Διδάσκοντας για τον Άγιο Κοσμά στη Γ΄ Γυμνασίου

Το άρθρο αυτό απευθύνεται κυρίως στους Θεολόγους που διδάσκουν σε Γυμνάσια. Επειδή το νέο βιβλίο της Γ΄ Γυμνασίου, ανάμεσα στις άλλες ελλείψεις του, δεν αναφέρει σχεδόν τίποτε για τον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό, προτείνουμε, αν χωράει στον προγραμματισμό των μαθημάτων σας, να αφιερώσετε μία ώρα στον άγιο Κοσμά (μετά τη διδασκαλία της ενότητας 20: Η Ανατολική Εκκλησία κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ή μαζί με αυτήν). Στους μαθητές ως βοηθητικό κείμενο μπορείτε να δώσετε τον παρακάτω σύντομο βίο του Αγίου:

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Ο Αγιος Κοσμάς ο Αιτωλός γεννήθηκε στο χωριό Μέγα Δέντρο της Αιτωλίας. Τα πρώτα του γράμματα πιθανόν να τα έμαθε στο Μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής στο Θέρμο Αιτωλοακαρνανίας, όπου λειτουργούσε κρυφό σχολειό. Αργότερα πήγε στο Άγιο Όρος στην Αθωνιάδα Σχολή. Μετά τη φοίτησή του στην Αθωνιάδα, πέρασε το κατώφλι της Ιεράς Μονής Φιλοθέου του Αγίου Όρους όπου έγινε μοναχός και χειροτονήθηκε ιερέας.
Όμως όλα αυτά τα χρόνια σιγόβραζε μέσα του η δίψα να ωφελήσει το γένος του, που ζούσε στην αμάθεια και την άγνοια, υπό τον βάρβαρο οθωμανικό ζυγό και λαμβάνοντας πληροφορία ότι αυτό ήταν ευάρεστο στο Θεό, παίρνοντας και τη σχετική ευλογία των πατέρων, αναχωρεί για την Κωνσταντινούπολη, ώστε να δει και τον δάσκαλο αδερφό του που λεγόταν Χρύσανθος. Εκεί τελικά παίρνει και την ευλογία και την έγγραφη άδεια του ίδιου του Πατριάρχη Σεραφείμ
Η ΜΕΓΑΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΦΟΡΑ
Ό Άγιος Κοσμάς γύρισε όλη τη Ρωμιοσύνη από πάνω ως κάτω. Από την Πόλη ως τη Ρόδο και από την Κάρπαθο έως την Κέρκυρα. Από τη Βόρειο Ήπειρο ως το Αίγιο και από την Ικαρία έως την Κεφαλληνία και τη Ζάκυνθο!
Κατάφερε ακόμα μέσα στη σκλαβιά, την άγνοια και την ανέχεια των ραγιάδων:
-να χτιστούν 210 Ελληνικά Σχολεία και να αρχίσουν τη λειτουργία τους άλλα 1.100 κατώτερα.
-να φτιάσει 4.000 κολυμβήθρες με χρήματα πλουσίων ώστε να μπορούν να βαπτίζονται τα πάμφτωχα Ελληνόπουλα της σκλαβωμένης Πατρίδος
-να ελευθερώσει 1.500 Χριστιανές παραμάνες από τα παλάτια των πασάδων και των μπέηδων
-να δοθούν πάνω από 500.000 κομβοσχοίνια και σταυρουδάκια στους Χριστιανούς για τη στερέωση και την πνευματική τους ενίσχυση
-να θεριέψει η Πίστη στο Χριστό και η ελπίδα στην Ελευθερία του Γένους, για την οποία κήρυττε παντού
-να σταματήσουν τα εβραϊκών συμφερόντων παζάρια της Κυριακής, να γίνεται ο ευλογημένος Εκκλησιασμός την Κυριακή και τα παζάρια το Σάββατο
Αυτό το τελευταίο έγινε αφορμή να προκληθεί μεγάλη οικονομική ζημία στο εβραϊκό εμπόριο της περιοχής των Ιωαννίνων, τέτοια που οι ζημιωθέντες δίνοντας πολλά πουγκιά στον Κούρτ Πασά, του ζήτησαν να σκοτώσει τον μέγα και άγιο δάσκαλο του Γένους μας!
ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ
Οι Τούρκοι τον συνέλαβαν τελικά στο Βεράτι και με το πρόσχημα ότι θα τον οδηγήσουν στον Κούρτ Πασά, πλάι στην όχθη ενός ποταμού κοντά στο Κολικόντασι του φανέρωσαν ότι είχαν διαταγή να τον σκοτώσουν. Ο Άγιος με χαρά δέχθηκε την απόφαση και γονατιστός προσευχήθηκε στο Θεό ευχαριστώντας Τον γιατί θα αξιωνόταν να θυσιάσει για Εκείνον τη ζωή του. Οι Τούρκοι κρέμασαν σε ένα δέντρο τον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό στις 24 Αυγούστου 1779, στα εξήντα πέντε του χρόνια. Κατόπιν, έδεσαν στο τίμιο λείψανό του μια βαριά πέτρα και το έριξαν στο ποτάμι για να μη βρεθεί ποτέ.
Εν τω μεταξύ έμαθαν οι Χριστιανοί το Μαρτύριο του Πατροκοσμά και έσπευσαν να βρουν τον Άγιο. Μετά από τρεις μέρες ο εφημέριος της Εκκλησίας της Υπεραγίας Θεοτόκου στο Κολικόντασι, ο παπα – Μάρκος είδε το λείψανο του Αγίου να πλέει πάνω στα νερά του ποταμού. Το πήρε και το ενταφίασε στο νάρθηκα της Εκκλησίας των Εισοδίων της Θεοτόκου, στο Κολικόντασι της Βορείου Ηπείρου.

.

Περισσότερα στοιχεία για τον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ σε ένα ωραίο άρθρο του π. Γεωργίου Μεταλληνού.