Το σχολικό βιβλίο Θρησκευτικών της Α΄ τάξης του Λυκείου με τον τίτλο «Ορθόδοξη Πίστη και Λατρεία» αφιερώνει μία από τις τελευταίες ενότητές του στο Τροπάριο της Κασσιανής. Η διδακτική ενότητα φέρει τον τίτλο «Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή…». Στο μάθημα παρατίθεται ολόκληρο το Τροπάριο της Κασσιανής από το πρωτότυπο κείμενο και σε μετάφραση και μερικά στοιχεία για την υμνογράφο Κασσιανή. Η δεύτερη υποενότητα του μαθήματος αναφέρεται στα «επιμέρους θέματα του ύμνου». Την μεταφέρουμε εδώ:
Θα μπορούσαμε να τιτλοφορήσουμε τον ύμνο σαν «ποίημα για τη μετάνοια». Η ποιήτρια παρουσιάζει το γεγονός της συνειδητοποίησης της αμαρτίας της και ζητάει τη συγχώρεση από το Θεό. Τα επιμέρους θέματα του ύμνου παρουσιάζουν την ψυχική της πορεία από την αμαρτία στη μετάνοια:...
α) Η Κασσιανή συνειδητοποιεί την αμαρτωλότητά της και αισθάνεται την ανάγκη να προσφέρει μύρα όπως η αμαρτωλή γυναίκα που άλειψε τα πόδια του Ιησού με μύρα πριν από τη σταυρική του θυσία. («Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις … πρὸ τοῦ ἐνταφιασμοῦ κομίζει»).
β) Περιγράφει την αμαρτία της σαν ένα πυκνό σκοτάδι που την περιβάλλει («Οἴμοι! λέγουσα, … ἔρως τῆς ἁμαρτίας»).
γ) Ζητάει τη συγχώρηση από το Θεό, τονίζοντας τη θεϊκή αγάπη προς τον άνθρωπο, η οποία εκδηλώθηκε με την ενανθρώπηση του Κυρίου («Δέξαι μου τὰς πηγὰς …τῇ ἀφάτῳ σου κενώσει»)
δ) Αναφέρεται στον τρόπο, με τον οποίο θα δείξει έμπρακτα τη μετάνοιά της, όπως η αμαρτωλή γυναίκα του Ευαγγελίου («καταφιλήσω τοὺς ἀχράντους σου πόδας…τῷ φόβῳ ἐκρύβη»).
ε) Εκφράζει το φόβο της μπροστά στο μέγεθος των αμαρτιών αλλά και την ελπίδα της, ότι η άπειρη ευσπλαχνία του Θεού θα της παράσχει τη συγχώρηση («Ἁμαρτιῶν μου τὰ πλήθη …ὁ ἀμέτρητον ἔχων τὸ ἔλεος»).
Το Τροπάριο της Κασσιανής:
«Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα Γυνή, τὴν σὴν αἰσθομένη Θεότητα, μυροφόρου ἀναλαβοῦσα τάξιν, ὀδυρομένη μύρα σοι, πρὸ τοῦ ἐνταφιασμοῦ κομίζει. Οἴμοι! λέγουσα, ὅτι νύξ μοι, ὑπάρχει, οἶστρος ἀκολασίας, ζοφώδης τε καὶ ἀσέληνος, ἔρως τῆς ἁμαρτίας. Δέξαι μου τὰς πηγὰς τῶν δακρύων, ὁ νεφέλαις διεξάγων τῆς θαλάσσης τὸ ὕδωρ· κάμφθητί μοι πρὸς τοὺς στεναγμοὺς τῆς καρδίας, ὁ κλίνας τοὺς οὐρανούς, τῇ ἀφάτῳ σου κενώσει· καταφιλήσω τοὺς ἀχράντους σου πόδας, ἀποσμήξω τούτους δὲ πάλιν, τοῖς τῆς κεφαλῆς μου βοστρύχοις, ὧν ἐν τῷ Παραδείσῳ Εὔα τὸ δειλινόν, κρότον τοῖς ὠσὶν ἠχηθεῖσα, τῷ φόβῳ ἐκρύβη. Ἁμαρτιῶν μου τὰ πλήθη καὶ κριμάτων σου ἀβύσσους, τίς ἐξιχνιάσει ψυχοσῶστα Σωτήρ μου; Μή με τὴν σὴν δούλην παρίδῃς, ὁ ἀμέτρητον ἔχων τὸ ἔλεος»
α) Η Κασσιανή συνειδητοποιεί την αμαρτωλότητά της και αισθάνεται την ανάγκη να προσφέρει μύρα όπως η αμαρτωλή γυναίκα που άλειψε τα πόδια του Ιησού με μύρα πριν από τη σταυρική του θυσία. («Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις … πρὸ τοῦ ἐνταφιασμοῦ κομίζει»).
β) Περιγράφει την αμαρτία της σαν ένα πυκνό σκοτάδι που την περιβάλλει («Οἴμοι! λέγουσα, … ἔρως τῆς ἁμαρτίας»).
γ) Ζητάει τη συγχώρηση από το Θεό, τονίζοντας τη θεϊκή αγάπη προς τον άνθρωπο, η οποία εκδηλώθηκε με την ενανθρώπηση του Κυρίου («Δέξαι μου τὰς πηγὰς …τῇ ἀφάτῳ σου κενώσει»)
δ) Αναφέρεται στον τρόπο, με τον οποίο θα δείξει έμπρακτα τη μετάνοιά της, όπως η αμαρτωλή γυναίκα του Ευαγγελίου («καταφιλήσω τοὺς ἀχράντους σου πόδας…τῷ φόβῳ ἐκρύβη»).
ε) Εκφράζει το φόβο της μπροστά στο μέγεθος των αμαρτιών αλλά και την ελπίδα της, ότι η άπειρη ευσπλαχνία του Θεού θα της παράσχει τη συγχώρηση («Ἁμαρτιῶν μου τὰ πλήθη …ὁ ἀμέτρητον ἔχων τὸ ἔλεος»).
Το Τροπάριο της Κασσιανής:
«Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα Γυνή, τὴν σὴν αἰσθομένη Θεότητα, μυροφόρου ἀναλαβοῦσα τάξιν, ὀδυρομένη μύρα σοι, πρὸ τοῦ ἐνταφιασμοῦ κομίζει. Οἴμοι! λέγουσα, ὅτι νύξ μοι, ὑπάρχει, οἶστρος ἀκολασίας, ζοφώδης τε καὶ ἀσέληνος, ἔρως τῆς ἁμαρτίας. Δέξαι μου τὰς πηγὰς τῶν δακρύων, ὁ νεφέλαις διεξάγων τῆς θαλάσσης τὸ ὕδωρ· κάμφθητί μοι πρὸς τοὺς στεναγμοὺς τῆς καρδίας, ὁ κλίνας τοὺς οὐρανούς, τῇ ἀφάτῳ σου κενώσει· καταφιλήσω τοὺς ἀχράντους σου πόδας, ἀποσμήξω τούτους δὲ πάλιν, τοῖς τῆς κεφαλῆς μου βοστρύχοις, ὧν ἐν τῷ Παραδείσῳ Εὔα τὸ δειλινόν, κρότον τοῖς ὠσὶν ἠχηθεῖσα, τῷ φόβῳ ἐκρύβη. Ἁμαρτιῶν μου τὰ πλήθη καὶ κριμάτων σου ἀβύσσους, τίς ἐξιχνιάσει ψυχοσῶστα Σωτήρ μου; Μή με τὴν σὴν δούλην παρίδῃς, ὁ ἀμέτρητον ἔχων τὸ ἔλεος»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου