"Διαξιφισμοί" μεταξύ των Μητροπολιτών Ελευθερουπόλεως Χρυσοστόμου και Περγάμου Ιωάννου για τις Συνόδους του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά

Με αφορμή άρθρο του Μητροπολίτου Ελευθερουπόλεως Χρυσοστόμου με τίτλο «Ἡ Σύναξη τῶν Ἱεραρχῶν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου στήν Κωνσταντινούπολη (29 Αὐγούστου – 2 Σεπτεμβρίου 2015)» ο Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης απέστειλε επιστολή προς εκείνον στην οποία τοποθετήθηκε ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος μέσω της ιστοσελίδας της Μητροπόλεως του.

ΤΟ ΑΡΘΡΟ

Ἡ Σύναξη τῶν Ἱεραρχῶν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου στήν Κωνσταντινούπολη (29 Αὐγούστου – 2 Σεπτεμβρίου 2015)

Γιὰ πρώτη φορὰ στὴν ἱστορία τοῦ αὐτοκεφάλου της Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος οἱ Μητροπολῖτες τῶν λεγομένων ἀκόμη Νέων Χωρῶν συνῆλθαν μαζὶ μὲ τοὺς ἁπανταχοῦ της γὴς ἀρχιερεῖς τοῦ Οἰκουμενικοῦ θρόνου σὲ κοινὴ σύναξη στὴν Κωνσταντινούπολη ἀπὸ 29η Αὐγούστου ἕως 2α Σεπτεμβρίου 2015. Οἱ Ἕλληνες Μητροπολῖτες προσεκλήθησαν προσωπικὰ μὲ τὸ ἀπὸ 13ης Ἰουλίου 2015 ὑπ’ ἀριθμ. Πρωτ. -635- ἔγγραφο τοῦ Οἰκουμενικοῦ θρόνου, ὅπου ἀναγραφόταν ὡς σκοπὸς τῆς Συνάξεως, «τοῦτο μὲν πρὸς ἀδελφικὴν ἐπικοινωνίαν καί ἐν κοιναῖς δεήσεσι καὶ προσευχαῖς ἐγκαινιασμὸν τοῦ νέου ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους καὶ τῆς ἀρχομένης νέας Θ΄Ἰνδικτιῶνος, τοῦτο δὲ ἵνα ἀνταλλάξωμεν ἀπόψεις ἐπὶ συγκεκριμένων θεμάτων…». Ἀπὸ μέρους δὲ τῆς ἱερᾶς Συνόδου τῶν Ἀθηνῶν δὲν ἐπακολούθησε οἱασδήποτε φύσεως σχετικὸ ἔγγραφο. Μόνο ὅταν ἐπλησίαζε ἡ ἡμερομηνία τῆς Συνάξεως ἀπὸ τὸν διαδικτυακὸ τύπο ἔγινε γνωστὸ τὸ γεγονὸς κάποιας ἰσχνῆς ἀντιδράσεως ἐκ μέρους τῆς αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, καὶ συγκεκριμένα τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ σὰν ἕνα εἶδος διαμαρτυρίας, διότι ἐπισήμως δὲν ἐνημερώθηκε ἡ Ἀθήνα γιὰ τὴν ἐν λόγω Σύναξη τοῦ Φαναρίου. Ἡ ἐπίσημη ἀπάντηση ἐκ μέρους τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου στὴν ἔνσταση αὐτή, στὸν «παραπικρασμὸ» αὐτὸ τῆς ἡγεσίας τῶν Ἀθηνῶν, ὅπως χαρακτηρίσθηκε ἀπὸ τὸ Φανάρι, ἦταν ὅτι τὸ ἔγγραφο τῆς προσκλήσεως τῶν Μητροπολιτῶν τῶν Νέων Χωρῶν ἐνημέρωνε ταὐτόχρονα, ἐννοεῖται, καὶ τὴν ἐκκλησιαστικὴ ἡγεσία τῆς αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Ἄρα, σύμφωνα μὲ αὐτὴν τὴν λογική, ἰδιαίτερο ἔγγραφο δὲν ἀπαιτεῖτο. Ἐδῶ ἔληξε τὸ θέμα τῆς ἀσθενοῦς διαμαρτυρίας – ἐνστάσεως καὶ τῆς ἄμεσης ἀπαντήσεως μεταξὺ Ἀθηνῶν καὶ Φαναρίου.

Ἐκτὸς ἐλαχίστων ἐξαιρέσεων οἱ ἐξ Ἑλλάδος προσκληθέντες Μητροπολῖτες ἀνταποκρίθηκαν οἱ περισσότεροι καὶ βρέθηκαν μὲ τοὺς συνεργάτες των ἔγκαιρα στὴν Κωνσταντινούπολη, προκειμένου νὰ συμμετάσχουν στὴν πρώτη αὐτὴ καθολικὴ σύναξη τῶν ἀρχιερέων πού μνημονεύουν «ἐν πρώτοις» στὴ Θεία Εὐχαριστία τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη. Ἡ ἱερὰ αὐτὴ Σύναξη μὲ ἐπὶ κεφαλῆς τὸν Παναγιώτατο Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαῖο πραγματοποιήθηκε στὸν μεγαλοπρεπῆ καὶ καλῶς διατηρημένο ναὸ τῆς Ἁγίας Τριάδος στὴν περιοχὴ τοῦ Ταξίμ. Ὅλοι οἱ σύνεδροι, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀμερικῆς, Μητροπολῖτες καὶ Ἐπίσκοποι, καθήμενοι σὲ τρεῖς σειρὲς καθισμάτων ἦσαν συνολικὰ 136.

Ἡ πρώτη ἡμέρα τῶν ἐργασιῶν τῆς Συνάξεως ἄρχισε μὲ ἐπιβλητικὴ Ἀκολουθία προεξάρχοντος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου. Βοηθούμενος ἀπὸ τοὺς πατριαρχικοὺς διακόνους καὶ τοὺς χοροὺς τῶν ἀναλογίων τοῦ πατριαρχικοῦ Ναοῦ ἀνέπεμψε δεήσεις καὶ ἱκεσίες ὑπὲρ εὐοδώσεως τῶν σκοπῶν τῆς ἱερᾶς Συνάξεως.

Ἀκολούθησαν μακροσκελεῖς προσφωνήσεις ἐκ μέρους τοῦ Οἰκουμεν. Πατριάρχου καὶ τοῦ συμπροεδρεύοντος ἁγίου Περγάμου. Τόσο στὶς προσεγμένες αὐτὲς ὁμιλίες ὅσο καὶ στὶς ὑπόλοιπες, πού ἀκολούθησαν τὶς ἑπόμενες ἡμέρες τοῦ συνεδρίου, ἐμφανὴς ἦταν ἡ προσπάθεια τῶν ὁμιλητῶν νὰ ἐξαρθῆ ἡ ἐξαιρετικὴ σημασία, ὁ κομβικός, βασικὸς ρόλος, οἱ πρωτοβουλίες καὶ ἡ σπουδαιότητα ἐν γένει τοῦ ἐπιτελουμένου ἔργου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καὶ ὅσον ἀφορᾶ στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καὶ σχετικὰ μὲ τοὺς χριστιανοὺς τῶν ἄλλων δογμάτων σὲ ἐπίπεδο κυρίως διαλόγων καὶ γενικότερα μέσα στὴν καταπληκτικὴ ροὴ τοῦ παγκόσμιου γίγνεσθαι.

Ἡ πρωτοφανὴς αὐτή, ἐξ ἐπόψεως προσκεκλημένων, ἐπισκοπικὴ Σύναξη τοῦ Φαναρίου εἶχε ἀξιόλογα θετικὰ καὶ πολλαπλῶς ὠφέλιμα ἀπὸ ἄποψη ἐκκλησιολογικὴ στοιχεῖα. Κατ’ ἀρχὰς τὸ θέαμα ἦταν συναρπαστικό, ἀνακαλώντας ἀρχαῖες ἡμέρες εὔκλειας καὶ δόξης, καθὼς ἦταν συναγμένοι ἐπὶ τὸ αὐτὸ, ἐκ περάτων γῆς, δεκάδες Ὀρθόδοξοι ἐπίσκοποι ὑπὸ τοὺς φωτεινοὺς θόλους τοῦ μεγαλοπρεποῦς Ναοῦ τῆς Ἁγίας Τριάδος μὲ ἐπὶ κεφαλῆς τὴ σεπτὴ Κορυφὴ των, στὴν καρδιὰ τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἡ ὁποία ἀκόμη, καὶ στὶς ἡμέρες μας, παρὰ τὴν πείσμονα καὶ ἀλλόκοτη (τερατώδη) παραμόρφωση τῆς ἱστορικῆς της μορφῆς διατηρεῖ ζωηρὰ ἴχνη τῆς ἀρχαίας, ἀνεπανάληπτης καλλονῆς της καὶ προκαλεῖ αἰσθήματα γλυκύτατης νοσταλγίας καὶ ὑπερηφάνειας στὴν καρδιά μας. Σήμερα μάλιστα πού οἱ ἀπειροπληθεῖς κάτοικοί της δὲν διαφέρουν σὲ εὐγένεια καὶ φιλόξενη διάθεση ἀπὸ τοὺς κατοίκους ἄλλων εὐρωπαικῶν κρατῶν.

Ἐκτὸς ἀπὸ αὐτὸ τὸ εὐάρεστο αἴσθημα πού μετέδιδε ἡ σύναξη ἐπὶ τὸ αὐτὸ μεγάλου τμήματος τοῦ Ὀρθοδόξου ἐπισκοπικοῦ σώματος, ἡ ἐν λόγω πρωτοφανὴς Σύναξη τοῦ Φαναρίου μὲ τὶς ὑψηλοῦ θεολογικοῦ ἐπιπέδου εἰσηγήσεις καὶ τὶς ἐπιτυχεῖς παρεμβάσεις τῶν συνέδρων ἔδωσε ἀρκετὰ πειστικὰ πολλὲς ὄψεις, ἄγνωστες σὲ πολλούς, τῶν ἑκάστοτε διαλόγων μὲ τοὺς ἑτεροδόξους, ὅπως καὶ τῶν δυσκολιῶν καὶ τῶν προβλημάτων πού ἀναφύονται κατὰ τρόπο ὀδυνηρό, κάποτε μεταξὺ ὁμοδόξων ἐκκλησιῶν. Ὅπως ἐπίσης ἄκουσαν πολλοὶ σύνεδροι ἀπὸ τὸ στόμα κοσμογυρισμένων ὀρθοδόξων ἐπισκόπων γιὰ σκοτεινὰ παρασκήνια, κοσμικὰ διαβούλια καὶ περίπλοκα στὶς ἀναγκαστικὲς κάποτε σχέσεις τῆς Ἐκκλησίας μὲ τοὺς ἀνθρώπους τοῦ κόσμου τούτου. Πράγματα φυσικὰ ἄγνωστα, ἀνυποψίαστα, ἀπροσπέλαστα σὲ μᾶς πού ζοῦμε στὴ μακαριότητα καὶ τὴν αὐτάρκεια τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ «ἐπαρχιωτισμοῦ» (Ἐλέχθη καὶ αὐτὸ μετριοφρόνως μὲ δόση εὐσεβάστου οἴκτου…).

Ἐντύπωση βέβαια ὄχι τόσο εὐχάριστη προκάλεσε ἡ ὑποστηριζόμενη, μᾶλλον μὲ ἀρκετὴ εὐκρίνεια διαφαινόμενη, ἀπ’ ὅσα σπουδαῖα ἐλέχθησαν κατὰ τὴν διάρκεια τῶν ἐργασιῶν τῆς Συνάξεως ἄποψη, ὅτι τὰ ἴδια τά πράγματα, ἡ σύγχρονη πολιτική, πολιτιστικὴ καὶ ἠθικὴ κατάσταση τοῦ κόσμου τούτου, ἀπαιτοῦν ἐξάπαντος κάποια ὑποχωρητικότητα καὶ κάποια εὐκαμψία καὶ εὐλυγισία διπλωματικὴ στὶς σχέσεις μας μὲ τοὺς ἑτεροδόξους χριστιανούς. Ἐπίσης ἐξένισε πολλούς καὶ ἡ ἐπίμονη ἄποψη ὅτι σοβαρότατο ἐμπόδιο στὴν καλὴ καὶ εὔρυθμη πορεία τῶν διαλόγων ἀποτελεῖ ἡ ἐπίμεμπτη, διαρκής ὑστεροβουλία τῶν ἐκπροσώπων τῆς πολυπληθοῦς Ἐκκλησίας τοῦ Βορρᾶ.

Καὶ ἐὰν μὲν κάπως ἀορίστως ἐτονίζετο αὐτὴ ἡ ἀπαραίτητη «ἐκ τῶν πραγμάτων» διπλωματικὴ εὐλυγισία τῆς Ὀρθοδοξίας, μικρὴ καὶ ἀνεπαίσθητη θὰ προκαλοῦσε ἐντύπωση. Ὅμως τοῦτο ἔγινε ὀδυνηρὰ ἀντιληπτό, ὅταν ἐθίγη τὸ θέμα τῶν συμπροσευχῶν, κάτι πού ἀπασχόλησε, ὄχι ἁπλῶς τὸ παρελθόν, ἀλλὰ αὐτοὺς τοὺς θεοπνεύστους ἱεροὺς κανόνες κάποτε ἢ ὅταν παρελήφθη ἐπίμονα στὰ κείμενα, πού ἐκφωνοῦντο, ἡ γνωστή μας γενικὴ ἀπὸ τὴ λέξη πρωτεῖον τοῦ Ρώμης, δηλαδὴ ἡ γενικὴ τιμῆς ἢ ἐξουσίας ἢ τὸ ἐπαχθέστερο, ὅταν διεφάνη στὰ λόγια τοῦ συμπροεδρεύοντος κάποια ὑποτίμηση ἀρχαίου καὶ ἐπιφανοῦς ἐκκλησιαστικοῦ διδασκάλου. Ποίου; Τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ καὶ γενικώτερα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ κινήματος τοῦ Ἡσυχασμοῦ.

Βέβαια ὅλα αὐτά, ἔστω καὶ σὰν ἀμυδρὲς σκιές, δὲν ἀμαυρώνουν τὴν σπουδαιότητα τῆς Συνάξεως αὐτῆς, οὔτε βέβαια δίνουν τὸ δικαίωμα σὲ εὔκολους, ἄκριτους, βιαστικούς, πικρόχολους, μικρόψυχους καὶ ἀδιάκριτους σχολιασμοὺς ἐκ μέρους γνωστῶν τιμητῶν τῆς πατρίδος μας ἐναντίον τῆς ἐργώδους, ἀκατάπαυστης προσπάθειας τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριαρχείου νὰ ἐκπληρώση τὸν μοναδικὸ ἱστορικό του ρόλο μέσα στὸν σύγχρονο ἀνήσυχο καὶ εἰκονοκλαστικὸ κόσμο μας. Τιμητών στρεφομένων ἐναντίον τῆς σεβασμίας ἱερᾶς Καθέδρας, ἡ ὁποία, σύμφωνα μὲ τὴν συγκινητικότατη ἔκφραση τοῦ Παναγιωτάτου, μοιάζει μὲ σταγόνα μέσα στὸν ὠκεανὸ τῶν ἀλλοθρήσκων. Πάντως λίγη προσοχὴ καὶ σύνεση, ὅπως καὶ διάκριση, ὅλα ἀπόρροια εἰλικρινοῦς πίστεως καὶ ἀδελφικῆς ἀγάπης, δὲν ἀποτελοῦν πολυτέλεια γιὰ τὰ «ἀντιμαχόμενα», ὡς μὴ ὤφειλε, ἰδεολογικὰ στρατόπεδα.

Μητροπολίτου Ελευθερουπόλεως κ. Χρυσοστόμου

Κύριο Άρθρο περιοδικού: «Άμβων Παγγαίου» 

Ι.Μ. Ελευθερουπόλεως,

Τεύχος 48ο – Οκτώβριος – Νοέμβριος – Δεκέμβριος 2015

Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΠΕΡΓΑΜΟΥ

Η ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ - ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Τὸ ὀργίλον ὕφος τοῦ ἐπιστολογράφου ἁγίου Περγάμου κ.Ἰωάννου, δικαιολογεῖται, ἐὰν ἔχουμε διαβάσει χάριν πνευματικῆς οἰκοδομῆς ἱστορίες ἀπὸ τὴν ἀφελεστάτη, ἀλλὰ τόσο γοητευτικὴ καὶ διδακτικὴ φιλολογία τῶν Πατέρων τῆς ἐρήμου. Ἐκεῖ συναντοῦμε ἄνδρας ὁσίους κατὰ πάντα νὰ δέχωνται ἀπαθῶς τὶς χειρότερες κατηγορίες ἀπὸ κακοήθεις ἀνθρώπους. Μόλις ὅμως φθάνει στὴν ἀκοὴ των κατηγορία, πού ἔχει σχέση μὲ τὴν ὀρθόδοξη πίστη των, χάνουν τὴν ἠρεμία των καὶ μὲ ὀργὴ ἀνθίστανται στὸν κατήγορό των.

Ἔτσι ἑρμηνεύομε καὶ τὸ ἐκτάκτως δριμὺ καὶ ὀξυβελὲς ὕφος τῆς ἐπιστολῆς τοῦ διαπρεποῦς ἀκαδημαικοῦ διδασκάλου τῶν ἡμερῶν μας. Διότι ἐνόμισε ὅτι ὁ ὑποφαινόμενος ἐσκόπευε νὰ τὸν θίξει στὸ σπουδαῖο κεφάλαιο τῆς πίστεως. Ἀλλὰ ὁ συντάκτης τοῦ ἄρθρου τίποτε ἄλλο δὲν περιέλαβε παρὰ μόνο ὅ,τι «ἐξ ἀντικειμένου» εἶδε καὶ ἄκουσε, ὡς ἕνας ἀπὸ τοὺς μετασχόντες στὴν γνωστὴ Σύναξη τοῦ Φαναρίου τοῦ παρελθόντος ἔτους. Καὶ θὰ παρέλειπε τὸ σημεῖο ἐκεῖνο, πού ἀφοροῦσε τὸν ἅγιο Περγάμου, ἐὰν δὲν ἐνεθυμεῖτο, ὅτι «ἀντέστη» εὐθαρσῶς στὶς διατυπωθεῖσες ἀπόψεις του περὶ τοῦ Ἡσυχασμοῦ καὶ τοῦ ἁγίου πρωταγωνιστοῦ του ὄχι τυχαῖο μέλος τῆς Συνάξεως τῶν ἀρχιερέων, ἀλλὰ νέος ἀρχιερεὺς, ἐπίσης ἀκαδημαϊκὸς διδάσκαλος καὶ μάλιστα τοῦ κλίματος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου.

Τί, λοιπόν, ὁ ὑποφαινόμενος καὶ ἄλλοι ἴσως, πού ἔγιναν ἀκουσίως μάρτυρες τῆς διχογνωμίας τῶν δύο ἀκαδημαϊκῶν διδασκάλων, ἑνὸς παλαιοῦ καὶ ἑνὸς νεωτέρου, λογικὰ περίμεναν; Ὡς σοφὸς καὶ ἐπιστήμων, ὁ Σεβασμιώτατος, καταστέλλων τὸν θόρυβον τῆς ψυχῆς, ἀπὸ τὴν ἀπρεπῆ ἀναφορὰ τοῦ τιμίου ὀνόματός του σὲ ἕνα ἄρθρο ἀσήμαντου θρησκευτικοῦ περιοδικοῦ, «ἐν πραύτητι σοφίας», ὡς ὀφειλέτης «σοφοῖς τε καὶ ἀνοήτοις» κατὰ τὸν Ἀπόστολο, νὰ γράψει, ὅτι τιμᾶ καὶ σέβεται, ὅπως ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι χριστιανοί, αἰῶνες τώρα, τὸν ἐπιφανέστατο Πατέρα καὶ Διδάσκαλό μας, Ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμά.

Ἀντὶ ὅμως τούτου ἐπέμεινε στὴν ἀρχική του θέση, ὅτι, δηλαδή, ἀνήκει στοὺς ὀλίγους, οἱ ὁποῖοι δὲν δίνουν τόση βαρύνουσα σημασία στὶς συνόδους τῆς ἐποχῆς τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου, οἱ ὁποῖες στὸ πλαίσιο τῶν Ἡσυχαστικῶν ἐρίδων τοῦ 14ου αἰῶνος, τράβηξαν (ἂς ἐπιτραπεῖ μία γνωστὴ ἔκφραση τῶν ἡμερῶν μας) τὶς κόκκινες γραμμὲς ἀνάμεσα στὴν ἁγία Ὀρθοδοξία μας καὶ τὸν Ρωμαιοκαθολικισμό. Καὶ ὡς σύμμαχο μάλιστα γενναῖο τῶν ἀπόψεών του ἔφερε τὸν μακαρίτη Καθηγητὴ Ι.Καρμίρη, πού ἀποφαίνεται ὄχι τόσο θετικὰ γιὰ τὶς συνόδους ἐκεῖνες, ἀφοῦ τοὺς δίνει τὸν ὄχι κολακευτικὸ χαρακτηρισμὸ τῆς «σχετικῆς, καὶ ἐπικουρικῆς καὶ δευτερεύουσας» πηγῆς τῆς πίστεώς μας.

Ἀλλὰ εὐλαβῶς ἂς ἐρωτήσουμε στὸ σημεῖο αὐτό. Ἐκτός τοῦ ὅτι ἡ προηγούμενη παρατήρηση τοῦ ἀειμνήστου Καθηγητοῦ προσφέρεται γιὰ πολλὴ διερεύνηση καὶ προσεκτικὴ ἐξέταση, κυρίως στὸ ζήτημα, τί προσέφεραν στὴν Ἐκκλησία καὶ τὸ δόγμα της ἐκεῖνες οἱ σύνοδοι, ὑπὸ τὴν πνοὴν τοῦ Ἁγίου Πατρὸς μας Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, μπορεῖ νὰ ἐρωτήσει κάποιος: ἄραγε τὸ κῦρος τῶν ἀποφάσεων μιᾶς ἁγίας ἐκκλησιαστικῆς συνόδου ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὴν γνώμη ἑνὸς πανεπιστημιακοῦ καθηγητοῦ τῆς Θεολογίας; Περισσότερη μάλιστα ἐμπιστοσύνη θὰ εἴχαμε γιὰ τὶς ὅποιες ἀπόψεις του, ἐὰν μπροστὰ μας εἴχαμε τὴν προσεκτική, προσωπικὴ ἔρευνά του αὐτῶν τῶν συνόδων καὶ τὰ πειστικά του ἐπιχειρήματα ἀπὸ τὴν ἐνδελεχῆ καὶ σοβαρὴ μελέτη τους. Κάτι τέτοιο ὅμως δὲν ἔχομε ἐκτὸς ἀπὸ μία ἀφοριστική του καὶ γενικώτατη παρατήρηση.

Ἔπειτα λίγες φορὲς θεράποντες τῆς ἱερᾶς Ἐπιστήμης ἀστόχησαν θλιβερῶς στὰ συμπεράσματά τους καὶ δέχθηκαν κατόπιν δικαίως τὶς παρατηρήσεις τῆς Ποιμαίνουσας Ἐκκλησίας; Τοιοῦτος δὲν ἦταν ὁ μακαρίτης ἐκεῖνος καθηγητὴς τῆς Θεολογίας Γεώργιος Δέρβος, (1854-1925) ὁ ὁποῖος κατέληξε μετὰ ἀπὸ ἔρευνες ὄχι ἁπλῶς γιὰ τήν ὑποτίμηση, ἀλλὰ γιὰ τὴν ἀνυπαρξία τοῦ Ἁγίου Ἱεροθέου, πρώτου ἐπισκόπου Ἀθηνῶν; Μήπως μετὰ τὴν γνωμάτευση τοῦ σοφοῦ πατρολόγου ἔπαυσαν οἱ εὐσεβεῖς Ἀθηναῖοι νὰ τιμοῦν τὸν ἀνύπαρκτο γιὰ τὸν καθηγητὴ Ἅγιο Ἱερόθεο;

Δεύτερον μποροῦμε νὰ ἀντιτάξουμε στὸν Ἅγιο Περγάμου, πού ἀνήκει στοὺς λίγους πού δὲν δίνουν τὴ σημασία, ὅπως δίνουμε ἐμεῖς οἱ πολλοί, στὶς συνόδους τοῦ 1341 καὶ 1351, οἱ ὁποῖες νομοθετοῦν καθοδηγούμενες ἀπὸ τὸ φῶς τῆς διδασκαλίας τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, καὶ ἄλλους διαπρεπεῖς σύγχρονους ἀκαδημαϊκοὺς διδασκάλους, οἱ ὁποῖοι δίνουν ὡς ἐπιστήμονες τὴ σημασία τῶν πολλῶν γιὰ ἐκεῖνες τὶς συνόδους καὶ ἐπιδεικνύουν ἀμέριστο σεβασμὸ στὶς ἀποφάσεις των. Τῆς Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας μας ἐκλεκτοὶ Ἱεράρχες, λόγιοι καὶ ἐπιστήμονες, (π.χ. ὁ Ἅγιος Πειραιῶς, ὁ Ἅγιος Γόρτυνος) ὅταν ἦλθε στὴν ἐπικαιρότητα ἡ πνευματικὴ ἀξία τῶν ἐν λόγω συνόδων, ἀπαρίθμησαν τὰ ὀνόματα ἀρκετῶν ἐπιστημόνων, πού ἀντιτίθενται στὴ γνώμη τῶν λίγων, ὅπως τοῦ ἁγίου Περγάμου, στὸ θέμα μας.

Καὶ πρὶν λίγο σὲ σοβαρὸ θρησκευτικὸ ἔντυπο διαβάσαμε ἔκπληκτοι τὴν ἑξῆς πληροφορία: «Ὁ Πατριάρχης Σερβίας Εἰρηναῖος ζήτησε ἀπὸ τὴν ἐπιτροπὴ προετοιμασίας τῆς μεγάλης Πανορθόδοξης Συνόδου τοῦ 2016 νὰ προστεθεῖ στὴ θεματολογία της, ὡς βασικὴ προυπόθεση γιὰ τὴν πραγματοποίησή της, ἡ ἀναγνώριση ὡς Οἰκουμενικῶν τῶν Συνόδων τοῦ Μ. φωτίου καὶ τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ…» (Ἀπολύτρωσις –Φεβρουάριος 2016).

Εἴθε ὁ καλόπιστος ἀναγνώστης νὰ ὁδηγηθεῖ σὲ σωστὰ συμπεράσματα, ὁ δέ ἅγιος Περγάμου, μιμητὴς τοῦ ἀκάκου Ἀρχιερέως Χριστοῦ, νὰ παράσχει τὴν συγγνώμη του γιὰ τὴν ἀκούσια ἐνόχληση ἀπὸ τὸν συντάκτη τοῦ ἄρθρου, καί τέλος ὁ μέγας Πατὴρ καὶ σοφὸς Διδάσκαλος τῆς Ἐκκλησίας μας, Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς νὰ μὴ παύσει νὰ δέεται ὑπὲρ τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ τῶν ἐργατῶν της.

+ Ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

Περιοδικό: «Άμβων Παγγαίου» Ι.Μ. Ελευθερουπόλεως,

Τεύχος 49ο – Ιανουάριος – Φεβρουάριος – Μάρτιος 2016