Πρωτοπρ. Διονύσιος Τάτσης, Ἡ Ἀρχιερατικὴ εὐθύνη

Ἡ Ἀρχιερατικὴ εὐθύνη

Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση

Η ΚΟΙΜΗΣΗ ἑνός Μητροπολίτη ἐνδιαφέρει καί συχνά συγκινεῖ τούς χριστιανούς τῆς περιοχῆς. Ὑπάρχουν βέβαια καί ἀρκετοί πού εἶναι παντελῶς ἀδιάφοροι. Ἔχουν ὅμως καί αὐτοί τίς ἰδέες τους καί συμπεραίνουν ἀρνητικά. Στό χῶρο τῶν χριστιανῶν διατυπώνονται ἐπιπόλαιες κρίσεις γιά τό πρόσωπο τοῦ κοιμηθέντος Μητροπολίτη πώς τάχα δημιουργήθηκε δυσαναπλήρωτο κενό, πώς ἡ Ἐκκλησία στερήθηκε ἕνα σπουδαῖο ἄνδρα - «κόσμημα» τόν χαρακτηρίζουν οἱ φίλοι του ἀρχιερεῖς - καί ὅτι εἶχε πολλές ἀρετές, ἐνῶ τά πολλά του ἀρνητικά πνίγονται στήν ἔνοχη σιωπή. Βέβαια «ὁ ἀποθανὼν δεδικαίωται», ἀλλά ἡ ἱστορία πρέπει νά ἐπισημαίνει τά ἀρνητικά, γιά νά μή ἐπαναλαμβάνονται ἀπό τούς διαδόχους του.

Προσωπικά θεωρῶ ἐνάρετο ἕνα Μητροπολίτη ἀπό τό τί κληρικούς ἀφήνει πίσω του.

Πόσο εἶχε πάρει στά σοβαρά τό σπουδαῖο καί πρώτιστο θέμα τῆς χειτοτονίας ἀξίων κληρικῶν, γιατί οὐσιαστικά αὐτοί ἐργάζονται μέ φόβο Θεοῦ καί ἱερό ζῆλο καί οἰκοδομοῦν πνευματικά τό λαό. Θέλω νά τό ὑπογραμμίσω αὐτό, διότι στήν ἐποχή μας παρατηρεῖται τό φαινόμενο νά χειροτονοῦνται πρόσωπα πού εἶναι παντελῶς ἀκατάλληλα γιά τήν ἱερωσύνη. Ἀναφέρω ἕνα χτυπητό παράδειγμα. Παλιότερα ἕνας Μητροπολίτης εἶχε χειροτονήσει μέσα σέ λίγους μῆνες ἑκατόν πενήντα κληρικούς, ζητώντας μόνο τά τυπικά δικαιολογητικά. Ὅποιος ἤθελε νά γίνει παπάς, γιά νά ἐξασφαλίσει τό ψωμί τῆς οἰκογένειάς του, γινόταν ἀμέσως τήν ἑπόμενη ἑβδομάδα καί τόν ἔστελνε νά διακονήσει σέ κάποιο χωριό, χωρίς νά ἔχει τή στοιχειώδη κατάρτιση. Ἔτσι εἶχε γεμίσει τή μητρόπολή του μέ κληρικούς ἄσχετους, θρασεῖς, μέ ὅλες τίς ἀδυναμίες καί ὅλα τά ἁμαρτήματα. Ἡ κατάσταση ἦταν δυσάρεστη ἕως ἀπελπιστική. Οἱ κληρικοί αὐτοί ἔνιωθαν ἄβολα μέσα στά ράσα, γι᾿ αὐτό συχνά τά ἔβγαζαν καί κυκλοφοροῦσαν σάν λαϊκοί. Γιά καλυμμαύχι, γένια καί μαλλιά δέν μιλᾶμε. Αὐτά δέν τά εἶχαν ἀποκτήσει ποτέ. Καί δέν ἔφτανε αὐτό. Ἔκαναν καί τό δάσκαλο στούς παλαιότερους παραδοσιακούς κληρικούς, γιατί πίστευαν, οἱ ἀμαθεῖς, ὅτι ἀκολουθοῦν τόν ἀναγκαῖο νεωτερισμό, πού ἀπαιτεῖ ἡ ἐποχή μας. Αὐτοί οἱ κληρικοί ἀστοιχείωτοι μπῆκαν στό ράσο καί ἀστοιχείωτοι παρέμειναν γιά δεκαετίες. Ὁ λαός τοῦ Θεοῦ σκανδαλιζόταν ἀπό τήν ἀπαράδεκτη συμπεριφορά τους καί ζητοῦσε κάτι νά γίνει. Ὅμως ὁ Μητροπολίτης πού τούς εἶχε χειροτονήσει ἔμενε ἀπαθής καί ποίμανε «θεοφιλῶς» τή μητρόπολή του γιά τέσσερις δεκαετίες, ἀκολουθώντας τό παράδειγμα τοῦ γέροντά του, ὁ ὁποῖος εἶχε ποιμάνει «θεοφιλῶς» τή μητρόπολη γιά δύο δεκαετίες.

Καί σκέφτεται κάποιος καλοπροαίρετος. Ὅταν ἐπί ἑξήντα χρόνια μιά μητρόπολη ἀφέθηκε ἀκαλλιέργητη καί διαμορφώθηκε μιά ἀπαράδεκτη κατάσταση, πῶς ὁ νέος Μητροπολίτης πού θά ἐκλεγεῖ θά μπορέσει νά ἐργαστεῖ καί νά βάλει σέ μιά σειρά τό δυσήνιο ἱερατικό προσωπικό; Μέ ποιό τρόπο; Πόση ἀντοχή πρέπει νά ἔχει; Πόση δύναμη πρέπει νά διαθέτει; Καί ὅμως κάτι πρέπει νά κάνει. Τό πρόβλημα τῶν ἱερέων εἶναι τό πιό σοβαρό καί πρέπει νά τό λύσει -ὅσο λύνεται! Ἐάν δέν τό λύσει, ὅλα τά ἄλλα πού ἐνδεχομένως θά πετύχει θά ἔχουν σχετική ἀξία καί μικρή ἀπήχηση στό λαό τοῦ Θεοῦ.

Συνήθως οἱ ὑποψήφιοι Μητροπολίτες μέχρι νά ἐκλεγοῦν δέν σκέφτονται τά προβλήματα πού θά ἀντιμετωπίσουν. Ὀνειρεύονται τή μίτρα καί οὐδέν ἕτερον. Μετά τή χειροτονία τους ὅμως, ὅταν βρίσκονται μόνοι στό γραφεῖο τους καί μελετοῦν τά πολλά καί δύσκολα προβλήματα ἀπελπίζονται καί ἀφήνουν τά πράγματα νά ἐξελιχθοῦν μόνα τους μέ τήν πάροδο τοῦ χρόνου. Συμβιβάζονται μέ τίς καταστάσεις, συνηθίζουν τίς σκανδαλώδεις συμπεριφορές διαφόρων κληρικῶν καί τά ὁράματά τους ἀτονοῦν καί ξεθωριάζουν. Ἐκεῖνα ὅμως πού μένουν λαμπερά εἶναι τά ἄμφια καί οἱ πατερίτσες. Καί ὅσο μειώνεται τό ἐνδιαφέρον γιά τή λύση τῶν προβλημάτων τόσο αὐξάνεται ἡ ὑποκρισία καί ὁ ἐξωτερικός καλλωπισμός.

Πόσο δύσκολο εἶναι νά εἶναι κανείς ἄξιος ἐπίσκοπος! Νά βρίσκει τήν ψυχική δύναμη μπροστά σέ δύσκολες καταστάσεις καί νά κοπιάζει νυχθημερόν γιά τή βελτίωσή τους! Αὐτό, βέβαια, ἰσχύει γιά τόν ἄξιο ἐπίσκοπο. Γιά τόν κοσμικό ὅμως καί ἀδιάφορο ἐπίσκοπο ὅλα πάντα βαίνουν καλῶς καί … θεοφιλῶς.

Ορθόδοξος Τύπος, 16/1/2015