Γιώργος Παπαθανασόπουλος, "Διερωτάται κανείς τι είναι αυτό που εμποδίζει την Ιεραρχία να πάρει μιαν απόφαση για τα Θρησκευτικά, όταν το θέμα είναι τόσο επείγον"

Ιεραρχία: Ώδυνεν όρος και έτεκεν… ουδέν

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Η τακτική Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος ολοκληρώθηκε την 5η τρέχοντος μηνός Οκτωβρίου και ανήκει πλέον στο παρελθόν και στην ιστορία. Αν έβαζε κανείς ένα τίτλο στις εργασίες της θα ήταν: "Ώδυνεν όρος και έτεκεν ουδέν", αφού δεν υπήρξε οποιοδήποτε πρακτικό αποτέλεσμα, οποιαδήποτε άμεσα εκτελεστή απόφαση.

Πιο συγκεκριμένα η φετινή Ιεραρχία θεωρητικά δημιουργούσε κάποια αισιοδοξία, ότι εν μέσω της γενικής κρίσεως της χώρας θα μπορούσε να δώσει κουράγιο στο λαό, να τον ενδυναμώσει στις μεγάλες δυσκολίες που περνάει.

Το κεντρικό θέμα της ήταν πράγματι εντυπωσιακό: "Η ποιμαντική διακονία της Εκκλησίας εις μίαν κοινωνίαν πτωχείας, ανεργίας και συγχρόνου πνευματικής συγχύσεως".

Από κει και πέρα ήρθε η ωμή πραγματικότητα. Βαρύγδουπο ήταν το περιεχόμενο της προσφώνησης του Αρχιεπισκόπου κ. Ιερωνύμου στα μέλη της Ιεραρχίας και επικοινωνιακά μειωτικό για πολλούς Αρχιερείς. Συγκεκριμένα, με βάση τα αποσπάσματα της ομιλίας του που δόθηκαν στα ΜΜΕ, ζήτησε από τα μέλη της Ιεραρχίας να αποκτήσουν "αυτομεμψία" και να ομολογήσουν ότι πολλοί από αυτούς δεν έχουν συνειδητοποιήσει τι συμβαίνει στη χώρα, ζουν σε μια εικονική πραγματικότητα, έχουν κλειστεί στο παρελθόν και αρνούνται να δουν τη στενόχωρη αλήθεια που τους περιβάλλει. Στη συνέχεια εξέφρασε τη διαπίστωση του, ότι από όλους στη χώρα λείπει το όραμα και όλοι το αναζητούν.

Μητροπολίτης με τον οποίο συζητήσαμε μας εξέφρασε τη δυσφορία του για την "επικοινωνιακή" ομιλία του Αρχιεπισκόπου, όπως την χαρακτήρισε: "Αντί να εξαπολύσει εναντίον μας μύδρους ο Μακαριώτατος θα έπρεπε να μας βοηθήσει λέγοντας ποιοι από εμάς νομίζει ότι δεν έχουμε "αυτομεμψία", ποιοι ζούμε σε εικονική πραγματικότητα και ποιοι έχουμε κλειστεί στο παρελθόν" μας σημείωσε. Και πρόσθεσε: "Θα μας βοηθούσε περισσότερο, αν δεν έλεγε κάτι απρόσωπο, ανώνυμο, αφηρημένο και γενικό, γιατί αφήνει σε εμάς την υποψία ότι το έκανε μόνο για την πρόκληση εντυπώσεων. Καλύτερα μάλιστα θα ήταν να έδινε πρώτος το καλό παράδειγμα και να εξομολογείτο δημόσια μιλώντας για τον εαυτό του. Τότε ο λόγος του θα είχε κάποια σημασία και κάποια αξία. Και γιατί μας κατηγόρησε συλλήβδην ότι κανείς μας δεν έχει όραμα; Δεν έχει κανείς μας όραμα για μιαν Ελλάδα λουσμένη στο φως του Χριστού; Αν δεν έχουμε αυτό το όραμα, τότε όλοι μας είμαστε ανάξιοι της αποστολής μας και αυτό δεν μπορώ να το δεχθώ".

Οι ομιλίες - εισηγήσεις που ακολούθησαν την προσφώνηση του κ. Ιερωνύμου ήσαν ενδιαφέρουσες, αλλά καμία δεν είχε κάποια πρακτική πρόταση. Εξαιρετική στη περιγραφή της κατάστασης στη χώρα ήταν η εισήγηση του Μητροπολίτου Πατρών, με θέμα "Η ποιμαντική της Εκκλησίας την εποχή των μνημονίων", κατατοπιστική και καταθλιπτική στη γλαφυρή περιγραφή της ελληνικής πραγματικότητας η ομιλία του Μητροπολίτη Μεσογαίας κ. Νικολάου, με θέμα "Εκκλησία, νέες αντιλήψεις και νέες τεχνολογίες", ρεαλιστική και ενδιαφέρουσα η εισήγηση του Μητροπολίτη Ελασσώνος, με θέμα "Δυσκολίαι της Εκκλησίας κατά την άσκηση της ποιμαντικής Της". Όμως οι ενδιαφέρουσες ομιλίες δεν συνοδεύθηκαν με κάποια πρακτική πρόταση, χωρίς το "δέον", χωρίς κάποιο σάλπισμα κινητοποίησης καρδιών, χωρίς να μεταδοθεί στο χριστεπώνυμο πλήρωμα κάποια ελπίδα. "Γιατί μαζευόμαστε;" διερωτήθηκε Μητροπολίτης και συνέχισε: "Κάποια στιγμή σκέφτομαι ότι η μόνη πρακτική εργασία που κάνουμε είναι να εκλέγουμε Μητροπολίτες, όλα τα άλλα είναι θεωρίες".

Στον Τύπο γράφτηκε ότι ελήφθη η απόφαση να συνεργασθεί η Εκκλησία της Ελλάδος με τον χριστιανικό τηλεοπτικό σταθμό 4Ε, για να έχει μια παρουσία στα τηλεοπτικά πράγματα της χώρας. Η αναφορά στον Τύπο δεν είναι ακριβής. Ουδεμία συνεργασία αποφασίστηκε. Εκείνο που αποφασίστηκε είναι "η συνέχεια της συνεργασίας και η μελέτη της δυνατότητος αξιοποιήσεως επί συστηματικής βάσεως αυτής…". Μάλιστα επειδή υπήρξαν κάποιες επιφυλάξεις από Μητροπολίτες, μπορεί αυτές να δράσουν αρνητικά στη συνεργασία, παρά την καλή διάθεση της Αδελφότητος που έχει τον πετυχημένο τηλεοπτικό σταθμό.

Εντύπωση προκαλεί ότι η εισήγηση για ένα πολύ σοβαρό για την Εκκλησία θέμα, όπως είναι τα οικονομικά της, έγινε από τον Μητροπολίτη Ύδρας κ. Εφραίμ σε πολύ στενό χρονικό διάστημα και συγκεκριμένα μετά από την ολοκλήρωση των ψηφοφοριών για τους δύο Μητροπολίτες, όταν δηλαδή στη συνεδρίαση της Ιεραρχίας τα πάντα έγιναν πολύ χαλαρά και υπήρξαν αρκετές απουσίες Μητροπολιτών. Πέραν της υποβάθμισης του θέματος των οικονομικών της Εκκλησίας δεν συζητήθηκαν καυτά ζητήματα, που την αφορούν άμεσα, όπως είναι τα Θρησκευτικά στα Δημοτικά και στα Γυμνάσια, η Εκκλησιαστική Εκπαίδευση και το μέλλον του Εφημεριακού Κλήρου μετά τον από το Κράτος ουσιαστικό περιορισμό διορισμού Εφημερίων. Διερωτάται κανείς τι είναι αυτό που εμποδίζει την Ιεραρχία να πάρει μιαν απόφαση για τα Θρησκευτικά, όταν το θέμα είναι τόσο επείγον. Πότε θα συζητηθεί; Θα περιμένει τον Οκτώβριο του 2013; Αργότερα; Ποτέ;… Η Εκκλησιαστική Εκπαίδευση επίσης είναι μια μεγάλη ευκαιρία η Εκκλησία να καταρτίζει τα στελέχη της όπως γίνεται με το Στρατό, τη Δημόσια Διοίκηση και τη Δικαιοσύνη. Γιατί τόση αδιαφορία σ' αυτό το καίριο ζήτημα; Και το θέμα του εφημεριακού κλήρου δεν είναι σοβαρό για να συζητηθεί; δεν ενδιαφέρει την Ιεραρχία ότι μεγάλο μέρος του πληθυσμού μένει αποίμαντο; δεν είναι ένα ζήτημα αυτό άξιο προς συζήτηση;

Την ώρα που η Ιεραρχία κατατρίβεται σε ενδιαφέρουσες αλλά θεωρητικές διαλέξεις, δεν παίρνει αποφάσεις και δεν θέτει το πλήρωμα της σε κατάσταση συναγερμού η νεολαία απομακρύνεται όλο και περισσότερο από την Ορθοδοξία, οι ελεύθερες συμβιώσεις αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο, γενικεύονται οι θρησκευτικοί γάμοι που προηγούνται των βαπτίσεων (!!!) και είναι τέτοια η περιβάλλουσα ατμόσφαιρα που κάποιες μεμονωμένες αντιδράσεις ιεραρχών ακούγονται στην κοινή γνώμη ως "γραφικές" και "απαρχαιωμένες".

Μένουν οι εκλογές των δύο Μητροπολιτών Νικοπόλεως κ. Χρυσοστόμου και Ιερισσού κ. Θεοκλήτου. Και αυτές είχαν τα θέματα τους. Τρεις Μητροπολίτες (Μαρωνείας, Κίτρους και Ιωαννίνων) δεν ψήφισαν γιατί είναι σοβαρά ασθενείς. Υπήρξε Ιεράρχης που ψήφισε λευκό, επειδή είχε δυσκολία να αντιληφθεί τα συμβαίνοντα. Άλλος είχε δυσκολία να αναγράψει τα ονόματα και άλλος δεν αντιλαμβανόταν πότε είναι η ψηφοφορία για το τριπρόσωπο και πότε για το μονοπρόσωπο. Τα θλιβερά αυτά γεγονότα προκαλούν ερωτηματικά όσον αφορά στην επισκοπική ευθύνη έναντι του ποιμνίου τους των Μητροπολιτών, τόσο των πολύ ηλικιωμένων και των βαρέως ασθενούντων όσο και των νεοτέρων που αποδέχονται ή συμβιβάζονται με την αρνητική αυτή για την Εκκλησία πραγματικότητα.