Δημήτριος Τσελεγγίδης, Περίληψη εισήγησης στην ημερίδα "Ο θεολογικός διάλογος μεταξύ της Ορθοδόξου και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας"

Το Τμήμα Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ ανήρτησε στην επίσημη ιστοσελίδα του Δελτίο Τύπου που περιέχει τα συμπεράσματα των εισηγήσεων που έγιναν στην Ημερίδα με θέμα "Ο θεολογικός διάλογος μεταξύ της Ορθοδόξου και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας" σττις 20 Μαΐου του 2009, στην Αίθουσα Τελετών του Α.Π.Θ. Η μελέτη των κειμένων που δημοσιεύονται μας κάνει εξαιρετικά ανήσυχους για τα άνομα σχέδια που απεργάζονται οι παπικοί και οι μετ’ αυτών διαλεγόμενοι οικουμενιστές «Ορθόδοξοι». Ο τρόπος προσέγγισης της παπικής κακοδοξίας (ως αδελφής Εκκλησίας), η δήθεν επιτευχθείσα προσέγγιση στο θέμα του πρωτείου, η προσπάθεια δημιουργίας κλίματος αγάπης μεταξύ παπικών και Ορθοδόξων, αλλά αγάπης όχι «εν αληθεία» αλλά με παραμονή των παπικών στην πλάνη, η έλλειψη διάθεσης μετανοίας των παπικών ως προϋπόθεση για την επιστροφή τους στην Μία (μοναδική) Ορθόδοξη Εκκλησία και πολλά άλλα θέτουν και πάλι επιτακτικά το ζήτημα της αποχώρησης της Ορθόδοξης Εκκλησίας από ένα τέτοιο διάλογο, αλλά και (κυρίως) το ζήτημα της ορθής (ορθόδοξης) διδασκαλίας των εκπροσώπων της Ορθόδοξης Εκκλησίας στο διάλογο αυτό.

Από όλες τις εισηγήσεις δημοσιεύουμε εδώ εκείνη του καθηγητή κ. Τσελεγγίδη που θέτει το ζήτημα των σχέσεων παπικών – Ορθοδόξων στη σωστή του βάση. Τις περιλήψεις των υπολοίπων εισηγήσεων μπορείτε να διαβάσετε πατώντας ΕΔΩ

Καθηγητής Δημήτριος Τσελεγγίδης

Ο καθηγητής Δ. Τσελεγγίδης με έντονη κριτική διάθεση σημείωσε πως στο κοινό Κείμενο η Ορθόδοξη Εκκλησιολογία επεκτείνεται και εφαρμόζεται ανεπίτρεπτα και στους ετεροδόξους. Αυτό γίνεται απροϋπόθετα, χωρίς δηλαδή να λαμβάνονται υπόψη οι υφιστάμενες δογματικές διαφορές, πράγμα που νομιμοποιεί εκκλησιολογικά την ετεροδοξία και την εξισώνει με την Ορθοδοξία.
Ο εκκλησιολογικός αυτός νεωτερισμός διαποτίζει όλο το κοινό Κείμενο και εκβάλλει σε επιμέρους εκκλησιολογικές παραδοξότητες, οι οποίες αλλοιώνουν την έως τώρα αυτοσυνειδησία της Ορθοδοξίας. Το κοινό Κείμενο δηλαδή φαίνεται να προϋποθέτει σαφώς, ότι Ορθόδοξοι και Ρωμαιοκαθολικοί ανήκουν στη «Μία Εκκλησία» και ότι οι Ρωμαιοκαθολικοί έχουν κοινή με τους Ορθοδόξους αποστολική πίστη, παρά την ταύτιση ουσίας και ενέργειας στο Θεό, παρά το Filioque, παρά την εσφαλμένη δογματική διδασκαλία τους για τον κτιστό χαρακτήρα της άκτιστης και θεοποιού Χάριτος. Όλα τα παραπάνω, στα οποία παραμένουν σταθερά μέχρι σήμερα οι Ρωμαιοκαθολικοί, ακυρώνουν στην πράξη το χαρακτήρα της Εκκλησίας ως «κοινωνίας θεώσεως», με την οντολογική σημασία του όρου, πραγματική δηλαδή και όχι συμβολική μετοχή του ανθρώπου στη θεία ζωή. Ακυρώνουν όμως ταυτόχρονα και τον ουσιαστικό χαρακτήρα των μυστηρίων της.
Ως εκ τούτου και με βάση πάντα τη διατύπωση του κειμένου της Ραβέννας, μπορεί να υποστηριχθεί ότι η βάση του διαλόγου, θεολογικώς κρινόμενη, είναι δυστυχώς, τελείως εσφαλμένη. Και τούτο, γιατί παραμερίστηκαν θεμελιώδεις βιβλικές και πατερικές προδιαγραφές-προϋποθέσεις. Γι’ αυτό και η ουσιαστική αποτυχία του πραγματικού Θεολογικού Διαλόγου είναι προδικασμένη. Ο Θεολογικός Διάλογος οδήγησε ήδη τη Μικτή Διεθνή Επιτροπή σε κατάθεση 10 κοινών Κειμένων χωρίς τις παραπάνω προϋποθέσεις, αφού σε κανένα κοινό Κείμενο δεν γίνεται λόγος για σαφή καταδίκη των καινοφανών δογμάτων του Ρωμαιοκαθολικισμού, όπως λ.χ. του Filioque. Την πρακτική αυτή βλέποντας με έκδηλη πνευματική ανησυχία ο μακαριστός Γέροντας π. Παΐσιος ο Αγιορείτης, παρατήρησε εύστοχα και προφητικά: «Για αλλού ξεκινήσαμε και αλλού πηγαίνουμε, χωρίς να το καταλαβαίνουμε, όταν δεν ακολουθούμε τα χνάρια των Αγίων Πατέρων».
Από τις αρχές του 20ου αιώνα, με τη γνωστή Πατριαρχική Εγκύκλιο του 1920, άρχισε να παραμερίζεται ουσιαστικά η σύσταση του αγίου Γρηγορίου Παλαμά προς τους Ρωμαιοκαθολικούς και να υιοθετούνται άλλες προϋποθέσεις για το Θεολογικό Διάλογο με τους ετεροδόξους. Έτσι, εγκαινιάστηκε μια άλλη μη Πατερική πορεία, με αναπόφευκτη συνέπεια τώρα «να πηγαίνουμε αλλού, χωρίς (ίσως) να το καταλαβαίνουμε». Το Κείμενο της Ραβέννας, με τη θεολογική κριτική του οποίου ασχολήθηκε ο κ. Τσελεγγίδης, παρουσιάζει εύγλωττα τις αρνητικές συνέπειες των εσφαλμένων προϋποθέσεων του Θεολογικού Διαλόγου και προδιαγράφει το ποιόν και του επόμενου κοινού Κειμένου τον Οκτώβριο στην Κύπρο, εκτός και αν στο μεταξύ αλλάξουν οι προϋποθέσεις του Διαλόγου.