Ιωάννης Τάτσης, Καταργείται η διδασκαλία της Παλαιάς Διαθήκης στο Γυμνάσιο

Καταργείται η διδασκαλία της Παλαιάς Διαθήκης στο Γυμνάσιο

του Ιωάννη Τάτση, Θεολόγου

Εδώ και πολλά χρόνια και μέχρι σήμερα τα προγράμματα σπουδών για τα Θρησκευτικά προβλέπουν τη διδασκαλία των βασικών στοιχείων της Παλαιάς Διαθήκης στους μαθητές της Α΄ τάξης του Γυμνασίου. Η δημιουργία του κόσμου και του ανθρώπου, οι πατριάρχες, ο Μωυσής, οι κριτές, οι βασιλείς και οι προφήτες αποτελούν ουσιαστικά το περιεχόμενο του θρησκευτικού μαθήματος στην τάξη αυτή. Ακολουθώντας ορθή από θεολογικής απόψεως διαδοχή στα γεγονότα οι μαθητές ξεκινούν από την Παλαιά Διαθήκη για να οδηγηθούν στην Καινή Διαθήκη (Β΄ Γυμνασίου) και ακολούθως στην εκκλησιαστική Ιστορία (Γ΄ Γυμνασίου).

Με το νέο πρόγραμμα σπουδών, που εφαρμόζεται φέτος πιλοτικά σε λίγα σχολεία και από του χρόνου σχεδιάζεται η εφαρμογή του στο σύνολο των σχολείων της χώρας, το στοιχειώδες υπόβαθρο της Ορθόδοξης Θεολογίας, η Παλαιά Διαθήκη, τίθεται πλέον στο περιθώριο...
Δεν προβλέπεται απλώς ο περιορισμός της αναφοράς σε αυτήν αλλά αλλάζει ριζικά όλο το περιεχόμενο του μαθήματος της Α΄ τάξης Γυμνασίου. Το νέο μάθημα περιέχει στοιχεία εκκλησιαστικής ιστορίας και εκτενή αναφορά στα ξένα θρησκεύματα. Πρόκειται για αντικατάσταση του μέχρι σήμερα διδασκόμενου αγιογραφικού μαθήματος από ένα ιστορικό-θρησκειολογικό.

Σύμφωνα με το νέο πρόγραμμα σπουδών οι μαθητές της Α΄ Γυμνασίου θα διδάσκονται για την οργάνωση της χριστιανικής Εκκλησίας αλλά και για τους Ρωμαιοκαθολικούς και τους Προτεστάντες. Για 5 δίωρα θα μελετούν το δύσκολο για μαθητές Α΄ Γυμνασίου θέμα της συνάντησης Ελληνισμού και Χριστιανισμού κάνοντας αναφορά στις ελληνικές σπουδές των Τριών Ιεραρχών αλλά και παρακολουθώντας την εξέλιξη της τέχνης «από τον αρχαιοελληνικό ναό στη χριστιανική βασιλική», «από τα Φαγιούμ στη χριστιανική εικόνα» και «από τον Ορφέα και τον Ήλιο στον Καλό Ποιμένα και τον Παντοκράτορα». Θα μελετούν τις Οικουμενικές Συνόδους αλλά θα αναπτύσσουν και θέματα όπως «τα δόγματα ορίζουν αλλά δεν περιορίζουν». Τέλος 8 δίωρα είναι αφιερωμένα εξολοκλήρου στις θρησκείες του Ιουδαϊσμού, του Ισλάμ, του Ινδουϊσμού, του Βουδισμού, του Ταοϊσμού και του Κομφουκιανισμού. Προσδοκώμενο μαθησιακό αποτέλεσμα είναι, μεταξύ άλλων, «οι μαθητές να μπορούν να εξετάζουν και να αναθεωρούν τυχόν προκαταλήψεις τους για το Ισλάμ ή τον Ιουδαϊσμό», ενώ η Παλαιά Διαθήκη μελετάται μόνο στην ενότητα αυτή ως «ένα κοινό βιβλίο για Εβραίους και Χριστιανούς!». Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων προτείνεται «επίσκεψη σε Συναγωγή και συζήτηση με τον ραβίνο» ή «επίσκεψη στο Μουσείο Ισλαμικών Τεχνών».

Όλα τα παραπάνω είναι μικρό μόνο δείγμα από όσα προβλέπει το πρόγραμμα σπουδών για τα Θρησκευτικά της Α΄ Γυμνασίου. Καθένας αντιλαμβάνεται το νέο προσανατολισμό που δίνεται στο μάθημα και τι περιλαμβάνει το «άνοιγμα» του μαθήματος που ευαγγελίστηκαν εδώ και καιρό και τώρα εφαρμόζουν στην πράξη όσοι σχεδίασαν το θρησκευτικό μάθημα του Νέου Σχολείου. Το «άνοιγμα» του μαθήματος στις άλλες ομολογίες και στις ξένες θρησκείες συνοδεύεται από το οριστικό κλείσιμο της Παλαιάς Διαθήκης έξω από τις θρησκευτικές γνώσεις των μαθητών. Κάποιοι Θεολόγοι φαίνεται ότι φρονούν τα ίδια με όσους τόσα χρόνια ζητούν την κατάργηση της διδασκαλίας της Παλαιάς Διαθήκης επειδή είναι ένα βιβλίο εβραϊκής ιστορίας ή ένα βιβλίο βίας. Όμως Ορθόδοξη Θεολογία χωρίς Παλαιά Διαθήκη δεν νοείται. Ούτε μπορεί να διδαχθεί η Καινή Διαθήκη χωρίς την προηγούμενη αναφορά στην Παλαιά. Αυτός είναι ίσως ο λόγος για τον οποίο οι σχεδιαστές του νέου θρησκευτικού μαθήματος προχωρούν στην κατάργηση και της διδασκαλίας της Καινής Διαθήκης. Αλλά σε αυτό θα αναφερθούμε μια άλλη φορά.

Όσοι εξαιρούν την Παλαιά Διαθήκη από τη θρησκευτική παιδεία των μαθητών θα οδηγήσουν τους μαθητές όχι στον «θρησκευτικό εγγραμματισμό» όπως ισχυρίζονται αλλά σε θεολογική αγραμματοσύνη. Χωρίς το θεμέλιο της Παλαιάς Διαθήκης όλο το οικοδόμημα της Ορθόδοξης Θεολογίας θα καταρρεύσει.

Η μελέτη της Παλαιάς Διαθήκης δεν πρέπει απλώς να διατηρηθεί ως σχολικό μάθημα αλλά να συνοδευτεί και από την διδασκαλία πατερικών κειμένων που την ερμηνεύουν.