Φιλότιμη προσπάθεια του ΙΕΠ για συμμόρφωση προς τις δικαστικές αποφάσεις του ΣτΕ για τα Θρησκευτικά

Άμεση ανάλυση του ιστολογίου μας

Φιλότιμη προσπάθεια του ΙΕΠ για συμμόρφωση προς τις δικαστικές αποφάσεις του ΣτΕ για τα Θρησκευτικά

Η δημοσίευση από το ΙΕΠ των νέων Προγραμμάτων Σπουδών που εκπονήθηκαν από την Επταμελή Επιτροπή που εκείνο όρισε, η έγκρισή τους από το ΔΣ του ΙΕΠ και η αναμενόμενη υιοθέτησή τους από το Υπουργείο Παιδείας διαμορφώνουν το τοπίο για την λεγόμενη μεταβατική περίοδο του μαθήματος των Θρησκευτικών στα σχολεία,

που αποτελεί την υποχρεωτική συμμόρφωση του Υπουργείου με τις τελεσίδικες τέσσερις αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ.

Θα επιχειρήσουμε αναλυτική προσέγγιση όσων αναφέρονται στα σχετικά κείμενα που δόθηκαν στη δημοσιότητα εντός των προσεχών ημερών. Το παρόν σχόλιο αποτελεί μία άμεση σύντομη ανάλυση μετά από μια πρώτη μόνο ματιά στα προαναφερθέντα.

Στην Εισήγηση της Επταμελούς Επιτροπής και την Έκθεση Αναθεώρησης των Προγραμμάτων αποτυπώνεται η πρόθεση των μελών της Επιτροπής να δηλωθεί ρητά ότι κινήθηκαν εντός των πλαισίων που ορίζει το ΣτΕ. Πράγματι, όπως φαίνεται, γίνεται προσπάθεια το μάθημα των Θρησκευτικών να αποκαθαρθεί από στοιχεία συγκρητιστικής προσέγγισης των θρησκειών, πολλά θρησκειολογικά στοιχεία αφαιρούνται και ενισχύεται το ορθόδοξο χριστιανικό περιεχόμενό του.

Η επιστροφή στα παλαιά βιβλία και Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών που ίσχυαν μέχρι το 2016 απορρίφθηκε από την Επταμελή Επιτροπή με επιχειρηματολογία που σίγουρα είναι τουλάχιστον ανεπαρκής όπως διατυπώνεται στο σχετικό κείμενο. Ωστόσο επανέρχονται αρκετά στοιχεία από εκείνα τα βιβλία και αναλυτικά προγράμματα, όπως τουλάχιστον διαφαίνεται και χωρίς να έχουμε ακόμη μπροστά μας τα «Βιβλία μαθητή» που θα αντικαταστήσουν τους «Φακέλους Μαθητή».

Από μια πρώτη ματιά στα Προγράμματα Σπουδών φαίνεται πως στο Δημοτικό Σχολείο οι αλλαγές δεν είναι σημαντικές, διατηρείται εν πολλοίς η δομή του Προγράμματος Σπουδών που ακυρώθηκε από το ΣτΕ αλλά έχουν αφαιρεθεί οι θρησκειολογικές αναφορές για την αποφυγή συγκρητιστικής σύγχυσης των μαθητών.

Σημαντικότερες είναι οι αλλαγές σε Γυμνάσιο και Λύκειο. Οι θρησκειολογικές αναφορές παρατίθενται σε χωριστές ενότητες στη Β΄ Λυκείου, όπως υπήρχαν και πριν το 2016 αλλά και σε δύο ενότητες στη Γ΄ Γυμνασίου, με τρόπο ωστόσο διακριτό και στο τέλος του συνόλου των ενοτήτων. Δυστυχώς η διδασκαλία για την Παλαιά και Καινή Διαθήκη έχει συμπιεστεί στη Α΄ Γυμνασίου και έτσι είναι εμφανής η υποβάθμιση της διδασκαλίας της Παλαιάς Διαθήκης. Η διδασκαλία γύρω από θέματα εκκλησιαστικής ιστορίας ξεκινά από τη Β΄ Γυμνασίου και συνεχίζεται στην Γ΄ Γυμνασίου, τάξη της οποίας το πρόγραμμα σπουδών όπως περιγράφεται, αναλώνεται εν πολλοίς σε θεωρητικές προσεγγίσεις ζητημάτων που για τους μαθητές της τάξης αυτής είναι δύσκολα και ήσσονος σημασίας ενώ, όπως ήδη αναφέρθηκε, δύο ενότητες αφιερώνονται στις άλλες θρησκείες.

Στο Λύκειο, τα Θρησκευτικά μοιάζει να επανέρχονται με κάποιο τρόπο στην προ του 2016 μορφή ως προς το περιεχόμενο των ενοτήτων. Ενισχύεται στην Α΄ Λυκείου η αναφορά στην Ορθόδοξη πίστη και λατρεία, στα Μυστήρια της Εκκλησίας και τη λειτουργική ζωή και με ενδιαφέρον αναμένουμε να δούμε πόσα αποσπάσματα του παλιού καλού βιβλίου της Α΄ Λυκείου (με τον π. Γεώργιο Μεταλληνό ανάμεσα στα μέλη της συγγραφικής ομάδας) θα ενσωματωθούν στο νέο «Βιβλίο μαθητή» της Α΄ Λυκείου. Στη Β΄ τάξη υπάρχει αναφορά στα δόγματα αλλά και συστηματική αναφορά στις ξένες θρησκείες, όπως ανέκαθεν υπήρχε για τους ώριμους ηλικιακά μαθητές της τάξης αυτής ενώ στην Γ΄ Λυκείου υπάρχουν ενότητες με ζητήματα Ηθικής και όπως φαίνεται από τις περιγραφόμενες στο πρόγραμμα σπουδών ενότητες δεν θα υπάρξουν ουσιαστικές διαφορές με τον Φάκελο Μαθητή που υπάρχει και τώρα στα σχολεία.

Γενικά, το νέο Πρόγραμμα Σπουδών αποτελεί, όπως όλα δείχνουν, μια φιλότιμη προσπάθεια συμμόρφωσης προς τις επιταγές του ΣτΕ και του ελληνικού Συντάγματος, απομακρύνει το μάθημα από την ταλαιπωρία της «αναβάθμισής του» που επιχείρησαν οι «αναμορφωτές» του αλλά όλα αυτά δεν προέρχονται από την έμπνευση των συντακτών του αλλά από την υποχρέωση να κινηθούν εντός των πλαισίων που έθεσε το ΣτΕ, του οποίου οι αποφάσεις αποτελούν πλέον σταθερή παρακαταθήκη για το μέλλον του μαθήματος.

Σημαντικές αναμενόμενες εξελίξεις είναι η δημοσίευση των νέων «Βιβλίων μαθητή» για τα Θρησκευτικά όλων των τάξεων, που ελπίζουμε να γίνει πριν την αποστολή τους προς εκτύπωση, αλλά και η νέα εγκύκλιος απαλλαγών που θα πρέπει με κάθε τρόπο να διαφυλάσσει μαζί με το δικαίωμα αλλοθρήσκων, ετεροδόξων και αθέων να απαλλάσσονται, την υποχρεωτικότητα του μαθήματος για την πλειονότητα των χριστιανών μαθητών των ελληνικών σχολείων και να οδηγεί στον αποκλεισμό κάθε ενδεχόμενης κατάχρησης του δικαιώματος αυτού από μαθητές που δεν το έχουν. Όσοι ποντάρουν σε μαζικές απαλλαγές μαθητών οι οποίοι δεν ανήκουν στις ομάδες αλλοθρήσκων, ετεροδόξων και αθέων, προφανώς κινούνται σε ατραπούς παρανομίας και αντισυνταγματικότητας και τα σχέδιά τους, εάν χρειαστεί, θα ακυρωθούν μέσω των απαραίτητων πειθαρχικών, δικαστικών και άλλων ενεργειών.

Θα επανέλθουμε.