Δημιούργησαν για πρώτη φορά ανθρώπινα έμβρυα με κλωνοποίηση

βλαστοκύστη

Γιάννης Δεβετζόγλου

Για πρώτη φορά επιστήμονες κατάφεραν να δημιουργήσουν τρία ανθρώπινα έμβρυα από δερματικά κύτταρα και ωοκύτταρα. Για να το επιτύχουν χρησιμοποίησαν τη μέθοδο κλωνοποίησης που έφεραν στη ζωή πριν από 17 χρόνια το πρώτο κλωνοποιημένο πρόβατο, την Ντόλι. Οι επιστήμονες θεωρούν την ανακάλυψη ορόσημο, ενώ σημαντικό ρόλο στην επιτυχή έκβαση διαδραμάτισαν η... καφεΐνη και το ηλεκτρικό ρεύμα!

Τα έμβρυα που δημιουργήθηκαν στο εργαστήριο με πατέρα δερματικά κύτταρα και μητέρα ωοκύτταρα ήταν λειτουργικά και κατάφεραν να παραγάγουν βλαστοκύτταρα. Τα βλαστοκύτταρα αυτά οι επιστήμονες έχουν τη δυνατότητα εύκολα να τα μετατρέψουν σε διάφορους τύπους κυττάρων που μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για μεταμόσχευση στον ίδιο τον ασθενή, καθώς και για τη θεραπεία της νόσου Πάρκινσον, του διαβήτη, καρδιακών ασθενειών κ.λπ.

Οπως χαρακτηριστικά ανέφεραν οι ειδικοί, «με αυτή τη μέθοδο κάθε ασθενής θα μπορεί να έχει τα δικά του βλαστοκύτταρα, τα οποία θα χρησιμοποιούνται χωρίς τον φόβο της απόρριψης μοσχευμάτων. Τα βλαστοκύτταρα με τη μέθοδο της κλωνοποίησης θα γίνουν το... ιερό δισκοπότηρο της κλινικής ιατρικής».

Τα έμβρυα μετά την παραγωγή της επιθυμητής ποσότητας βλαστοκυττάρων καταστράφηκαν. Η «μεγάλη», όπως τη χαρακτηρίζει η επιστημονική κοινότητα, ανακάλυψη έγινε από ειδικούς του Πανεπιστημίου του Ορεγκον στο Πόρτλαντ και δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Journal Cell».

Η διαδικασία. Τα αρχικά κύτταρα ελήφθησαν από το δέρμα ενός ενηλίκου και οι γενετικές τους πληροφορίες (DNA) τοποθετήθηκαν σε ωοκύτταρα (κύτταρα από ωάρια) που προήλθαν επίσης από δότρια.

Στο πλαίσιο του πειράματος οι ειδικοί χρησιμοποίησαν τη μέθοδο της μεταφοράς πυρήνα σωματικών κυττάρων, μια γνωστή μέθοδο από τη δημιουργία του πρώτου θηλαστικού κλώνου, της Ντόλι.

Οι επιστήμονες πήραν δερματικά κύτταρα από έναν ενήλικο και από τον πυρήνα τους αφαίρεσαν το τμήμα που περιέχει τη γενετική πληροφορία (πυρήνα), δηλαδή τα χαρακτηριστικά του δότη.

Ακολούθως, τα τοποθέτησαν στο ωοκύτταρο μιας δότριας, από το οποίο είχε αφαιρεθεί η γενετική πληροφορία τους (ο πυρήνας με το DNA). Οταν ολοκληρώθηκε η διαδικασία μεταφοράς πυρήνα, οι επιστήμονες με κατάλληλη ηλεκτρική διέγερση, αλλά και με την προσθήκη καφεΐνης ώθησαν τα ωοκύτταρα να αναπτυχθούν σε έμβρυα.

Εκαναν δηλαδή κάτι σαν γονιμοποίηση, αλλά αντί να βάλουν ωοκύτταρα και σπερματοζωάριο, οπότε θα είχαμε γενετικές πληροφορίες από δύο ανθρώπους, έβαλαν τον πυρήνα του δερματικού κυττάρου μέσα στο ωοκύτταρο, αφού όμως προηγουμένως του αφαίρεσαν τον πυρήνα.

Για πολλά χρόνια επιστήμονες από όλον τον κόσμο προσπαθούσαν να δημιουργήσουν με αυτή τη μέθοδο ανθρώπινα έμβρυα, αλλά το ωοκύτταρο πολλαπλασιαζόταν και έφθανε έως το στάδιο των 12 κυττάρων.

150 κύτταρα. Αυτή τη φορά, όμως, όχι απλώς αναπτύχθηκαν και δημιουργήθηκαν περίπου 150 κύτταρα (στάδιο βλαστοκύστη που επιστημονικά θεωρείται έμβρυο), αλλά το έμβρυο που σχηματίστηκε από αυτά τα κύτταρα παρήγαγε και τα δικά του βλαστοκύτταρα.

«Η εξονυχιστική παρατήρηση των βλαστικών κυττάρων που προέρχονται από αυτή την τεχνική κατέδειξε την ικανότητά τους να εξελίσσονται σαν φυσιολογικά βλαστικά κύτταρα. Πιστεύουμε ότι αυτό είναι ένα από τα σημαντικότερα βήματα στην ανάπτυξη κυττάρων που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί κατά κόρον στην αναγεννητική ιατρική», δήλωσε ο υπεύθυνος της μελέτης καθηγητής Σουκχράτ Μιτάλιποφ.

Πάντως, κάποιοι εκφράζουν συγκρατημένη αισιοδοξία, καθώς το 2004 ασιάτες ερευνητές, με υπεύθυνο τον Γου Σουκ Γουάν από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σεούλ, είχαν ανακοινώσει ότι κατάφεραν να παραγάγουν βλαστικά κύτταρα από ανθρώπινα έμβρυα, αλλά τελικά αποδείχθηκε ότι επρόκειτο για απάτη.

ΤΑ ΝΕΑ