Υπόμνημα του Π.Χ.Ο.Ο.Ι. για τα Πιλοτικά Προγράμματα Σπουδών του μαθήματος των θρησκευτικών

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ
ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗΣ
Σ.Α. ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΝ – ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΚΟΝ – ΚΟΙΝΩΦΕΛΕΣ
ΑΘΗΝΑ-ΤΡΥΓΟΝΟΣ 3 ΑΝΩ ΚΥΨΕΛΗ
113 64 ΑΘΗΝΑ – FAX: 210 86.26.700 - THΛ.: 210 86.26. 225
www.ierapostoli.gr

ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΟΥ Π.Χ.Ο.Ο.Ι.

ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ

Στα πλαίσια του 18ου Συνεδρίου τα μέλη του Π.Χ.Ο.Ο.Ι. αποφάσισαν να σταλεί  υπόμνημα στην Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος σχετικά με το  μάθημα των θρησκευτικών το οποίο παρατίθεται:

Ἀθήνα, 26-8-2013

Πρός τήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος

ΘΕΜΑ: «Τά Πιλοτικά Προγράμματα Σπουδῶν τοῦ μαθήματος τῶν  Θρησκευτικῶν στό Δημοτικό καί στό Γυμνάσιο»

Σεβαστοί Πατέρες,

στά πλαίσια τῶν ἐργασιῶν τοῦ 18ου Συνεδρίου Ἱεραποστολῆς, πού πραγματοποιήθηκε ἀπό τό Σύλλογό μας στίς 23-25 Αὐγούστου 2013, στίς  Κατασκηνώσεις τῆς Ἀράχωβας, συμπεριλάβαμε καί θέματα ὀρθόδοξης  διδασκαλίας πού ἀπασχολοῦν ἐκπαιδευτικούς, γονεῖς καί τήν ἑλληνική κοινωνία γενικότερα. Γι’ αὐτό θέλουμε νά παρακαλέσουμε τούς Πατέρες, τήν Σεπτή  Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, στήν ἑπόμενη Ἱεραρχία, πού συμπίπτει καί μέ τήν ἔναρξη τῆς σχολικῆς χρονιᾶς, νά συμπεριλάβετε ὡς θέμα συζήτησης καί τό σχετικό μέ τά νέα Πιλοτικά Προγράμματα Σπουδῶν τοῦ μαθήματος τῶν  Θρησκευτικῶν. Ἐπειδή γνωρίζετε τό θέμα, θά καταθέσουμε ἐν συντομία τίς προτάσεις μας. Θεωροῦμε καθῆκον μας νά ἀπευθυνθοῦμε στή Σεπτή Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας μας, ἐπειδή τό θέμα εἶναι ἐπεῖγον. Ὅπως κατέθεσαν ἔμπειροι ἐπιστήμονες, τό νέο Πρόγραμμα τῶν Θρησκευτικῶν, πού ἐφαρμόζεται πιλοτικά σέ ἀρκετά Δημοτικά καί Γυμνάσια ἐπί διετία, δέν καλύπτει οὔτε τίς παιδαγωγικές ἀνάγκες ἀλλά οὔτε καί τίς Θεολογικές, πού ὀφείλει νά καλύπτει τό σχολεῖο μέ τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν.

Συγκεκριμένα ἀναφέρουμε:

Α) Ἀπό τήν ἄποψη τῆς Παιδαγωγικής-Διδακτικῆς ὑπάρχουν ἐπιστημονικές ἐνστάσεις πού σχετίζονται τόσο μέ τή μεθοδολογία ὅσο καί μέ τήν ἐπιλογή τῶν θεμάτων τῆς διδακτέας ὕλης στό πιλοτικό πρόγραμμα σπουδῶν τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν. Ὑπάρχουν π.χ. θέματα ἀπό ὅλα τα Θρησκεύματα τά ὁποῖα ὀφείλουν οἱ διδάσκοντες νά παρουσιάσουν σέ μαθητές Δημοτικοῦ καί Γυμνασίου. Ἡ παράλληλη αὐτή διδασκαλία δημιουργεῖ σοβαρή σύγχυση στά παιδιά. Καί βέβαια μέ μιά ματιά στόν ΟΔΗΓΟ ΣΠΟΥΔΩΝ βλέπει κανείς καί πολλά Ὀρθόδοξα θέματα, τά ὁποῖα ὅμως προτείνονται τόσο ἀποσπασματικά καί μέ στόχους τόσο ἀσαφεῖς πού ἀποδεικνύονται ἀντιπαιδαγωγικά. Δέν μπορεῖ π.χ. νά διδαχθεῖ ὁ μαθητής τῆς Πρώτης Γυμνασίου τό θέμα Ἀποστολική Σύνοδος, ἀφοῦ δέν ἔχει διδαχθεῖ τά σχετικά μέ τή διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ καί τή ζωή τῶν Ἀποστόλων, πού πρέπει νά προηγηθοῦν. Ὁ στόχος ἐδῶ εἶναι κοινωνικός καί ὄχι θεολογικός, ἀφοῦ ἡ διδασκαλία, μετά τήν πληροφορία ὅτι στήν Ἐκκλησία συνεργάζονταν οἱ Χριστιανοί γιά τή λύση τῶν προβλημάτων, ἐξελίσσεται μέ θέμα συζήτησης τή συνεργατικότητα καί ὄχι μέ τήν οὐσία τῆς θεολογικῆς ὑποθέσεως τῆς Ἀποστολικῆς Συνόδου. Αὐτή ἡ παρέκκλιση ἀπό τούς θεολογικούς στόχους ἀποτελεῖ βασικό στοιχεῖο ἀντιπαιδαγωγικότητας τῶν προγραμμάτων αὐτῶν.

Τονίστηκε ἐπίσης στό Συνέδριο, ὅτι παρουσιάζονται τά θέματα τῶν μαθημάτων ὡς πληροφορίες, ὁπότε δέν δημιουργεῖται τό ὑπόβαθρο πού ἀπαιτεῖται, ὥστε οἱ μαθητές νά ἔχουν τίς προϋποθέσεις προσέγγισης τῶν θεολογικῶν θεμάτων.

Γιά τήν περίπτωση αὐτή, ὁ γνωστός Παιδαγωγός Jerome Bruner ὑπογραμμίζει ὅτι Γνώσεις πού ἀποκτήθηκαν χωρίς ἀρκετό ὑπόβαθρο γιά νά τίς συγκρατήσει, εἶναι γνώσεις πού οἱ πιθανότητές τους νά μείνουν στήν μνήμη εἶναι λίγες. Ἕνας ἀριθμός ἀπό ἀσύνδετα γεγονότα εἶναι καταδικασμένος νά μήν ἐπιζήσει γιά πολύ στή μνήμη.

Β) Ἀπό Θεολογική ἄποψη μποροῦμε τεκμηριωμένα νά ὑποστηρίξουμε, ὅτι ὁ προσδιορισμός συγκεκριμένης ὁμολογιακῆς ἀφετηρίας, προσφέρει τήν ἀφορμή πραγματικῆς καί οὐσιαστικῆς ἀντιπαράθεσης θέσεων. Συμβάλλει ἔτσι στήν διαμόρφωση τῆς ταυτότητας τοῦ νέου ἀνθρώπου πού τό σχολεῖο ἀναλαμβάνει νά διαπαιδαγωγήσει. Ἐξάλλου καί οἱ γονεῖς τῶν μαθητῶν ἀπό ἄλλες χῶρες, θέλουν τά παιδιά τους νά διδάσκονται τά θεολογικά μαθήματα, ὥστε νά ἐνημερώνονται καί νά ζοῦν τήν ἑλληνική παράδοση σέ ὅλες της τίς ἐκφάνσεις.

Γι’ αὐτό καί προτείνουμε νά συζητηθεῖ τό θέμα στήν προσεχῆ σύγκληση τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ὥστε νά γίνουν γνωστές, σέ κληρικούς καί λαϊκούς, οἱ λανθασμένες θέσεις τοῦ Πιλοτικοῦ Προγράμματος Σπουδῶν καί νά σχεδιασθεῖ ἕνα νέο πρόγραμμα Θρησκευτικῶν μέ ὅλες τίς παιδαγωγικές καί ὀρθόδοξες θεολογικές προϋποθέσεις.

Γιά τόν Πανελλήνιο Χριστιανικό Ὅμιλο Ὀρθοδόξου Ἱεραποστολῆς

Ἡ Πρόεδρος                                    Ἡ Γενική Γραμματεύς

Μαρία Καρατσάλου-Γεωργούλα           Μαρία Αἰκατ. Παπακωνσταντίνου

Από το περιοδικό «Ιεραποστολικός Ταχυδρόμος», τεύχος 123, Ιούλιος - Ᾱύγουστος - Σεπτέμβριος 2013
Ζωηφόρος