ΤΟ ΑΛΗΘΙΝΟ ΠΡΩΤΕΙΟ
«Ουχ ούτως έσται εν υμίν»
Γεμίζει απογοήτευση η ψυχή του ανθρώπου, όταν βλέπη τους δύο Μαθητάς την στιγμή, που ο Χριστός τους εισάγει στο Πάθος Του που πλησιάζει, να του ζητούν δόξες και μεγαλεία. Είναι γνώρισμα της νοσηρής φιλοδοξίας μας να κλείνωμε τα μάτια και να σφραγίζωμε τ’ αυτιά μας στο πάθος του άλλου. Αυτό έπαθαν και οι δύο μαθηταί. «Πατά επί πτωμάτων», θα πη με την υπερβολή της αλήθειας για τον φιλόδοξο ο Λαός μας. Γιατί τα πρωτεία αποκτώνται με θυσίες, τις περισσότερες όμως φορές των άλλων. Το τραγικό δε είναι πως οι δύο μαθηταί ζητούν από τον ίδιο τον Χριστό να ικαναποιήση τον ανόητο πόθο των. Γι’ αυτό ο Χριστός τους λέγει....
Ουκ οίδατε τι αιτείσθε!
Δεν ξέρετε τί ζητάτε! Πόσο δύσκολο είναι, αλήθεια, να γνωρίζη ο άνθρωπος, τι πρέπει να ζητά από τον Θεό! Όχι σπάνια δεν εισακούονται οι προσευχές μας. Δεν οφείλεται τούτο φυσικά στην ασπλαχνία και αδιαφορία του Θεού, αλλά στο ότι «ζητάμε κακά» (Ιακ. δ’ 3). Γιατί δεν ζητάμε εκείνο που η Αγάπη του Θεού θέλει για την σωτηρία μας, αλλά αυτό που απαιτεί το δικό μας θέλημα, το υποδουλωμένο στην αμαρτία. Ο Χριστός θέλει το πραγματικό συμφέρον μας και γι’ αυτό και στο ζήτημα της φιλοπρωτίας δίνει τη σωστή λύση.
Δεν εμποδίζει την φιλοπρωτίαΞέρει ο Χριστός, ότι η πρόοδος και ανοδική εξέλιξη αποτελούν εσωτερική ορμή του ανθρώπου. Το φιλοπρόοδο είναι δώρημα του ίδιου του Θεού στον άνθρωπο (Γεν. α’ 28). Ο κάθε άνθρωπος προσπαθεί να καταλάβη τη θέση του μέσα στην δική του κοινωνία. Όχι όμως σπάνια οι Χριστιανοί, από μια υπερβολή στην έξαρση της αρετής της ταπεινώσεως, αρνούμεθα κάθε προσφερομένη δυνατότητα κατά Θεόν διακρίσεως. Έτσι δίνομε αφορμή να μας κατηγορούν για «ήσσονα προσπάθεια» και μειονεξία. Ο Χριστός όμως δεν σβήνει τη δίψα του πρωτείου, δεν την ξερριζώνει από μέσα μας. Απλώς την μεταθέτει σ’ άλλο επίπεδο. «Όποιος θέλει από σας -λέγει- να γίνη πρώτος, ας είναι δούλος όλων». Μετρά το πρωτείο με το μέτρο του Θεού, και έτσι το προσδιορίζει διαφορετικά από μας. Το πρωτείο, που αναγνωρίζει ο Χριστός, βρίσκεται σε άλλη κατεύθυνση από εκεί, που το ζητά συνήθως η κοινωνία μας. Ο Χριστός αντί για πρωτείο εξουσίας συνιστά
Πρωτείο διακονίας
Επιδιώκοντας τα πρωτεία οι άνθρωποι, ζητάμε δύναμη, για να μπορέσωμε να επιβληθούμε πάνω στους άλλους. Γι’ αυτό και ο Κύριος μιλεί για κατάχρηση δυνάμεως εκ μέρους των μεγάλων του κόσμου (κατα - κυριεύουσι, κατ - εξουσιάζουσι...). Ο Χριστός θέλει όμως την χρήση της χριστιανικά αποκτηθείσης δυνάμεως για την διακονία του συνανθρώπου και της κοινωνίας. Ο ίδιος άλλωστε απέδειξε με το δικό Του παράδειγμα, πως η αποστολή της Εκκλησίας στον κόσμο δεν είναι η κυριαρχία, αλλά η διακονία. Ο ίδιος ο Χριστός «δεν ήλθε να διακονηθή, αλλά να διακονήση». Η Εκκλησία Του από την πρώτη στιγμή της οργανώσεώς της στον κόσμο θα μιλά όχι για αξιώματα, αλλά για «διακονίες». Η χριστιανική γλώσσα θα επηρεάση ακόμη και την πολιτική ζωή μας και θα ονομάσωμε τους πολιτικούς μας άρχοντες «υπουργούς», δηλ. «διακόνους», «υπηρέτες» του Λαού. Άλλο αν τούτο δεν το έχωμε ακόμη συνειδητοποιήσει! Η συνηθισμένη διάκριση σε υπεροχικά πρόσωπα και κατώτερα - υπηρετικά ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις μιας κοσμικής ιεραρχήσεως, που δεν μπόρεσε να αποφύγη στην ιστορική πορεία της και η Εκκλησία. Ο αλληλοσεβασμός όμως των προσώπων δεν στηρίζεται χριστιανικά στο κύρος των αξιωμάτων, αλλά στην διάθεση διακονίας. Όταν και όπου το πρωτείο της διακονίας γίνεται κοινό ιδανικό τότε πραγματώνεται και η ζωή της Εκκλησίας. Τούτο συμβαίνει λ.χ. στο μοναχικό κοινόβιο. Στην επιδίωξη του πρωτείου της διακονίας δεν προβάλλει καμμιά αντίρρηση ο Χριστός. Γιατί αυτό είναι το αληθινό πρωτείο στη ζωή της Εκκλησίας.
Δεν μπορούμε όμως ν’ αρνηθούμε πως και όταν ακόμη το πρωτείο διακονίας αναγνωρίζεται σαν το θεμέλιο της εκκλησιαστικής ζωής, εμφανίζονται συχνά καταστάσεις, που νοθεύουν την χριστιανική μας ουσία. Είναι πρώτα....
Η ιδεολογικοποίηση της διακονίας
Χαρακτηριστικώτερη περίπτωση αποτελεί ο Παπισμός. Η παπική διακήρυξη, που ισχύει από τον 6ο-7ο αι., ότι ο πάπας είναι «δούλος των δούλων του Θεού», είναι γνωστό πως κατήντησε τελικά έμβλημα χωρίς περιεχόμενο, χωρίς ουσία. Κατά περίεργο δε τρόπο εκεί, που ακούεται σαν βασικός νόμος το σύνθημα αυτό, αναπτύχθηκε ιστορικά η μεγαλύτερη απαίτηση για πρωτείο εξουσίας και κοσμική δόξα. (Πρβλ. κράτος Βατικανού!). Αλλά και όπου ο δεσποτισμός νοθεύει τον χριστιανικό τρόπο υπάρξεως, με το στόμα μπορεί να ομολογούμε πως είμαστε «ταπεινοί και ανάξιοι δούλοι του Θεού», με τη ζωή μας όμως δεν διαφέρομε καθόλου από τους τυράννους του κόσμου! Δεν είναι όμως σπάνιο φαινόμενο στη ζωή των Χριστιανών και μία άλλη εσφαλμένη εκτίμηση. Είναι
Ο αποπροσανατολισμός της διακονίας
Αυτό συμβαίνει, όταν επικρατή η αντίληψη, πως μόνο «από θέσεως ισχύος» θα μπόρεση κανείς να διακονήση τους συνανθρώπους του. Δεν πρόκειται εδώ για άρνηση της διακονίας, αλλά για λανθασμένη θεώρησή της. Το νόημα των ευαγγελικών λόγων όμως είναι, πως δεν μπορούμε μεν όλοι να καταλάβωμε τις πρώτες θέσεις στην κοινωνική ζωή μας. όλοι όμως μπορούμε να διεκδικήσωμε και να κατακτήσωμε της διακονίας το πρωτείο. Και είναι βέβαιο, ότι αν όλοι εκινούμεθα από αυτόν τον θεάρεστο πόθο, θα ήταν διαφορετική η κοινωνία μας. Θα ήταν γνήσια χριστιανική κοινωνία....
“ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΑ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ”
(Απάνθισμα κηρυγμάτων από την
«ΦΩΝΗ ΚΥΡΙΟΥ» των ετών 1980 και 1983)
ΠΡΩΤΟΠΡ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Μ. ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΥ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ»
Ουκ οίδατε τι αιτείσθε!
Δεν ξέρετε τί ζητάτε! Πόσο δύσκολο είναι, αλήθεια, να γνωρίζη ο άνθρωπος, τι πρέπει να ζητά από τον Θεό! Όχι σπάνια δεν εισακούονται οι προσευχές μας. Δεν οφείλεται τούτο φυσικά στην ασπλαχνία και αδιαφορία του Θεού, αλλά στο ότι «ζητάμε κακά» (Ιακ. δ’ 3). Γιατί δεν ζητάμε εκείνο που η Αγάπη του Θεού θέλει για την σωτηρία μας, αλλά αυτό που απαιτεί το δικό μας θέλημα, το υποδουλωμένο στην αμαρτία. Ο Χριστός θέλει το πραγματικό συμφέρον μας και γι’ αυτό και στο ζήτημα της φιλοπρωτίας δίνει τη σωστή λύση.
Δεν εμποδίζει την φιλοπρωτίαΞέρει ο Χριστός, ότι η πρόοδος και ανοδική εξέλιξη αποτελούν εσωτερική ορμή του ανθρώπου. Το φιλοπρόοδο είναι δώρημα του ίδιου του Θεού στον άνθρωπο (Γεν. α’ 28). Ο κάθε άνθρωπος προσπαθεί να καταλάβη τη θέση του μέσα στην δική του κοινωνία. Όχι όμως σπάνια οι Χριστιανοί, από μια υπερβολή στην έξαρση της αρετής της ταπεινώσεως, αρνούμεθα κάθε προσφερομένη δυνατότητα κατά Θεόν διακρίσεως. Έτσι δίνομε αφορμή να μας κατηγορούν για «ήσσονα προσπάθεια» και μειονεξία. Ο Χριστός όμως δεν σβήνει τη δίψα του πρωτείου, δεν την ξερριζώνει από μέσα μας. Απλώς την μεταθέτει σ’ άλλο επίπεδο. «Όποιος θέλει από σας -λέγει- να γίνη πρώτος, ας είναι δούλος όλων». Μετρά το πρωτείο με το μέτρο του Θεού, και έτσι το προσδιορίζει διαφορετικά από μας. Το πρωτείο, που αναγνωρίζει ο Χριστός, βρίσκεται σε άλλη κατεύθυνση από εκεί, που το ζητά συνήθως η κοινωνία μας. Ο Χριστός αντί για πρωτείο εξουσίας συνιστά
Πρωτείο διακονίας
Επιδιώκοντας τα πρωτεία οι άνθρωποι, ζητάμε δύναμη, για να μπορέσωμε να επιβληθούμε πάνω στους άλλους. Γι’ αυτό και ο Κύριος μιλεί για κατάχρηση δυνάμεως εκ μέρους των μεγάλων του κόσμου (κατα - κυριεύουσι, κατ - εξουσιάζουσι...). Ο Χριστός θέλει όμως την χρήση της χριστιανικά αποκτηθείσης δυνάμεως για την διακονία του συνανθρώπου και της κοινωνίας. Ο ίδιος άλλωστε απέδειξε με το δικό Του παράδειγμα, πως η αποστολή της Εκκλησίας στον κόσμο δεν είναι η κυριαρχία, αλλά η διακονία. Ο ίδιος ο Χριστός «δεν ήλθε να διακονηθή, αλλά να διακονήση». Η Εκκλησία Του από την πρώτη στιγμή της οργανώσεώς της στον κόσμο θα μιλά όχι για αξιώματα, αλλά για «διακονίες». Η χριστιανική γλώσσα θα επηρεάση ακόμη και την πολιτική ζωή μας και θα ονομάσωμε τους πολιτικούς μας άρχοντες «υπουργούς», δηλ. «διακόνους», «υπηρέτες» του Λαού. Άλλο αν τούτο δεν το έχωμε ακόμη συνειδητοποιήσει! Η συνηθισμένη διάκριση σε υπεροχικά πρόσωπα και κατώτερα - υπηρετικά ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις μιας κοσμικής ιεραρχήσεως, που δεν μπόρεσε να αποφύγη στην ιστορική πορεία της και η Εκκλησία. Ο αλληλοσεβασμός όμως των προσώπων δεν στηρίζεται χριστιανικά στο κύρος των αξιωμάτων, αλλά στην διάθεση διακονίας. Όταν και όπου το πρωτείο της διακονίας γίνεται κοινό ιδανικό τότε πραγματώνεται και η ζωή της Εκκλησίας. Τούτο συμβαίνει λ.χ. στο μοναχικό κοινόβιο. Στην επιδίωξη του πρωτείου της διακονίας δεν προβάλλει καμμιά αντίρρηση ο Χριστός. Γιατί αυτό είναι το αληθινό πρωτείο στη ζωή της Εκκλησίας.
Δεν μπορούμε όμως ν’ αρνηθούμε πως και όταν ακόμη το πρωτείο διακονίας αναγνωρίζεται σαν το θεμέλιο της εκκλησιαστικής ζωής, εμφανίζονται συχνά καταστάσεις, που νοθεύουν την χριστιανική μας ουσία. Είναι πρώτα....
Η ιδεολογικοποίηση της διακονίας
Χαρακτηριστικώτερη περίπτωση αποτελεί ο Παπισμός. Η παπική διακήρυξη, που ισχύει από τον 6ο-7ο αι., ότι ο πάπας είναι «δούλος των δούλων του Θεού», είναι γνωστό πως κατήντησε τελικά έμβλημα χωρίς περιεχόμενο, χωρίς ουσία. Κατά περίεργο δε τρόπο εκεί, που ακούεται σαν βασικός νόμος το σύνθημα αυτό, αναπτύχθηκε ιστορικά η μεγαλύτερη απαίτηση για πρωτείο εξουσίας και κοσμική δόξα. (Πρβλ. κράτος Βατικανού!). Αλλά και όπου ο δεσποτισμός νοθεύει τον χριστιανικό τρόπο υπάρξεως, με το στόμα μπορεί να ομολογούμε πως είμαστε «ταπεινοί και ανάξιοι δούλοι του Θεού», με τη ζωή μας όμως δεν διαφέρομε καθόλου από τους τυράννους του κόσμου! Δεν είναι όμως σπάνιο φαινόμενο στη ζωή των Χριστιανών και μία άλλη εσφαλμένη εκτίμηση. Είναι
Ο αποπροσανατολισμός της διακονίας
Αυτό συμβαίνει, όταν επικρατή η αντίληψη, πως μόνο «από θέσεως ισχύος» θα μπόρεση κανείς να διακονήση τους συνανθρώπους του. Δεν πρόκειται εδώ για άρνηση της διακονίας, αλλά για λανθασμένη θεώρησή της. Το νόημα των ευαγγελικών λόγων όμως είναι, πως δεν μπορούμε μεν όλοι να καταλάβωμε τις πρώτες θέσεις στην κοινωνική ζωή μας. όλοι όμως μπορούμε να διεκδικήσωμε και να κατακτήσωμε της διακονίας το πρωτείο. Και είναι βέβαιο, ότι αν όλοι εκινούμεθα από αυτόν τον θεάρεστο πόθο, θα ήταν διαφορετική η κοινωνία μας. Θα ήταν γνήσια χριστιανική κοινωνία....
“ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΑ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ”
(Απάνθισμα κηρυγμάτων από την
«ΦΩΝΗ ΚΥΡΙΟΥ» των ετών 1980 και 1983)
ΠΡΩΤΟΠΡ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Μ. ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΥ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου