Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης Συμέων, «Ἐκεῖνο πού διακρίνει τόν καλό Ποιμένα εἶναι ἡ ἀγάπη, ἡ ἀνιδιοτέλεια, ἡ αὐταπάρνηση»

πηγή: Μητρόπολη Νέας Σμύρνης

Α΄ ΙΕΡΑΤΙΚΗ ΣΥΝΑΞΗ

μέ θέμα: Ὁ καλός Ποιμήν (Ἰωάν. 10,1-18)

Πραγματοποιήθηκε τήν Πέμπτη 13 Ὀκτωβρίου 2011 στό Πνευματικό Κέντρο τῆς Ἐνορίας τοῦ Ἁγίου Σώστη (λεωφ. Συγγροῦ) ἡ πρώτη Ἱερατική Σύναξη γιά τούς Κληρικούς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Νέας Σμύρνης. Κατά τήν ἀρχική αὐτή Σύναξη ὁμιλητής ἦταν ὁ ὁ Σεβ. Ποιμενάρχης μας, Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης κ. Συμεών. Θέμα τῆς εἰσηγήσεώς του ἦταν ἡ παρουσίαση καί ἡ ἐν συνεχείᾳ ἐμβάθυνση στήν εὐαγγελική περικοπή τοῦ καλοῦ Ποιμένος (Ἰωάν. 10,1-18).

Ὁ Σεβασμιώτατος διευκρίνισε κατ’ ἀρχάς ὅτι ἡ λέξη «παροιμία» δέν ὑποδηλώνει τόσο τήν παραβολή, ὅσο τήν ἀλληγορία... 

 Ἡ εἰκόνα τοῦ ποιμένος εἶναι προφανῶς εἰλημμένη ἀπό ποιμενικές εἰκόνες τῶν Ἱεροσολύμων ἤ καί ἀπό συμβολικές εἰκόνες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης (Ψαλμῶν καί Ἠσαΐα). Στήν Α΄ παροιμία (στ. 1-6) ὁ Ἰησοῦς Χριστός προτάσσει τόν ἀληθινό ποιμένα, τόν πραγματικό, ὁ ὁποῖος λειτουργεῖ μέ τρόπο θεμιτό, ὄχι ὡς κλέπτης καί ληστής. Τόν γνήσιο ποιμένα διακρίνει ὁ τρόπος εἰσόδου καί τῆς σχέσεώς του μέ τά πρόβατα. Τά πρόβατα ἀπό τή διαίσθησή τους ἀναγνωρίζουν τή φωνή τοῦ γνήσιου ποιμένα, ὁ ὁποῖος προπορεύεται γιά νά καθοδηγεῖ τά πρόβατα.

Στήν Β΄ παροιμία (στ. 7-10) ὁ Ἰησοῦς παρουσιάζεται ὡς ἡ θύρα τῶν προβάτων. Ἀντιπαρατίθεται ὁ πραγματικός μεσσίας Ἰησοῦς Χριστός μέ τούς θεωρούμενους τήν ἐποχή ἐκείνη ὡς μεσσίες, ὅπως ἦταν ὁ Θευδᾶς καί ὁ Ἰούδας ὁ Γαλιλαῖος (Πράξ. 5,36-37), ἤ μέ τούς Γραμματεῖς καί Φαρισσαίους. Ὁ Ἰησοῦς εἶναι ἡ θύρα, ἡ ἀσφάλειά μας, καθώς ἀντιπαραθέτει τόν ἑαυτό του μέ τούς κλέπτες.

Τέλος, στήν Γ΄ παροιμία (στ. 11-18) ὁ Ἰησοῦς παρουσιάζεται ὡς ὁ καλός Ποιμένας. Αὐτή διαφέρει ἀπό τήν πρώτη, διότι ἐδῶ ὁ καλός ποιμένας ἀντιδιαστέλλεται ὄχι ἀπό τούς κλέπτες καί ληστές, ἀλλά ἀπό τόν μισθωτό. Ἐκεῖνο πού διακρίνει τόν καλό Ποιμένα εἶναι ἡ ἀγάπη, ἡ ἀνιδιοτέλεια, ἡ αὐταπάρνηση. Ἄν ἡ πρώτη εἰκόνα (τοῦ ποιμένος) τοποθετεῖται χρονικά τό πρωί, καί ἡ δεύτερη (τῆς θύρας) κατά τή διάρκεια τῆς ἡμέρας, αὐτή ἡ τρίτη εἰκόνα τοποθετεῖται χρονικά τό ἑσπέρας.

Ὁ Ποιμήν ὁ καλός εἶναι ὁ στοργικός, ὁ ὡραῖος στήν ἁγιότητα καί τήν ἀγαθότητα. Ἀντίθετα, ὁ Ἰησοῦς ψέγει τήν ἀδιαφορία τοῦ μισθωτοῦ, ὄχι τό μισθό του. Πρῶτο μέλημα τοῦ μισθωτοῦ εἶναι ὁ μισθός του, κι ὄχι ἡ φροντίδα του γιά τό ποίμνιο. Καλός Ποιμήν εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Καί πρότυπο ἀμοιβαιότητας εἶναι ἡ σχέση τοῦ Υἱοῦ πρός τόν Πατέρα, σχέση ἀγάπης, δηλαδή ἀγάπης καί γνώσεως. Ἀπόδειξη καί κορύφωση εἶναι ἡ θυσία τοῦ Κυρίου μας.

Ἡ ἔκφραση τοῦ στ. 16 «ἅ οὐκ ἔστιν ἐκ τῆς αὐλῆς ταύτης» ἀναφέρεται στούς ἀνήκοντες στόν εἰδωλολατρικό κόσμο, δηλαδή στούς Ἐθνικούς. Ὀφείλει λοιπόν ὁ καλός Ποιμήν νά φροντίζει καί νά καθοδηγεῖ κι ἐκεῖνα τά πρόβατα, γιά τά μή προερχόμενα «ἐκ τῆς αὐλῆς ταύτης».

Στό στ. 17 ὁ Κύριος ὁμιλεῖ ὡς ἄνθρωπος. Ὁ Χριστός εἶναι ὁ αἰώνιος Ἀρχιερεύς καί Ποιμήν, καί μετά τήν Ἀνάστασή του. Ἡ φράση «ἐξουσίαν ἔχω» σημαίνει ἴσιος μέ τόν Θεό. Ἐνῶ, ἡ φράση «ταύτην τήν ἐντολήν» σημαίνει ὅτι εἶναι ὁμοούσιος καί ὁμόβουλος μέ τόν Θεό Πατέρα.

Ὁλοκληρώνοντας τήν εἰσήγησή του γιά τήν περίφημη αὐτή παραβολή τοῦ καλοῦ Ποιμένος, ὁ Σεβασμιώτατος τόνισε ὅτι ὁ Κύριός μας εἶναι ὁ πρῶτος καί αἰώνιος Ποιμήν, ὁ Ἀρχιποίμην, κι ὅλοι ἐμεῖς οἱ ποιμαινόμενοι. Ἐμεῖς λοιπόν, «τά ὀστράκινα σκεύη» λαμβάνουμε τέτοια ἀξία ἀπό Ἐκεῖνον. Γι’ αὐτό τά πνευματικά μας παιδιά δέν μᾶς ἀνήκουν. Ἐκεῖνος εἶναι ὁ Ποιμήν πάντων. Ἄλλωστε, αὐτή ἡ διάκριση μεταξύ ποιμένων καί ποιμαινομένων γίνεται δι’ ἡμᾶς τούς ἀνθρώπους, διότι, ὅπως λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ἐνώπιον τοῦ Χριστοῦ εἴμεθα πάντες ποιμενόμενοι:

«Εἶπον γάρ πολλάκις πρός τήν ὑμετέραν ἀγάπην, ὅτι πρόβατα καί ποιμένες πρός τήν ἀνθρώπων εἰσιν διάκρισιν, πρός δέ τόν Χριστόν πάντες πρόβατα. Καί γάρ οἱ ποιμαίνοντες καί οἱ ποιμαινόμενοι ὑφ’ ἑνός τοῦ ἄνω ποιμένος ποιμαίνονται» (Λόγος εἰς τήν Ἀνάληψιν, 2, 12. PG 52, 784).

Ἐν κατακλεῖδι ὁ Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας ἔθεσε στήν Ἱερατική Σύναξη τά ἑξῆς ἐρωτήματα:

* Πῶς εἰσήλθαμε στήν ἱερωσύνη; Διά τῆς θύρας; Αὐτό ἀποτελεῖ ἐρώτημα κεφαλαιώδους σημασίας καί ὀφείλει νά προβληματίζει τήν ἱερατική μας συνείδηση.

* Οἱ παραβολές αὐτές θά μποροῦσαν νά ἔχουν ἀναγωγική ἀναφορά;

* Μισθωτός ποιμένας: ὁ ποιμένας πού ἀδιαφορεῖ, ὁ ποιμένας πού λειτουργεῖ ὡς «δημόσιος ὑπάλληλος».

* Καλός ποιμήν: ὁ ποιμένας πού διακρίνεται ἀπό ἀγάπη, στοργή, ἀφοσίωση, αὐταπάρνηση καί φθάνει ὥς τήν αὐτοθυσία.

* «Κι ἄλλα πρόβατα»: νά μή μᾶς διακρίνει πνευματική αὐτάρκεια, νά μή φροντίζουμε μόνο τήν ὀργάνωσή μας, τά «πνευματικά μας παιδιά». Ἀλλά μέ αἴσθημα εὐθύνης ἄς ἐνδιαφερόμαστε γιά τά ἄλλα πρόβατα, καθώς «κἀκεῖνα με δεῖ ἀγαγεῖν» (Ἰωάν. 10,16).

* «Ὁ καλός Ποιμήν»: ὁ Κύριός μας, ὁ ὁποῖος εἶναι ἕνα μυστήριο. Τόν προσεγγίζουμε γιά νά φωτιστοῦμε κι ἐμεῖς καί νά ἐνισχυθοῦμε. Μετά τό πέρας τῆς εἰσηγήσεως ὑποβλήθηκαν διευκρινιστικά ἐρωτήματα καί ἔγιναν τοποθετήσεις ἀπό τόν Πανοσ. Ἀρχιμ. π. Βασίλειο Τζοβλᾶ καί Αἰδεσ. Πρωτοπρ. π. Δημοσθένη Παπακωστόπουλο.