Τι ισχύει για τις απαλλαγές από τα Θρησκευτικά - Νέα απόφαση (ΦΕΚ 5130, τ.Β΄, 10-09-2024)

Δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ η νέα Υ.Α. 102791/ΓΔ4/10-09-2024 με θέμα "Ρύθμιση θεμάτων που αφορούν στην έναρξη και λήξη του σχολικού και διδακτικού έτους, στις αργίες, στις διακοπές, στις εγγραφές, στις μετεγγραφές, στη φοίτηση, στις απουσίες, στα παιδαγωγικά μέτρα, στον χαρακτηρισμό της διαγωγής και στην οργάνωση των σχολικών μονάδων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης" (ΦΕΚ 5130, τ.Β΄, 10-09-2024).

Η απόφαση ρυθμίζει τα σχετικά με τις εγγραφές και μετεγγραφές μαθητών, τις απουσίες, τις "ποινές" και πολλά αλλα θέματα καθημερινής λειτουργίας των σχολείων. Το  Άρθρο 22 αναφέρεται στην "Απαλλαγή μαθητών/τριών από την ενεργό συμμετοχή σε μαθήματα" και η παράγγραφος 3 στις απαλλαγές από τα Θρησκευτικά. Στις επόμενες παραγράφους 4 και 5 ορίζονται λεπτομέρειες για τον τρόπο επεξεργασίας και προστασίας των προσωπικών δεδομένων μαθητών που απαλλάσσονται από μαθήματα. 

Αναφορικά με τις απαλλαγές από τα Θρησκευτικά δεν αλλάζει κάτι από όσα ίσχυαν ενώ η απασχόληση των απαλλασσόμενων μαθητών ορίζεται με τρόπους που ίσχυαν μέχρι σήμερα χωρίς καμία αναφορά σε εναλλακτικό μάθημα, το οποίο προφανώς δεν είναι ακόμη έτοιμο. 

Παραθέτουμε τις σχετικές παραγράφους του ΦΕΚ: 

3. Θρησκευτικά:

α) Μαθητές/τριες οι οποίοι/ες δεν είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι (δηλαδή αλλόθρησκοι, ετερόδοξοι άθρησκοι, άθεοι, αγνωστικιστές), δύνανται, εφόσον το επιθυμούν, να απαλλαγούν από την υποχρέωση παρακολούθησης του μαθήματος των Θρησκευτικών, υποβάλλοντας σχετική αίτηση στον/στη Διευθυντή/ντρια της σχολικής μονάδας στην οποία αναφέρεται το εξής: «Λόγοι θρησκευτικής συνείδησης δεν επιτρέπουν τη συμμετοχή μου/του παιδιού μου στο μάθημα των Θρησκευτικών». Η αίτηση υπογράφεται από τον ίδιο/ίδια τον/τη μαθητή/τρια, αν είναι ενήλικος/η, ή και από τους δύο γονείς/κηδεμόνες του/της, αν είναι ανήλικος/η. Μόνο στην περίπτωση που η γονική μέριμνα ασκείται από τον ένα γονέα, αρκεί η υπογραφή του/της ασκούντος/ούσης τη γονική μέριμνα.

β) Η ως άνω αίτηση, με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής του/της ίδιου/ας μαθητή/τριας (αν είναι ενήλικος/η) ή και των δύο (2) γονέων του/της (αν είναι ανήλικος/η), παραλαμβάνεται από τον/τη Διευθυντή/ντρια του σχολείου εντός αποκλειστικής χρονικής προθεσμίας που διαρκεί από την 1η Σεπτεμβρίου έως και την πέμπτη ημέρα μετά την έναρξη των μαθημάτων κάθε σχολικού έτους. Το γνήσιο της υπογραφής δύναται να βεβαιώνει κατά την παρ. 1 του άρθρου 11 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999, Α' 45) και ο/η Διευθυντής/ντρια της σχολικής μονάδας κατά την υποβολή της αίτησης, η οποία υπογράφεται ενώπιόν του/της. Ο/Η Διευθυντής/ντρια ενημερώνει για την υποβολή της σχετικής αίτησης τον/την καθηγητή/τρια που διδάσκει το μάθημα των Θρησκευτικών στο τμήμα στο οποίο φοιτά ο/η απαλλασσόμενος/η μαθητής/τρια, ώστε να γνωρίζει ποιοι/ποιες μαθητές/τριες θα βρίσκονται στην τάξη του/της κατά τη διάρκεια διεξαγωγής του μαθήματος. Οι μαθητές/τριες που απαλλάσσονται από το μάθημα των Θρησκευτικών δεν επιτρέπεται να περιφέρονται εντός ή εκτός της σχολικής μονάδας ή να απουσιάζουν αδικαιολόγητα.

Ο/Η Διευθυντής/ντρια της σχολικής μονάδας σε συνεργασία με τον Σύλλογο των Διδασκόντων/ουσών, σύμφωνα με τον ν. 1566/1985 (Α' 167) και την υπό στοιχεία Φ.353.1/324/105657/Δ1/8-10-2002 (Β' 1340) υπουργική απόφαση, αποφασίζουν κατά περίπτωση για τον τρόπο που απασχολούνται υποχρεωτικά οι απαλλασσόμενοι/ ες μαθητές/τριες, συντάσσοντας σχετική πράξη στο Βιβλίο Πράξεων του Συλλόγου Διδασκόντων/ουσών (όπως ενδεικτικά διαφορετικό διδακτικό αντικείμενο σε άλλο τμήμα της ίδιας τάξης ή ερευνητική δημιουργική δραστηριότητα), και έχοντας την πλήρη ευθύνη. Σε περίπτωση που η τάξη στην οποία φοιτούν οι απαλλασσόμενοι/ες μαθητές/τριες λειτουργεί μόνο με ένα τμήμα, οι μαθητές/ τριες αυτοί/ές παρακολουθούν εκπαιδευτικό πρόγραμμα που καθορίζεται από τον Σύλλογο Διδασκόντων/ουσών.

γ) Η απαλλαγή αρχίζει από την έναρξη των μαθημάτων, αφορά ολόκληρο το σχολικό έτος και δύναται να ανανεωθεί για κάθε επόμενο σχολικό έτος με την ίδια διαδικασία. Ο Σύλλογος Διδασκόντων/ουσών συντάσσει σχετική πράξη στο Βιβλίο Πράξεων του Συλλόγου Διδασκόντων/ουσών, στην οποία καταγράφονται οι δραστηριότητες στις οποίες συμμετέχει ο/η απαλλασσόμενος/η μαθητής/τρια την ώρα διεξαγωγής του μαθήματος των Θρησκευτικών.

δ) Οι μαθητές/τριες που απαλλάσσονται από το μάθημα των Θρησκευτικών απαλλάσσονται και από την προσευχή και τον εκκλησιασμό, εφόσον το έχουν δηλώσει στην αίτησή τους για την απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών. Την ώρα της προσευχής και του εκκλησιασμού παραμένουν στο σχολείο και εφαρμόζεται αναλόγως το τέταρτο εδάφιο της ανωτέρω περ. β) της παρούσας παραγράφου.

4. Αιτήσεις, υπεύθυνες δηλώσεις, ιατρικές βεβαιώσεις και γνωματεύσεις και λοιπά δικαιολογητικά που υποβάλλονται στον/στη Διευθυντή/ντρια της σχολικής μονάδας από τους μαθητές/τριες και/ή από τους γονείς/ κηδεμόνες/ή το πρόσωπο που ασκεί την επιμέλειά τους στο πλαίσιο εφαρμογής του παρόντος άρθρου, φυλάσσονται με ευθύνη του Διευθυντή/ντριας εντός κλειστών φακέλων σε σημείο του γραφείου του/της, στο οποίο έχει πρόσβαση μόνο εκείνος/η και καταστρέφονται από εκείνον/εκείνη μετά την πάροδο τριών (3) μηνών από το τέλος του σχολικού έτους το οποίο αφορούν, συντασσομένου σχετικού πρωτοκόλλου καταστροφής.

5. Επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων των υποκειμένων:

α) Στο πλαίσιο της εφαρμογής του παρόντος άρθρου υποβάλλονται σε επεξεργασία τα προσωπικά δεδομένα που περιλαμβάνονται στις αιτήσεις για την απαλλαγή από τα ανωτέρω μαθήματα και στα λοιπά συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά.

β) Υπεύθυνος Επεξεργασίας των προσωπικών δεδομένων που υποβάλλονται σε επεξεργασία για την εφαρμογή της παρούσας είναι: i) για όλες τις εκπαιδευτικές δομές της δευτεροβάθμιας δημόσιας εκπαίδευσης το Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. δια της εκάστοτε σχολικής μονάδας και ii) για όλες τις εκπαιδευτικές δομές της δευτεροβάθμιας ιδιωτικής εκπαίδευσης το πρόσωπο, φυσικό ή νομικό, ή άλλου είδους νομική οντότητα ανεξαρτήτως νομικής προσωπικότητας, στο οποίο έχει χορηγηθεί η άδεια λειτουργίας της αντίστοιχης ιδιωτικής εκπαιδευτικής δομής.

γ) Σκοπός της επεξεργασίας των προσωπικών δεδομένων είναι ο έλεγχος της συνδρομής των προϋποθέσεων για τη χορήγηση της αιτούμενης απαλλαγής από την ενεργό συμμετοχή στα ανωτέρω μαθήματα.

δ) Νομική βάση της επεξεργασίας είναι η περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 6 του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων, «Γ.Κ.Π.Δ.») συνδυαστικά με την περ. ε) της παρ. 1 του άρθρου 6 του Γ.Κ.Π.Δ. (η έκδοση της πράξης χορήγησης ή μη της απαλλαγής λαμβάνει χώρα κατ' ενάσκηση δημόσιας εξουσίας). Όσον αφορά στα προσωπικά δεδομένα ειδικών κατηγοριών, νομική βάση της επεξεργασίας είναι η περ. στ) της παρ. 2 του άρθρου 9 του Γ.Κ.Π.Δ., ήτοι η θεμελίωση, άσκηση και υποστήριξη νομικής αξίωσης, υπό την έννοια της άσκησης του δικαιώματος της θρησκευτικής ελευθερίας και της προβολής των εξ αυτού απορρεουσών αξιώσεων. Ταυτόχρονα, νομική βάση για την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων ειδικών κατηγοριών είναι και η περ. ζ) της παρ. 2 του άρθρου 9 Γ.Κ.Π.Δ..

ε) Η χορήγηση της απαλλαγής σε μαθητή/τρια από την ενεργό συμμετοχή σε κάποιο από τα ανωτέρω μαθήματα καταχωρίζεται στο βιβλίο Πράξεων Συλλόγου Διδασκόντων/ουσών της σχολικής μονάδας με την ακόλουθη διατύπωση: «Χορήγηση απαλλαγής από το μάθημα της Φυσικής Αγωγής», «Χορήγηση απαλλαγής από το μάθημα της Μουσικής», «Χορήγηση απαλλαγής από το μάθημα των Θρησκευτικών», «Χορήγηση απαλλαγής από την προσευχή και τον εκκλησιασμό» χωρίς να καταχωρίζεται οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία που αφορά στους λόγους χορήγησης της απαλλαγής ή σχετίζεται με αυτούς. Η χορήγηση της απαλλαγής καταχωρίζεται και στο Π.Σ. «myschool», επομένως αποδέκτης αυτής της πληροφορίας είναι και το νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με την επωνυμία «Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων "Διόφαντος"», το οποίο έχει αναπτύξει και διαχειρίζεται το ως άνω πληροφοριακό σύστημα για λογαριασμό του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α.. Η καταχώριση και στο εν λόγω πληροφοριακό σύστημα είναι απαραίτητη για την οργάνωση και άσκηση του εκπαιδευτικού έργου και την άσκηση περαιτέρω αρμοδιοτήτων που συνέχονται με αυτό, όπως ενδεικτικώς η έκδοση τίτλων σπουδών και λοιπών πιστοποιητικών/αποδεικτικών. Στο Π.Σ. καταχωρίζεται μόνο η πληροφορία της απαλλαγής του/της μαθητή/τριας από την ενεργό συμμετοχή στα ανωτέρω μαθήματα, χωρίς να καταχωρίζεται οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία που αφορά στους λόγους χορήγησης της απαλλαγής ή σχετίζεται με αυτούς.

στ) Τα προσωπικά δεδομένα που περιλαμβάνονται στις αιτήσεις για την απαλλαγή από τα ανωτέρω μαθήματα και στα λοιπά συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά διαγράφονται μετά την πάροδο τριών (3) μηνών από το τέλος του σχολικού έτους το οποίο αφορούν, συντασσομένου σχετικού πρωτοκόλλου καταστροφής των ως άνω αιτήσεων και λοιπών συνυποβληθέντων δικαιολογητικών. Ειδικότερα, τα προσωπικά δεδομένα που καταχωρίζονται στο Π.Σ. «myschool» τηρούνται για το απολύτως απαραίτητο χρονικό διάστημα για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α., σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

ζ) Πρόσβαση στα ως άνω δεδομένα έχουν μόνο ο/η Διευθυντής/ντρια της σχολικής μονάδας και κατάλληλα εξουσιοδοτημένοι από εκείνον/η εκπαιδευτικοί της συγκεκριμένης σχολικής μονάδας, εφόσον αυτό κρίνεται απαραίτητο για την άσκηση των καθηκόντων τους. Περαιτέρω, τα τηρούμενα στο Π.Σ. «myschool» δεδομένα προστατεύονται μέσω κατάλληλων τεχνικών και οργανωτικών μέτρων, τα οποία περιλαμβάνουν, κατ' ελάχιστον, την καταγραφή και παρακολούθηση των προσβάσεων, τη διασφάλιση ιχνηλασιμότητας και την προστασία από κάθε τυχαία ή παράνομη καταστροφή, απώλεια, μεταβολή, άνευ άδειας κοινολόγηση ή πρόσβαση.

η) Τα Υποκείμενα των Δεδομένων έχουν και δύνανται να ασκούν το δικαίωμα πρόσβασης, το δικαίωμα διόρθωσης, το δικαίωμα διαγραφής των προσωπικών τους δεδομένων, του περιορισμού της επεξεργασίας και εναντίωσης στην επεξεργασία.