Ορθοδοξία - ελληνική ταυτότης μετά την απόφαση του ΣτΕ

Ορθοδοξία - ελληνική ταυτότης μετά την απόφαση του ΣτΕ

του Γιώργου Αθ. Τσούτσου

Η ΑΠΟΦΑΣΗ του ΣτΕ για το περιεχόμενο του μαθήματος των Θρησκευτικών υπήρξε καταλυτικής σημασίας διότι ήλθε σε αντίθεση με την κυριαρχούσα στην Ελλάδα αντίληψη ότι οι σχέσεις ανάμεσα στον Χριστιανισμό και τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να αναλύονται στο πλαίσιο του νομικού θετικισμού.

Καλλιεργήθηκε επί μακρόν η ιδέα ότι η παρουσία των θρησκευτικών συμβόλων στις σχολικές αίθουσες και ο ομολογιακός χαρακτήρας των Θρησκευτικών αποτελεί αναχρονισμό τον όποιο θάττον ή βράδιον πρέπει να εγκαταλείψουμε. Δεν δόθηκε προσοχή στο γεγονός ότι στην Ευρώπη έννοιες όπως κοσμικότητα και λαϊκότητα (laïcité) αποτελούν αντικείμενο κριτικής και κερδίζει έδαφος η ιδέα της ανοικτής στο θρησκευτικό πεδίο κοσμικότητας (laïcité ouverte) δηλαδή γίνεται ευρύτερα αποδεκτή η πνευματική και χριστολογική πλευρά της έννοιας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Δεν ελήφθησαν επίσης ύπ όψιν οι σχετικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η άποψη ότι μόνο η Πολιτεία αποφασίζει πέραν της αποφάσεως του ΣτΕ αποτελεί παραβίαση του ευρωπαϊκού νομικού κεκτημένου το όποιο ισορροπεί και συνυπολογίζει τα δικαιώματα των γονέων το ιστορικοκοινωνικό περιεχόμενο της χριστιανικής πνευματικής παράδοσης της Ευρώπης και τα δικαιώματα των Εκκλησιών να εκφέρουν άποψη επί των διδασκομένων μαθημάτων

Στην απόφαση του ΣτΕ γίνεται δεκτό ότι το μάθημα των Θρησκευτικών για μεν τούς Ορθοδόξους αποβλέπει στην ανάπτυξη ορθόδοξης χριστιανικής συνειδήσεως έχει δηλαδή ομολογιακό χαρακτήρα ενώ οι ετερόδοξοι και οι αλλόθρησκοι πρέπει να διδάσκονται σύμφωνα με τη δική τους θρησκευτική ταυτότητα Το ορθόδοξο βίωμα πρέπει να διδάσκεται κατά τρόπο που να αποδίδει το βάθος των εννοιών πράγμα πού ουδόλως συνέβαινε με τα προτεινόμενα αναμορφωμένα Θρησκευτικά τα όποια δημιουργούσαν σύγχυση στους μαθητές και υποβίβαζαν το θρησκευτικό αίσθημα σε μία εκδήλωση ψυχολογικού συναισθηματικού χαρακτήρα με πολιτιστικές αναφορές. Προκειμένου περί του μαθήματος των Θρησκευτικών πρέπει να τονιστεί ότι τα Θρησκευτικά υπήρξαν πάντοτε αναπόσπαστο στοιχείο όχι μόνο της ταυτότητας του Ελληνισμού προχριστιανικού και χριστιανικού άλλα συνδέονταν με την υπαρξιακή αναζήτηση και την υψηλή νοηματοδότηση του βίου πού χαρακτηρίζουν διαχρονικά τον ελληνικό πολιτισμό. Μάλιστα ορισμένα μέλη του ανωτάτου δικαστηρίου διατυπώνουν ευστόχως στην εν λόγω απόφαση την ανάγκη να εξοικειωθεί ο μαθητής με την έννοια της ιερότητος. Παράλληλα όμως με την ανάπτυξη της θρησκευτικής συνειδήσεως το Σύνταγμα ορίζει ότι πρέπει να αναπτύσσεται και η εθνική συνείδηση. Η παιδεία αποτελεί πρόσφορο μέσον για την ανάπτυξη της εθνικής συνειδήσεως και μάλιστα προσφάτως απαιτείται δωδεκαετής φοίτηση σε ελληνικό σχολείο για την απόκτηση της ελληνικής υπηκοότητος από τέκνα αλλοδαπών γεννηθέντα στην Ελλάδα.

Κατά τη γνώμη μας ο αλλόθρησκος ή άθεος ή ετερόδοξος μαθητής ο όποιος ορθότατα απαλλάσσεται από το μάθημα των Θρησκευτικών πρέπει εντούτοις να γνωρίζει τα πολιτιστικά στοιχεία τα όποια μεταξύ άλλων συγκροτούν την ελληνική εθνική συνείδηση. Προς τον σκοπό αυτό είναι σκόπιμο να εισαχθούν στην εκπαίδευση των απαλλασσομένων από το μάθημα των Θρησκευτικών στοιχεία ορθοδόξου παραδόσεως. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο μαθητής θα κατανοήσει καλύτερα το πολιτιστικό περιβάλλον εντός του όποιου ζει και θα διαμορφώσει την εθνική του συνείδηση εντασσόμενος αρμονικά στην ελληνική κοινωνία.

ΕΣΤΙΑ, 16.04.2018