Πρωτοπρ. Διονύσιος Τάτσης, Ἡ παραδοσιακὴ ἐμφάνισις τῶν κληρικῶν

Ἡ παραδοσιακὴ ἐμφάνισις τῶν κληρικῶν

Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση

ΠΟΛΛΟΙ νεώτεροι κληρικοί ἔχουν τήν τάση νά ἐμφανίζονται στήν κοινωνία περιποιημένοι καί σύγχρονοι, περιφρονώντας τήν παραδοσιακή ἐμφάνιση πού εἶναι τά ράσα, τό καλυμμαύχι, τά μαλλιά καί τά γένια. Νομίζουν ὅτι μέ τόν τρόπο αὐτό εἶναι πιό κοντά στόν κόσμο καί τό ὅποιο ποιμαντικό τους ἔργο διευκολύνεται καί γίνεται ἀποτελεσματικότερο.

Πρόκειται περί πλάνης. Οἱ ἰσχυρισμοί τῶν προοδευτικῶν κληρικῶν δέν εὐσταθοῦν.

Τό κοσμικό φρόνημα τούς ἐμποδίζει νά προχωρήσουν στήν πνευματική ζωή καί νά ἀποκτήσουν τήν ἐμπιστοσύνη τοῦ ποιμνίου τους. Μπορεῖ νά κάνουν θόρυβο καί νά ἀκοῦν ἐπαίνους ἀπό μερικούς κοσμικούς καί ἄσχετους, ὅμως δέν βοηθοῦν καθόλου τό ποίμνιό τους πνευματικά. Θά ἔλεγα, χωρίς ὑπερβολή, ὅτι μᾶλλον τό ἀπομακρύνουν ἀπό τήν Ἐκκλησία. Ἀλήθεια, πῶς νά ἐμπιστευθεῖς τέτοιους κληρικούς, πού ποτέ δέν γεύτηκαν τήν πνευματική ζωή καί ποτέ δέν ἀπαρνήθηκαν τή νοοτροπία καί τίς ἀδυναμίες τῶν κοσμικῶν;

Ὁ πολύπειρος καί θερμός ὑποστηρικτής τῆς ἐκκλησιαστικῆς παράδοσης μητροπολίτης Φλωρίνης Αὐγουστῖνος Καντιώτης περιέγραφε μέ ἐπιτυχία τήν ἐμφάνιση τῶν νεωτέρων κληρικῶν, ἀποκαλύπτοντας συγχρόνως τήν πνευματική τους κενότητα καί τό κοσμικό φρόνημα, πού τούς διαβρώνει καί τούς ἐξαφανίζει κάθε ἴχνος ἱερατικοῦ ζήλου. Ἔγραφε λοιπόν ὁ π. Αὐγουστῖνος σέ ἀναφορά του πρός τήν Ἱερά Σύνοδο: «Ἐσχάτως μεταξύ τῶν κληρικῶν καί δή τῶν νεωτέρων παρατηρεῖται τάσις, ὅπως οὗτοι ἐμφανίζωνται ἐπί τό κοσμικώτερον. Οὕτω κληρικοί θεῶνται εἰς κουρεῖα. Κόπτουν τήν κόμην καί περικόπτουν τήν γενειάδα, περιλούονται μέ ἀρώματα, καί φρεσκοξυρισμένοι εἰς τόν τράχηλον ἐξέρχονται ἐκ τῶν κουρείων εὐωδιάζοντες ἐκ τῶν ἀρωμάτων.

Ἀποβάλλουν ἐπίσης τό ἐξώρασον καί μέ τό ἀντερί, ἐκ πολυτελοῦς ὑφάσματος, ζωηροῦ καί ἀνοικτοῦ ἔστιν ὅτε χρώματος, μέ κολλάρον, μέ ὡρολόγιον χρυσοῦν εἰς τήν χεῖρα, μέ χρυσῆν ἅλυσιν ἐκ τοῦ λαιμοῦ κρεμασμένην, μέ ὑποδήματα τοῦ τελευταίου συρμοῦ, καί μέ τσιγάρον εἰς τό στόμα καί ἀναπτῆρα εἰς τό χέρι, κάμνουν τήν ἐμφάνισίν των δημοσίᾳ. Παντοῦ. Καί εἰς θέατρα καί εἰς κινηματογράφους καί εἰς γήπεδα ποδοσφαιρικῶν συναντήσεων, διατί ὄχι καί εἰς ταβέρνας καί ἐξοχικά κέντρα, εἰς τά ὁποῖα συχνάζει τό κοσμικώτερον μέρος τῆς κοινωνίας. Ὡς δέ ἔχομεν διαπιστώσει, οἱ μέ τοιαύτην ἐξωτερικήν ἐμφάνισιν κληρικοί εἶναι, κατά κανόνα, φορεῖς καί… νέων ἰδεῶν, ἐκμονδερνισμοῦ καί ἐκκοσμικεύσεως τῆς Ἐκκλησίας» («Ἐκκλησιαστικός στρουθοκαμηλισμός», 1973, σελ.159-160).

Οἱ νεωτεριστές κληρικοί εἶναι ὑπερήφανοι, ἀλλά καί ἀμαθεῖς παπαγάλοι. Ἔχουν μεγάλη ἰδέα γιά τόν ἑαυτό τους καί ἐπανα- λαμβάνουν φράσεις καί λέξεις τοῦ συρμοῦ. Μέ παιδαριώδη ἐπιχειρήματα προσπαθοῦν νά ὑποτιμήσουν τούς παραδοσιακούς συναδέλφους τους καί νά τούς ἐμφανίσουν ὡς καθυστερημένους καί ὀπισθοδρομικούς. Χωρίς καμιά ἀναστολή περιφρονοῦν τή νηστεία, τίς ἱερές ἀκολουθίες, τίς ἐκκλησιαστικές παραδόσεις. Εἶναι, θά ἔλεγα, νέοι Λούθηροι. Ἔχουν ἐπίσης καί πολλές κρυφές ἀδυναμίες, στίς ὁποῖες δέν θέλω νά ἀναφερθῶ.

Ἐκεῖνο ὅμως πού πρέπει νά μάθουν καί νά ἀποδεχτοῦν αὐτοί οἱ κληρικοί εἶναι ὅτι «ἡ ἐμφάνισις τοῦ Ὀρθοδόξου κληρικοῦ ἔχει βαθείας ρίζας εἰς τόν ψυχικόν κόσμον τοῦ λαοῦ, πᾶσα μεταβολή προσκρούει εἰς τά αἰσθήματα τοῦ εὐσεβοῦς λαοῦ καί προκαλεῖ σκανδαλισμόν συνειδήσεων» (ὅπ. παρ., σελ. 163).

Ὁ λαός μας ἐκτιμᾶ ἰδιαίτερα τούς παραδοσιακούς καί εὐσεβεῖς κληρικούς, ἐνῶ ἀπέναντι στούς νεωτεριστές καί κοσμικούς διατηρεῖ τίς ἐπιφυλάξεις του. Πρέπει οἱ μητροπολίτες νά προσέξουν τό θέμα τῆς ἐμφάνισης τῶν κληρικῶν τους καί νά τούς ἐμπνεύσουν τό σεβασμό στήν ἐκκλησιαστική παράδοση, γιατί δέν πρόκειται γιά παρωνυχίδα, ἀλλά γιά ἀναγκαία προϋπόθεση προκειμένου νά ἔχει ἐπιτυχία τό ποιμαντικό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ λαϊκή παροιμία ὅτι «τά ράσα δέν κάνουν τόν παπά» εἶναι ὀρθή, γιατί ὑπενθυμίζει ὅτι ὁ παπάς πρέπει νά εἶναι πνευματικός ἀγωνιστής καί πρῶτος αὐτός νά τηρεῖ τίς ἐντολές. Αὐτό εἶναι τό βαθύτερο νόημά της καί δέν πρέπει νά χρησιμοποιεῖται ἀπό τούς μή ἀγωνιζόμενους νεωτεριστές κληρικούς, γιά νά δικαιολογήσουν τήν κοσμική τους νοοτροπία. Καί νά μή ξεχνοῦν ὅτι τά ράσα, πού δέν κάνουν τόν παπά, ἀσκοῦν εὐεργετική ἐπίδραση στόν παπά τόν ἀνυψώνουν στά μάτια τοῦ λαοῦ καί τόν προφυλάσσουν ἀπό παγίδες καί πειρασμούς.

Ορθόδοξος Τύπος, 9/1/2015