Γιώργος Παπαθανασόπουλος, Ναυάγιο στη Διορθόδοξη Επιτροπή

Ναυάγιο στη Διορθόδοξη Επιτροπή

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Ναυάγιο υπήρξε στη Διορθόδοξη Επιτροπή για τη σύνταξη του Κανονισμού εργασιών της Πανορθόδοξης Συνόδου. Η αποτυχία των δεκατεσσάρων κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών να καταλήξουν σε θετικό αποτέλεσμα επί θέματος όχι ουσίας, δείχνει τη δυσκολία που υπάρχει στο να πραγματοποιηθεί η Πανορθόδοξη Σύνοδος. Οι πιθανότητες έχουν περιοριστεί σημαντικά.

Οι συνεδριάσεις ήταν να διεξαχθούν επί τριήμερο πρωί –απόγευμα από το πρωί της Τετάρτης, 16ης Δεκεμβρίου, έως την απογευματινή συνεδρίαση της Παρασκευής, 18ης του ιδίου μηνός. Τελικά οι εργασίες της Επιτροπής δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. Ουσιαστικά τέλειωσαν από την πρώτη ημέρα. Στο αδιέξοδο που υπήρξε την πρώτη ημέρα αποφασίστηκε να σταματήσουν να συζητούν επί του Κανονισμού των εργασιών της Συνόδου και την επόμενη ημέρα, Πέμπτη, 17η Δεκεμβρίου, να καταλήξουν τουλάχιστον σε ένα Ανακοινωθέν. Ούτε αυτό κατέστη δυνατόν να επιτευχθεί και οι αντιπροσωπείες από την Παρασκευή, 18 Δεκεμβρίου, άρχισαν να αποχωρούν άπρακτες. Χρήματα, κόποι, χρόνος δαπανήθηκαν εις μάτην...

Η Επιτροπή τερμάτισε τις εργασίες της πριν καν αρχίσουν σε ξενοδοχείο βορείου προαστείου της Αθήνας. Από την πρώτη στιγμή φάνηκαν οι δυσκολίες που υπήρχαν. Κατά τη διάρκεια της πρώτης ημέρας και ενώ συζητούνταν τα πρώτα τέσσερα άρθρα του σχεδίου Κανονισμού, από τα δεκαέξι που κατέθεσε τελικά το Οικουμενικό Πατριαρχείο, η Αντιπροσωπεία του Πατριαρχείου Αντιοχείας ζήτησε να περιληφθεί στον Κανονισμό ειδικό άρθρο, με το οποίο να προβλέπεται ότι στην περίπτωση απουσίας η αποχωρήσεως μιας ή περισσοτέρων Ορθοδόξων Εκκλησιών από τη Σύνοδο να επιβάλλεται η διάλυση της. Την πρότασή της υποστήριξαν και οι Εκκλησίες Ρωσίας, Γεωργίας και Τσεχίας και Σλοβακίας και μάλλον της Σερβίας. Οι άλλες Εκκλησίες υποστήριξαν ότι αν περάσει μια τέτοια πρόταση, τότε η ολοκλήρωση των εργασιών της Συνόδου θα εξαρτάται από την αποχώρηση ή όχι έστω και μιας Εκκλησίας, που έτσι θα μπορεί να δρα εκβιαστικά έναντι των υπολοίπων.

Ο προεδρεύων της Επιτροπής Μητροπολίτης Περγάμου κ. Ιωάννης μπρος στο προφανές αδιέξοδο από την επιμονή της Αντιόχειας και των άλλων Εκκλησιών, που υποστήριξαν την πρότασή της, πρότεινε να διακοπεί η συζήτηση επί του Κανονισμού και να δημιουργηθεί Επιτροπή που να καταθέσει νέα πρόταση. Όμως και αυτή δεν έγινε ομόφωνα δεκτή. Έτσι από τα δεκαέξι άρθρα της προτάσεως του Φαναρίου τις δύο από τις τρεις ημέρες των εργασιών της Επιτροπής είχαν συζητηθεί μόνο τα τέσσερα και οι εκπρόσωποι του Πατριαρχείου Αντιοχείας επέμεναν στην πρότασή τους. Το αδιέξοδο ήταν ανυπέρβλητο και άδοξα διακόπηκαν οι εργασίες της Επιτροπής.

Η συζήτηση επί του Κανονισμού παραπέμφθηκε στην προσεχή Σύναξη των Ορθοδόξων Εκκλησιών, μάλλον τον προσεχή Ιανουάριο. Όμως και αυτή η Σύναξη φαίνεται ότι θα έχει τεράστιες δυσκολίες να οδηγηθεί σε κάποιο θετικό αποτέλεσμα. Μητροπολίτης διερωτήθηκε αφού οι αντιπροσωπείες των Ορθοδόξων Εκκλησιών δεν συμφώνησαν επί του Κανονισμού πώς είναι δυνατό να συμφωνήσουν οι επικεφαλής τους;...Ο Πατριάρχης Αντιοχείας και αν παραστεί στη Σύναξη θα θέσει την ίδια πρόταση, που δεν είναι δυνατόν να γίνει αποδεκτή και επομένως, με τα σημερινά δεδομένα, είναι σχεδόν αδύνατο να υπάρξει συμφωνία για να προχωρήσει η Πανορθόδοξη Σύνοδος.

Οι δυσκολίες στη Σύναξη του προσεχούς Ιανουαρίου δεν θα είναι μόνο επί του Κανονισμού. Θα είναι και επί της συμμετοχής Προκαθημένων σ’ αυτήν. Ορισμένοι έχουν ήδη δηλώσει ότι δεν θα παραστούν, υποβαθμίζοντας έτσι τη σημασία της. Αν δεν υπάρξει κάποια αλλαγή στην απόφασή τους οι Πατριάρχες Αντιοχείας, Μόσχας και Γεωργίας και οι Αρχιεπίσκοποι Αθηνών και Τσεχίας και Σλοβακίας δεν πρόκειται να συμμετάσχουν. Ο Μητροπολίτης Γαλλίας κ. Εμμανουήλ, σε διάλειμμα των εργασιών της Συνάξεως επί του Κανονισμού, επισκέφθηκε τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο για να τον μεταπείσει και να συμμετάσχει στη Σύναξη του Ιανουαρίου, αλλά του δόθηκε αρνητική απάντηση. Σημειώνεται ότι τον Αρχιεπίσκοπο τον επισκέφθηκε και ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας του Πατριαρχείου της Μόσχας, Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ κ. Ιλαρίων...

Η τυχόν ματαίωση της Πανορθόδοξης Συνόδου θα αποτελέσει σοβαρό πλήγμα στο κύρος του Οικουμενικού Πατριαρχείου και προσωπικά του Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου. Οι αμετροέπειες των ανθρώπων του Φαναρίου, που υπερβολικά διαφήμιζαν το «κοσμοϊστορικό γεγονός» της Συνόδου έγινε μπούμεραγκ σε βάρος του. Μητροπολίτης της Εκκλησίας της Ελλάδος που ενημερώθηκε για τα δραματικά γεγονότα που συνέβησαν στην Επιτροπή επί του Κανονισμού σημείωσε ότι ο Θεός γνωρίζει καλύτερα από όλους αν πρέπει να διεξαχθεί η Πανορθόδοξη, και μάλιστα όπως επιδιώκεται να διεξαχθεί.