Συνέντευξη Μητροπολίτη Ιωαννουπόλεως Σεραφείμ (περί χειροτονίας γυναικών και διαθρησκειακών διαλόγων)

Με πληροφορίες από Το ΒΗΜΑ (2/7/2009)

.

Συνέντευξη στη Μαρία Αντωνιάδου παραχώρησε ο Μητροπολίτης Ιωαννουπόλεως κ. Σεραφείμ. Εν πολλοίς επιμένει στα όσα είχε προ ημερών δηλώσει περί της χειροτονίας γυναικών αλλά την ίδια στιγμή υπερασπίζεται την ανάγκη διαθρησκειακών διαλόγων. Προσπαθεί ωστόσο να είναι πιο προσεκτικός στις εκφράσεις του ενώ δηλώνει ξεκάθαρα ότι «όλα αυτά που λέω είναι δικές μου απόψεις και δεν είναι οι θέσεις του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας», μετά από τις αποστάσεις που κράτησε το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας από τις απόψεις του.
Επιλεκτικά σημειώνουμε μερικές μόνο αναφορές του Μητροπολίτη:
1. «Στο σημείο αυτό πρέπει να διευκρινίσω ότι εγώ δεν είπα ξαφνικά να χειροτονούνται οι γυναίκες. Εγώ είπα να μας δώσουν τα θεολογικά τους επιχειρήματα αυτοί που λένε ότι αποκλείεται οποιοσδήποτε διάλογος για το θέμα της χειροτονίας των γυναικών μέσα στον χώρο της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Να μας δώσουν τα θεολογικά τους επιχειρήματα, γιατί προσωπικά δεν βλέπω θεολογικά εμπόδια και προς αυτή την κατεύθυνση του διαλόγου όταν το πλήρωμα της Εκκλησίας είναι έτοιμο να αποδεχθεί κάτι τέτοιο».
Πραγματικά απορούμε πως Ορθόδοξος επίσκοπος δεν βλέπει «θεολογικά εμπόδια» στη χειροτονία γυναικών!
.
2. «Όταν ήμουν διάκονος στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών αλλά και κληρικός στην Κύπρο πίστευα ότι ο μη Ορθόδοξος είναι αιρετικός ή αλλόπιστος. Διαπιστώνω όμως ότι όλοι είμαστε παιδιά του Θεού». Ασφαλώς κάθε άνθρωπος είναι παιδί του Θεού. Αλλά ο μη Ορθόδοξος τι είναι αν όχι αιρετικός και αλλόπιστος; Άλλο πράγμα είναι η αγάπη προς όλους τους ανθρώπους και άλλο ο οικουμενιστικός συγκρητισμός που αρνείται να διακρίνει το ορθόν (ορθόδοξον) της Πίστεως από το αιρετικόν και αλλόθρησκον. Συνεχίζει μάλιστα ο Μητροπολίτης λέγοντας: «Δεν θέλουμε οι οπαδοί μιας θρησκείας, τα μέλη μιας θρησκείας, να ακολουθήσουν εμάς». Πλήρης απόρριψη κάθε ιεραποστολικής προσπάθειας. Τι θέλουμε για τους άλλους ανθρώπους; Να μην γνωρίσουν το φως του Χριστού αλλά να παραμένουν στην πλάνη των θρησκειών τους;

Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη παρακάτω:.........



ΣΕΡΑΦΕΙΜ, ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΙΩΑΝΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΠΡΑΙΤΩΡΙΑΣ
«Δεν έχουν θεολογικά επιχειρήματα»
Ο κυπριακής καταγωγής ιεράρχης απαντά στις αντιδράσεις που προκάλεσαν οι θέσεις του για τη χειροτονία των γυναικών, δηλώνει ότι «απολογείται αν δημιούργησε κάποιο πρόβλημα» και επιμένει ότι δεν βλέπει εμπόδια «προς αυτή την κατεύθυνση του διαλόγου»
Συνέντευξη στη ΜΑΡΙΑ ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ Κυριακή 2 Αυγούστου 2009

- Ποια πιστεύετε ότι πρέπει να είναι η θέση των γυναικών στην Ορθόδοξη Εκκλησία;

«Οταν μιλάμε για τη θέση της γυναίκας μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία πρέπει να έχουμε υπόψη μας τόσο τα κείμενα της Καινής Διαθήκης όσο και τα πρώτα αποστολικά κείμενα, όπως είναι η διδαχή των Αποστόλων και τα κείμενα των Πατέρων, αλλά και τη σύγχρονη πραγματικότητα. Αν μείνουμε στον κόσμο της Παλαιάς Διαθήκης, η γυναίκα φαίνεται να μην έχει ιδιαίτερη θέση. Μέσα στην Εκκλησία μας όμως αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ορθόδοξης παράδοσης. Το καθετί έχει τον χρόνο του. Οταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου, η Εκκλησία πρέπει να είναι προετοιμασμένη, να ομιλεί για την αναβαθμισμένη θέση της γυναίκας μέσα σε αυτήν. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το πρώτο πρόσωπο που τιμούμε στον χώρο της Εκκλησίας μετά την Αγία Τριάδα είναι το πρόσωπο της Παναγίας, μιας γυναίκας. Και όπως η Παναγία μάς εκπροσώπησε όλους για τη σωτηρία μας δίνοντας το δικό της σώμα, τη δική της σάρκα, για τον Υιόν και Λόγον του Θεού, κατά τον ίδιο τρόπο σήμερα μια ευσεβής γυναίκα προετοιμάζει το πρόσφορο και ο κληρικός ως διάκονος, ως υπηρέτης, το προσφέρει στον Θεό ενώπιον όλων, όπου γίνεται το σώμα του Χριστού για τη δική μας σωτηρία. Επομένως η θέση της γυναίκας στον χώρο της Εκκλησίας είναι πολύ σημαντική, αλλά θέλουμε να το δούμε αυτό και στην πράξη, ιδιαίτερα στα κατηχητικά μας σχολεία και πολύ περισσότερο στον χώρο της ιεραποστολής, όπου υπάρχουν μεγάλες ποιμαντικές ανάγκες».

- Αν σας δοθεί η άδεια από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, είστε αποφασισμένος να προχωρήσετε σε χειροτονίες διακονισσών;

«Η αναβίωση του θεσμού των διακονισσών όπως υπήρχε στην αρχαία Εκκλησία, αλλά όπως προχώρησε και ο Αγιος Νεκτάριος, είναι κάτι που αφορά τα εσωτερικά μιας τοπικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και της Συνόδου της, κατά συνέπεια εναπόκειται στην Ιερά Σύνοδο μιας τοπικής Εκκλησίας να αποφασίσει τι θα κάνει».

- Θα θέλατε να είχατε διακόνισσες στην ιεραποστολή της Νότιας Αφρικής;

«Είναι μια αναγκαιότητα που δεν μπορούμε να αποφύγουμε. Σταδιακά οι διακόνισσες έχουν θέση διότι έχουμε ενηλίκους γυναίκες που βρίσκονται στο στάδιο της κατηχήσεως και καταλαβαίνετε ότι, όταν θα βάλουμε το λάδι της βαπτίσεως, είναι καλύτερα να έχουμε μια διακόνισσα να το κάνει αυτό παρά να βάλουμε έναν νεαρό ιερέα».

- Τι σας έκανε να ζητήσετε την έναρξη ενός διαλόγου για τους λόγους που κρατούν τη γυναίκα μακριά από τη χειροτονία;

«Για να είμαι ειλικρινής, όταν ομιλούσα για την αναβάθμιση των κατηχητικών μας σχολείων, είδα τον ρόλο της γυναίκας ως κατηχήτριας στον χώρο αυτόν και, επιτέλους, έθεσα πράγματι το ερώτημα ποια είναι τα θεολογικά εμπόδια που δεν προχωρούμε στoν διάλογο για τη χειροτονία των γυναικών ώστε να μπορέσουμε να απαντήσουμε σοβαρά σε αυτό το θέμα, με την έννοια ότι μερικοί έχουν πάθει μια φοβία για τη θέση της γυναίκας μέσα στην Εκκλησία και βλέπω να την αποκλείουν ακόμη και από αυτή τη δυνατότητα του Εκκλησιαστικού Λυκείου. Στην προσπάθειά τους να αποκλείσουν τη γυναίκα από τον χώρο της ιεροσύνης, την αποκλείουν και από τους άλλους χώρους όπου τη χρειαζόμαστε για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε όλοι στο υψηλό ποιμαντικό μας έργο. Οι ώμοι των κληρικών είναι αδύναμοι για να σηκώσουν το βάρος της ευθύνης σήμερα, που έχουμε τόσο πολύπλοκα κοινωνικά προβλήματα».

- Θα βρισκόσασταν σε έναν διάλογο για τη χειροτονία των γυναικών στην Ορθόδοξη Εκκλησία;

«Νομίζω ότι όταν δεν αγγίζουμε θέματα που αναφέρονται στη θεότητα του Χριστού, αλλά θέματα που αποβλέπουν στη βελτίωση της διακονίας της Εκκλησίας μας, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε έναν τέτοιον διάλογο. Είναι καλό που φωνάζουν μερικοί ότι δεν έχουμε θεολογική κατάρτιση, ότι δεν είμαστε σωστοί επίσκοποι στην Εκκλησία, ότι πρέπει να καθαιρεθούμε. Είναι καλό που φωνάζουν όλοι αυτοί, για να είμαστε πολύ προσεκτικοί. Πρόκειται για τους ίδιους που δεν μας επιτρέπουν να κάνουμε διάλογο είτε με άλλες θρησκείες είτε με άλλες Εκκλησίες. Ξεχνούν ότι ο Χριστός ήταν μόνος του; Ηταν με τον διάλογο που βρήκε τους μαθητές του και τις πρώτες γυναίκες, και στο τέλος ήταν αυτές, οι Μυροφόρες, που έδωσαν την πρώτη μαρτυρία για την Ανάσταση του Χριστού: όταν διά τον φόβον των Ιουδαίων οι μαθητές βρέθηκαν μακριά από τον διδάσκαλό τους, οι γυναίκες ήταν εκεί, θαρραλέες, να στηρίξουν, με επικεφαλής την Παναγία μας. Επομένως ο διάλογος δεν πρέπει να μας φοβίζει».

- Είναι οι συντηρητικοί κύκλοι που αποτρέπουν τη συζήτηση περί συμμετοχής των γυναικών στα της Εκκλησίας;

«Στο σημείο αυτό πρέπει να διευκρινίσω ότι εγώ δεν είπα ξαφνικά να χειροτονούνται οι γυναίκες. Εγώ είπα να μας δώσουν τα θεολογικά τους επιχειρήματα αυτοί που λένε ότι αποκλείεται οποιοσδήποτε διάλογος για το θέμα της χειροτονίας των γυναικών μέσα στον χώρο της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Να μας δώσουν τα θεολογικά τους επιχειρήματα, γιατί προσωπικά δεν βλέπω θεολογικά εμπόδια και προς αυτή την κατεύθυνση του διαλόγου όταν το πλήρωμα της Εκκλησίας είναι έτοιμο να αποδεχθεί κάτι τέτοιο. Γιατί, βλέπετε, γνωρίζουμε σήμερα ότι κάποια ημέρα θα πέσει το Πάσχα 15 Αυγούστου και έπειτα από χιλιάδες χρόνια τα Χριστούγεννα αν συνεχίσουμε να υπολογίζουμε με τον τρόπο που υπολογίζουμε τη Σταύρωση και την Ανάσταση του Θεανθρώπου. Αλλά, βλέπετε, η Εκκλησία δεν είναι ανάγκη να προχωρήσει τώρα στην αλλαγή του ημερολογίου γιατί θα δημιουργήσουμε σχίσματα και είπαμε να το αφήσουμε αυτό να το λύσουν οι μελλοντικές γενιές.

Επίσης αυτοί που ακολουθούν το Παλαιό Ημερολόγιο, κάθε φορά που έχουν δίσεκτο έτος, 366 ημέρες, θα έπρεπε να προσθέτουν μία ημέρα. Αλλά, βλέπετε, από το 1923 που υιοθετήσαμε το νέο ημερολόγιο η διαφορά είναι πάντοτε 13 ημέρες. Στην πραγματικότητα, δηλαδή, αυτοί που ακολουθούν το Παλαιό Ημερολόγιο ακολουθούν το νέο, δεν προσθέτουν τη μία επιπλέον ημέρα που έχουμε εμείς κάθε τόσο. Δηλαδή και αυτό που υπάρχει τώρα, το Γρηγοριανό Ημερολόγιο, είναι μια βελτίωση του προηγούμενου. Δεν πρέπει να μείνουμε εκεί, πρέπει να προχωρήσουμε λίγο πιο ψηλά, να δούμε πώς μπορούμε να επηρεάσουμε την ευρύτερη κοινωνία, τα παιδιά που μπλέκονται με ναρκωτικά, τα παιδιά που παγιδεύονται, που τα εκμεταλλεύονται όλοι. Και εκεί, αν η γυναίκα μπορεί να μας βοηθήσει ώστε τελικώς να σώζουμε ψυχές, γιατί να μην την αποδεχθούμε; Αυτό όμως είναι ένα θέμα που δεν μπορούμε να το εισαγάγουμε εμείς, πρέπει να προηγηθεί μια σοβαρή συζήτηση και οπωσδήποτε η μέλλουσα Πανορθόδοξη Σύνοδος είναι η αρμόδια να λάβει αποφάσεις. Πρέπει να ξεκαθαρίσω ξανά ότι όλα αυτά που λέω είναι δικές μου απόψεις και δεν είναι οι θέσεις του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας».

- Μετά τη δημοσιοποίηση των απόψεών σας δεχθήκατε πιέσεις;Ακούσαμε κληρικό να σας χαρακτηρίζει ανεπίσκοπο.Ακούσαμε άλλον κληρικό να λέει ότι η τοποθέτησή σας αυτή είχε στόχο να γίνετε γνωστός.

«Τους ευχαριστώ για το ενδιαφέρον τους και απολογούμαι αν δημιούργησα κάποιο πρόβλημα στον χώρο της Εκκλησίας. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι σε καμία περίπτωση δεν θέλω να δώσουμε την εντύπωση ότι αναμειγνυόμαστε στα εσωτερικά μιας άλλης Εκκλησίας. Δεν είμαστε όμως και στην εποχή του Μεσαίωνα, όπου ο σκοταδισμός οδηγούσε ακόμη και στην επί πυράς καταδίκη κάποιου που μιλούσε ελεύθερα. Αυτά είναι απαράδεκτα. Μπορούμε να εκφράζουμε σκέψεις. Και επειδή εκφράζουμε τις σκέψεις για έναν διάλογο, δεν σημαίνει ότι γίναμε ξαφνικά αιρετικοί ή εγκληματίες. Είμαστε σε μια εποχή όπου πρέπει όλοι μας να προβληματιστούμε σοβαρά και με το χέρι στην καρδιά και με φόβο Θεού να κινηθούμε προς κατευθύνσεις που θα μας βοηθήσουν να μη μείνουμε μόνοι μας, αλλά να μπορούμε να αγγίζουμε τις ευαισθησίες των ανθρώπων και να τους οδηγούμε στον Παράδεισο».

- Είναι το πολυπολιτισμικό περιβάλλον στο οποίο ζείτε αυτό που οδηγεί στο να σας διαφοροποιούν σε σχέση με όσους βρίσκονται στην Ελλάδα;

«Για να είμαι ειλικρινής, μεγάλωσα κι εγώ με την ίδια νοοτροπία. Οταν ήμουν διάκονος στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών αλλά και κληρικός στην Κύπρο πίστευα ότι ο μη Ορθόδοξος είναι αιρετικός ή αλλόπιστος. Διαπιστώνω όμως ότι όλοι είμαστε παιδιά του Θεού- άλλωστε είναι πολύ σαφής η μαρτυρία του ίδιου του Ιησού Χριστού που λέει ότι είναι το φως του κόσμου που φωτίζει κάθε άνθρωπο ερχόμενο εις τον κόσμο. Αυτή είναι η αφετηρία μου. Πρέπει να αγκαλιάζουμε τους ανθρώπους ως αδελφούς μας. Εκεί, στον χώρο της ιεραποστολής, δεν ρωτάμε τα παιδιά, τα ορφανά, τα πεινασμένα, τα άπορα, αν είναι Ελληνες ή αν είναι Ορθόδοξοι. Οταν απλώνουν το χέρι τους και ζητούν ένα ποτήρι νερό, απλώς προσπαθούμε να τους το δώσουμε. Και αυτό είναι το μεγαλείο της προσφοράς τόσο του μακαριστού Πατριάρχη Πέτρου όσο και του νυν προκαθημένου της Αλεξανδρινής Εκκλησίας κ. Θεοδώρου: η προτεραιότητα που δίνουμε στην προσφορά της Εκκλησίας, της αγάπης και της διακονίας. Είναι γεγονός ότι από τη στιγμή που έγινε αυτή η τραγωδία της Αμερικής το 2001, πολλοί είναι που ζήτησαν να ανοίξουμε διάλογο με τις άλλες θρησκείες για να δούμε τον ρόλο της θρησκείας για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεν θέλουμε οι οπαδοί μιας θρησκείας, τα μέλη μιας θρησκείας, να ακολουθήσουν εμάς. Αυτό που θέλουμε να τονίσουμε είναι ότι θρησκεία μπορεί να υπάρχει όταν βελτιώνει τη ζωή του ανθρώπου. Να μη γίνεται, δηλαδή, το όπιο του λαού και να χειροτερεύουν τα πράγματα. Ξεκινήσαμε αυτές τις προσπάθειες πριν από το 2001. Προσπαθούσαμε να πείσουμε τους φανατικούς μουσουλμάνους να πείσουν τους ηγέτες τους να διεξαγάγουμε έναν διάλογο για να αποφύγουμε αυτές τις τραγωδίες. Μετά το 2001 όλοι άρχισαν να μιλούν για την αναγκαιότητα του διαλόγου. Οταν ξεκίνησε μια προσπάθεια για μια τέτοια διαθρησκειακή συνάντηση στην Ελλάδα, δυστυχώς συντηρητικοί κύκλοι έπαιξαν τον ρόλο τους και στην αρχή ακυρώθηκε για να γίνει μετά• τελικά δεν έγινε ποτέ. Επίσης στην πρώτη διαθρησκειακή συνάντηση που έγινε μετά την τραγωδία της Αμερικής το 2001, με πρωτοβουλία τού τότε υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας, η οποία είχε και την προεδρία στην ΕΕ, του κ. Παπανδρέου, βρέθηκαν εκεί ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας, τον οποίο συνόδευα, ο Πατριάρχης Γεωργίας, ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας, ο Πατριάρχης Αντιοχείας και εκπρόσωποι όλων των Εκκλησιών και των άλλων θρησκειών και εκεί μιλήσαμε για τις ευθύνες που έχει η θρησκεία στον σύγχρονο κόσμο για τη συμφιλίωση και τη συναδελφοσύνη των λαών. Ο μόνος ο οποίος δεν παρέστη, και αυτό γιατί δεν πήρε πρόσκληση, ήταν ο τότε Προκαθήμενος της Ελλάδος Χριστόδουλος. Φυσικά δεν προσεκλήθη γιατί τέσσερις ημέρες πριν, που είχαμε τη μεγάλη διαθρησκειακή της Βαρκελώνης, η απάντηση της Ελλάδας ήταν ότι καταδικάζει αυτές τις συναντήσεις και δεν θα συμμετάσχει. Πώς ήταν δυνατόν έπειτα από τέσσερις ημέρες να καλέσουμε τον αρχηγό μιας Εκκλησίας που είχε ήδη αποκηρύξει αυτές τις συναντήσεις; Και τότε κατηγορήθηκε ο Οικουμενικός Πατριάρχης».

- Θεωρείτε, δηλαδή, ότι οι αντιδράσεις για τις θέσεις σας είναι αντίστοιχες των αντιδράσεων που υπάρχουν για τον διάλογο με τις άλλες Εκκλησίες ή θρησκείες;
«Λίγο- πολύ είναι οι ίδιοι κύκλοι. Χωρίς να θεωρώ τον εαυτό μου κάποιο σπουδαίο πρόσωπο, θα έλεγα ότι ήταν οι θρησκευτικοί αρχηγοί οι πρώτοι που πήραν την πέτρα να λιθοβολήσουν τον Χριστό επειδή τον έβλεπαν να συγχωρεί την πόρνη ή να συνομιλεί με τους Τελώνες και τους Φαρισαίους. Είναι τιμή μου να λένε όσα λένε για το πρόσωπό μου. Αυτό που έχει σημασία είναι να προβληματιστούμε σοβαρά για το πώς θα βελτιώσουμε την ποιμαντική μας διακονία. Αν μπορούν να λύσουν όλα τα προβλήματα όπως είναι τώρα, ας συνεχίσουν. Από την άλλη όμως πρέπει να δούμε αν δημιουργούνται κάποια προβλήματα. Καλύτερα να περιμένουμε το πλήρωμα του χρόνου για να προχωρήσουμε πιο θαρραλέα προς κινήσεις που θα μας βοηθήσουν, τους ανθρώπους, προς αυτή τη σωτηριολογική οδό».