Χρήστος Μπονατάκης, Ποιος ο ρόλος και το ‘πνεύμα’ των τραγουδιών εις τα Νέα Θρησκευτικά

Ποιος ο ρόλος και το ‘πνεύμα’ των τραγουδιών 

εις τα Νέα Θρησκευτικά

του Χρήστου Μπονατάκη

Είναι γεγονός πως η μουσική, υπήρξε διαχρονικά για τον άνθρωπο μέσο έκφρασης αλλά και προώθησης αντιλήψεων, συναισθημάτων, καθώς επίσης της πνευματικότητας ή θρησκευτικότητάς του.

Η μουσική στον ακροατή ‘μεταφράζεται’ σε συναισθήματα και αισθήσεις, ενώ έχει τη δυνατότητα να δημιουργεί πρότυπα, να διεισδύει στην ψυχή και να ‘μεταφέρει’ μηνύματα ή απλά, να την κάνει δεκτική σε αυτά. Μεγάλη φυσικά, είναι η επίδρασή της στις εύπλαστες ψυχές των ανηλίκων.

Ουσιώδης παράμετρος στο παιδαγωγικώς, συνταγματικώς και επιστημονικώς αμφισβητούμενο, πολυθρησκευτικό (όχι θρησκειολογικό) Νέο Πρόγραμμα Σπουδών (ΝΠΣ) του Μαθήματος των Θρησκευτικών (ΜτΘ), είναι μεταξύ άλλων και η χρήση διαφόρων κοσμικών τραγουδιών. Η προτεινόμενη λίστα ωστόσο, συνιστά στο σύνολό της υλικό ουσιαστικά ασύνδετο αφενός με το υπό της αντίστοιχης ενότητας θέμα, αφετέρου με το ...‘θρησκευτικό φαινόμενο’.

Παρατίθενται ενδεικτικά μονάχα κάποια παραδείγματα (για πολλά εκ των οποίων, αδυνατεί κανείς να πιστέψει ότι προορίζονται για Μάθημα Θρησκευτικών), από το πώς στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ), κατανοούν την ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης των ανηλίκων μαθητών:

(Το «Μπαγάσας» του Άσημου αφαιρέθηκε μεν, ήταν όμως ενδεικτικό του ‘πνεύματος’ που διέπει πολλές απ’ τις προτεινόμενες δραστηριότητες. Στίχοι τραγουδιού: «Ρε μπαγάσα (αναφέρεται στο Θεό), περνάς καλά εκεί πάνω ...σαν σε χαζεύω δεν χαμπαριάζεις»!)

Ø     «Παντοκράτορας», Ξυδάκης:

«Στην Πάτρα ο Παντοκράτορας μου έδειξε το χρώμα

Να ζωγραφίσω ...το φιλί που μού ’δωσες στο στόμα»

Ø     «Ο Δίας», Ψαραντώνης:

«Ο Δίας ήτονε βοσκός(!) στ’ Ανωγειανό αόρι

ήτονε και το σπίτι του μέσα στο Περαχώρι».

(Τι κάνεις Γιάννη μου; ...κουκιά σπέρνω...)

Ø     «Προσκυνητής», Ιωαννίδης:

Στο τραγούδι αυτό , ο εν λόγω ...«προσκυνητής», είναι σαφές ότι  ‘κινεί  γη και ουρανό’ (ταξιδεύει), όχι λόγω θρησκευτικών αναζητήσεων, αλλά αναζητώντας ...την αγαπημένη του!

Ø     «Το μερτικό μου απ’ τη χαρά», Καζαντζίδης:

«Θεέ μου τη δεύτερη φορά που θα ‘ρθω για να ζήσω

όσο η καρδιά κι αν λαχταρά δε θα ξαναγαπήσω»...

Ø     «Ρίσκο», Πορτοκάλογλου:

«Δυο αγάπες μου γελάνε κι έπαθα ζημιά

όλα ή τίποτα ζητάνε κι εγώ ...τις δυο τους(!) ή καμιά.

Βρες μου τρόπο να τις σώσω, σ’ ένα ρυθμό ...να τις ενώσω!!

.............Πόσο τη βρίσκω μ`αυτό το ρίσκο...»

(Καμαρώστε  θρησκευτικό ‘γραμματισμό’!)

Ø     «Εν κατακλείδι», Σιδηρόπουλος:

«Σκεπάσαμε όλους τους νεκρούς

με ...αρρωστιάρικους ψαλμούς».

Ø      «Σαμάνο», Παπακωνσταντίνου-Σαββόπουλος:

«Είμαι ότι δεν έζησα, είμαι η βροχή που θα ‘ρθει

να δροσίσει ...άγνωστων γυναικών το κορμί.

Βράδυ στα κρεβάτια τους πως στενάζουν ξαναμμένες(!)

ποιος Σαμάνος έφερε τούτη τη βροχή...»

(Μήπως πρόκειται ...για φάρσα;;)

Ø     «Ο δικός μου Θεός», Θαλασσινός:

«Ο δικός μου Θεός δε μυρίζει λιβάνι,

δεν φοράει στεφάνι δε χωράει ...σε εικόνες»!!

Ø     «Σουλτάνος της Βαβυλώνας», Μαχαιρίτσας (αναφέρεται σε κάποιο ‘ρασοφόρο’ που κήρυττε την καλοσύνη και την ανθρωπιά...):

«Σ’ ένα πηγάδι σταματάει να ξεδιψάσει

Μα μια γυναίκα δεν αργεί να πλησιάσει...................

Με ...το κορμί της τον καλεί σ’ άλλο μαρτύριο(!)

Για το δικό σου Θεό ...Μαζί σου θα καώ»!

Ø     «Γλυκό σταφύλι», Θαλασσινός:

«κάνε με γλυκό σταφύλι, για να σε φιλώ στα χείλη, 

.......Κέρασέ με όσο θέλεις,  μοίρασέ μου το κορμί»!

Ø     «Ο Χορός των σκύλων», Χατζηδάκης-Καγιαλόγλου:

 «Πέντε πεινασμένοι σκύλοι στου παράδεισου την πύλη,

περιμέναν απ’ τους πρώτους για να στήσουν το χορό τους,

μα προτού η αυγή χαράξει στου ουρανού την Άγια τάξη,

χωροφύλακες αγγέλοι ...τους κρεμάσαν στο τσιγκέλι»!!

(Είναι δυνατόν;;)

Ø     «Καθρέφτης», Δεληβοριάς (Εν: Μπορούν οι άνθρωποι να εικονίζουν το Θεό;):

«Αντανακλά αυτά που θέλουν οι γυναίκες

 κι έτσι τις πείθει ότι είμαι το άλλο τους μισό

 μπροστά του ...γδύνονται(!) του λεν γλυκές κουβέντες,

 πίσω απ’ το τζάμι ...εγώ ολομόναχος κοιτώ»!!!

(Το πού παραπέμπουν οι τελευταίοι στίχοι ...αισχρόν εστί και λέγειν, Εφεσ. εˊ12)

Μουσικές επιλογές σαν τις προαναφερθείσες, άνευ της αρμόζουσας για Μάθημα Θρησκευτικών ιεροπρέπειας και θεοπρέπειας και σε τάξεις μαθητών 8-14 ετών, εκτός του ότι ευτελίζουν (έως εκχυδαΐζουν) τον ρόλο του εκπαιδευτικού στις συνειδήσεις των μαθητών του, μπορεί εύκολα κανείς να φανταστεί σε τι εμπαιγμό των θείων,  παρεκτροπές, ενδεχομένως χειρονομίες και τι πρότυπα ...’πνευματικότητας’ μπορούν να οδηγήσουν...

Συν τοις άλλοις όμως, θέτουν συνειρμικά υπό αμφιβολία ή σκεπτικισμό, ακόμα και ...την ψυχοσύνθεση ή τουλάχιστο τις προθέσεις όσων πρότειναν και επικύρωσαν τη χρήση τους για τα παιδιά μας. Αναρωτιέται κανείς: Αλήθεια, μήπως το ζήτημα, χρήζει ...περαιτέρω έρευνας;; Μήπως ανατέθηκε σε λύκους ...να ‘ταΐσουν’ πρόβατα;;

Ας φανταστούμε όμως και την έντονη αμηχανία ή και δυσφορία ενδεχομένως, πολλών ενσυνείδητων παιδιών και ασφαλώς, όχι μόνο Ορθοδόξων. Άραγε, έπειτα από τέτοιες ...‘βιωματικές’ προσεγγίσεις, θα έχει κάποιος εκπαιδευτικός τρόπο (και ‘μούτρα’) να διδάξει στα ίδια παιδιά, την 3η εντολή της Παλαιάς Διαθήκης που λέει: «Ου λήψει (Να μη χρησιμοποιήσεις) το όνομα Κυρίου του Θεού σου επί ματαίω» (δηλ. με προχειρότητα, χωρίς σεβασμό);

Τα ‘ατοπήματα’ ωστόσο, δεν περιορίζονται φυσικά στην εν λόγω λίστα καθ’ ότι ...επαφίεται πλέον στις αντιλήψεις, ή καλύτερα ...στην ‘πνευματικότητα’ του εκπαιδευτικού το τι εν γένει υλικό θα φέρει στην τάξη, όπως άλλωστε διευκρινίζει σε πρόσφατη συνέντευξη ο Προέδρος του ΙΕΠ κ. Κουζέλης, κατά τον οποίο:

Ø     «Ο εκπαιδευτικός είναι πλέον στο επίκεντρο, μπορεί να φέρει ό,τι υλικό θέλει στην τάξη, ελεγμένο βέβαια από την πλευρά μας (κάτι που βέβαια αναιρείται στην ίδια κιόλας συνέντευξη), και είναι όλο στη διάθεσή του ..........Δεν χρειάζεται την άδειά μας για να φέρει στην τάξη ένα τραγούδι»!

 Να επισημανθεί εδώ με έμφαση το αναντίρρητο  γεγονός ότι:

Ø     «με το κάλυμμα του παιχνιδιού και της νότας εύκολα μπορεί να διεισδύσει, να ‘περάσει’ όπως λέμε, ένα μήνυμα στον νου και στην καρδιά του νέου κυρίως ανθρώπου και να διαμορφώσει μέσα του τρόπο ζωής, χαρακτήρα, συμπεριφορά, ηθική και ιδεολογία». (π.Κυριακός Τσούρος, Γραμματέας Συν. Επιτροπής επί των αιρέσεων, http://www.ecclesia.gr/greek/holysynod/commitees/heresies/bibliothiki_satanchild.html)

Ποιες όμως σκοποθεσίες επιδιώκονται εν προκειμένω, με τις προτεινόμενες διαδραστικές μεταξύ των μαθητών δραστηριότητες; (μερικές από τις οποίες τυγχάνουν χριστιανικά και ηθικά επιλήψιμες, πχ. ‘κύκλος κουτσομπολιού ή κατάκρισης’(!) ΠΣ-σελ.125) Οι συντάξαντες το ΝΠΣ είναι ομολογουμένως σαφείς και κάνουν λόγο για:

Ø     ...«θετικό(!) ενδιαφέρον για τις θρησκευτικές πρακτικές και εμπειρίες των άλλων» (ΟΕ-σελ.124).

Ø     «...από κοινού ψάξιμο της αλήθειας(!) και του νοήματος της ζωής» (ΟΕ-σελ.127). Και τελικά:

Ø      «Αναθεώρηση ατομικών απόψεων και ...ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΟΙΝΩΝ ΑΠΟΨΕΩΝ!!!» (ΟΕ-σελ.110-113)

Πρόκειται με άλλα λόγια, ουσιαστικά για μία διαδικασία κοινωνικής αλληλεπίδρασης (κάποιοι μάλιστα επισημαίνουν ότι διέπεται από ένα σαφές ιδεολογικό υπόβαθρο). Ενώ εξ’ απόψεως θρησκευτικότητας ...για τον απόλυτο σχετικισμό και στη βάση μίας συγκρητιστικής προοπτικής!

Κάτι τέτοιο όμως για τους Ορθοδόξους συνιστά σαφώς μία μεθοδολογία-αίρεση και πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για «δημόσια μύηση στην επερχόμενη Πανθρησκεία». (πρώην καθηγούμενος της Ι.Μ.Γρηγορίου Αγ.Όρους, π. Γεώργιος Καψάνης, «ΤΟ ΝΠΣ ΤΟΥ ΜτΘ ΟΔΗΓΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΑΝΘΡΗΣΚΕΙΑ, 2012)

Οι Ορθόδοξοι γονείς  φυσικά, δεν στέλνουν τα παιδιά τους  7-15 ετών στο σχολείο, για να (τους) ‘διαμορφώσουν’ ...κοινές θρησκευτικές απόψεις με τους πιστούς άλλων ετερόδοξων χριστιανικών κοινοτήτων και θρησκειών•  αναμένουν δε εναγωνίως απ’ τη σεπτή Ιεραρχία, τη ‘χάραξη’ επίσημης κοινής ‘γραμμής’ και αντιμετώπισης, εκ παραλλήλου με τις ‘καθαρές’-σαφείς θέσεις και αποφάσεις της (το ναι ναι, και το ου ου, Ιακ. εˊ12).