Εγκύκλιος Μητροπολίτου Κυθήρων Σεραφείμ για την αρχή του Τριωδίου

Πρός

Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί

τόν Χριστώνυμον Λαόν

τῆς καθ΄ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως

Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων

«Τῆς σωτηρίας εὐθυνόν μοι τρίβους Θεοτόκε...»

(Κατανυκτικός ὕμνος Ἱ.Τριῳδίου)

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί καί Συλλειτουργοί,

Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά˙

Εἰρηνικό, εὐλογημένο καί πολύκαρπο τό Ἱερό Τριῴδιο!

Εἰσήλθαμε σύν Θεῷ, ἐνωρίτερα ἐφέτος, εἰς τήν ἱεράν καί κατανυκτικήν περίοδον τοῦ Τριῳδίου καί ἀπευθύνουμε ἐγκάρδια κραυγή ἱκεσίας πρός τόν φιλάνθρωπον Κύριον καί Θεόν μας καί πρός τήν φιλεύσπλαγχνη Μητέρα Του, τήν Κυρίαν Θεοτόκον.«Τῆς μετανοίας ἄνοιξον μοι πύλας Ζωοδότα...»˙ «τῆς σωτηρίας εὔθυνόν μοι τρίβους Θεοτόκε...» ἱκετεύουμε παρακλητικά.

Ἤδη, εἴμαστε στήν πρώτη Κυριακή τοῦ Τριῳδίου, τήν Κυριακή τοῦ Τελώνου καί τοῦ Φαρισαίου, καί εὐθύς ἀμέσως προβάλλει τό ἀξιομίμητο πρότυπο τοῦ Τελώνη, πού τόν συνέχει ἡ συντριβή, ἡ ταπείνωσις καί ἡ μετάνοια. Τήν ἑπόμενη Κυριακή, τήν Κυριακή τοῦ Ἀσώτου, θά μᾶς καθηλώση κυριολεκτικά ἡ συντριπτική καί εἰλικρινής μετάνοια τοῦ πρώην ἀσώτου υἱοῦ καί ἡ ἄπειρη εὐσπλαγχνία τοῦ φιλοτέκνου πατρός. Τήν Τρίτη Κυριακή, τήν Κυριακή τῆς Ἀπόκρεω, φέρουμε στή μνήμη μας τήν φοβερή ὥρα τοῦ θανάτου καί τῆς μελλούσης κρίσεως, ὁπότε «ἀποδώσῃ (ὁ Κύριος) ἑκάστῳ κατά τά ἔργα αὐτοῦ». Καί ἡ τελευταία Κυριακή τῆς προκαθαρσίμου περιόδου, ἡ Κυριακή τῆς Τυρινῆς, μᾶς φέρει τήν νοσταλγία καί τό πόθο τοῦ Παραδείσου, τήν ποθεινή πατρίδα τῆς Ἐπουρανίου Βασιλείας.

Ὅλο τό κλῖμα τῶν ἁγίων αὐτῶν ἡμερῶν τῆς πρώτης περιόδου τοῦ Τριῳδίου, τῆς προκαθάρσιμης περιόδου, εἶναι πνευματικό καί κατανυκτικό, κλῖμα μετανοίας καί ἀνανήψεως.

Διά τόν πιστό Ὀρθόδοξο Χριστιανό δέν ὑπάρχει τό κοσμικό τριόδιο μέ ο, ἡ ζωή δηλαδή τῆς κραιπάλης, τῆς μέθης καί τῆς ἀσωτείας, τῶν κοσμικῶν ὀρχήσεων καί ξεφαντωμάτων, ἀλλά ἡ κατάνυξις καί ἡ σιωπή, ἡ ταπείνωσις καί ἡ προσευχή, ἡ ἐλεημοσύνη καί ἡ ἀγάπη, τά δάκρυα καί ἡ μετάνοια, ἡ μελέτη τοῦ Θείου Λόγου καί ἡ πνευματική ἐγρήγορσις καί ἀνάνηψις. Τό παραδοσιακό ἔθιμο τῶν ἀποσπερίδων καί τῆς οἰκογενειακῆς συντροφιᾶς καί ἀναστροφῆς ὀμορφαίνει αὐτή τήν ἅγια περίοδο.

Ἄς ἀκούσωμε στό σημεῖο αὐτό τό σωτήριο μήνυμα τοῦ σήμερα ἑορταζομένου Ὁσίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου, μεταφέροντας τό ἀκόλουθο ἀπόσπασμα στήν ἁπλῆ γλῶσσα:

« Ἀδελφοί, ὁ τωρινός καιρός εἶναι καιρός γιά μετάνοια. Μακάριος λοιπόν εἶναι ἐκεῖνος, πού δέν ἔπεσε καθόλου στά δίχτυα τοῦ ἐχθροῦ. Μακάριος εἶναι γιά μένα κι ἐκεῖνος πού ἔπεσε στά δίχτυα του, ἀλλά κατόρθωσε νά τά σκίσει καί νά τοῦ ξεφύγει ὅσο βρίσκεται στήν παροῦσα ζωή.

Αὐτος, ζῶντας ἀκόμα σωματικά, μπόρεσε νά ξεφύγει ἀπό τόν πόλεμο καί νά σωθεῖ, ὅπως ξεγλιστράει τό ψάρι ἀπό τό δίχτυ. Γιατί τό ψάρι, καί νά πιαστεῖ ἄν σκίσει τό δίχτυ καί ὁρμήσει πρός τό βυθό, ὅσο βέβαια εἶναι ἀκόμα στό νερό, σώζεται. Ἄν ὅμως τό τραβήξουν στή στεριά, τότε πιά δέν μπορεῖ νά βοηθήσει τόν ἑαυτό του. Ἔτσι κι ἐμεῖς. Ὅσο εἴμαστε σ΄αὐτή τή ζωή, ἔχουμε πάρει τή δύναμη καί τήν ἐξουσία ἀπό τό Θεό νά σπάσουμε μόνοι μας τίς ἀλυσίδες τῶν θελημάτων τοῦ ἐχθροῦ, νά πετάξουμε τό φορτίο τῶν ἁμαρτιῶν μας μέ τή μετάνοια καί νά σωθοῦμε, κερδίζοντας τή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Ἄν ὅμως μᾶς προφτάσει τό φοβερό ἐκεῖνο πρόσταγμα, ἄν ἥ ψυχή χωριστεῖ ἀπό τό σῶμα καί τό σῶμα μπεῖ στόν τάφο, τότε δέν μποροῦμε πιά νά βοηθήσούμε τόν ἑαυτόν μας —ὅπως ἀκριβῶς συμβαίνει καί μέ τό ψάρι, πού τό τράβηξαν ἀπ' τό νερό καί τό ἔκλεισαν μέσα σέ δοχεῖο.

Ἀδελφέ μήν πεῖς «Σήμερα ἁμαρτάνω καί αὔριο μετανοῶ» γιατί δέν ἔχεις σιγουριά. Στόν Κύριο ἀνήκει ἡ φροντίδα διά τό αὔριο».

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

Τό πρόσωπο τοῦ Τελώνη τῆς σημερινῆς παραβολῆς τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ μᾶς διδάσκει καί μᾶς ἐμπνέει μέ τό φωτεινό παράδειγμά του. Κοσμικός ἄνθρωπος ἦταν βουτηγμένος μέσα στή βία, τήν ἀπάτη κάι τήν ἐκμετάλλευσι. Ἦταν ἕνας κατάφορτος ἀπό ἁμαρτίες ἄνθρωπος.

Ὅμως δέν τόν κατέβαλε καί δέν τόν συνέπνιξε ἡ ζωή τῆς ἁμαρτίας καί τῆς ἀδικίας. Ἀντίθετα, τόν ὡδήγησε στόν Ναό τοῦ Θεοῦ, στόν τόπο τῆς προσευχῆς καί τῆς μετανοίας . Τόν ἔφερε σέ πλήρη συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλῆς καταστάσεώς του καί τῆς δεινῆς ἐξαθλιώσεώς του. Τόν ἔκαμε νά κτυπᾶ ἔμπονα τό στῆθος του, ἔχοντας σκυμμένο τό κεφάλι του καί ψελλίζοντας τίς λυτρωτικές λέξεις: «ὁ Θεός ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ».

«Φαρισαίου φύγωμεν ὑψηγορίαν, καί Τελώνου μάθωμεν τό ταπεινόν ἐν στεναγμοῖς, πρός τόν Σωτῆρα κραυγάζοντες˙ Ἵλαθι μόνε ἡμῖν εὐδιάλλακτε» μᾶς παραγγέλλει σήμερα ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία.

Εὔχομαι ἀπό καρδίας εἰς ὅλους σας, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, πλούσιο τόν θεῖο φωτισμό καί καλή ἀγωνιστική διάθεσι κατά τό ἀρξάμενο ἱερό στάδιο του Τριῳδίου. Ἔτσι, μέ ἱερή κατάνυξι νά ὁδηγηθοῦμε στήν ἅγια περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, μέ τίς 6 ἑβδομάδες τῶν Νηστειῶν, καί ἀκολούθως νά προσαναβοῦμε εἰς τά Ἅγια τῶν Ἁγίων τήν Ἁγία καί Μεγάλη Ἑβδομάδα τῶν Ἁγίων Παθῶν καί τῆς Ταφῆς τοῦ Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Καί μετά τήν ἀνάβασι τῶν 70 ἀναβαθμῶν (σκαλοπατιῶν) τοῦ Ἱεροῦ Τριῳδίου νά ἀξιωθοῦμε νά προσκυνήσωμε καί νά λατρεύσωμε τόν Ἀναστάντα ἐκ νεκρῶν Θεῖον Λυτρωτήν καί Εὐεργέτην τῆς ἀνθρωπότητος, τόν Βασιλέα τῆς Δόξης Ἰησοῦν Χριστόν, ᾧ ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς αἰῶνας. Ἀμήν.

Ἡ Χάρις τοῦ Ζωοδότου Χριστοῦ μετά πάντων ἡμῶν, Ἀδελφοί μου ἀγαπητοί καί περιπόθητοι.

Καί πάλιν σᾶς εὔχομαι εὐλογημένο, εἰρηνικό καί καλλίκαρπο Τριῴδιο, καί διατελῶ,

Μετά πατρικῶν εὐχῶν καί εὐλογιῶν

Ὁ Μητροπολίτης

†Ὁ Κυθήρων Σεραφείμ