Σχολιασμός του Υπομνήματος που απέστειλαν στη Σύνοδο οι συντάκτες του νέου Προγράμματος Σπουδών για τα Θρησκευτικά

Σχολιασμός του Υπομνήματος που απέστειλαν στη Σύνοδο 

οι συντάκτες του νέου Προγράμματος Σπουδών για τα Θρησκευτικά

του Ιωάννη Τάτση, Θεολόγου

Οι συντάκτες του νέου Προγράμματος Σπουδών (ΠΣ) για τα Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου απέστειλαν προς τη Σύνοδο Υπόμνημα σχετικό με το νέο ΠΣ, το οποίο έδωσαν και στη δημοσιότητα. Επειδή ανήκω σε όσους άσκησαν από την πρώτη στιγμή κριτική στο νέο ΠΣ αλλά κυρίως επειδή οι συντάκτες τους επιχειρούν με το Υπόμνημά τους να απαντήσουν στην κριτική που έχει διατυπωθεί και να καθησυχάσουν τα μέλη της Συνόδου, είναι αναγκαίο να σημειωθούν και οι παρακάτω σκέψεις:

α) Με το νέο ΠΣ επιχειρείται ριζική αλλαγή του περιεχομένου του θρησκευτικού μαθήματος...

Η διαδοχική στις τρεις τάξεις του Γυμνασίου διδασκαλία της Παλαιάς Διαθήκης (στην Α΄ τάξη), της Καινής Διαθήκης (στη Β΄ τάξη) και της εκκλησιαστικής ιστορίας (στη Γ΄ τάξη) εγκαταλείπεται. Στη θέση της εισάγεται η ενασχόληση με προβληματισμούς γύρω από ζητήματα θρησκείας γενικώς. Μολονότι δεν εγκαταλείπεται κάθε αναφορά στο πρόσωπο του Χριστού –αυτό μας έλειπε!- ωστόσο απουσιάζουν πολλά και σημαντικά στοιχεία της ζωής, της διδασκαλίας, των θαυμάτων, του Πάθους και της Ανάστασης του Κυρίου ώστε η εξέταση του σχεδίου της Θείας Οικονομίας να καθίσταται όχι απλώς ελλιπής αλλά πραγματικά προβληματική. Όταν οι συντάκτες του ΠΣ μας λένε ότι η Ορθοδοξία παραμένει στο επίκεντρο του θρησκευτικού μαθήματος και αποτελεί τον πρώτο από τρεις ομόκεντρους κύκλους (στους άλλους δύο βρίσκονται οι ετερόδοξες ομολογίες και οι ξένες θρησκείες), αποφεύγουν να μας πούνε ότι η διάμετρος του πρώτου αυτού κύκλου είναι πολύ μικρή και ο κύκλος πολύ περιορισμένος.

β) Το νέο θρησκευτικό μάθημα που φέρνει το ΠΣ δεν θα είναι πλέον ορθόδοξο χριστιανικό, όσο κι αν προσπαθούν να μας πείσουν οι συντάκτες του περί του αντιθέτου. Το μάθημα μετατρέπεται σε θρησκειολογικό, κοινωνιολογικό και ιστορικό. Ακόμη κι αν δεχτούμε τον ισχυρισμό ότι η αναφορά στα ξένα θρησκεύματα καλύπτει μόνο το 10% της ύλης, οφείλουμε να σημειώσουμε πως ο όλος προσανατολισμός του μαθήματος το καθιστά θρησκειολογικό. Όταν ο Χριστός παρουσιάζεται ως ένας από τους μεγάλους δασκάλους των θρησκειών όπως ο Μωάμεθ για τον Ισλαμισμό και ο Βούδας για τον Βουδισμό, όταν ο Γέροντας Πορφύριος συνεξετάζεται με άλλες «πνευματικές» προσωπικότητες όπως ο Μ.Γκάντι ή ο Δαλάι Λάμα, τότε μπορεί κανείς να αντιληφθεί ότι και πολλές από τις αναφορές του ΠΣ σε στοιχεία του Χριστιανισμού υπηρετούν όχι την καλλιέργεια της χριστιανικής συνείδησης αλλά την θρησκειολογική γνώση και μάλιστα, ακόμη χειρότερα, την συγκρητιστική προσέγγιση του θρησκευτικού φαινομένου.

γ) Τεχνηέντως απαντούν οι συντάκτες του ΠΣ στην κριτική που ασκήθηκε για την πλήρη απουσία της Θεοτόκου από το ΠΣ για το Γυμνάσιο. Ουσιαστικά μας λένε ότι είναι δυνατή η αναφορά στην Θεοτόκο κατά τη διδασκαλία διαφόρων θεματικών ενοτήτων. Δηλαδή θα πρέπει στο εξής οι Θεολόγοι να αναζητούμε παραθυράκια στο ΠΣ για να πούμε λίγα λόγια στους μαθητές για την Θεοτόκο. Δεν θα ήταν προτιμότερο να ανοίξουμε στους μαθητές μας την πόρτα του πλούτου της ορθόδοξης θεολογίας και να αφιερώσουμε κάποιες θρησκευτικές ενότητες στη Θεοτόκο;

Οι συντάκτες του ΠΣ περιμένουμε να μας απαντήσουν και σε άλλα ερωτήματα:

Ποιες είναι οι απαιτήσεις των καιρών που οδηγούν στην ανάγκη ριζικής αλλαγής του περιεχομένου του θρησκευτικού μαθήματος; Ποια κοινότητα ετεροδόξων ή αλλοθρήσκων στην Ελλάδα και πότε ζήτησε αλλαγή του περιεχομένου των Θρησκευτικών; Πότε η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλλε την μετατροπή του θρησκευτικού μαθήματος σε θρησκειολογικό; Για ποιους μαθητές της Ελλάδας παρουσιάζει ενδιαφέρον η γνώση γύρω από τον Ισλαμισμό, τον Ιουδαϊσμό, τον Βουδισμό και τον Ινδουισμό; Έχει ποτέ μετρηθεί το ενδιαφέρον των μαθητών της Β΄ Λυκείου όταν διδάσκονται για τα θρησκεύματα αυτά;

Ποιου είδους συνείδηση επιδιώκει να διαμορφώσει το νέο ΠΣ; Χριστιανική ή πανθρησκειακής ανοχής; Ποιος διώκει την ορθόδοξη θεολογία από τα ελληνικά σχολεία; Μήπως καταντήσαμε χριστιανοί θεολόγοι αυτοδιωκόμενοι;

Χριστός ανέστη!