Πρεσβ. Αθανάσιος Μηνάς, Λόγος προς τους αγίους Τεσσαράκοντα Μάρτυρες

ΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΝΤΑ ΜΑΡΤΥΡΕΣ

ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΗΝΑ

«Τάς ἀλγηδόνας τῶν Ἁγίων, ἅς ὑπέρ σοῦ ἔπαθον, δυσωπήθητι Κύριε· καί πάσας ἡμῶν τάς ὀδύνας, ἴασαι φιλάνθρωπε, δεόμεθα».

Παρακαλοῦμε τούς Ἁγίους, σεβαστοί πατέρες, ἀγαπητοί ἀδελφοί,

νά μεσιτεύουν πρός τόν φιλάνθρωπο Θεόν καί ζητοῦμε εὐλαβῶς τήν συμπαράστασή τους, ὥστε νά λάβωμεν δύναμιν ἐξ ὕψους στήν ἁγία μας αὐτήν συνάθροισιν.

Ἔλεος καί χάριν ἰαματικήν καί σωστικήν ἐλπίζουμε νά μᾶς χαρίσουν οἱ ἅγιοι ὄχι μόνο σήμερα πού ἑορτάζουμε τήν ἁγία μνήμη τους, ἀλλά καί πάντοτε ὅσα χρόνια θά ἀνήκουμε στήν στρατευομένη ἐκκλησία. Ταπεινά αἰτούμεθα μέ τήν παρουσία τῶν Ἁγίων στή ζωή μας, καθώς καί μέ τήν δυναμική παρέμβαση τοῦ Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, τόσο τήν ὑγεία τῶν ψυχῶν καί τῶν σωμάτων μας, ὅσο καί τή λύτρωση τῆς πατρίδος μας ἀπό τούς ἔσωθεν καί ἔξωθεν ἐχθρούς, δηλαδή τούς προδρόμους τοῦ ἀντιχρίστου, οἱ ὁποῖοι στό τέλος καταγέλαστοι θά ἡττηθοῦν σύμφωνα καί μέ τόν λόγο τῆς θείας Ἀποκαλύψεως.

Γιγαντώνεται δέ ἔτι ἡ ἐλπίδα μας αὐτή, διαβάζοντας καί ἀκούγοντας τόν ἐγκωμιαστικό λόγο τοῦ Μ.Βασιλείου πρός τούς ἁγίους τεσσαράκοντα μάρτυρας, πού ἔχει ὡς ἐξῆς: «Μακάρισον γνησίως τόν μαρτυρήσαντα, ἵνα γένῃς μάρτυς τῇ προαιρέσει, καί ἐκβῇς χωρίς διωγμοῦ, χωρίς πυρός, χωρίς μαστίγων, τῶν αὐτῶν ἐκείνοις μισθῶν ἠξιωμένος.Ἡμῖν δέ οὐχ ἕνα πρόκειται θαυμάζειν, οὐδέ δύο μόνους, οὐδέ μέχρι δεκάδος ὁ ἀριθμός πρόεισι τῶν μακαριζομένων· ἀλλά τεσσαράκοντα ἄνδρες, ὡς μίαν ψυχήν ἐν διηρημένοις σώμασιν ἔχοντες, ἐν μιᾷ συμπνοίᾳ καί ὁμονοίᾳ τῆς πίστεως, μίαν καί τήν πρός τά δεινά καρτερίαν, καί τήν ὑπέρ τῆς ἀληθείας ἔνστασιν ἐπεδείξαντο».

Καί ἠ ἐλπίδα μας αὐτή καθίσταται βεβαιότης στό μέτρο πού ἐμεῖς μέ καλήν προαίρεσιν καί μαρτυρικό φρόνημα, ἀκολουθώντας τό παράδειγμα τῶν Ἁγίων, ὡς πρόσωπα κατ’εἰκόνα Θεοῦ μέ πορεία πρός τό καθ’ὁμοίωσιν  καί ὡς ἔθνος ἅγιον μέ ὑψηλήν ἀποστολήν στόν κόσμο, διά τῆς μετανοίας, σταυρώσουμε τόν παλαιόν ἄνθρωπον τῆς ἀπάτης καί τοῦ ψεύδους καί ἀναστήσουμε τόν νέον ἐν Χριστῷ τῆς ἀληθείας καί τῆς ἀγάπης ἄνθρωπον, στηριζόμενοι στίς ἅγιες ἐντολές τοῦ Χριστοῦ μας, στίς ἅγιες παραδόσεις τῆς ἁγίας μας ὀρθοδοξίας, ἑνωμένοι πάντοτε διά τῶν μυστηρίων μέ τό θεανδρικό σῶμα τοῦ Μεσσίου Ἰησοῦ, δηλαδή τήν ἁγία μας ἐκκλησία πού κεφαλή της εἶναι ὁ Χριστός καί μέλη ἐκ μέρους, ὅλοι ἐμεῖς οἱ πιστοί πού ὑπομένουμε.

Ρωτᾶμε: Ποιοί κατεδίκασαν τούς Ἁγίους καί γιά ποιόν λόγο; Μά οἱ μιᾶς ἡμέρας ἄρχοντες τοῦ κόσμου τούτου, οἱ ἀλαζόνες, οἱ ψεῦτες καί ἀνθρωποκτόνοι πού λαμβάνουν τήν ἐξουσία,ἀπό τόν ἄρχοντα τοῦ σκότους. Καί ποιό ἦταν τό ἁμάρτημά τῶν Ἁγίων Τεσσαράκοντα; Αὐτό πού καθημερινά βίωναν,δηλαδή τό ὀρθόδοξο φρόνημα τοῦ Χριστοῦ καί ἡ ἄσκηση τῶν ἀρετῶν τῆς εὐσέβειας, τῆς κοσμιότητος, τῆς ἀνδρείας, τῆς φρόνησης, τῆς σωφροσύνης, τῆς ἐν ἁγίῳ Πνεύματι ἀληθείας καί ἡθικῆς.

Ἀπέρριψαν οἱ Ἅγιοι τίς κοσμικές χαρές καί τά ἀξιώματα πού τούς προσέφεραν πλουσιοπάροχα οἱ σατανοκίνητοι ἄρχοντες, γιατί γνώριζαν ὅτι οἱ τιμές αὐτές καί οἱ ἀπολαύσεις  μητέρα τους εἶχαν, τήν ἀτιμία. Τήν ἀτιμία αὐτή καί τό δόλο, πού κάρφωσε στόν Σταυρό τόν Σωτῆρα μας Χριστό Ἱησοῦ. Πῶς θά μποροῦσαν λοιπόν νά δεχτοῦν, βραβεύσεις καί τιμές ἀπό ἀπίστους, ἀτίμους καί ψεῦτες; Μή γένοιτο.

Ἔτσι προτίμησαν εἰς τέλος τό μαρτυρικό δρόμο, ἀκολουθώντας κατά πόδας τόν Θεάνθρωπο Χριστό μέ τήν ἀπέκδυση τῶν στρατιωτικῶν στολῶν καί ἀξιωμάτων καί ἐνεδύθησαν τίς στολές τίς ἀθάνατες καί ἄφθαρτες τῆς δικαιοσύνης καί τῆς ἀληθείας, τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, τῷ Θεῷ ἡμῶν.

Εὐθαρσῶς καί ἀνδρείως ἀνεκήρυξαν καί ὁμολόγησαν ἑαυτούς χριστιανούς εἶναι, ἀψηφώντας τήν βαρβαρότητα καί τόν θυμό τῶν τυράννων, οἱ ὁποῖοι παρακινούμενοι ἀπό τόν πατέρα τους, τόν σατανᾶ, ἐμηχανεύοντο μαρτύρια τέτοια, ὥστε νά κάνουν τόν θάνατο πιό βασανιστικό, πικρό καί ἐπώδυνο.

Ἐν τούτοις οἱ Ἅγιοι τοῦ Θεοῦ Τεσσαράκοντα, ἀναλαβόντες τήν πανοπλία καί τόν θώρακα καί τήν περικεφαλαία τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ, τήν μάχαιρα τῆς πίστεως καί τήν ὑπομονήν τοῦ Χριστοῦ, ἐστρατήγει δέ πάντων τούτων ἡ οὐράνιος χάρις, ἀμοίφθηκαν μέ παραδείσια γλυκύτητα καί ἐμπειρία ἀκτίστου φωτός. Ἐνάντια στόν δριμύ χειμώνα καί τό ψύχος, καθώς καί τίς ἀπειλές τῆς τοῦ διαβόλου παρατάξεως ἀναφωνοῦν: «Δριμύς ὁ χειμών, ἀλλά γλυκύς ὁ παράδεισος». Εἶχαν καί οἱ Ἁγιοι κατά νοῦν,τόν λόγο τοῦ ἁγ. ἀποστόλου Παύλου: «Ἡγοῦμαι πάντα σκύβαλα εἶναι, ἵνα Χριστόν κερδίσω», ὅπωςἐπίσης, «Τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ; κίνδυνος, ἤ μάχαιρα, ἤ θλίψις, ἤ στενοχωρία;» καί τά ὑπόλοιπα. Δηλαδή μέ ἄλλα λόγια, κινητήρια δύναμις τῶν Ἁγίων ἦταν ἡ ἀγάπη τους γιά τόν Σωτῆρα Χριστό, τήν ὀρθόδοξον πίστιν καί παράδοσιν, τήν ὑπακοήν στήν ἐκκλησίαν, στό σωτηριῶδες κήρυγμά της.

Ὄντως, παγκόσμιοι εὐεργέτες, παγκόσμια πρότυπα πρός μίμησιν. Ἐδῶ ἄς ἀφήσουμε τόν Ἁγ.Ἱωάννη τόν Χρυσόστομο νά τούς ἐγκωμιάζει θεόπνευστα, ὅπως ἐκεῖνος γνωρίζει:«Ἐπί γῆς ἠγωνίζοντο βασανιζόμενοι, ἐν οὐρανῷ δέ  ὡπλίζοντο στεφανούμενοι. Κάτω τάς ὕβρεις ὑπέμενον καί ἄνω τάς τιμάς ἐθησαύριζον. Οὐκ ἀντεμάχοντο τοῖς ξίφεσι πολεμούμενοι, ἀλλ’ὑπέμενον “τῇ πίστει ἐνδυναμούμενοι” οὐ γάρ ἦν αὐτοῖς ἡ μάχη περί γηΐνων πραγμάτων. Οὐ περί χρημάτων φθαρτῶν, οὐ περί πλούτου κενοῦ τά αἴτια τοῦ πολέμου, ἀλλά περί βασιλείας οὐρανῶν, περί  “παραδείσου τρυφῆς”, περί ἀφθάρτου ζωῆς. Περί Θεοῦ ὁ ἀγών, περί πίστεως ἡ πάλη, περί ὁμολογίας ἡ νίκη, ἵνα μή ἐκπέσωσι τῶν συνθηκῶν ἀλλ’ ἵνα μείνωσιν εὐσεβεῖς. Καί ἦν ὁ πόλεμος ἔνδοξος καί ἡ μάχη οὐράνιος, θεία ἡ παράταξις καί ἀγγελική ἡ στρατοπεύδεσις, ὅπως συνδοξασθῶσι Θεῷ, ὅπως ἀπολάβωσι τήν ἀρχαίαν τιμήν, ὅπως ἀεί διαμείνωσιν ἐν Χριστῷ, ὅπως ἔχωσιν ἀνώδυνον ζωήν. Διά τοῦτο καί ἠγωνίζοντο περιχαρῶς, οὐ ξίφη βαστάζοντες ἀλλά τόν λόγον κηρύττοντες, οὐ τόξα καί βέλη ἐκπέμποντες ἀλλά τήν τοῦ Χριστοῦ ὁμολογίαν ἐξαγγέλλοντες, οὐχ ὅπλα “ἐνδυόμενοι” ἀλλά τήν πίστιν “θωρακιζόμενοι”».

«Τάς ἀλγηδόνας τῶν Ἁγίων, ἅς ὑπέρ σοῦ ἔπαθον, δυσωπήθητι,Κύριε».

        Ἀγαπητοί μου χριστιανοί, ἀνάμεσα στούς ἑορτάζοντες Ἁγίους Τεσσαράκοντα Μάρτυρες, εἴθε νά προσθέσουμε καί τό δικό μας μαρτυρικό φρόνημα καί τήν καλήν ὁμολογίαν ὥστε μέ καλή καί ἀγαθή προαίρεσιν νά τύχομεν τῆς μεσιτείας Των, πρός τόν φιλάνθρωπον Θεόν, γιά βοήθεια καί παρηγορία στόν προσωπικό μας ἀγώνα καί τήν ἐν Χριστῷ  μας πορεία πρός τήν ἕνωσή μας μέ τόν Σωτῆρα Χριστό.

        Ἄς βάλομε τήν πρίζα τῆς καρδιᾶς μας στήν ἀγάπη Του, νά ἑνωθοῦμε μαζί Του. Αὐτό ζητάει ὁ Κύριος ὄχι γιά τόν ἑαυτό Του, ἀπό ἐγωισμό, ἀλλά γιά μᾶς, γιά νά μᾶς χαρίσει τό πᾶν, τή χαρά, τήν εὐτυχία.Ὅποιος ἀγαπάει λίγο, δίνει λίγο. Ὅποιος ἀγαπάει περισσότερο, δίνει περισσότερο. Κι ὅποιος ἀγαπάει πάρα πολύ, δίνει τόν ἑαυτό του![1]Λέει ὁ ποιητής Βερίτης: «Συντροφιά μέ τόν Χριστό λαχτάρισα νά ζήσω, τήν ἀγάπη Του θερμή στά στήθια μου νά κλείσω». Καί ὁ Ἅγιος Ἀστέριος, ἐπίσκοπος Ἀμασείας, ἐγκωμιάζοντας τούς Ἁγ.Τεσσαράκοντα Μάρτυρες συγκαταλέγει αὐτούς ὡς διδασκάλους τῆς ἀγαθῆς πολιτείας καί κατηγόρους τῆς ἁμαρτίας, προσθέτοντας στό τέλος καί τά ἐξῆς: «Ἤ τοίνυν ὡς διδασκάλους τούς ἁγίους αἰδεσθῶμεν ἤ ὡς κατηγόρους φοβηθῶμεν, δείξομεν δέ τόν ἑαυτῶν βίον τοῖς τιμωμένοις ἀκόλουθον·πεισθῶμεν δέ καί ἡμεῖς οὕτως Θεῷ ὡς οἱ ἅγιοι ταῖς ἐντολαῖς ἐπιθάρχησαν καί τάς ἐπαγγελίας βεβαίως ἤλπισαν».

       Ἅγιοι Τεσσαράκοντα Μάρτυρες, πίστει καί πόθῳ τήν πανίερον καί σεπτήν ὑμῶν μνήμην τιμώντας, μέμνησθε πάντων ἡμῶν τῶν ἀγαπώντων Σας.  

        Γένοιτο Κύριε. Ἀμήν.

---

[1] Ἅγιος Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης