Ο αείμνηστος πολυτάλαντος Φώτιος Κόντογλου υπήρξεν ο «ανάδοχος» του «Ο.Τ.», καθώς η ονομασία του διεμορφώθη εις την τελικήν της μορφήν υπ’ αυτού και κοσμεί έως την σήμερον με τα ιδικά του γράμματα την πρόσοψιν της εφημερίδος.
Την 13ην Ιουλίου συμπληρώνονται 52 έτη εκ της εκδημίας του, με τον λόγον του όμως να παραμένη παρ’ όλα αυτά πάντοτε επίκαιρος. Εις παρέμβασίν του δια το ζήτημα των Θρησκευτικών ο Σεβ. Ναυπάκτου ανεφέρθη εις το άτοπον της συμπεριλήψεως κειμένου του Ν. Καζαντζάκη εις τους νέους φακέλους. Παραθέτομεν ανέκδοτον επιστολήν ντοκουμέντο του Φ. Κόντογλου, εις την οποίαν εκφράζει την γνώμην του δια το έργον του Καζαντζάκη ως προς την Ορθόδοξον πίστιν:
Αθήναι 9 Ιουνίου 1954
Αγαπητέ κύριε Καβαρνέ,
Επήρα χθες το γράμμα σου, και σήμερα τα άρθρα σου για την λογοτεχνία μας. Σε ευχαριστώ και για τα δύο.
Σε συχαίρω από καρδιάς, για την πίστη σου στον σωτήρα μας, τον Κύριον Ιησούν Χριστόν, ο οποίος θα ευλογεί το έργο σου. Τα γραφόμενά σου έχουν το άρωμα εκείνο, που βγαίνει από την ευσέβεια. Ο Καζαντζάκης υπήρξε πολύ στενός φίλος μου, είνε καλός άνθρωπος, αλλά είνε επιπόλαιος, και αγαπά τους βερμπαλισμούς και τις φωνές. Αντίποδα των όσων πιστεύουμε και αγαπούμε! Έπαιξε με όλα, με βουδδισμούς, με νιτσεϊσμούς, με χριστιανισμούς, με ο,τι θέλεις. Τα γραφόμενά του είνε κούφια, κοινοτοπίες κι’ ολοένα γίνονται χειρότερα. Ο Θεός να τον ελεήσει. Τον χαρακτηρίζεις πολύ καλά. Το ίδιο και τον Βενέζη, αλλά «άφετε τους νεκρούς θάπτειν τους εαυτών νεκρούς». Ωραία μιλάς και για τον Κάλβο, και για τον Σολωμό. Αλλά για τον Κάλβο μιλάς πιο καλά. Και είδες πως η χριστιανική πίστη μας δίνει την ελευθερία. «Όπου Χριστός, εκεί και ελευθερία».
Ο,τι γράφω για τον Καζαντζάκη σε παρακαλώ να μη κοινοποιηθή. Δεν θέλω να λυπήσω έναν άνθρωπο, που είχα κάποτε συνδεθή μαζί του, αλλά η αθρησκεία του και η βλασφημία του με στενοχωρεί πολύ. Άλλως τε καλά- καλά δε με ενδιαφέρει διόλου η λογοτεχνία.
Φ.Κ.
Δείτε σχετικά:
9 σχόλια:
Λυπάμαι για τη μονομερή αυτή δημοσίευση. Φαίνεται ότι εξυπηρετεί την προσωπική σας "ιδεολογία" για τον μεγάλο Κρητικό συγγραφέα.
Προφανώς δεν έχετε διαβάσει Νίκο Καζαντζάκη, καθώς επίσης και Φώτη Κόντογλου. Η σχέση των δύο ανδρών ήταν άλλη απ' αυτήν που εσείς προσωπικά περιγράφετε.
Ολίγη έρευνα θα σας διαφωτίσει...
Επίσης, λυπηρόν το φαινόμενο όταν μια εφημερίδα που θέλει να πιστεύει ότι εξυπηρετεί τη θεολογική και εκκλησιαστική αλήθεια, να προβαίνει σε τέτοια, μονομερή το ξαναλέω, δημοσιεύματα.
Οι αποσπασματικές θέσεις ενός κορυφαίου συγγραφέα και αγιογράφου όπως ήταν ο Φώτης Κόντογλου για ένα άλλον κορυφαίο συγγραφέα, τον Νίκο Καζαντζάκη, νοθεύουν την επιστημονική αλήθεια.
Σημείο των καιρών η παραπλάνηση και η παραπληροφόρηση; Μάλλον...
Και να σκεφθείτε ότι εφέτος είναι Έτος Νίκου Καζαντζάκη· 60 χρόνια από το θάνατό του. Τέτοια δημοσιεύματα δεν σας τιμούν: όσο και να διαφωνείτε με τον Ν. Καζαντζάκη, φροντιστείτε τα δημοσιεύματά σας γι' αυτόν να είναι τεκμηριωμένα, από επιστημονικής, θεολογικής και λογοτεχνικής απόψεως. Δες τε ολίγον τη νεότερη βιβλιογραφία και θα απαλλαγείτε από τις πέδες που θέλουν τον Καζαντζάκη "αντίχριστο και βλάσφημο'.
Ελπίζω στην ανάρτηση του σχολίου μου.
Δυστυχώς ποτέ δεν έλειψαν οι υμνητές του Καζαντζάκη. Μεταξύ αυτών ακόμη και επίσκοποι! Έχουμε μελετήσει έργα του Καζαντζάκη και πλείστα έργα του Κόντογλου. Η μεταξύ τους γνωριμία ουδεμία σχέση έχει με την απόσταση που τους χωρίζει όσον αφορά το περιεχόμενο των έργων τους. Ποια η σχέση του φωτός (των έργων του Κόντογλου) με το σκότος (των έργων του Καζαντζάκη);
Η νεότερη βιβλιογραφία για τον Καζαντζάκη δεν παρέχει άλλον τι παρά μερικούς ακόμη νεο-εμφανισθέντες υμνητές του, και θεολόγους μεταξύ αυτών.
Από πλευράς ορθοδόξου θεολογίας ο Καζαντζάκης είναι βλάσφημος, αρνητής της θείας φύσης του Χριστού και αποκλίνων σε πολλά σημεία του ψευτοθεολογίζοντος λόγου του. Αν κάποιος τον θαυμάζει για τη λογοτεχνική του δεινότητα, ας δεχτούμε ότι αυτή υπήρξε. Αλλά και εμείς μαζί με τον Κόντογλου θα γράψουμε ότι "καλά- καλά δε μας ενδιαφέρει διόλου η λογοτεχνία"!
Μανιχαϊστική η άποψή σας. Ότι αντιδεοντολογικό για τη θεολογική επιστημονική έρευνα, τουλάχιστον.
Ετούτος ο διαχωρισμός, λυπάμαι που θα το γράψω ξανά, δεν υπηρετεί τη θεολογική, ιστορική και λογοτεχνική αλήθεια. Και, βέβαια, δείχνει το τεράστιο "κενό" σας - συγχωρέστε μου τον χαρακτηρισμό, αλλά σε έναν που γνωρίζει πολύ καλά το έργο και του Κόντογλου και του Καζαντζάκη, και ερευνητικά χρόνια έχει θητεύσει στο πολυσχιδές έργο και των δύο, αυτή την εντύπωση δείχνει το σχόλιο σας.
Επιπροσθέτως, λυπάμαι και για τον Σεβ. Ναυπάκτου που, ενώ είναι διαβασμένος άνθρωπος, με αξιοζήλευτη μόρφωση, χρησιμοποιεί τέτοια επιχειρήματα (για τον Καζαντζάκη) για να στηρίξει τις θέσεις του στο μάθημα των Θρησκευτικών.
Και κάτι ακροτελεύτιο: Τον Καζαντζάκη η θεολογική έρευνα δεν τον "αγιοποιεί", όπως εσφαλμένα διατείνονται πολλοί από τους θεολόγους επικριτές του, προφανώς και εσείς. Απλώς στο έργο του αναζητά τις θεολογικές συντεταγμένες, χριστιανικές κι ορθόδοξες βέβαια, απ' άκρον εις άκρον.
Αν έχει αξία, αγαπητέ μου συνάδελφε, το ακριβό δώρο της διακονίας των θεολογικών και εκκλησιαστικών γραμμάτων, το οποίο εμάς των θεολόγων καθηγητών πλουσιοπάροχα μας εδώρησε ο Χριστός, είναι γιατί πάντοτε προκαλούμαστε να αναζητούμε την Αλήθεια, ακόμη και σ' αυτά που λανθασμένα πολλές φορές φρονούμε ότι είναι βέβηλα.
Εύχομαι ο Θεός να σας δώσει τη δύναμη και το κουράγιο να τολμήστε κάτι τέτοιο.
Εδώ στην Κρήτη, πρέπει να ομολογήσουμε ότι τα τελευταία χρόνια, όχι μόνο γίνεται προσπάθεια από θεολογικούς και εκκλησιαστικούς κύκλους να αρθεί από τη συνείδηση του κόσμου το αρνητικό «πρόσημο» για τη θρησκευτικότητα του Καζαντζάκη (κάτι πάντως που βρίσκει ιδιαίτερα πρόσφορο έδαφος στον τοπικισμό των Κρητικών), αλλά και επιχειρείται να παρουσιαστεί αυτή η θρησκευτικότητα ως «αληθινά χριστιανική»• ο δε Καζαντζάκης ως «ένθεος συγγραφέας» έως και ...«υπέρμαχος της Ορθοδοξίας».
Χαρακτηριστική είναι η τοποθέτηση (αντιγράφω από το άρθρο «Η Ορθοδοξία, το Φανάρι και ο Καζαντζάκης», Γ. Παπαθανασόπουλος) της κ. Μαρίας Χατζηαποστόλου η οποία στο βιβλίο της «Το πρόσωπο του Χριστού στο Νίκο Καζαντζάκη» γράφει:
«Ο Καζαντζάκης στο πνεύμα και στη σκέψη εκφράζεται ως χαλκηδόνιος, ως ένας κατεξοχήν ένθερμος εκφραστής του δόγματος της Χαλκηδόνας, ένας ανθρωπιστής που κυοφορεί μέσα του την αλήθεια της Ορθοδοξίας, καθώς το μήνυμά της, η αλήθεια της ζωής, διακηρύσσεται με πάθος από εκείνον μέσα από την καταξίωση του ανθρωπίνου σώματος, καταξίωση που συναντούμε μονάχα μέσα στην καρδιά της ορθόδοξης θεολογίας, η οποία μάχεται κατά του απάνθρωπου μονοφυσιτισμού» (σ. 167).
Ενώ ο κ. Ζορμπάς διευθυντής της ΟΑΚ (στην οποία το 2016 διεξήχθη συνέδριο με θέμα «Ορθοδοξία και λογοτεχνία» με αφιέρωση στον Καζαντζάκη) επισημαίνει ότι:
«Η λάθος θεώρηση του Καζαντζάκη οφείλεται σε όλους εκείνους που χαρακτηρίζονται από άγνοια της Ορθόδοξης παράδοσης και κυρίως κινούνται από κακοπροαίρετα κίνητρα»!
Το ποιες οι τελευταίες στιγμές του συγγραφέα και πώς τον έκρινε ο Θεός, δεν μπορεί κανείς να αποφανθεί με ασφάλεια. Είναι σίγουρο όμως ότι οι θέσεις και τα συγγράμματά του απηχούν σαφώς Θεοσοφικές και αποκρυφιστικές επιδράσεις, προσεγγίσεις γενικότερα και απόψεις!
Ας μην γοητευόμαστε λοιπόν με προχειρότητα και αδιάκριτα από την οποιαδήποτε περί του Χριστού «ανιδιοτελή αναζήτηση» του Καζαντζάκη, ούτε από τη γοητεία που το πρόσωπο του Χριστού ασκεί στον ίδιο, τη ίδια στιγμή μάλιστα που ένας θεολόγος Επίσκοπος, νηφάλιος και λόγιος όπως τον Σεβ. Ναυπάκτου κ. Ιερόθεο, δεν ...άντεξε (απ' τις τολμηρές διατυπώσεις και θέσεις) να ολοκληρώσει το διάβασμα ενός απ τα βιβλία του Καζαντζάκη!
Συχωρέστε μου την άρνηση, αγαπητέ κ. Χρήστο, να ανοίξω διάλογο μαζί σας. Κι αυτό διότι είναι απορίας άξιο, πως ένας Κρητικός, έχει τέτοια άποψη για τον Καζαντζάκη. Ειλικρινά κάμω τον σταυρό μου!
Ωστόσο, επιτρέψτε μου να πω κάτι που αφορά τον Σεβ. Ναυπάκτου: κακώς δεν ετελείωσε, καθώς λέγετε, το διάβασμα του "αιρετικού" κατ' εσάς βιβλίου του Καζαντζάκη, το οποίο ομιλεί για τον Χριστό. Λόγιος ιεράρχης καθώς φαίνεται όφειλε να είναι συνεπής στο διάβασμά του και την έρευνά του.
Σας ευχαριστώ για το χρόνο σας. Να 'στε καλά, εκεί στη βλογημένη κι αντρειωμένη Κρήτη!
Ο Καζαντζάκης δεν ήταν απλά αιρετικός ήταν βλασφημότατος συγγραφέας. Μπράβο σε όσους Κρητικούς βλέπουν την βλασφημία του και τον αποστρέφονται διότι αποδεικνύουν ότι έχουν πάνω από τον επάρατο κρητικό τοπικισμό και την κρητικολατρεία, τον Αληθινό Θεό που βλασφήμησε ο βλάσφημος Καζαντζάκης!
ΦΙΛΟΘΕΟΣ
Ο Σεβ. Ναυπάκτου κ. Ιερόθεο, δεν ...άντεξε (ΌΧΙ απ' τις τολμηρές) αλλά ΑΠΟ ΤΙΣ ΒΛΑΣΦΗΜΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΥΧΕΣ ΦΑΝΤΑΣΙΕΣ να ολοκληρώσει το διάβασμα ενός απ τα βιβλία του Καζαντζάκη!
"Είνε άξιον πολλών δακρύων, διότι αποδεικνύει πόσον άρρωστον ηθικώς είνε το Έθνος ημών, το γεγονός της υπερασπίσεως παρά τόσων και τόσων του μιαρού και ανοσίου υβριστού του Κυρίου, Ν. Καζαντζάκη…Αυτοί χαράσσουσι «πυρίνους κύκλους» εντός των οποίων αξιούσι να κινήται η Εκκλησία, αλλ’η Εκκλησία δεν έχει δικαίωμα( μάλλον δε καθήκον) να χαράσση πυρίνους κύκλους εντός των οποίων θα αξιοί να κινήται έκαστος συγγραφεύς, αν θέλη να ή μέλος αυτής;[…] Η Εκκλησία όμως άς πράξη το εαυτής καθήκον, αδιαφορούσα δια τας φωνασκίας του ενός και του άλλου… Καθήκον αυτής είνε κυρίως τούτο: Ο ΑΦΟΡΙΣΜΟΣ !»
Ο μακαριστός Φλωρίνης Αυγουστίνος για τον Καζαντζάκη.
Ευχαριστούμε τον φίλο της 17 Ιουλίου 2017 - 10:29 π.μ. για το υπέροχο σχόλιο από τον μακαριστό Φλωρίνης Αυγουστίνο!
Δημοσίευση σχολίου