Πασχάλιος εγκύκλιος Μητροπολίτου Πειραιώς Σεραφείμ

Ἀδελφοί Συλλειτουργοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ,

«Δεῦτε λάβετε φῶς ἐκ τοῦ ἀνεσπέρου φωτός,

καὶ δοξάσατε Χριστόν, τὸν ἀναστάντα ἐκ νεκρῶν.»

Τοῦτα τὰ λόγια ἀκούσαμε πρὶν λίγο, τέκνα μου ἀγαπητὰ καὶ περιπόθητα, καὶ σπεύσαμε τὶς λαμπάδες μας νὰ ἀνάψουμε, ὅπως ὁρίζει τῆς ἡμέρας τὸ τυπικό. Ἅγιο Φῶς λάβαμε, γιὰ νὰ φωτίσουμε τὴ ζωή μας, γιὰ νὰ ἁγιάσουμε τὴν ὕπαρξή μας. Μὲ τοῦτο τὸ Φῶς θὰ ψάλλουμε τὸ Χριστὸς Ἀνέστη ἀναρίθμητες φορὲς. Θὰ ὑψώσουμε τὶς λαμπάδες μας στὸ ρυθμὸ τοῦ ὕμνου, ὁ ὁποῖος διαλαλεῖ τὴ νίκη τοῦ ἀναστάντος Χριστοῦ, τὴν ἧττα τοῦ θανάτου. Κι ἡ φλόγα τῆς λαμπάδας τοῦ καθενός μας θὰ γίνει μιὰ μαρτυρία τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου. Ὁ οὐρανὸς κι ἡ γῆ σήμερα δὲν διακρίνονται, εἶναι ἕνα μέσα στὸ Φῶς τῆς Ἀναστάσεως. Κι οἱ φλόγες ἀπὸ τὶς λαμπάδες τῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν σὲ ὅλη τὴν πλάση, ἑνώνονται ταπεινὰ μὲ τοὺς ἀστέρες τοῦ οὐρανοῦ καὶ καταργοῦν τὸ σκοτάδι τῆς κακότητας, τῆς ἁμαρτίας, τοῦ θανάτου.

  Ἴσως κάποιοι ἀμφισβητώντας τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου, ὑποστηρίξουν πὼς ἡ σημερινὴ σύναξή μας στοὺς Ναούς, γίνεται ἁπλὰ καὶ μόνο ἀπὸ συνήθεια. Θὰ ποῦν πὼς ὑπακούουμε σ’ ἕνα ἔθιμο, ποὺ πρὶν ἀπὸ ἐμᾶς κάποιοι ἀλλοι τηροῦσαν, χωρίς αὐτὸ νὰ σημαίνει κάτι γιὰ τὴ δική μας ζωή. Θὰ ἀποφανθοῦν πὼς ἡ παρουσία μας στὸ ναό τὸ βράδυ αὐτὸ τῆς Ἀναστάσεως ἀποτελεῖ μιὰ ἀπὸ τὶς πολλές «ἐμμονὲς» τοῦ λαοῦ μας, ἀπὸ ἐκεῖνες ποὺ δὲν μᾶς ἀφήνουν νὰ ἀνοιχτοῦμε στὸ σήμερα σὰν κοινωνία, ποὺ δὲν μᾶς ἐπιτρέπουν νὰ πᾶμε μπροστὰ σὰν λαός.

Τοῦτες οἱ αἰτιάσεις ὅλο καὶ πιὸ συχνὰ ἀκούγονται στὶς μέρες μας. Αὐξάνονται δὲ κατὰ τὴν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καὶ κορυφώνονται τελικὰ τὶς ἡμέρες τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδας. Μεθοδικὰ καὶ συντονισμένα μεθοδεύεται ὁ ἀπορφανισμὸς τοῦ λαοῦ μας, ἀπὸ τὸν Ἐκκλησιαστικό του ἑαυτό. Σὲ τοῦτες τὶς προκλήσεις ἑμεῖς οἱ Χριστιανοὶ τοῦ σήμερα, ἕνα διττὸ χρέος ἔχουμε: νὰ ζήσουμε τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ τὴν μαρτυρήσουμε σὲ ὅλη τὴν οἰκουμένη. Γιατὶ οἱ Χριστιανοὶ σήμερα δὲν γιορτάζουμε ἀπὸ συνήθεια, ἀλλὰ γιατὶ ἡ Ἀνάσταση γιὰ μᾶς σημαίνει τὰ πάντα.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς ὁ Θεὸς ἀγαπᾶ τόσο τὸν ἄνθρωπο, ποὺ κατῆλθε γι’ αὐτὸν στὴν ἔσχατη φυλακή του, στὸ μέγιστο πόνο του, στὸ θάνατο, ἔτσι ὥστε νὰ συναντηθεῖ μὲ τὸ πλάσμα τῶν χειρῶν του στὸν ᾍδη καὶ νὰ τὸν ἐλευθερώσει ὁριστικὰ ἀπὸ τὰ φρικτά του δεσμά.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς στὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ ὁ Θεὸς ἑνώθηκε μὲ τὸν ἄνθρωπο μὲ μιὰ τέτοια συναρμογή ποὺ τίποτα πλέον δὲν μπορεῖ νὰ τὴν διαταράξει, οὔτε ἀκόμα καὶ τοῦτος ὁ φοβερὸς θάνατος.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς ὁ ἀνθρωπος ἔχει τὴν βεβαιότητα τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος παραβλέπει τὴν ἀσχήμια τῶν ἁμαρτιῶν μας, κινούμενος ἀπὸ μανικὸ ἔρωτα γιὰ ὅλους ἐμᾶς, προσφέροντάς μας ἀληθινὴ κοινωνία μαζί του.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς ὁ κάθε ἄνθρωπος ἔχει ἀξία τεράστια, ἀφοῦ ὁ Θεὸς θυσιάστηκε γι’ αὐτὸν προσωπικά, ἀφοῦ ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς τὸν ἀναζήτησε στὶς ἐσχατιὲς τοῦ ᾍδη γιὰ νὰ τὸν σώσει.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς τὰ πρόσωπα γύρω μας, δὲν νοοῦνται πλέον ὡς ἀνταγωνιστὲς καὶ ἀντίπαλοι, ἀλλ’ ὡς ἀδελφοὶ ἐν Χριστῷ, συνοδοιπόροι στὶς δυσκολίες τῆς γῆς καὶ στὴν ἐλπίδα τοῦ οὐρανοῦ.

Ἀνάσταση σημαίνει πὼς ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ συγχωρήσει τὸν διπλανό του στὰ ἀτοπήματά του καὶ στὶς ἀστοχίες του, γιατί ὁ Χριστὸς  δώρισε, γιὰ ὅσους τὸ ἐπιθυμοῦν, ἄφεση ἁμαρτιῶν.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς ἐκεῖνος ποὺ διατηρεῖ φθόνο στὴ ψυχή του γιὰ ἐμᾶς, δὲν εἶναι πρόσωπο μισητό· ἀκόμα κι ἂν αὐτοπροσδιορίζεται ὡς ἐχθρὸς, γιὰ μᾶς εἶναι ἀδελφός, ποὺ καλούμαστε νὰ συμπονέσουμε γιὰ τὴ σκληρότητά του καὶ νὰ τὸν ἀγαπήσουμε ὡς εἰκόνα Θεοῦ.

Ἀνάσταση σημαίνει πὼς ὁ ἀνθρωπος δὲν καθορίζεται πλέον ἀποκλειστικὰ ἀπὸ τὶς ἀνάγκες του, ἀφοῦ μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ μπορεῖ νὰ τὶς ὑπερβεῖ καὶ νὰ σταθεῖ ἀληθινὰ ἐλεύθερος.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς μεταξὺ τοῦ Χριστιανοῦ καὶ τῆς ἀδικίας, τῆς φτώχιας, τῆς ἐκμετάλλευσης, τῶν τέκνων τοῦ θανάτου, θεμελιώνεται ἔχθρα καὶ πόλεμος, ὥστε καὶ σὲ τοῦτο τὸ βίο νὰ ἐπιτευχθεῖ κατὰ τὸ δυνατὸ ἡ ἄρση τους.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς τὰ ἔργα τῆς ζωῆς μας δὲν εἶναι καταδικασμένα νὰ χαθοῦν μὲ τὸ θάνατο, ἀλλὰ ἔχουν τὴν προοπτική τῆς αἰωνιότητας.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς ἡ δημιουργικότητα τοῦ ἀνθρώπου καταξιώνεται στὸ μέγιστο βαθμό, ἀφοῦ δὲν ἐξυπηρετεῖ μοναχά τὴν τεχνολογία καὶ τὴν ἐπιστήμη, ἀλλὰ τὸ ἔργο τοῦ Θεοῦ στὸν κόσμο. Ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ γίνει συνδημιουργὸς τοῦ Θεοῦ, συνεργός τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου στὸν ἁγιασμό τοῦ κόσμου.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς οἱ ψυχολογικές μας ἀνασφάλειες μποροῦν νὰ νικηθοῦν, ἀφοῦ ὁ φόβος ποὺ γεννᾶ στὶς ψυχές ἡ σκιὰ τοῦ θανάτου, ἔχει φωτισθεῖ μὲ σιγουριὰ καὶ ἐλπίδα.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς ὁ βιολογικὸς θάνατος δὲν εἶναι ἰκανὸς νὰ μᾶς στερήσει τὴν κοινωνία μὲ τὰ πρόσωπα ποὺ ἀγαποῦμε, ἀφοῦ σὲ κάθε Θεία Λειτουργία, ζῶντες καὶ κεκοιμημένοι ἑνωνόμαστε ὅλοι ἐντὸς τοῦ Ἁγίου Ποτηρίου.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς τὸ πένθος γιὰ τὴν ἀπώλεια προσώπων ἀγαπημένων, δὲν μᾶς ὁδηγεῖ σὲ ἄμετρη θλίψη, ἀφοῦ ἐντός μας ὑπάρχει ἡ παρηγοριά τοῦ Χριστοῦ ποὺ ἐξῆλθε ἐκ τοῦ μνήματος.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς ἡ θλίψη γιὰ τὶς δυσκολίες τῆς ζωῆς δὲν μᾶς ρίχνει στὴν κατάθλιψη, ἀφοῦ ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου μαρτυρᾶ μὲ τρόπο τρανό, ὅτι οἱ δυσχέρειες ἀποτελοῦν τὴν ὁδὸ τῆς λύτρωσης.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς ἡ ἀσθένεια δὲν εἶναι κατάρα καὶ αἰτία χαμοῦ, ἀλλὰ ἀνηφορικὸς δρόμος πρὸς μιὰ συνάντηση μὲ τὸν ἀληθινό μας ἑαυτό.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς τὰ πάθη δὲν μποροῦν νὰ αἰχμαλωτίσουν τὰ πρόσωπα, μιᾶς καὶ ὁ δρόμος τῆς ἀσκήσεως, τῆς νηστείας καὶ τῆς ἐγκράτειας δύνανται νὰ κομίσουν ἐλευθερία ἀληθινή.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς ὁ ἔρωτας δὲν νοεῖται ὡς ἔνστικτο καὶ ἐκτόνωση, ἀλλὰ βιώνεται ὡς μυστήριο συνάντησης τοῦ ἄνδρα μὲ τὴ γυναίκα, μὲ σκοπό τὴν πληρότητα καὶ τὴν ἑνότητα τῆς ἀνθρώπινης φύσεως.

Ἡ Ἀνάσταση σημαίνει πὼς τὰ παιδιὰ ποὺ ὁ Θεός μᾶς δωρίζει, δὲν εἶναι κτήματά μας, ἀλλὰ πλάσματα τοῦ Θεοῦ, ποὺ καλούμαστε νὰ καταστήσουμε μέσῳ τῆς παιδείας τοῦ Κυρίου πρόσωπα ἀκέραια καὶ ἐλεύθερα, ἀφοῦ στὸν ἄνθρωπο δὲν τοῦ πρέπει κανενός εἴδους δουλεία.

Ἀνάσταση σημαίνουν ὅλα αὐτά, μὰ καὶ ἄλλα πολλά, ποὺ δὲν χωροῦν νὰ γραφτοῦν σὲ ἕνα κείμενο, ποὺ δὲν μποροῦν νὰ εἰπωθοῦν σὲ ἕνα κήρυγμα. Εἶναι ἐμπειρία ζωῆς τῶν Ἁγίων ἀνδρῶν καὶ γυναικῶν ποὺ ἀφιερώθηκαν ἀποκλειστικά στὴ Ζωή καὶ τὴν Ἀλήθεια· εἶναι βίωμα ὅμως καὶ κάθε χριστιανοῦ, ποὺ ἀγωνίζεται μὲ τὶς λειψὲς του δυνάμεις νὰ καταστεῖ κοινωνός τοῦ Θεοῦ. Ἡ Ἀνάσταση εἶναι τὸ περιεχόμενο τῆς σωτηρίας μας· εἶναι ἡ πεμπτουσία τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸν καθένα ἀπὸ ἐμᾶς ξεχωριστὰ.

Γιὰ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ λοιπὸν, ἤρθαμε σήμερα στὴν Ἐκκλησιά κι ὄχι γιὰ τὸ τίποτα. Ἤρθαμε γιὰ νὰ γιορτάσουμε, γιὰ νὰ πανηγυρίσουμε, γιὰ νὰ εὐφρανθοῦμε μὲ τὴν δυνατότητα ποὺ μᾶς παρέχει ὁ Ἀναστημένος Κύριος νὰ ζήσουμε· νὰ ζήσουμε ἀληθινά, νὰ ζήσουμε μὲ νόημα, νὰ ζήσουμε γιὰ πάντα.

Εἴμαστε ἐλεύθεροι, ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ διαβόλου, ἀπὸ τὴν κυριαρχία τοῦ θανάτου. Ὁ  ᾍδης ἐπικράνθῃ καὶ κατηργήθῃ· ὁ  ᾍδης ἐνεπαίχθῃ καὶ ἐνεκρώθῃ· ὁ  ᾍδης καθηρέθῃ καὶ ἐδεσμεύθῃ. Ὁ ἀναστημένος Κύριός μας «ἐξῆλθε νικῶν καί ἵνα νικήσῃ». Κι αὐτό εἶναι βέβαιο, αἰώνιο καὶ μὴ ἀναστρέψιμο.

Γι’ αὐτὸ γελοῦμε καὶ γι’ αὐτὸ δακρύζουμε· γι’ αὐτὸ ὑμνοῦμε καὶ γι’ αὐτὸ σιωποῦμε· γι’ αὐτὸ εὐχόμαστε καὶ γι’ αὐτὸ προσευχόμαστε· τὸ Φῶς κατανίκησε τὸ σκοτάδι· τὸ Νόημα ἐπικράτησε τῆς ἀλογίας· ἡ Ζωὴ νίκησε τὸ θάνατο.

Γιὰ τοῦτο γιορτάζουμε, γι’ αὐτὸ ἀναφωνοῦμε μὲ ὅλη μας τὴ ψυχή:

Χριστὸς Ἀνέστη! Ἀληθῶς Ἀνέστη!

Μέ θερμές Πατρικές εὐχές

Ο  Μ  Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ι Τ Η Σ  Σ Α Σ

+ ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ