8/3/15

Με τα ίδια βιβλία η νέα σχολική χρονιά - Δεν θα ισχύσουν τα νέα Προγράμματα Σπουδών

Του Χρήστου Κάτσικα
Μικρή αλλαγή πιθανόν να έχουμε στο ωρολόγιο πρόγραμμα της Γ΄Λυκείου για την επόμενη σχολική χρονιά, όπως προκύπτει και από δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Παιδείας Τάσου Κουράκη στο ραδιοφωνικό σταθμό «Στο Κόκκινο».
Η αλλαγή αυτή ενδεχομένως να οφείλεται στο γεγονός ότι μελετάται από το Υπουργείο Παιδείας η δυνατότητα επικοινωνίας των επιστημονικών πεδίων ίσως με την εισαγωγή ενός 5ου μαθήματος ώστε να διευρυνθούν οι επιλογές των υποψηφίων.
Χαρακτηριστικά δήλωσε ότι επεξεργαζόμαστε ένα σχέδιο μεγαλύτερης δυνατότητας, εφόσον το επιθυμούν δεν είναι υποχρεωτικό, ώστε οι μαθητές να επιλέγουν. Αυτό πιθανόν να συνδυαστεί και με μικρή αλλαγή στο ωρολόγιο πρόγραμμα».
Παράλληλα, σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του Αναπληρωτή Υπουργού Παιδείας κ. Τάσου Κουράκη, τα νέα Προγράμματα Σπουδών (τα οποία ήδη κυκλοφορούν σε ΦΕΚ), δεν θα ισχύσουν. Η νέα ηγεσία του Υπουργείου παιδείας, έχει συγκροτήσει επιτροπές για τον επανασχεδιασμό των αναλυτικών προγραμμάτων και των σχολικών εγχειριδίων. Σύμφωνα, πάντα, με τις δηλώσεις του Τάσου Κουράκη, «η στόχευση είναι η αναδιάρθρωση της ύλης προς την κατεύθυνση της μείωσης του όγκου των πληροφοριών για χάρη της εμβάθυνσης και της κριτικής σκέψης».
Ωστόσο, οι όποιες αλλαγές στην ύλη δεν συνεπάγονται αναγκαστικά την αλλαγή των σχολικών εγχειριδίων της επόμενης χρονιάς, καθότι επαρκεί ο χρόνος.
Τι, ακριβώς, όμως, συμβαίνει με τα Προγράμματα Σπουδών;
Λίγα 24ωρα πριν τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015, το Υπουργείο Παιδείας έκανε και πάλι το θαύμα του δια χειρός του Α. Λοβέρδου. Δημοσίευσε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης τα νέα Προγράμματα Σπουδών για δεκαεπτά μαθήματα του Γενικού Λυκείου, τα οποία θα ισχύσουν για το σχολικό έτος 2015-2016.
1. Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία» της Α΄, Β΄ τάξης γενικής παιδείας και της Β΄, Γ΄ τάξης της Ομάδας Προσανατολισμού των Ανθρωπιστικών Σπουδών του Γενικού Λυκείου.
2. Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Βιολογία» της Α΄, Β΄ τάξης Γενικής Παιδείας Γενικού Λυκείου και της ομάδας προσανατολισμού των Θετικών Σπουδών της Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου.
3.Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Αρχές Οικονομικής Επιστήμης» της Γ΄ τάξης της Ομάδας Προσανατολισμού των Οικονομικών−Πολιτικών−Κοινωνικών και Παιδαγωγικών Σπουδών Γενικού Λυκείου.
4. Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Καλλιτεχνική Παιδεία» της Α' τάξης Γενικού Λυκείου.
5. Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Μαθηματικά» της Α΄ και Β΄ τάξης Γενικού Λυκείου και της ομάδας προσανατολισμού των Θετικών Σπουδών της Β΄ και Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου
6. Του μαθήματος «Μαθηματικά και Στοιχεία Στατιστικής» της Γ΄ τάξης της ομάδας προσανατολισμού των Οικονομικών−Πολιτικών−Κοινωνικών και Παιδαγωγικών Σπουδών Γενικού Λυκείου.
7. Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Στοιχεία Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών» της Γ΄ τάξης της ομάδας προσανατολισμού των Οικονομικών−Πολιτικών−Κοινωνικών και Παιδαγωγικών Σπουδών του Γενικού Λυκείου.
8. Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Αρχές Φυσικών Επιστημών» της Γ΄ τάξης της ομάδας προσανατολισμού των Οικονομικών−Πολιτικών−Κοινωνικών και Παιδαγωγικών Σπουδών Γενικού Λυκείου.
9. Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Φυσική» της Α΄ και Β΄ τάξης Γενικού Λυκείου και της ομάδας προσανατολισμού Θετικών Σπουδών της Β΄ και Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου.
10.Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Πληροφορική» της Γ΄ τάξης Ομάδας Προσανατολισμού των Θετικών Σπουδών Γενικού Λυκείου
11. Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Ιστορία» της Γ΄, Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄ τάξης Δημοτικού, της Α΄, Β΄, Γ΄ τάξης Γυμνασίου, της Α΄, Β΄, Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου, της ομάδας προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών και της ομάδας προσανατολισμού Οικονομικών−Πολιτικών−Κοινωνικών και Παιδαγωγικών Σπουδών της Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου
12. Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Θρησκευτικά» της Α΄, Β΄, Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου.
13. Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Χημεία» της Α΄ και Β' τάξης Γενικού Λυκείου και της ομάδας προσανατολισμού των Θετικών Σπουδών της Γ' τάξης Γενικού Λυκείου.
14. Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Ελληνικός και Ευρωπαϊκός Πολιτισμός» της Α’ τάξης Γενικού Λυκείου.
15. Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Γεωλογία και Διαχείριση Φυσικών Πόρων» της Α΄ τάξης Γενικού Λυκείου.
16. Πρόγραμμα Σπουδών για τα ειδικά μαθήματα Ελεύθερο Σχέδιο και το Γραμμικό Σχέδιο.
17. Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Φυσική Αγωγή» της Α΄, Β΄, Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου.
Η δημοσίευση των προγραμμάτων σπουδών ξεσήκωσε αμέσως εκπαιδευτικούς και εκπαιδευτικούς φορείς (ΟΛΜΕ) οι οποίοι έκπληκτοι ανακάλυπταν ότι στα περισσότερα μαθήματα υπήρχε απίστευτα φορτωμένη ύλη και μεγάλη εξειδίκευση. Παράλληλα δημιουργήθηκαν ερωτηματικά για την χρονική διάρκεια της ανακοίνωσης των προγραμμάτων σπουδών (τρεις μέρες πριν από τις εκλογές) ενώ δεν είναι λίγοι οι εκπαιδευτικοί που επισημαίνουν ότι αυτή η επίσπευση – «πρεμούρα» του Υπουργείου Παιδείας σχετίζεται άμεσα με την επιβολή αφενός συγκεκριμένων ομάδων εκπαιδευτικών στην συγγραφή βιβλίων και αφετέρου στην «απορρόφηση» των κοινοτικών κονδυλίων τα οποία είναι μια μορφή «πληρωμένων οδηγιών».
Τεράστια και εξειδικευμένη ύλη στη Βιολογία, στα Αρχαία Ελληνικά, στα Οικονομικά, στην Πληροφορική, στη Φυσική, στη Χημεία κλπ, διδακτικοί στόχοι εξωπραγματικά πολλοί και πολύπλοκοι, εκτός «τόπου και χρόνου» της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Το βαρυφορτωμένο με ύλη αναλυτικό πρόγραμμα περιορίζει τον παιδαγωγικό ρόλο του εκπαιδευτικού, ο οποίος τρέχει «να καλύψει την ύλη» χωρίς να μπορεί να ασκήσει την παιδαγωγική του αυτονομία για την οργάνωση διαφοροποιημένης διδασκαλίας και διδασκαλίας που καταλήγει σε μάθηση για όλους τους μαθητές.
Το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) καταγγέλλει με ανακοίνωσή της η ΟΛΜΕ με αφορμή την απόφαση του πρώτου να προχωρήσει εσπευσμένως, στο να παραλάβει και να εγκρίνει τα νέα Αναλυτικά Προγράμματα για το «Νέο Λύκειο» (που θεσμοθέτησε το 2013) πριν την ημερομηνία των εκλογών, παρακάμπτοντας τις ειδικές Επιτροπές που είχαν συσταθεί γι’ αυτό το σκοπό σε κάθε αντικείμενο/μάθημα και συστήνοντας, παραβιάζοντας τον αρχικό σχεδιασμό, μια ενιαία τριμελή επιτροπή παραλαβής για όλα τα μαθήματα.
Πραγματικά ενώ στις 26.11.2014 ορίστηκαν άμισθες επιτροπές παραλαβής αποτελούμενες από 73 εκπαιδευτικούς λειτουργούς για το Έργο «Νέο Σχολείο», το οποίο αφορά την αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών και τον εμπλουτισμό του εκπαιδευτικού υλικού σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, στις 9.1.2015 το ΙΕΠ διαπιστώνει ότι η συγκρότηση των επιτροπών δεν έχει ολοκληρωθεί και λόγω του κατεπείγοντος ορίζει εκ νέου στις 14.1.2015 νέα επιτροπή που αποτελείται μόνο από 3 εκπαιδευτικούς λειτουργούς!
Η ΟΛΜΕ, παράλληλα, υποστηρίζει πως παράγοντες της ηγεσίας του ΥΠΑΙΘ παραβλέποντας τον αυστηρά υπηρεσιακό χαρακτήρα που έχει μια κυβέρνηση κατά τη διάρκεια προεκλογικής περιόδου και παραβιάζοντας κάθε ηθική και πολιτική δεοντολογία, επιδιώκουν να δημιουργήσουν με αυταρχικό τρόπο «τετελεσμένα» σε μια σειρά σοβαρών εκκρεμών ζητημάτων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης δεσμεύοντας έτσι και στο μέλλον την εκπαιδευτική πολιτική σε αντιπαιδαγωγικές κατευθύνσεις.
Με αφορμή τις καταγγελίες και τις αιτιάσεις από τη μεριά της εκπαιδευτικής κοινότητας, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) απαντά με το γνωστό εκβιαστικό τρόπο: «Η μη τήρηση του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος της ως άνω Πράξης θα έχει ως συνέπεια: α) να μην υπάρχει το αναγκαίο διδακτικό υλικό για τη Γ’ Τάξη Γενικού Λυκείου για την επόμενη σχολική χρονιά 2015-2016 και β) τη ματαίωση όλης της Πράξης «Νέο Σχολείο-Νέο Πρόγραμμα Σπουδών» που, πέραν των άλλων, οδηγεί σε καταλογισμό του συνόλου των δαπανών για παραδοτέα που έχουν ολοκληρωθεί στον κρατικό προϋπολογισμό.
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ «ΟΥΔΕΤΕΡΟ» ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ
Συνήθως το Αναλυτικό Πρόγραμμα και οι σχολικές γνώσεις που το συνοδεύουν, αν και μια βασική πτυχή του σχολείου, μένει στο περιθώριο της δημόσιας συζήτησης. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, αν παράλληλα πάρουμε υπόψη ότι στη χώρα μας, εδώ και αρκετά χρόνια, τα Προγράμματα Σπουδών και τα ίδια τα βιβλία και η «γραμμή» τους κινούνται πάνω στις ράγες των «πληρωμένων οδηγιών» των λεγόμενων Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης, όπως αυτά εξειδικεύονται στην εκπαίδευση (ΕΠΕΑΕΚ, ΕΣΠΑ κλπ). Ουσιαστικά, δηλαδή, «μοντάρονταν», «μαντάρονταν» και «ευπρεπίζονταν» στο πλαίσιο της λεγόμενης «απορρόφησης» των κονδυλίων που ουσιαστικά δεν ήταν τίποτε άλλο παρά απόλυτη υποταγή στις έξωθεν επιταγές.
Ένας πολύ διαδεδομένος «μύθος» είναι ότι το Αναλυτικό Πρόγραμμα αποτελείται από ιδεολογικά «ουδέτερα» μαθήματα, τα οποία πρέπει να μάθει η νέα γενιά για να ενταχθεί στην κοινωνία. Η αλήθεια, όμως ,είναι, πως δεν μπορούμε σε καμιά περίπτωση να μιλάμε για ένα κοινωνικά ουδέτερο σύνολο γνώσεων, αλλά ούτε για γνώσεις απλά τεχνικού χαρακτήρα. Στην πραγματικότητα, το Αναλυτικό Πρόγραμμα αποκρυσταλλώνει σε μια συγκυρία το τι εργαζόμενο και τι πολίτη θέλει να φτιάξει το σχολείο και ποια πολιτική ιδεολογία θέλει να εγχαράξει σε αυτό τον εργαζόμενο και πολίτη. Οι αντιπαραθέσεις για το τι θα διδαχθούν τα παιδιά στο σχολείο είναι πάντοτε αντιπαραθέσεις για το τι κοινωνία θέλουμε και ποιο θα είναι το μέλλον της.
Στο πλαίσιο αυτό το κύριο ζήτημα δεν είναι η μεγαλύτερη ή μικρότερη ύλη (χωρίς να το υποτιμάμε) αλλά αν η κατεύθυνσή τους ανταποκρίνεται στις κοινωνικές ανάγκες και στις ανάγκες της εκπαιδευτικής διαδικασίας και των ζωντανών στοιχείων της (μαθητές, εκπαιδευτικοί).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Μπορείτε να δείτε τις προηγούμενες δημοσιεύσεις του ιστολογίου μας πατώντας το Παλαιότερες αναρτήσεις (δείτε δεξιά)