Big brother: Μικροαστική «ακράτεια» και το πλεονέκτημα ήθους

Big brother: Μικροαστική «ακράτεια» και το πλεονέκτημα ήθους

Σταμάτης Πορτελάνος

π. Καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Πρόεδρος Ολυμπιακού Κέντρου Φιλοσοφίας και Παιδείας

Άλλο η σάρκινη γλώσσα και η επιφάνεια της σάρκας και άλλο η γλώσσα του πνεύματος και η επιφάνεια του εμψυχωμένου σώματος από συναισθήματα, αξίες και αρετή.

Το «πλέον», ανθρώπινο και κοινωνικό πλεονέκτημα ζωής, ως ένας αναγεννησιακός επιπολιτισμός στις καθημερινές δραστηριότητες, υπερβαίνει το δυϊσμό μεταξύ σάρκας και πνεύματος και το διχασμό μεταξύ «φαίνεσθαι» χωρίς εγρήγορση και εσωμόρφωσης με αναγωγές προτύπων και αφυπνίσεις. Οι πηγές ήθους, παιδεία και πολιτισμός, δίνουν μαθήματα ολιστικής κατανόησης της ύπαρξης με εγκράτεια ενάντια στην άκρατη «αυτοκρατορία» των ά-λογων ενστίκτων (το μείον). Σεξισμός χωρίς περιχώρηση και αντίδοση πνευματικών ιδιωμάτων και συναισθημάτων στο σώμα σημαίνει αλλοτρίωση της ανθρώπινης ύπαρξης και υποβάθμιση του ανθρώπινου προσώπου σε αποπνευματοποιημένη σάρκα, «άμορφο είδος».

Η προβολή ανάγωγων χαρακτήρων και συμπεριφορών από τα reality show ευτελίζουν τον ρόλο των Media ως μέσων προαγωγής της ανθρώπινης επικοινωνίας και ψυχαγωγίας. Οι ανεξέλεγκτες επιλογές τους γίνονται αιτία ευτέλειας του ανθρώπινου ιδεώδους, παραπλάνησης, προπαγάνδας και αποπροσανατολισμού, υπηρετώντας αλλότρια συμφέροντα και ύποπτες «πολιτικές» και μάλιστα σε περιόδους πολλαπλών κρίσεων. Η «απάθεια» του ΕΣΡ να ενεργήσει αυτομάτως αλλά και αυτεπαγγέλτως, παράλληλα με άλλους πολιτειακούς θεσμούς, σε τέτοιες παρακμιακές καταστάσεις των Media καταδεικνύει την ιοβόλο πανδημία του αμοραλισμού. Και μάλιστα όταν με βάση τις στατιστικές το Big brother έχει 33% φιλοθεάμον κοινό που έχει εθιστεί στην αντικουλτούρα της οθόνης και στη θολούρα  που έντεχνα του υποβάλλεται.

Οι ανυποψίαστοι και αμύητοι παιδείας γίνονται οι καλύτεροι υπήκοοι ή νέοι εκκολαπτόμενοι μιας υποκουλτούρας των Media που αφαιρεί τις προσωπικές και κοινωνικές αντιστάσεις και συνθλίβει τα αντισώματα του εγγενούς αγαθού, καθαρού Λόγου που είναι φυτευμένο στον κάθε άνθρωπο. Από την άλλη όταν τα κανάλια υπηρετήσουν την αποστολή τους, τότε δεν θα χειραγωγούνται από τη σκοτεινή συστημική μετανεωτερική αντίληψη του παγκοσμιοποιημένου υλισμού και της μετα-ηθικής. Θα τροφοδοτούν ψυχαγωγία που δεν θα απέχει από το νόημα της ζωής που συμπυκνώνεται στις έννοιες «ανήφορος» και «Θεός» που συγκίνησαν τον Καζαντζάκη. Η μικροαστική «ακράτεια» με το μονόδρομο της αισθησιοκρατίας αποφλοίωσε τον αληθινό έρωτα και την αγάπη του προσώπου από το υπαρξιακό νόημα της ζωής και της ευτυχίας. 

Στο Φάουστ του Γκαίτε, ο «Ανθρωπάκος», ως ένας συνομιλητής του θεατρικού έργου, συμμετέχοντας στο διάλογο για το ενωμένο ή ταιριασμένο ζευγάρι, «σώμα» και «ψυχή» αποφαίνεται ως εξής: «Ομορφιές γύρω! Τι νερά καθάρια σε ένα αλσάκι! Δες κοντά πανώριες όλο γδύνονται γραμμή κοπέλλες! Μια όμως λάμπει πιο πολύ. Από γενιά θα ναείναι ηρωϊκιά ανίσως και θεϊκιά!» (Παγκόσμιο θέατρο, Γκαίτε, Φάουστ, τ. β΄, εκδ. Δωδώνη, σ. 140). Το «πλεονέκτημα» του ήθους  απαιτεί θεμελίωση προσωπικότητας με ασκητική παιδεία που αποσκοπεί στην αναμόρφωση του εσωτερικού «κάλλους» που προασπίζεται όσα η ψυχή γνήσια, διανθρώπινα, επιποθεί, έμαθε, μαθαίνει, διαιωνίζει και επιπολιτίζει.