Γιώργος Παπαθανασόπουλος, Το Διάστημα κρύβει τις γήινες αδυναμίες μας

Το Διάστημα κρύβει τις γήινες αδυναμίες μας

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Το Διάστημα κρύβει τις γήινες αδυναμίες μας. Η ανθρωπότητα καθοδηγείται να συμπεριφέρεται όπως ο κάθε άνους και γεμάτος αδυναμίες και πάθη  άνθρωπος. Είναι εξωστρεφής, για να μην απασχολείται με τα ζωτικά προβλήματα που αντιμετωπίζει, φτώχεια, ανισότητα, αδικίες, ισχύς του δικαίου του ισχυροτέρου, έλλειψη σεβασμού στον άνθρωπο και στο περιβάλλον του.

Η εξωστρέφεια ως προς το Διάστημα έχει δύο σκέλη. Το πρώτο είναι οι εξωγήινοι και το δεύτερο είναι ο εποικισμός αστέρων. Το πρώτο, με τους εξωγήινους, έχει και εμπορικές προεκτάσεις. Οι κινηματογραφικές ταινίες που γυρίζονται έχουν κόστος πολλών εκατομμυρίων δολαρίων και κέρδη πολύ περισσότερα. Πρόσφατη τέτοια ταινία η με τίτλο «Εκδικητές: τελευταία πράξη». Το σύμπαν, οι εξωγήινοι, η αιωνιότητα συνδυάζονται με την, κατά το αμερικανικό κατεστημένο, «πολιτική ορθότητα». Πλήθη σε όλο τον κόσμο συρρέουν να την δουν... Φυσικά όλα όσα συμβαίνουν στην ταινία, όπως και σε όλες τις προηγούμενες ανάλογου περιεχομένου,  στηρίζονται σε ένα μύθο, που δεν είναι αθώος ούτε ηθοπλαστικός, όπως του Αισώπου....

          Το δεύτερο σκέλος είναι ο εποικισμός αστέρων. Η αρχή με τον εποικισμό της Σελήνης και η συνέχεια, ως μείζων σκοπός, με τον Άρη. Το τεύχος του γαλλικού περιοδικού «Le Point», της 11^ης  Απριλίου 2019,  είχε κεντρικό και πρωτοσέλιδο θέμα: «Το ταξίδι προς τον Άρη είναι κάτι το σοβαρό – Έρευνα επί της πιο μεγάλης περιπέτειας όλων των εποχών». Η προβολή του εποικισμού δύο κοντινών αστεριών  έχει τις προεκτάσεις της, ότι κοντά είναι ο εποικισμός και άλλων αστέρων, ότι τα διαπλανητικά και διαστρικά ταξίδια θα είναι όπως ένα αεροπορικό ταξίδι Αθήνα – Νέα Υόρκη....

          Το τραγικό για την ανθρωπότητα είναι ότι στον μύθο συμμετέχουν και έγκυρα ερευνητικά κέντρα παγκόσμιας εμβέλειας, όπως η NASA. Για ωφελιμιστικούς λόγους και, πιο συγκεκριμένα, για να διατηρηθεί η με μεγάλα ποσά επιδότησή της από το αμερικανικό δημόσιο και όχι μόνο, με κατά καιρούς ανακοινώσεις της, καλλιεργεί την προσδοκία περί ζωής σε άλλους πλανήτες του σύμπαντος και προωθεί ως  βεβαιότητα, που σύντομα θα πραγματοποιηθεί,  τον εποικισμό της Σελήνης  και του Άρη. Σημειώνεται ότι ο προϋπολογισμός της NASA το 1966 ήταν το 0,725% του αμερικανικού ΑΕΠ και το 2018 κατέβηκε στο 0,098%.

   Ως προς το αν υπάρχει ζωή στο σύμπαν, λογικά ουδείς μπορεί να το αποκλείσει. Ο ήλιος μας είναι ένα από τα 150 δισεκατομμύρια άστρα που έχει ο δικός μας γαλαξίας, ο οποίος, με τη σειρά του, είναι ένας από το ένα τουλάχιστον τρισεκατομμύριο γαλαξίες που υπολογίζονται ότι υπάρχουν στο γνωστό μας σύμπαν. Η έρευνα του διαστήματος γίνεται με όλο και τελειότερα τηλεσκόπια, τελευταίως και με τηλεσκόπια που βρίσκονται στο διάστημα. Οι ανακαλύψεις τους δείχνουν όλο και πολυπλοκότερο το σύμπαν.

Το κοντινότερο αστέρι στο ηλιακό μας σύστημα είναι το Άλφα του Κενταύρου, που απέχει 4,22 έτη φωτός, ή 270.000 αστρονομικές μονάδες (1ΑΜ= Η απόσταση Γης – Ηλίου). Με την σημερινή μεγίστη ταχύτητα διαστημικού οχήματος (Voyager 1) αυτό θα ήθελε 73.000 χρόνια να φτάσει εκεί, που θα μπορούσε να κατέβει στα 18.000 χρόνια. Τα άλλα άστρα είναι σε πολλαπλάσιες αποστάσεις από αυτήν του Άλφα του Κενταύρου. Με τα σημερινά λοιπόν επιστημονικά δεδομένα  ο άνθρωπος δεν μπορεί να μεταβεί σε άλλο αστέρι εκτός του ηλιακού μας συστήματος. Κατά τον διαπρεπή επιστήμονα Στ. Κριμιζή «με τη Φυσική που γνωρίζουμε σήμερα ταξίδια σε εξωπλανήτες είναι αδύνατο να συμβούν». ( Καθημερινή, 27 - 28/4/2019, σελ. 5).

Για τον εποικισμό των κοντινών μας πλανητών, η Σελήνη είναι ήδη γνωστή σε μεγάλο ποσοστό. Το τρέχον συμπέρασμα, που κυριαρχεί, είναι ότι δεν μπορεί να εποικηθεί. Τελευταία εντείνεται η έρευνα για τον Άρη. Αλλά και αυτός πέραν του ότι δεν είναι κοντά - θα είναι ένα δύσκολο ταξίδι στο διάστημα 650 έως 916 ημερών-, δεν έχει στοιχεία που να επιτρέπουν τη ζωή σε αυτόν. Το 96% της  ατμόσφαιράς του αποτελείται από διοξείδιο του άνθρακα, κάτι απαγορευτικό για τη ζωή του ανθρώπου. Επί πλέον έχει το ένα τρίτο της βαρύτητας της γης, οι θερμοκρασίες κυμαίνονται από +20 έως –143 βαθμούς Κελσίου και η επιφάνειά του δεν προστατεύεται από τις ηλιακές εκρήξεις και επομένως ακτινοβολία υψηλών ενεργειών φτάνει ανεμπόδιστη στην επιφάνεια του πλανήτη. Κατά τον Σταμάτη Κριμιζή η αποστολή με ανθρώπινο πλήρωμα στον Άρη θα πραγματοποιηθεί στα επόμενα 20-30 χρόνια, αλλά θα έχει τα χαρακτηριστικά έρευνας, καθώς κάτι διαφορετικό θα ήταν απαγορευτικό λόγω των εκεί συνθηκών. 

Η αλήθεια είναι πως είμαστε μόνοι ή απομονωμένοι στο διάστημα. Τα αστέρια του ηλιακού μας συστήματος δεν μπορούν να κατοικηθούν και τα άλλα αστέρια βρίσκονται σε αποστάσεις που τα καθιστούν  απρόσιτα για τον άνθρωπο. Να σημειωθεί ότι επιστήμονες έχουν επισημάνει το βασικό, πως τα διαστημικά ταξίδια προκαλούν ποικίλα προβλήματα στα ζωτικά όργανα του ανθρώπου.

          Αφού λοιπόν η αλήθεια είναι πως είμαστε απομονωμένοι και εποικισμός δεν μπορεί να γίνει σε κοντινούς μας πλανήτες προς τί η προπαγάνδα περί του αντιθέτου  και γιατί οι τεράστιες δαπάνες για μια χίμαιρα; Μια εξήγηση είναι πως στο DNA του ανθρώπου είναι η έρευνα και επομένως και η εξερεύνηση του διαστήματος. Μια άλλη είναι ότι ψυχολογικά είναι αβάστακτη στους ανθρώπους η ιδέα πως είναι μόνοι πάνω σε ένα πολύ μικρό πλανήτη του τεράστιου σύμπαντος. Μια τρίτη  είναι η αρρωστημένη νοοτροπία  κάποιων πλουσίων ανθρώπων και κρατών. Όπως φτιάχνουν αντιπυρηνικά καταφύγια για να γλυτώσουν από έναν πυρηνικό παγκόσμιο πόλεμο έτσι επιθυμούν να έχουν μια προοπτική εποικισμού ενός πλανήτη σε περίπτωση που η Γη καταστραφεί... Μια ακόμη είναι ότι η πλάνη συντηρείται από ορισμένα ισχυρά κράτη, για λόγους γοήτρου και επιδείξεως ισχύος. 

Μερικοί ισχυρίζονται ότι όπως ο άνθρωπος του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης δεν μπορούσε να προβλέψει τον εποικισμό της Αμερικής και τη σημερινή τεχνολογική εξέλιξη έτσι και ο σημερινός άνθρωπος δεν μπορεί να έχει γνώση πώς θα εξελιχθεί η τεχνολογία στις προσεχείς εκατονταετίες... Η αλήθεια είναι πως όλες οι ανακαλύψεις και η καταπληκτική ανάπτυξη της τεχνολογίας έγιναν πάνω στον πλανήτη μας και σε αυτόν θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται. Τα όρια της επιστήμης και της τεχνολογίας περιορίζονται στη Γη. Αυτή την διαχρονική αλήθεια οφείλουν να ομολογήσουν οι επιστήμονες, αν έχουν αυτογνωσία και ταπεινοφροσύνη και αν αγαπούν τον άνθρωπο και το περιβάλλον του.     

Η αλήθεια θα έκανε καλό στη ζωή των ανθρώπων. Ο Σταμάτης Κριμιζής είπε χαρακτηριστικά στην «Καθημερινή»: «Στην πραγματικότητα εάν η ανθρωπότητα δεν συντηρήσει τη Γη, το οποίο είναι το μόνο διαστημόπλοιο που διαθέτουμε, εάν το καταστρέψουμε, δεν υπάρχει σωτήρια λέμβος που θα μας μεταφέρει κάπου μακριά. Δεν έχουμε καμία διαστημική κιβωτό του Νώε για να μας σώσει». Στη Γη ο άνθρωπος ζει και έχει την ευθύνη της ύπαρξής του.-