6/10/13

Αρχιμ. Χρυσόστομος Παπαθανασίου, Oρθοδοξία και Eυρώπη

Αρχιμ. Χρυσόστομος Παπαθανασίου
Oρθοδοξία και Eυρώπη
Γράφει ο Aρχιμ. Xρυσόστομος K. Παπαθανασιου,
Δρ Nομ. και Θεολ. - DEA Σορβόννης, ιεροκήρυξ Kαθεδρικού Nαού των Aθηνών
Kύριε διευθυντά
Σε χρόνους που γίνεται λόγος στην Eλλάδα, ως μη ώφελε, για κατάργηση ή μείωση της ορθόδοξης κατήχησης και για μετατροπή της διδασκαλίας του μαθήματος των θρησκευτικών στο λύκειο σε μάθημα θρησκειολογίας, σε ευρωπαϊκές χώρες η πνευματική δίψα για την Oρθοδοξία είναι εξαιρετικά μεγάλη.
Aν υπάρχει κάτι το πιο σύγχρονο σε θρησκειολογικές έρευνες, μελέτες και συγγραφές, τούτο βρίσκεται στην αναζήτηση του ορθοδόξου πνεύματος και ήθους, μετά μάλιστα τον κορεσμό του ρωμαιοκαθολικού και προτεσταντικού κόσμου. Tην αναζήτηση αυτή επιτείνει και η αποτυχία στην πράξη του αθεϊσμού και της νοησιαρχίας. Eπειτα, οι διαιρέσεις στον δυτικό χριστιανικό κόσμο με την προφανή αδυναμία σύνθεσης του φυσικού με το υπερφυσικό και του υλικού με το πνευματικό,
δεν βοηθούν ουσιαστικά τον άνθρωπο, γι’ αυτό και η ορθόδοξη διδασκαλία, θεολογία και παράδοση, ως πολιτιστικό μέγεθος, παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον.

Ως χαρακτηριστικά παραδείγματα αναφέρουμε το αξιόλογο έργο που επιτελούν στον τομέα της συνεχούς μαρτυρίας της Oρθοδοξίας, οι ιερές μητροπόλεις στην Eυρώπη υπό την εμπνευσμένη πνευματική καθοδήγηση του Oικουμενικού Πατριαρχείου, το Πατριαρχικό Oρθόδοξο Kέντρο στο Σαμπεζί της Γενεύης, το Γραφείο της Aντιπροσωπείας της Eκκλησίας της Eλλάδος στις Bρυξέλλες, τα ιερά ορθόδοξα μοναστήρια σε Γαλλία και Aγγλία, οι αλλεπάλληλες εκδόσεις των Eλλήνων Πατέρων, και μάλιστα της «Kλίμακος» του Aγίου Iωάννου του Σιναΐτου και της «Φιλοκαλίας των Iερών Nηπτικών», οι μεταφράσεις των λειτουργικών κειμένων, οι εκθέσεις των βυζαντινών εικόνων, τα ειδικά λευκώματα και οι τόμοι για την Oρθόδοξη Eλλάδα, τα βιβλικά, πατρολογικά και λειτουργικά συνέδρια με θέματα ορθοδόξου χριστιανικού πολιτισμού κ.ά.

Παράλληλα, κορυφαίοι επιστήμονες, μη θεολόγοι, αναζητούν και μελετούν την ορθόδοξη χριστιανική διδασκαλία και παρουσιάζεται ένα μεγάλο ενδιαφέρον σπουδής της ορθόδοξης παράδοσης σε Παρίσι, Oξφόρδη, Munster, Mόναχο, Eλσίνκι και αλλού. Πολλοί μαθαίνουν την ελληνική γλώσσα για να έχουν τη δυνατότητα απ’ ευθείας να μελετήσουν ελληνορθόδοξα κείμενα, αλλά και να μπορέσουν να επισκεφθούν ειδικά το Aγιον Oρος. Δεν είναι λίγοι οι ξένοι, σε Eλλάδα και εξωτερικό, οι οποίοι εκμυστηρεύονται: «H Oρθοδοξία φωτίζει την ψυχή μου. Θέλω να μάθω περισσότερα».

Aξίζει να σκεπτόμεθα, εν προκειμένω, αυτά που γράφει ο Sam. Huntington για τη «σύγκρουση των πολιτισμών» και αυτό που είπε ο St. Runciman: «O 21ος αιώνας θα είναι ο αιώνας της Oρθοδοξίας». Aραγε εμείς οι νεοέλληνες γνωρίζουμε την ορθόδοξη χριστιανική διδασκαλία και συνειδητοποιούμε το ατίμητο αυτό θησαύρισμά μας;
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 6/10/2013 Από τη στήλη Γράμματα Αναγνωστών

7 σχόλια:

Stelios Frang είπε...

Δημοσιεύεται στην Καθημερινή, 22/10/13 απάντηση επί του κειμένου του κ. Παπαθανασίου. Παρακαλώ πολύ να την δημοσιεύσετε για ενημέρωση των αναγνωστών σας:

Κύριε Διευθυντά!

Ο αναγνώστης σας κ. Χρυσ. Παπαθανασίου, δημόσιος υπάλληλος του ιερατικού κλάδου, διαβλέπει σε επιστολή του που δημοσιεύσατε στις 7/10/13 στην «Κ» ότι οι Ευρωπαίοι συνάδελφοί του ενδιαφέρονται για το «ορθόδοξο πνεύμα και ήθος» και γι’ αυτό, συμπεραίνει, πρέπει οι μαθητές στα ελληνικά σχολεία να διδάσκονται τις μυθικές ιστορίες του αρχαίου Ισραήλ και τις θρησκευτικές κατασκευές από μυθοπλασίες της Ανατολικής Μεσογείου που επέβαλε κάποια εποχή ο ρωμαϊκός στρατός ως μοναδική και αποκλειστική θρησκευτική αλήθεια.

Μια υπηρεσία που θα μπορούσε λοιπόν να προσφέρει ο κ. Χ.Π. θα ήταν να εισηγηθεί την αποδέσμευση του εκκλησιαστικού μηχανισμού από τον κρατικό προϋπολογισμό και την καθιέρωση της προαιρετικής χρηματοδότησης της ντόπιας εκκλησίας από τους ίδιους τους πιστούς, όπως γίνεται στις ευρωπαϊκές χώρες. Είμαι βέβαιος τότε ότι, επειδή δεν πρόκειται να πληρώσει σχεδόν κανένας Έλληνας, θα σπεύσουν να καταθέσουν τον οβολό τους, εκτός από τους άεργους συναδέλφους του κ. Χ.Π., και οι απλοί Ευρωπαίοι πιστοί που εντυπωσιάζονται από το «ορθόδοξο πνεύμα και ήθος», τα οποία, ως γνωστόν, ξεχειλίζουν από κάθε πτυχή και χαραμάδα του ελληνικού και βαλκανικού δημόσιου βίου.

Ο κ. Χ.Π. (κάνει πως) αγνοεί ότι π.χ. στην καθολική μητρόπολη του Limburg απεχώρησαν το έτος 2012 περί τους 25.000 «πιστούς» από την καθολική εκκλησία, όχι δείχνοντας απλά αδιαφορία, αλλά υποβάλλοντας σχετική δήλωση στα τοπικά Πρωτοδικεία. Επίσης δείχνει να μην γνωρίζει ότι στις χώρες των καθολικών και προτεσταντών κλείνουν ναούς λόγω έλλειψης επισκεπτών και πολλούς από αυτούς τους ναούς, εφόσον δεν έχουν ιστορικό ενδιαφέρον, τους διαθέτουν για να μετατραπούν σε σουπερμάρκετ, μπαρ και κατοικίες, εφόσον λυθούν προηγουμένως, όχι τίποτα θεολογικά, αλλά τεχνικά προβλήματα της θέρμανσης και του φωτισμού στους ψηλούς τους χώρους. Υποψιάζομαι ότι, με αυτές τις εξελίξεις και προοπτικές, οι εξ Εσπερίας αιρετικοί θεολόγοι θα ελπίζουν σε κάποια χαλαρή απασχόληση στον ακόμα κρατικοδίαιτο χριστιανισμό της πτωχευμένης Ελλάδας.

Όσον αφορά δε «την αποτυχία στην πράξη της φυσιοκρατίας και της νοησιαρχίας» σε παγκόσμια κλίμακα που διέγνωσε ο κ. Χ.Π., θα τον συμβούλευα να αναρωτηθεί, γιατί στα χρόνια της μεσαιωνικής χριστιανικής θεοκρατίας οι άνθρωποι ζούσαν κατά μέσο όρο 40 χρόνια, ενώ τώρα που επικρατεί στην Ευρώπη η νοησιαρχία και ο «καταραμένος Διαφωτισμός» που έλεγε ο μακαρίτης Χριστόδουλος, ο μέσος όρος ζωής βρίσκεται στα 80 χρόνια… Ας σκεφτεί ακόμα ο κ. Χ.Π. πόσες μέρες ζωής έδωσαν επιπλέον στους ανθρώπους τα θάματα και τάματα που επικαλούνται οι συνάδελφοί του και πόσα χρόνια πρόσθεσαν κατά μέσον όρο οι ιατρικές συμβουλές, οι εγχειρίσεις, η ιατρική τεχνολογία και τα φαρμακευτικά σκευάσματα της νοησιαρχίας.

Οπότε στη συνέχεια θα καταλάβει ο κ. Χ.Π. και πώς καταφέραμε να πηγαίνουμε Αθήνα-Θεσ/νίκη ταχύτατα με αυτοκίνητα και αεροπλάνα και όχι σε 2 μήνες με το γαϊδουράκι ή την άμαξα, πώς επικοινωνούμε με ανθρώπους στην άλλη άκρη του κόσμου σε πραγματικό χρόνο και όχι πλέον με ταχυδρομικά περιστέρια και πώς καταφέραμε να έχουμε στη διάθεσή μας τεράστιο όγκο από λογοτεχνικά κείμενα, μουσικές συνθέσεις και άλλες ψυχαγωγικές δημιουργίες, τις οποίες στην εποχή της μεσαιωνικής χριστιανικής θεοκρατίας ούτε να φανταστούν μπορούσαν οι άνθρωποι — άσε που θα απαγορεύονταν ως «αιρετικά κατασκευάσματα».

Έτσι θα του γίνει και πιο εύκολα κατανοητό, γιατί δεν θα γίνει ποτέ η «σύνθεση του φυσικού με το υπερφυσικό» που περιμένουν κάποιοι επί χιλιετίες και οραματίζεται ο κ. Χ.Π., αφού δεν είναι δυνατόν η φύση να «συνδεθεί» με φανταστικά πράγματα που ως μοναδικό προορισμό έχουν να συντηρήσουν μισθολογικά άεργους δημόσιους υπαλλήλους…

Στυλ. Γ. Φραγκόπουλος
Δρ.Μηχανικός, Ομ. Καθηγητής

Αθήνα 9/10/2013

Ανώνυμος είπε...

Λοιπόν, αγαπητέ Στέλιο,
η αποθέωση της επιστήμης και της τεχνολογίας!
Δεν ξέρω μόνο τι έχεις να πεις μπροστά στο φρέσκο χώμα που καλύπτει τον τάφο (κάποιου φίλου, συγγενή σου ή άλλου). Ή αποφεύγεις τις κηδείες; Μήπως πιστεύεις ότι βρήκες και το μυστικό της αθανασίας;...

Stelios Frang είπε...

Λες ότι άμα εκφοβιστούν οι άνθρωποι προσαρμόζονται και υποτάσσονται σε κάποιον αόρατο και φανταστικό επιτηρητή; Δεν κατάλαβες ότι γεννιόμαστε και πεθαίνουμε επειδή είμαστε μέρος της φύσης; Γιατί πεθαίνουν τα φυτά και τα ζώα και πρέπει εσύ ή εγώ να ζήσουμε αλλαζονικά για πάντα;
Τι σε φοβίζει σ' αυτό το φυσικό νόμο της γέννησης και του θανάτου; Ή σε φοβίζουν επίσης η βαρύτητα, η ηλ/μαγν. επαγωγή και η διατήρηση της ενέργειας;
Όσο με αφορά, πέρσι πέθανε η μητέρα μυ, 97 ετών βέβαια, κάναμε πανηγύρι, γιατί μπορέσαμε να την συνοδεύσουμε να επιστρέψει στο σύμπαν απ' όπου προήλθε! Ελπίζω να πεθάνω εγώ νεότερος για να μην έχω και τα αναπόφευκτα προβλήματα του γήρατος... Τόσο απλά!

Ανώνυμος είπε...

OK Stelios.
Καλή ζωή λοιπόν. Γεμάτη από την μυρωδιά του χώματος, της φύσης όπως εσύ λες...

Υ.Γ. Μην κουραστείς να μου απαντήσεις. Δεν θα μπω ούτε εγώ στον κόπο να ξαναγράψω κάτι. Δεν μιλάμε την ίδια γλώσσα. Καταλαβαίνεις...

Kranidiotis Nassos είπε...

Αγαπητέ ανώνυμε,

Γιατί να μην μπείτε στον κόπο να υπερασπισθείτε τις απόψεις και θέσεις σας; Η διαφορετική γλώσσα που ομιλείτε είναι βεβαίως δυσνόητη στους αρέσκοντες την ορθή λογική (αντί της ορθής δόξας που μάλλον πρεσβεύετε) και μοιραίως σας οδηγεί σε άτακτη υποχώρηση ελλείψει λογικών επιχειρημάτων.

Θα σας παρακαλέσω, όμως να κάνετε μία προσπάθεια.

Stelios Frang είπε...

Δεν με κουράζει καθόλου να γράφω την άποψή μου, ακόμα κι αν δεν την δημοσιεύσεις! Η συζήτηση μαζί σου είναι πράγματι δύσκολη για δύο λόγους που μπορεί και να ταυτίζονται:
Ο πρώτος είναι ο εκφοβισμός που υπέστης σε νηπιακή ηλικία και αγωνιάς μήπως και σε τιμωρήσει ο θεούλης της αγάπης. Ζεις εδώ επί Γης σε μια πραγματική ψυχική κόλαση για να γλιτώσεις από τη φανταστική κόλαση των Χριστιανών (και των Ιουδαίων και των Μουσουλμάνων)!
Ο δεύτερος είναι ότι (εικάζω πως) είσαι εκπαιδευτικός-θεολόγος, επαγγελματίας της πίστης και αγωνιάς μήπως και μειωθούν οι ώρες των θρησκευτικών, οπότε θα αναγκαστείς να κάνεις κάποιο άλλο μάθημα. Άντε πάλι διάβασμα... Νομίζω ότι αυτός ο δεύτερος λόγος είναι ο ισχυρότερος από τους δύο, ο πρώτος θα λειτουργήσει σε σένα κοντά στο τέλος της ζωής σου.
Για το πρώτο θέμα δεν έχω να πω τίποτα, έχεις καταλάβει τη διαφορά θεοκρατικής και φυσιοκρατικής αντιλήψεως για τη ζωή και τον κόσμο: με την πρώτη αυξήθηκε ο μέσος όρος ζωής και φτάσαμε στο φεγγάρι. Με την δεύτερη αντίληψη ζούσαν οι άνθρωποι τα μισά χρόνια και ούτε αυτά, γιατί η πείνα, οι επιδημίες και η αγάπη των παπάδων αποδεκάτιζαν πρόωρα τους ανθρώπους...
Για το δεύτερο παράγοντα που σε κάνει οπισθοδρομικό, τον επαγγελματικό, σε πληροφορώ ότι εγώ είμαι Ηλεκτρολόγος-Ηλεκτρονικός και έπρεπε στην φοιτητική και εκπαιδευτική σταδιοδρομία μου να μαθαίνω νέα πράγματα σχεδόν κάθε πενταετία και να τα διδάσκω κιόλας - 40 χρόνια στον πίνακα και στο εργαστήριο. Αντιλαμβάνεσαι λοιπόν πόσο διαφορετική σημασία έχουν οι έννοιες εκπαιδευτικός, επιστήμη, γνώση κ.ο.κ. στην αντίληψή μας: ο ένας αποστηθίζει κάτι που παραμένει ίδιο επί δεκαετίες και αιώνες και ο άλλος πρέπει να προσαρμόζεται στην "καταραμένη" επιστήμη και τεχνολογία, όπως λέτε εσείς οι θεοσεβούμενοι... Γι' αυτό και οι σημαντικές διαφορές στις αντιλήψεις, γι' αυτό δεν καταλαβαίνετε οι θεολόγοι τι γίνεται γύρω σας! Απλώς αξιοποιείτε (λίγοι μόνο) τα διαβολικά τεχνολογικά συστήματα που όλο και αλλάζουν, βελτιώνονται, δυσκολεύουν και ταυτόχρονα βρίσκεστε στο πνευματικό περιθώριο... Το μέλλον δεν ανήκει σε σας!
Νάσαι καλά και φρόντισε να διώξεις τους εφιάλτες της θεϊκής τιμωρίας που μόνος σου φαντασιώνεσαι... Και μια δημιουργική επαγγελματική απασχόληση δεν θα σε χάλαγε καθόλου!
Σ.Φρ.

Stelios Frang είπε...

Λόγω απροσεξίας αντέστρεψα τους προσδιορισμούς. Σωστό είναι: "...έχεις καταλάβει τη διαφορά φυσιοκρατικής και θεοκρατικής αντιλήψεως για τη ζωή και τον κόσμο: με την πρώτη..."
Ζητάω συγγνώμη!

Μπορείτε να δείτε τις προηγούμενες δημοσιεύσεις του ιστολογίου μας πατώντας το Παλαιότερες αναρτήσεις (δείτε δεξιά)