http://ipeir.pde.sch.gr/educonf/2/10Thriskeftika/sioulis/sioulis.pdf
Επειδή όμως ο χώρος ενός blog είναι περιορισμένος αρκούμαστε εδώ στην παρουσίαση αποσπασμάτων μόνο της παραπάνω εισήγησης:
- ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
"Δυστυχώς το βιβλίο αναφέρεται ελάχιστα στις προεικονίσεις των γεγονότων της Π.Δ. ή το κάνει με τρόπο ορθολογιστικό" -"Είναι λάθος οι ενότητες 25 έως 27 που μιλούν για τη Δημιουργία και την Πτώση να τοποθετούνται εδώ και να διδάσκονται λίγο πριν τη λήξη του διδακτικού έτους. Πέρα από το ότι παρουσιάζεται ανακολουθία γεγονότων, είναι σκόπιμο οι διδακτικές αυτές ενότητες με ιδιαίτερη θεολογική βαρύτητα, που χρειάζονται αναλυτική και διεξοδική ανάλυση, να διδάσκονται με άνεση χρόνου και όχι με βιασύνη λόγω λήξης του διδακτικού χρόνου και άλλων εξωγενών παραγόντων που έχουν ως αποτέλεσμα να χάνεται πολυτιμότατος διδακτικός χρόνος" - "...η τελική γεύση που αφήνει το μάθημα στο μαθητή της Α΄ Γυμνασίου είναι πολύ επιφανειακή, ρηχή και χωρίς θεολογικό βάθος" - " Έντονος προβληματισμός εκφράσθηκε από ορισμένους συναδέλφους για τον στόχο και σκοπό του μαθήματος των θρησκευτικών, σύμφωνα με τα νέα ΑΠΣ και ΔΕΠΠΣ, που αναφέρεται στη διαθρησκειακή και διαχριστιανική επικοινωνία. Στην εν. 20 που αναφέρεται στον προφήτη Μιχαία, τον οποίο ονομάζει προφήτη της ειρήνης, στην σελ. 107 υπάρχει μια φωτογραφία που
δείχνει ηγέτες όλων των θρησκειών του κόσμου να προσεύχονται μαζί και στη λεζάντα γράφει: «Η ειρήνη είναι κοινό αίτημα στις προσευχές όλων των ανθρώπων σε όποια θρησκεία κι αν ανήκουν». Υπάρχει ο κίνδυνος η ειρήνη του Κυρίου Ιησού να ταυτισθεί με την ειρήνη του Αλλάχ και του Βούδα. Δεν πιστεύουν πολλοί συνάδελφοι ότι η συγκεκριμένη φωτογραφία υπηρετεί το μήνυμα της ειρήνης, μάλλον προβληματίζει ή ακόμα απομακρύνει, αφού δεν γίνεται λόγος ιδιαίτερα για την ειρήνη που είναι καρπός του Αγίου Πνεύματος, ούτε γίνεται ανάλυση στην προσευχή της Εκκλησίας «Υπέρ της άνωθεν ειρήνης». Αιωρείται στην σκέψη του μαθητή, ιδιαίτερα με τις προτεινόμενες δραστηριότητες ότι ο Θεός είναι ένας και οι άνθρωποι ακολουθώντας διαφορετικά μονοπάτια προσέγγισής Του έχουν τον ίδιο στόχο. Δεν καταγράφεται δηλαδή η υπεροχή της Θείας Αποκάλυψης σε σχέση με όλα τα άλλα θρησκεύματα, κάτι που πρέπει αληθινά να τονίζεται και που κάνει τη διαφορά. Έρχεται δηλαδή σαν φυσικό συμπέρασμα στον μαθητή: είτε μουσουλμάνος είτε ισραηλίτης είτε χριστιανός το ίδιο πράγμα είναι, και έτσι και στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία μπορώ να κοινωνώ του Σώματος και του Αίματος του Χριστού και στο τζαμί μπορώ με τους άλλους
να προσεύχομαι, και γιατί όχι να μην έχουμε όλοι στο εγγύς μέλλον την Εκκλησία της
παγκοσμιοποίησης".
- ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
" η προσέγγιση του προσώπου του Χριστού είναι περισσότερο ανθρωποκεντρική παρά
Χριστοκεντρική, αφού λείπει η πατερική προσέγγιση των θείων γεγονότων της ζωής Του" - "Έντονο προβληματισμό εξέφρασαν πολλοί συνάδελφοι για το ότι σε πολλά σημεία το κείμενο της Καινής Διαθήκης έχει αντικατασταθεί από λέξεις διαφορετικής σημασίας, όπως για παράδειγμα στο κείμενο του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου η λέξη «παρθένος» από τη λέξη «κοπέλα» ή η φράση «Το Άγιο Πνεύμα θα έρθει επάνω σου και θα σε καλύψει η δύναμη του Θεού» από τη φράση «Με την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος και τη δύναμη του Θεού», σε μερικές ενότητες ο τίτλος του μαθήματος άλλαξε, όπως για παράδειγμα «Το αγγελικό μήνυμα στη Θεοτόκο για τη γέννηση του Χριστού» έγινε «Ο ευαγγελισμός της Μαρίας για τη γέννηση του Μεσσία» και «Η Γέννηση του Σωτήρα του κόσμου» έγινε «Η γέννηση του Ιησού Χριστού: Γενέθλια της νέας ανθρωπότητας»" - " Είναι επίσης αναγκαία η σύνδεση της δράσης και διδασκαλίας του Ιησού με τη λατρευτική και καθημερινή πνευματική ζωή των μαθητών και όλων μας, που σημαίνει βιωματική προσέγγιση της γνώσης. Η απουσία αποσπασμάτων πατερικών ερμηνειών στα κοσμοσωτήρια γεγονότα της Αποκάλυψης, έχει σαν αποτέλεσμα να διδάσκεται μόνο μια ιστορία της ζωής του Χριστού, σαν να έχουμε να κάνουμε με κάποιο άνθρωπο μόνο. Σαν να υποβαθμίζεται η θεότητα του Χριστού και να τονίζεται μόνο η ανθρώπινη πλευρά του" - " Το περσινό βιβλίο «Ο Ιησούς Χριστός ο Καινούργιος Κόσμος του Θεού και Εμείς» ήταν πιο κατάλληλο, πρόσφερε περισσότερα στους μαθητές και στην εκπαιδευτική διαδικασία. Μακάρι να ξαναδιδασκόταν, ήταν η παρατήρηση σχεδόν όλων των συναδέλφων. Και εδώ δεν μπορούμε να μην εκφράσουμε την απορία μας: γιατί το ΥΠΕΠΘ δεν λαμβάνει υπόψη του τις εκθέσεις των εντεταλμένων οργάνων (παράδειγμα των Σχολικών Συμβούλων), οι οποίοι μεταφέρουν τις απόψεις των συναδέλφων που εργάζονται στις τάξεις, τους μάχιμους εκπαιδευτικούς. Αναφέρουμε στην προκειμένη περίπτωση το βιβλίο της Β΄ Γυμνασίου, το οποίο υπήρξε γενικής αποδοχής και δεν χρειαζόταν αλλαγή. Κατά την άποψη της συντριπτικής πλειοψηφίας των συναδέλφων κακώς άλλαξε και έγινε σε πιο light μορφή, με πολλά μειονεκτήματα"
- ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
"απουσία ενότητας για τους Τρεις Ιεράρχες"-"με συντομία παρουσιάζεται ο Μοναχισμός" - "Και ενώ είναι αισθητή η απουσία ύμνων, βλέπουμε για παράδειγμα στο μάθημα για την Πεντηκοστή να έχει προστεθεί αντί για το απολυτίκιο και το κοντάκιο, τμήμα από κείμενο της ΗΖ΄ Γενικής Συνέλευσης του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών. Πολλοί το είδαν αυτό προβολή του ΠΣΕ" - "προσφέρεται συνοπτικότατα το έργο των δύο φωτιστών των Σλάβων και δεν αναφέρεται πότε τους τιμά η Εκκλησία μας, ούτε δίνονται σαφείς πληροφορίες για τους διωγμούς που υπέστησαν από τους παπικούς" - " οι άγιοι της Εκκλησίας μας παρουσιάζονται με μια τάση αποϊεροποίησης της ζωής τους, αφού παρουσιάζονται σαν εξέχουσες μεν προσωπικότητες, η ζωή τους όμως και το έργο τους δεν παρουσιάζεται ως αποτέλεσμα της εν Αγίω Πνεύματι πνευματικής τους πορείας εντός της Εκκλησίας, αλλά σαν να είναι αποτέλεσμα ανθρωπίνων και μόνον δεξιοτήτων και χειρισμών" - " Στη χώρα μας υπάρχει θρησκευτική ομοιογένεια, με το 95%-98% των Ελλήνων να δηλώνουν Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Φαίνεται λοιπόν σαν να απαιτούν κάποιοι την εξίσωση της Ορθοδοξίας με τα άλλα δόγματα ή την υποβάθμισή της. Είναι δεδομένη η ορθόδοξη πίστη για την προστασία των άλλων δογμάτων. Άλλο όμως προστασία και άλλο προβολή τους. Πολλοί συνάδελφοι υποστήριξαν πως με τις παραλείψεις, τα ιστορικά και δογματικά σφάλματα, από αφέλεια ή εσκεμμένα, το βιβλίο αυτό τελικά φτάνει σ’ αυτό που είναι ο πραγματικός αντικειμενικός του στόχος: την απάλειψη της έντονης ορθόδοξης συνείδησης των ελληνοπαίδων και την άμβλυνση του πνευματικού αισθητηρίου των μαθητών. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι όλες οι χριστιανικές ομολογίες παρουσιάζονται σαν να έχουν μέρος της αλήθειας, υποτιμώντας και μειώνοντας την σημασία των ουσιωδών διαφορών. Η θεωρία των
κλάδων μοιάζει να κάνει θριαμβευτική είσοδο στο σχολικό αυτό εγχειρίδιο" - "Η απάλειψη των αντιδραστικών αγίων της Ορθόδοξης Ανατολής προς το Βατικανό και τη Δυτική θεολογία (Αγ. Γρηγόριος Παλαμάς, Αγ. Κοσμάς ο Αιτωλός κ.ά.) άραγε είναι τυχαίο γεγονός;" - "Στις εν. 27, 28, 29 παρέχονται λεπτομερή στοιχεία για τον Λούθηρο, τη Μεταρρύθμιση
και τις συνέπειές της για τη Δυτική εκκλησία, για την τέχνη του Ρωμαιοκαθολικισμού καθώς και για τις προσπάθειες ανασυγκροτήσεως της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας. Μοιάζουν να προβάλλουν οι ενότητες αυτές ένα αντιορθόδοξο συγκρητιστικό πνεύμα, αφού ταυτοχρόνως αλλοιώνεται ή υποβαθμίζεται το ελληνορθόδοξο περιεχόμενο του βιβλίου με την προσαρμογή του στις απαιτήσεις της πολυπολιτισμικής κοινωνίας, της διαθρησκειακής και διαχριστιανικής επικοινωνίας, σύμφωνα με τις νέες κατευθυντήριες οδηγίες συγγραφής που επιβάλλουν τα νέα ΑΠΣ" - " Το όραμα και οι προσπάθειες για την ενότητα των χριστιανών, είναι γραμμένα καθαρά στο πνεύμα του «οικουμενισμού»" - " Στην εν. 32, Οι Ρωμαιοκαθολικοί στην εποχή μας, δεν γίνεται καμία αναφορά στο θέμα της Ουνίας, οι Ουνίτες δε στο «γλωσσάριο» μπορεί να εκληφθούν και ως ορθόδοξοι έτσι όπως παρουσιάζονται στους μαθητές: «Οι Ορθόδοξοι αυτοί ονομάζονται Ουνίτες ή Ελληνόρρυθμοι Καθολικοί». Η Ορθόδοξη Εκκλησία μάλιστα «…καλείται να προσεγγίσει τις άλλες χριστιανικές Ομολογίες μέσα από ένα διάλογο αγάπης και αλήθειας». Χαρακτηριστικά αναφέρεται στην 3η ερώτηση του μαθήματος: «Η ενότητα μεταξύ των χριστιανικών εκκλησιών μπορεί να συμβάλλει στην παγκόσμια ενότητα;». Πουθενά δεν αναφέρονται στην ενότητα αυτή οι προϋποθέσεις ώστε ο οικουμενικός διάλογος να έχει αποτέλεσμα. Ουδέποτε η Ορθόδοξη Εκκλησία έπαψε να προσεύχεται υπέρ «της των πάντων ενώσεως». Για να υπάρξει όμως συμπροσευχή, όπως φαίνεται στη σελ. 142 «…οι δύο πνευματικοί ηγέτες προσευχήθηκαν μαζί», θα πρέπει να ξεπεραστούν όλες οι δογματικές διαφορές που μας χωρίζουν, διαφορετικά θα πρέπει να ξεκαθαρίζουμε ότι μιλάμε για συγκρητιστική - πανθρησκειακή αλλά ποτέ ουσιαστική και σύμφωνα με το θέλημα του Τριαδικού μας Θεού ένωση" - "Συμπέρασμα: Στο σύγχρονο ορθόδοξο, δημοκρατικό, πλουραλιστικό, πολυπολιτισμικό σχολείο πάψαμε να ομιλούμε για: την Αγία Σοφία, τον Πατροκοσμά, τον Ησυχασμό, τους Νεομάρτυρες και Εθνομάρτυρες, τους Αγίους Πατέρες και Διδασκάλους, τους πνευματικούς θησαυρούς της Ορθοδοξίας μας και τους ήρωές μας. Συνάδελφοι τόνισαν πως φαίνεται σαν κάποιοι να προσπαθούν στανικά να μας κάνουν χριστιανούς της Ευρώπης («Ευρωχριστιανούς», κατά το «Ευρωβουλή» και «Ευρωσύνταγμα»), που σημαίνει ότι υπάρχει ζήτημα προβολής και όχι απλής παρουσίασης των διαφόρων γεγονότων που αφορούν τη δυτική χριστιανοσύνη με αντίστοιχη άμβλυνση των ορθοδόξων αισθητηρίων, χωρίς αυτή να επιβάλλεται από κανέναν και πουθενά, κόντρα σε κάθε θεώρηση της ιστορίας του χριστιανισμού, παραδοσιακή και εκκλησιαστική. Έντονος υπήρξε επίσης ο προβληματισμός τους σχετικά με τους διαφαινόμενους «αφανείς» στόχους του «καινούριου» μαθήματος. Ορισμένοι μάλιστα μιλούν για πνευματικό γενιτσαρισμό και αποορθοδοξοποίηση των μαθητών που επιχειρείται στα σχολεία. Κάθε εξομοιωτική διαδικασία Ορθοδοξίας και ξένων δογμάτων, όπως η επιχειρούμενη δια του ΜτΘ της Γ΄ Γυμνασίου ισοδυναμεί με αλλοτρίωση μέσα από μια
ισοπεδωτική στρατηγική που στοχεύει: στην κατάργηση της αντικειμενικής και ολόπλευρης
παρουσίασης των διαφόρων θεμάτων, στη σκόπιμη παράλειψη ενοτήτων και την προσθήκη άλλων επιλεγμένων ενοτήτων. Είναι δεδομένη η ορθόδοξη πίστη για την προστασία των άλλων δογμάτων. Άλλο όμως προστασία και άλλο προβολή τους. Βιβλία σαν και αυτό απεργάζονται την εκρίζωση των θεμελίων της Ελληνορθόδοξης παιδείας και του Γένους μας, την αλλοίωση της ταυτότητάς μας, την πολτοποίηση του Ορθόδοξου λαού μας μέσα στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Διαβλέπουν δε οι συνάδελφοι ως μόνη διέξοδο την καλύτερη ενημέρωση των καθηγητών και όχι την εμμονή στο εγχειρίδιο".
Φαίνεται πως δεν ακολουθούν όλοι οι θεολόγοι εκπαιδευτικοί, ούτε όλοι οι Σχολικοί Σύμβουλοι τη σκέψη, τη νοοτροπία και τα σχέδια των αρμοδίων του Παιδ. Ινστιτούτου. Η άρνηση υιοθέτησης πάντως από το Π.Ι. των θέσεων των μάχιμων εκπαιδευτικών, όπως περιλαμβάνονται στην εισήγηση την οποία παρουσιάσαμε, αποδεικνύει ότι το Π.Ι. λαμβάνει αποφάσεις ερήμην των εκπαιδευτικών και αρνείται τη συμμετοχή τους στη διαμόρφωση του περιεχομένου των βιβλίων και των Αναλυτικών Προγραμμάτων, παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις του προς τα έξω. Αν δεν έχουν έτσι τα πράγματα, τότε περιμένουμε τις ουσιαστικές αλλαγές στα βιβλία των Θρησκευτικών στο πνεύμα και το γράμμα της παραπάνω εισηγήσεως. Επειδή δε, όπως μαθαίνουμε, ετοιμάζονται νέα βιβλία Θρησκευτικών και για το Λύκειο, καλό θα ήταν να λάβουν υπόψη τους οι συγγραφείς και τις απόψεις των θεολόγων που διδάσκουν στις τάξεις πριν προχωρήσουν στη συγγραφή και έκδοση νέων συγγραμμάτων, τα οποία θα κληθούμε απλώς εκ των υστέρων να αξιολογήσουμε.
Ασφαλώς το πρώτο για το οποίο πρέπει να εργαστούμε είναι η διατήρηση του υποχρεωτικού χαρακτήρα του μαθήματος των Θρησκευτικών στα ελληνικά σχολεία. Αλλά παράλληλα θα πρέπει να εργαστούμε για το ορθό περιεχόμενο αυτού του μαθήματος. Δεν αρκεί να διδάσκονται Θρησκευτικά τα ελληνόπουλα. Πρέπει να διδάσκονται Θρησκευτικά με ορθό τρόπο ή μάλλον με ορθόδοξο περιεχόμενο.
* Το σχόλιο ανήκει στον Τάτση Ιωάννη, Θεολόγο του Γυμνασίου Πλαταριάς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου