Κατασκηνωτές πειραματόζωα μεταφραστικών εφαρμογών

πηγή: Χριστιανική Βιβλιογραφία

Ἡ λύπη τῆς διανοίας εἶναι θυμίαμα εὔοσμο, ποὺ ἀνεβαίνει στὸν θρόνο τοῦ Θεοῦ (Φ. Κόντογλου). Αὐτὴ ἡ ὑπογράμμιση, βουτηγμένη στὴν μακραίωνα ὀρθόδοξη ἐμπειρία, θὰ μποροῦσε νὰ ἀπευθυνθεῖ, ἐπὶ ματαίῳ φυσικά, στὴν εὐθύγραμμη «μεταφραστικὴ λογική», ἡ ὁποία ὑπόσχεται μὲ ψευδαισθησιογόνα νὰ εὐφράνει τὴν ἀχόρταγη διάνοια καὶ νὰ τῆς ἀπονείμει τὴν ἀπόλυτη καὶ ἀδιαμφισβήτητη πρωτοκαθεδρία. Μιὰ λογικὴ ἀνελαστική, πεισματικὴ καὶ πλέον ἐλλειμματικὴ σὲ ἐκκλησιαστικὸ ἦθος, ἀφοῦ δὲν δείχνει νὰ πειθαρχεῖ στὴν ἐπίσημη συνοδικὴ ἀπόφαση.

Κατὰ τὴν διάρκεια λοιπὸν τοῦ παρελθόντος θέρους δόθηκε ἡ εὐκαιρία στὴν «μεταφραστικὴ λογική», μέσα στὰ πλαίσια τῆς θερινῆς νωχελείας, νὰ προωθηθεῖ. Βρῆκε λοιπὸν τὶς ἀνυπεράσπιστες κατασκηνώσεις τῶν ἀθώων μαθητῶν καὶ ἀπονήρευτων πειραματόζωων-παιδιῶν, γιὰ νὰ διολισθήσει πονηρὰ καὶ νὰ ἐξασφαλίσει ἕνα πειραματικὸ κεκτημένο......

Ἀναφέρθηκαν δηλαδὴ περιπτώσεις ποὺ ΑΝΕΥ ἐκκλησιαστικῆς ἀδείας διαβάστηκε ὁ «Ἀπόστολος», τὸ «Εὐαγγέλιο» καὶ κάποιες εὐχὲς τῆς Θ. Λειτουργίας στὰ Ν. Ἑλληνικά, σὲ χριστιανικὲς κατασκηνώσεις.

Ἐπὶ τῆς οὐσίας τοῦ θέματος ἔχουν γραφεῖ πολλά. Καἰ γράφονται. Καὶ θὰ γραφοῦν. Ἑκατέρωθεν —γιατὶ τὸ θέμα φυσικὰ δὲν ἔχει ξεχαστεῖ. Ἁπλῶς τακτικὸς ἑλιγμὸς ἐπιβάλλει τὴν πρόσκαιρη «ἐκτόνωση»!

Μόνο δύο τρεῖς μικρὲς ἀπορίες ἂς καταγραφοῦν.

1. Ἐφ᾽ ὅσον ὑπάρχει πλέον διατυπωμένη καὶ «νομοθετημένη» ἀπόφαση τῆς Ἱ. Συνόδου, πῶς εἶναι δυνατὸν ὁ καθένας νὰ αὐτοσχεδιάζει μὲ λειτουργικὲς μεταφράσεις παραβιάζοντας τὴν σχετικὴ ἀπόφαση;

2. Αὐτὴ ἡ λογικὴ τῶν μεταφράσεων συνεπῶς δὲν εἶναι ἀπλῶς μιὰ τέτοια ἢ ἄλλη θεώρηση τοῦ γλωσσικοῦ θέματος. Δὲν εἶναι μιὰ ἁπλῶς διαφορετικὴ τοποθέτηση. Εἶναι μιὰ ἐπικίνδυνα ἀλαζονικὴ καὶ ὡς ἐκ τούτου ἀντιεκκλησιαστικὴ νοοτροπία.

Ἀλλὰ γιὰ νὰ γίνει πιὸ κατανοητὴ ἡ παρατήρηση, θὰ βοηθήσει ἕνα παράδειγμα: Ποιά θὰ εἶναι ἡ ἀπάντηση ἐν περιπτώσει ποὺ κάποιος κληρικὸς ὁραματιζόμενος καλύτερες «λειτουργικὲς μέρες», «κοιτώντας στὰ μάτια τὸ καινούργιο ποὺ ἔρχεται» καὶ θέλοντας νὰ δώσει μιὰ νέα πνοὴ στὴν Λατρεία, θὰ παραλείψει τὰ Εἰρηνικὰ καὶ τὰ Ἁντίφωνα καὶ θὰ ἀρχίσει τὴν Θ. Λειτουργία ἀπὸ τὴν Μικρὰ Εἴσοδο πραγματοποιώντας μιὰ «πραγματικὴ» εἴσοδο (εἰσκομίζοντας τὸ Εὐαγγέλιο) στὸ Ναό; Ἄραγε νὰ ὑπάρχει ἐν τέλει κάποιος λόγος νὰ ἀποκρουσθεῖ αὐτὴ ἡ «καινοτομία»;

3. Ἄραγε νὰ ἦταν τόσο ἀπαραίτητη αὐτὴ ἡ ἀνάγνωση τοῦ μεταφρασμένου εὐαγγελικοῦ ἀποσπάσματος; Δὲν ὑπῆρχε ἄλλος τρόπος νὰ δοθεῖ μιὰ βοήθεια, μιὰ ἐξήγηση, μιὰ ἑρμηνεία τοῦ περιεχομένου του; Ἀφοῦ ἐπρόκειτο γιὰ κατασκηνώσεις Χριστιανικές, ποὺ ἔχουν ἐντεταγμένη στὸ πρόγραμμά τους τὴν μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἦταν τόσο δύσκολο καὶ τόσο ἀδιανόητο τὸ Σάββατο (δηλ. τὴν προηγουμένη ἡμέρα) τὸ πρωὶ νὰ διαβαστεῖ στοὺς κατασκηνωτές ἡ περικοπὴ καὶ νὰ γίνει μιὰ μικρὴ ἑρμηνευτικὴ προσέγγιση;

Δυστυχῶς, ἡ «μεταφραστικὴ λογικὴ» ἐκτὸς ἀπὸ συγκεκαλυμμένη ἔπαρση διαθέτει καὶ ἄφθονη διανοητικὴ δυσκαμψία. Αὐτὰ συνήθως πᾶνε μαζί.

π. Ἀθ. Σ. Λ.