Φωνές για την κατάργηση του θρησκευτικού όρκου

πηγή: ΠΟΛΙΤΗΣ, 14/8/2010

΄Υστερα από την πρόσφατη απόφαση του ΕΔΑΔ (3/6/2010 Δημητράς και Άλλοι ν. Ελλάδας) που παρουσιάσαμε πρόσφατα από τη στήλη αυτή, με την οποία η Ελλάδα καταδικάστηκε λόγω της ύπαρξης του θρησκευτικού όρκου στα δικαστήρια, πληθαίνουν οι εισηγήσεις για την κατάργησή του.
Σύμφωνα με την πιο πάνω απόφαση, η ύπαρξη του θρησκευτικού όρκου παραβιάζει τα δικαιώματα της θρησκευτικής ελευθερίας και της αποτελεσματικής προσφυγής που κατοχυρώνονται από την Ευρωπαϊκή Συνθήκη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.....
Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου της Ελληνικής Δημοκρατίας, με αφορμή την πιο πάνω απόφαση, επανέφερε την πρότασή της για κατάργηση του θρησκευτικού όρκου και αντικατάστασής του από τον πολιτικό όρκο, την οποία είχε υποβάλει και πάλι το 2008 με αφορμή άλλη καταδικαστική απόφαση του ΕΔΑΔ στην υπόθεση Αλεξανδρίδης με αντικείμενο και πάλι το ζήτημα του θρησκευτικού όρκου. Η Εθνική Επιτροπή κάλεσε την Ελληνική Κυβέρνηση να λάβει τα αναγκαία μέτρα ώστε η υποχρέωση ορκοδοσίας, όπου αυτή προβλέπεται, να καταστεί συμβατή με το δικαίωμα θρησκευτικής ελευθερίας, όπως αυτό κατοχυρώνεται στο ελληνικό Σύνταγμα και στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου επεσήμανε ότι αντικείμενο τής ως άνω καταδικαστικής απόφασης αποτέλεσαν τα άρθρα 218 και 220 του Ελληνικού Κώδικα Ποινικής Δικονομίας αναφορικά με τον όρκο μαρτύρων. Υπέδειξε ότι το ΕΔΑΔ έκρινε ότι τα εν λόγω άρθρα παραβιάζουν το δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας, καθώς κάποιος μάρτυρας είναι υποχρεωμένος να αποκαλύψει τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις ώστε να δώσει τον πολιτικό όρκο. Σύμφωνα με το ΕΔΑΔ, τα πιο πάνω άρθρα δεν προβλέπουν καμία εξαίρεση για τους μάρτυρες που είναι χριστιανοί ορθόδοξοι, οι οποίοι όμως θεωρούν ότι ο θρησκευτικός όρκος αντιβαίνει στις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.
Επιπλέον, το ΕΔΑΔ έκρινε ότι και το άρθρο 217 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (εξακρίβωση της ταυτότητας του μάρτυρα) έρχεται σε αντίθεση με το δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας, καθώς ένα από τα στοιχεία που καλείται να δηλώσει ο μάρτυρας πριν καταθέσει είναι το θρήσκευμά του και άρα είναι υποχρεωμένος να αποκαλύψει στο δικαστήριο τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις. Η Επιτροπή υιοθέτησε τις θέσεις του ΕΔΑΔ, σύμφωνα με τις οποίες η Ελληνική Ποινική Δικονομία στην ουσία δημιουργεί ένα τεκμήριο, σύμφωνα με το οποίο θεωρείται δεδομένο ότι ο μάρτυρας είναι χριστιανός ορθόδοξος και επιθυμεί να δώσει τον θρησκευτικό όρκο. Εθίγη ιδιαίτερα το γεγονός ότι το εν λόγω τεκμήριο ενισχύεται από την ύπαρξη έτοιμων σχεδίων πρακτικών, σύμφωνα με τα οποία ο μάρτυρας καταγράφεται εξαρχής ως χριστιανός ορθόδοξος και ότι έχει δώσει το θρησκευτικό όρκο.