Χρύσα Μπέτα, Ο νέος χρόνος και εμείς, οι πραγματικά «άθλιοι»

Σκηνή από την ταινία "Άθλιοι"

Ο ΝΕΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ, ΟΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ “ΑΘΛΙΟΙ”

 Της Χρύσας Μπέτα, φοιτήτριας

Φτάσαμε, πάλι γιά ἄλλη μιά φορά στήν ἀλλαγή τοῦ χρόνου, στό ση­μεῖο ὅπου ὁ «γέρος» χρόνος μᾶς ἐγκαταλείπει καί ἕτοιμος νά τόν ἀντι­κα­­ταστήσει εἶναι ὁ νέος χρόνος. Ἄν καταφέρναμε μέ κάποιον τρόπο εἴτε νά τούς ζωγραφίσουμε εἴτε νά τούς παρατηρήσουμε τή στιγμή πού πραγ­ματοποιεῖται ἡ ἀλλαγή αὐτή, τόν γέρο χρόνο θά τόν ἀντιπροσώ­πευε ἕνας ἀξιοπρεπής γεράκος μέ μπαστουνάκι

τό ὁποῖο θά τόν βοηθοῦσε νά ἰσορροπεῖ καί νά στέκεται ἀλλά καί μέ καμπούρα, ἡ ὁποία θά εἶχε δημιουργηθεῖ ἐξ αἰτίας τοῦ ἀβάσταχτου βάρους τῆς ἀνθρωπότητας, τῶν πράξεων καί τῶν σκέψεων τῶν ἀνθρώπων, πού ἦταν ὑποχρεωμένος νά κουβαλᾶ ἕναν ὁλόκληρο χρόνο. Ἀντιθέτως τόν νέο χρόνο θά τόν ἀντιπρο­σώπευε ἕνας νεαρός ἄντρας, ἔτοιμος καί πρόθυμος νά ἀνταποκριθεῖ στίς ὑποχρεώσεις του καί φυσικά ἀνέμελος, κάτι πού ἔκανε φανερό τό γεγονός ὅτι δέν γνώριζε τό ἀβάσταχτο βάρος πού θά ἔπρεπε νά κουβαλήσει στό μέλλον, καί τοῦ πόσο γρήγορα θά γερνοῦσε στό διάστημα ἑνός χρόνου. Ἀπό ὅλα αὐτά, γίνεται μᾶλλον φανερό τό γεγονός πώς ὁ νέος χρόνος θά εἶχε τό “σύνδρομο” τῶν νέων ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι, ἐξ αἰτίας τῆς νεότητάς μας καί τῆς ἀνωριμότητάς μας νομίζουμε ὅτι θά ζήσουμε γιά πάρα πολλά χρόνια καί ὅτι μποροῦμε νά κάνουμε λάθη καί νά τά διορθώνουμε ἀφοῦ διαθέτουμε πολύ χρόνο. Καί, φυσικά, ὅπως οἱ νέοι ἀντίκρυζαν τούς μεγαλυτέρους ἀνθρώπους θεωρῶντας ὅτι ἡ ἡλικία αὐτή καί ἡ κατάσταση στήν ὁποία βρίσκονται οἱ μεγαλύτεροι  καί ἄνθρωποι βρίσκεται σέ ἕνα μακρινό μέλλον, ἀπέχει πολύ ἀπό αὐτούς, ἔτσι ἀντίκρυζε καί ὁ νέος χρόνος τόν παλαιότερο καί γερασμένο χρόνο, αὐτόν πού ἦταν ἔτοιμος νά ἐγκαταλείψει τόν κόσμο.

Φθάσαμε, λοιπόν, στό σημεῖο ὅπου πρόκειται νά πραγματοποιηθεῖ αὐτή ἡ ἀλλαγή, ἀλλά οἱ ἑαυτοί μας, οἱ ψυχές μας σέ ποιά κατάσταση βρί­σκονται; Προτιθέμεθα νά γίνουμε καλύτεροι ἄνθρωποι, νά ἀντι­κα­τα­­στή­­σουμε τόν παλιό μέ ἕναν νέο ἑαυτό καί νά ἐλαφρύνουμε ἔστω καί στό ἐλάχιστο τίς πλάτες τοῦ νέου χρόνου ὁ ὁποῖος ἀνέμελος καθώς εἶ­ναι δέν γνωρίζει τί τόν περιμένει; Οἱ πράξεις μας, οἱ σκέψεις μας ἀλ­λά καί ὁ χα­ρα­κτήρας καί ἡ προσωπικότητα πού ἔχουμε διαμορφώσει ἐπη­ρέ­αζαν σέ πολύ μεγάλο βαθμό καί τήν ψυχή μας ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τόν πιό πολύτιμο θησαυρό τοῦ κάθε ἀνθρώπου. Ἡ ψυχή ἀποτελεῖ τόν δίαυλο ἐπικοινωνίας Θεοῦ καί ἀνθρώπων γι’ αὐτό καί ἐπιβάλλεται νά φρον­τί­ζουμε νά εἶναι καθαρή ἡ ψυχή μας, ἔτσι ὥστε νά μπορεῖ ὁ Θεός νά μᾶς μιλήσει καί νά ἐπικοινωνήσουμε σωστά μαζί του. Προτιθέμεθα, λοιπόν, νά ἀλλάξουμε ὅλα τά παραπάνω, κυρίως τόν χαρακτήρα μας ἀλλά καί νά μετατρέψουμε τίς κακές πράξεις καί τίς ἀρνητικές σκέψεις ἀντίστοιχα σέ καλές καί θετικές, ὥστε νά ἐλαφρώσουμε καί τήν ψυχή μας καί νά τήν ἁπαλύνουμε ἀπό τόν πόνο πού αἰσθάνεται γιά τόν ὁποῖον εἴμαστε ὑπεύθυνοι ἐμεῖς, ἀλλά καί γιά νά διευκολύνουμε τήν ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό;

Σήμερα, ὅπως ἀκριβῶς συμβαίνει μέ τά Χριστούγεννα, τά ὁποῖα ἔχουν ἐμ­πο­ρευ­ματοποιηθεῖ καί οἱ ἄνθρωποι πλέον δέν γνωρίζουν τό νόημα τῆς γι­ορ­τῆς, οὔτε τόν λόγο γιά τόν ὁποῖο ὑπάρχει, καθώς τό μόνο πού βλέ­πουν σ’ αὐτή τή μέρα εἶναι ἡ ἀργία καί τό γλέντι, τό ἴδιο ἀκριβῶς συμ­βαίνει καί μέ τήν πρωτοχρονιά. Δέν ξέρω ἄν μόνο γιά μένα αὐτή ἡ ἡμέρα εἶναι τόσο ξεχωριστή ἤ ἄν ἐγώ τήν ἔχω ἐξιδανικεύσει, πάντως θεωρῶ πώς αὐτή ἡ ἡμέρα δίνει στούς ἀνθρώπους πολλές δυνατότητες. Σέ αὐτούς οἱ ὁποῖοι εἶναι εὐχαριστημένοι ἀπό τή ζωή τους καί ἔχουν πραγματικά ἥσυχη τή συνείδησή τους, τούς δίνεται ἡ δυνατότητα νά συνεχίσουν αὐτόν τόν τρόπο ζωῆς, ὅλο καί πρός τό καλύτερο. Ἀντιθέτως, σέ αὐτούς οἱ ὁποῖοι δέ νοιώθουν καλά μέ τόν ἑαυ­τό τους καί αἰσθάνονται ὅτι τή χρονιά πού πέρασε ἔκαναν πολλά λάθη καί αἰσθάνονται ταραγμένη τή συνείδησή τους, τούς δίνεται ἡ δυνατότητα ἀλ­λα­γῆς. Τούς δίνεται ἡ δυνατότητα νά κάνουν μιά νέα ἀρχή.

Ὅμως, κα­τά πῶς φαίνεται, οἱ ἄνθρωποι δέ βλέπουν τήν ἀλλαγή τοῦ ἔτους ὡς προ­ο­πτι­κή ἀλλαγῆς τῶν ἑαυτῶν τους, ἀλλά ὡς εὐκαιρία νά ξεσκάσουν καί νά γλεντήσουν. Πολύ συχνά μάλιστα πολλοί ἄνθρωποι ἐπιθυμοῦν ἐκείνη τή μέρα νά κάνουν ὁτιδήποτε θά τούς βοηθήσει νά μή θυμοῦνται οὔτε αὐτά πού ἔζησαν ὅλο τό χρόνο, ἔτσι ὥστε νά ἀναλογιστοῦν τά λάθη τους καί τίς ἄσχημες πράξεις τους, οὔτε αὐτά τά ὁποῖα πρόκειται νά ζήσουν ἐκείνη τήν ἡμέρα, μέ ἀποτέλεσμα, ὄχι ἁπλῶς πρώτη τοῦ μηνός ἀλλά καί πρώτη ἡμέρα τοῦ χρόνου νά ξυπνοῦν μέ μιά κενότητα, ἄδειοι. Καί αὐτό πού σκέφτομαι εἶναι τό ἑξῆς: Γιατί νά μή θυμόμαστε αὐτά πού πέρασαν αὐτά πού ζήσαμε καί, εἴτε καλά εἴτε ἄσχημα, ἀποτελοῦν τίς ἀναμνήσεις τῆς ζωῆς μας; Καί ἀκόμα καί ἄν ἀρκετές φορές οἱ ἀναμνήσεις μας, δέν εἶναι καί οἱ καλύτερες ἤ οἱ πράξεις μας, μᾶς στεναχωροῦν γιατί, ἀντί νά προσπαθήσουμε μέ κάθε τρόπο νά τίς ξεχάσουμε, νά μήν προσπαθοῦμε νά μετανιώσουμε γι’ αὐτό καί νά τίς ἀλλάξουμε;

Πρό ὀλίγων ἡμερῶν διάβαζα τούς «Ἀθλίους» τοῦ Βίκτωρος Οὐγκώ. Ὁ Οὐγκώ ἐκτός ἀπ’ ὅλα τά ὑπόλοιπα πρόσωπα περιγράφει μέ ἰδιαίτερο τρόπο, γλαφυρά καί λεπτομερειακά τό πρόσωπο τοῦ Γιάννη Ἀγιάννη. Αὐτός ἦταν ἕνας πολύ φτωχός ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος κάποτε μέσα στήν ἀπόγνωση καί τήν ἀπελπισία τῆς φτώχειας του ἔκλεψε ἕνα καρβέλι ψωμί γιά νά θρέψει τά 7 παιδιά τῆς ἀδελφῆς του. Αὐτή τήν πράξη τήν πλήρωσε ἀκριβά καθώς καταδικάστηκε γιά 19 χρόνια στό κάτεργο τῆς Τουλόν. Ἡ φυλακή, ἐπηρέασε τόν ψυχισμό του. Ἔγινε σκληρός καί ἔνιω­θε μίσος γιά τούς ἀνθρώπους. Ἀπό ἄνθρωπος εἶχε μετατραπεῖ σέ ἀγρίμι. Μέχρι πού κάποια στιγμή γνώρισε ἕναν ἐπίσκοπο, πολύ καλό ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος  ἀφοῦ τοῦ ἔδωσε ὅλα τά ἀσημικά πού εἶχε στό σπίτι του –τά ὁ­ποῖ­α ἀποτελοῦσαν τή μοναδική πολυτέλειά του– γιά νά ἀρχίσει μιά νέα ζωή τοῦ ἔδωσε μαζί μ’ αὐτά  καί μιά συμβουλή. Τοῦ εἶπε νά χρη­σι­­­μο­ποιήσει ὅλα τά χρήματα γιά καλό σκοπό, νά γίνει ἕνας καλός καί δίκαιος ἄνθρωπος καί νά μετατρέψει τό μίσος σέ ἀγάπη γιά τούς ἄλ­λους ἀνθρώπους. Φαίνεται, λοιπόν, μέ μοναδικό τρόπο ἡ μεταστροφή τοῦ Γιάννη Ἀγιάννη κάτι πού ἀποδεικνύει περίτρανα τό μεγαλεῖο τῆς ψυχῆς του.

Ἄλλαξε τό ὄνομά του καί μετατράπηκε σέ «κύριος Μαγδαληνής», Δήμαρχος μιᾶς μικρῆς πόλης τῆς Γαλλίας. Ἐκεῖ εὐεργέτησε καί βοήθησε ὅλους τούς ἀνθρώπους καί ὅλοι μιλοῦσαν γιά τήν καλοσύνη του. Ἔγινε ἄν­θρω­πος καί αὐτή ἡ ἀνθρωπιά του τόν ὁδήγησε στό νά κάνει καλές πρά­ξεις ἀλλά καί ἡ βαθιά, ἁγνή καί ἀληθινή πίστη του στό Θεό. Ἔλεγε: «Ὁ Θεός γνωρίζει κάλλιο ἀπό ἐμᾶς τί μᾶς χρειάζεται». Φαίνεται σέ πολ­λά σημεῖα ἡ πάλη τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ πού πραγματοποιεῖται μέσα του, μιά πάλη πού λαμβάνει χώρα στήν ψυχή τοῦ κάθε ἀνθρώπου καί ἀπό αὐτόν ἐξαρτᾶται τό τί θά ἐπικρατήσει. Πάντως ὁ ἄνθρωπος αὐτός πού ἀδικήθηκε τόσο ἀπό τήν ζωή καί τούς ἀνθρώπους τελικά ἔγινε ἕνας πελώριος ἄγγελος μέ ξεδιπλωμένα φτερά. Γιατί; Γιατί πάλευε μέ τόν ἑαυτό του καί ἔκανε ὑπεράνθρωπες προσπάθειες γιά νά τόν ἀλλάξει, νά ἀκολουθήσει τήν συμβουλή τοῦ Ἐπισκόπου καί νά γίνει ἕνας καλός καί δίκαιος ἄνθρωπος γεμᾶτος ἀγάπη. Καί τελικά τά κατάφερε. Ἄλλαξε τόν ἑαυτό του. Ἕνας ἐγκληματίας στά μάτια τῶν ἀνθρώπων γίνεται ἅγιος στά μάτια τοῦ Θεοῦ. Ἕνας ἄνθρωπος πού κρύβεται ἀπό τήν κοινωνία καί ζεῖ στήν ἀπόλυτη μυστικότητα σέ μέρη ὅπου τό σκοτάδι εἶναι βαθύ καί τρομερό, ἔχει τή θέση του σέ ἕνα ἀπό τά πολύ φωτεινά σημεῖα τοῦ Οὐρανοῦ. Τέλος ἐνῶ στήν ἐπίγεια ζωή φαίνεται νά ἔχει ἀδικηθεῖ ἀπό τούς συνανθρώπους του σέ ἀπίστευτα μεγάλο βαθμό, εἶναι βέβαιο ὅτι πρόκειται νά δικαιωθεῖ ἀπό τόν Θεό στήν αἰώνια ζωή.

Ἴσως ἦρθε ὁ καιρός νά κάνουμε καί ἐμεῖς μιά ἐνδοσκόπηση, νά καταλάβουμε τά λάθη μας καί νά γίνουμε καλύτεροι. Νά γίνουμε καί ἐμεῖς Γιάννηδες Ἀγιάννηδες. Νά γονατίσουμε μπροστά στό Θεό καί μέ τα­πείνωση νά ζητήσουμε συγχώρηση ἀλλά καί δύναμη γιά νά μπορέσουμε νά ἀλλάξουμε. Ὁ νέος χρόνος νά μήν μᾶς βρεῖ τούς ἴδιους ἀνθρώπους ἀλλά ἔστω καί ἐλάχιστα ἀλλαγμένους.

«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 137,  Ἰανουάριος 2014