναι νὰ ἔχει ὁ ἴδιος πνευματικὴ ζωὴ καὶ νὰ μὴ καλλιεργεῖ στὸν ἑαυτό του τὴν ψευδαίσθηση ὅτι καὶ μόνο μὲ τὴν ἐπιθυμία τῆς πνευματικῆς ζωῆς μπορεῖ νὰ πετύχει πολλά. Εἶναι πολὺ διαφωτιστικὸς ὁ ἁπλός, πλὴν μεστὸς νοημάτων, λόγος τοῦ Γέροντα Παϊσίου: «Γιὰ νὰ βλέπεις τὸν ἄλλο σὰν ἄγγελο, πρέπει νὰ γίνεις καὶ σὺ ἄγγελος».

Τὰ πνευματικὰ βιβλία δίνουν γνώσεις, τονώνουν τοὺς κατὰ Θεὸν ἀγωνιζόμενους καὶ προσφέρουν τὴν πολύτιμη ἐμπειρία τῶν Ἁγίων. Δὲν πρέπει ὅμως νὰ περιορίζεται κανεὶς μόνο στὴν μελέτη. Εἶναι ἀπαραίτητο νὰ ἐφαρμόζει στὴ ζωή του τις ἐντολές. Νὰ ἐπιβεβαιώνει τὴ θεωρία τῶν βιβλίων μὲ τὴ δική του πράξη. Παλιότερα αὐτὸς ἦταν ὁ πνευματικὸς κανόνας καὶ στὰ μοναστήρια. Σήμερα τὰ πράγματα ἔχουν μερικῶς ἀλλάξει, γιατὶ οἱ περισσότεροι μοναχοὶ ἔχουν περάσει ἀπὸ σχολὲς καὶ μάλιστα πανεπιστημιακὲς καὶ εἶναι κάτοχοι τῆς θεωρίας καὶ ὄχι τῆς ἐμπειρίας. Ὁ Γέροντας Παΐσιος ἔλεγε σχετικὰ μὲ τὴ μελέτη τῶν πνευματικῶν βιβλίων: «Ὅταν διαβάζετε, νὰ διαβάζετε λίγο καὶ νὰ τὸ μεταφέρετε στὴ ζωή σας. Ὄχι διαβάζουμε, διαβάζουμε σὰν τὸ παιδί, ποὺ θηλάζει τὴν πιπίλα ἀντὶ γιὰ τὸ μαστὸ τῆς μάνας. Νὰ μὴ διαβάζουμε μόνο, γιατὶ αὐτὸ μᾶς εὐχαριστεῖ περισσότερο. Μερικοὶ κοσμικοὶ κυρίως διαβάζουν πνευματικὰ βιβλία μὲ τὶς ὧρες καὶ ἐπειδὴ εὐχαριστοῦνται, νομίζουν ὅτι ἔχουν καὶ κατάσταση, ὅτι εἶναι καλοί. Μαθαίνουν πολλά, τὰ λένε καὶ στοὺς ἄλλους γιὰ ἐπίδειξη, καὶ νομίζουν ὅτι κάτι εἶναι• ἂν ὅμως πᾶν σὲ μοναστήρι δὲν μποροῦν νὰ σταθοῦν, φεύγουν. Στὸν κόσμο νόμιζαν ὅτι ἦταν καλύτεροι, γιατὶ διάβαζαν χωρὶς νὰ ἐφαρμόζουν, ἄκουγαν καὶ τοὺς ἐπαίνους. Ἐδῶ (στὰ μοναστήρια τοῦ Ἁγίου Ὄρους) εἶναι τελευταῖοι στὴ σειρά, κανεὶς δὲν τοὺς ἐπαινεῖ. Οἱ Δυτικοὶ ἔχουν αὐτὸ τὸ πνεῦμα. Διαβάζουν, διαβάζουν καὶ ὁ καθένας τους ἐκφέρει γνώμη. Ὅλοι τους εἶναι σὰν θεολόγοι μορφωμένοι καὶ προσπαθοῦν νὰ ἑρμηνεύσουν τὰ πάντα».

Πολλοὶ χριστιανοὶ ἔχουν τὴν «ἀρετὴ» τῆς οἰκονομίας. Ἐπειδὴ θεωροῦν τὴ σπατάλη ἁμαρτία, φτάνουν στὴν ὑπερβολὴ μὲ τὸ νὰ θεωροῦν ἀρετὴ καὶ ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ τὴν οἰκονομία, ἡ ὁποία συχνὰ ἱκανοποιεῖ τὸ φοβερὸ πάθος τῆς φιλαργυρίας καὶ ἂς μὴ τὸ παραδέχονται δημοσίως οἱ ἴδιοι. Τὸ θέμα εἶναι σοβαρὸ καὶ χρειάζεται ριζοσπαστικὴ ἀντιμετώπιση. Εἶναι ἐνδιαφέρον τὸ παράδειγμα, ποὺ ἀνέφερε ὁ Γέροντας Παΐσιος ἀπὸ τὴ δική του πρακτική: «Καλύτερα σπάταλος παρὰ φιλάργυρος. Μὲ τὴν οἰκονομία θὰ πέσω ἔξω. Κάποτε γιὰ νὰ μοῦ φτάσουν τα λουκούμια, ποὺ κερνοῦσα τὸν κόσμο τὰ ἔκοβα στὰ δύο. Ἒ, τότε τὰ λουκούμια δὲν μοῦ ἔφταναν. Ὅταν ἄρχισα νὰ παρακαλῶ τοὺς ἀνθρώπους νὰ πάρουν καὶ δεύτερο λουκούμι, ἔ, τότε εἶχα καὶ περίσσευμα ἀπὸ λουκούμια. Ὁ οἰκογενειάρχης ὅμως ἔχει ὑποχρέωση χωρὶς ἀγωνία νὰ κάνει οἰκονομίες, γιὰ νὰ βοηθήσει τὰ παιδιά του».

πηγή: Ορθόδοξος Τύπος, 18/5/2012