Η αληθινή θεολογία κατά τον Όσιο Γέροντα Παΐσιο τον Αγιορείτη

Η αληθινή θεολογία κατά τον Όσιο Γέροντα Παΐσιο τον Αγιορείτη

του Ιωάννη Τάτση, Θεολόγου

Η αγιοκατάταξη του Οσίου Γέροντος Παϊσίου του Αγιορείτου αποτέλεσε την επισφράγιση από την Ποιμαίνουσα Εκκλησία της βέβαιης πεποίθησης πλήθους πιστών ότι ο Γέροντας υπήρξε πράγματι μέγας ασκητής και όσιος. Ο Γέροντας Παΐσιος διακρίθηκε μάλιστα για κάτι σπάνιο στην ορθόδοξη μοναχική παράδοση. Ενώ υπήρξε εραστής της ησυχίας και του ησυχαστικού τρόπου ζωής θυσίασε για την αγάπη των ανθρώπων όχι μόνο την ησυχία αυτή αλλά και όλον τον εαυτό του λιώνοντας κυριολεκτικά στη φλόγα της αγάπης των συνανθρώπων. Την ανύστακτη ολονύκτια προσευχή του διαδεχόταν η ολοήμερη ανάλωσή του στα προβλήματα του κόσμου, η υπομονετική και καρτερική υποδοχή πλήθους επισκεπτών και η πλήρης αγάπης προσέγγιση των πάντων. Το καθημερινό του πρόγραμμα δεν επέτρεπε πολύωρη αφιέρωση στην μελέτη πατερικών κειμένων αφού προέκρινε την αδιάλειπτη προσευχή υπέρ παντός του κόσμου. Ωστόσο προέτρεπε στην ανάγνωση πατερικών κειμένων, κυρίως μάλιστα ασκητικών και ο ίδιος αγαπούσε πολύ και μελετούσε τον αββά Ισαάκ τον Σύρο.

Στην εποχή μας μετατρέψαμε τη θεολογία σε φιλοσοφία ή ακόμη χειρότερα σε αοριστολογία, ερμηνεύουμε τη διδασκαλία των αγίων Πατέρων όπως νομίζουμε, αρκεί να εξυπηρετούν τις απόψεις μας, ακόμη δε χειρότερα, με περισσό θράσος σχεδιάζουμε την υπέρβαση τους με τη λεγόμενη μεταπατερική θεολογία. Ο λόγος του Οσίου Γέροντος Παϊσίου μας δίνει την πραγματική διάσταση της θεολογίας. Γράφει ο Όσιος Γέρων: «Θεολογία είναι ο λόγος του Θεού που συλλαμβάνεται από τις αγνές, τις ταπεινές και αναγεννημένες πνευματικά ψυχές και όχι τα λόγια του μυαλού, που φτιάχνονται με φιλολογική τέχνη και εκφράζονται με το νομικό ή το κοσμικό πνεύμα. Tα φτιαχτά λόγια δεν μπορούν να μιλήσουν στην ψυχή του ανθρώπου, όπως δεν μπορεί να μιλήσει ένα όμορφο άγαλμα, εκτός εάν οι ακροατές είναι πολύ κοσμικοί και ευχαριστιούνται απλώς από τις όμορφες κουβέντες. Η θεολογία που διδάσκεται σαν επιστήμη, συνήθως εξετάζει τα πράγματα ιστορικά και επόμενο είναι να τα καταλαβαίνει εξωτερικά και επειδή λείπει η πατερική άσκηση, τα εσωτερικά βιώματα, είναι γεμάτη από αμφιβολίες και ερωτηματικά, διότι με το μυαλό δεν μπορεί να καταλάβει κανείς τις θείες ενέργειες, εάν δεν ασκηθεί πρώτα να τις ζήσει, για να ενεργήσει μέσα του η Χάρη του Θεού».

Μεγάλο μέρος του θεολογικού λόγου που εκφέρεται σήμερα είναι, όπως εύστοχα έλεγε ο Όσιος Γέρων, φτιαχτά λόγια που απευθύνονται σε κοσμικούς ανθρώπους. Όλοι όμως διψάμε για τα εσωτερικά βιώματα, την πνευματική άσκηση και τέλος την ενέργεια της Θείας Χάριτος που θα μας ξεδιψάσει πραγματικά. Η πραγματική τιμή προς τον Όσιο Γέροντα Παΐσιο είναι η μίμηση του τρόπου της ζωής του και η προσπάθειά μας να εφαρμόσουμε στην πράξη όσα εκείνος μας δίδαξε μέσα από την πολυετή ασκητική του πείρα. Η πνευματική διδασκαλία του Γέροντος Παϊσίου έχει εν πολλοίς καταγραφεί σε βιβλία και αυτή οφείλουμε όχι μόνο να μελετήσουμε πάλιν και πολλάκις αλλά και να αποφασίσουμε να την εφαρμόσουμε. Ο Θεός μας έστειλε τον Όσιο Παΐσιο για να μας διδάξει με τρόπο απλό, σαφή, κατανοητό, ευχάριστο, πραγματικά χαριτωμένο την διαχρονική πατερική οδό της ασκητικής ζωής που οδηγεί με ασφάλεια στο λιμάνι της Βασιλείας των ουρανών.

Ορθόδοξος Τύπος, 30/1/2015