Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος, "Μετά το ψωμί, η πολιτεία μας παίρνει τα σύμβολα και τις ιδέες …"

Σε συνέντευξή του στον Σταύρο Φανφάνη και την εφημερίδα «Χρόνος» (22/7/2010) ο Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στη δήλωσή του για το Σταυρό στην ελληνική σημαία και γενικότερα τα σύμβολα λέγοντας: «…είδα τις σημαίες που εστάλησαν από τις χώρες στο Μουντιάλ και είδα μια ανάλογη εικόνα σε σούπερ μάρκετ, όπου διαφήμιζαν ελληνικά προϊόντα, όπου υπήρχαν μόνο οι γαλάζιες και οι λευκές γραμμές και όχι ο σταυρός. Ακόμα και τα νέα εθνόσημα που δίδονται με τις στολές, σε κάποιες σχολές των Σωμάτων Ασφαλείας είναι έτσι.Δεν ξέρω πως μπορώ να το χαρακτηρίσω. Δεν ξέρω ποιοι τα επεξεργάζονται και ενοχλούνται από τα σύμβολα, όταν μάλιστα οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν ως σύμβολο τον σταυρό μέσα στην σημαία τους και σε πολλά σύμβολα τους. Αυτό που προσπαθούν να περάσουν είναι και αντισυνταγματικό, αλλά δεν μας νοιάζει τόσο το θέμα της αντισυνταγματικότητας, μας νοιάζει ότι αυτό θα είναι η σταγόνα που θα ξεχειλίσει το ποτήρι......
Δεν μπορούμε να δεχθούμε καμία τέτοια παραχώρηση. Ποιοι είναι αυτοί που θα τολμήσουν να αλλάξουν την σημαία μας; Δεν φτάνει που μας βύθισαν σε μια τέτοια αναξιοπρέπεια, σ΄ έναν τέτοιο εξευτελισμό διεθνώς, εξαιτίας των χειρισμών τους; Δεν φτάνει που βυθίζουν τον λαό μας σε μια τέτοια ανέχεια και τέτοια κατάντια, ακόμα και τα σύμβολα θα μας πάρουν; Με τι θέλουν να μας αφήσουν στο τέλος; Όταν οι πολιτείες παλαιότερα δεν είχαν να δώσουν ψωμί στους λαούς, τότε τους έδιναν σύμβολα, ιδέες και οράματα. Εμάς και ψωμί δεν μας δίδουν και ιδέες και σύμβολα δεν μας αφήνουν. Προσωπικά είμαι αντίθετος με το να βγουν οι Έλληνες στους δρόμους και να ανατρέψουν με βία τα πάντα, για λόγους οικονομικούς. Αλλά για τα σύμβολα, για τα ιερά και τα όσια της πατρίδας μας, για αυτά που μέχρι τώρα επί αιώνες μας έκαναν περήφανους, δεν θα επιτρέψουμε σε κανέναν με πρόσχημα αυτή την οικονομική δυσπραγία να κάνει τέτοιες βίαιες πράξεις και να ασελγήσει πάνω στο πνευματικό σώμα των Ελλήνων».

Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής:
Άνθιμος: Μετά το ψωμί, η πολιτεία μας παίρνει τα σύμβολα και τις ιδέες …
Συνέντευξη Σταύρος Φανφάνης
«Άστραψε και βρόντηξε» δικαιολογημένα ο μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως κ. Άνθιμος στη φημολογούμενη απάλειψη των χριστιανικών συμβόλων από την ελληνική σημαία η οποία συζητιέται να εμφανίζεται μόνο με τις μπλε και άσπρες παράλληλες γραμμές. Αφορμή για τη ραδιοφωνική συζήτηση στην εκπομπή σε «πρωινό χρόνο» ήταν ο σύγχρονος λόγος της Εκκλησίας, ο ρόλος της στην περίοδο της κρίσης όπου ψυχές και στόματα αναζητούν στήριξη. Μόλις επέστρεψε από του Αγίους τόπους της χριστιανοσύνης, το Σινά την Ιερουσαλήμ, την Ιεριχώ και την Γαλιλαία, ο κ. Άνθιμος μετέφερε την σύγχρονη εικόνα από τα μέρη εκείνα όπου η λειτουργία του πατριαρχείου είναι ένας διαρκής αγώνας στα πλαίσια των σχέσεων Παλαιστινίων και Ισραηλινών. Ο ρόλος της Εκκλησίας εν μέσω οικονομικής κρίσης απασχολεί τον δραστήριο θρησκευτικό ηγέτη, ο οποίος προβληματίζεται αν θα μπορέσει η τοπική Εκκλησία να ανταποκριθεί στις ανάγκες των χριστιανών, μετά και την επιβολή της φορολογίας. Ο μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως εμμένει στην απόφασή του να μην δέχεται το μισθό του και μιλά για την προπαγάνδα της αμύθητης εκκλησιαστικής περιουσίας στις επαρχιακές μητροπόλεις της Θράκης που στερούνται περιουσίας και δεν ταυτίζονται με άλλες.

Επιστρέψατε από το προσκύνημα στους Αγίους Τόπους.

-Πράγματι πήγαμε για μια εβδομάδα με τον όμιλο προσκυνητών και είμαι πάρα πολύ ευχαριστημένος. Το προσκύνημα απέδωσε αυτό που ζητάμε όλοι από μια προσκυνηματική εκδρομή. Είχαμε καλή ενημέρωση για τα εκκλησιαστικά ζητήματα, που αφορούν εκείνο τον ταραγμένο τόπο, αλλά και για τα γενικότερα ζητήματα, όπως οι σχέσεις των Παλαιστινίων και των Ισραηλινών. Μέσα σε όλα αυτά εντάσσεται και το πατριαρχείο Ιεροσολύμων με τις δυσκολίες τις οποίες υφίσταται. Η ζέστη ήταν αφόρητη και ο καιρός όχι ιδανικός, μάλιστα η θερμοκρασία έφτασε μέχρι τους 52 βαθμούς. Πάντως εγώ γύρισα ωφελημένος και κατάλαβα περισσότερα για όσα συμβαίνουν εκεί. Πολλές φορές οι χριστιανοί στην Ελλάδα παρακολουθούν γεγονότα εκκλησιαστικά βίαια και σκανδαλίζονται, καλό είναι να μην σκανδαλίζονται γιατί δεν ξέρουμε τι συμβαίνει εκεί κάτω, όταν κάποιος ενημερωθεί καλά, τότε καταλαβαίνει ποια είναι η κατάσταση.

Σε περίοδο οικονομικής κρίσης όπως αυτή που διανύουμε, δεν είναι πιο ουσιαστικός και ο ρόλος της Εκκλησίας σεβασμιότατε;

-Πρέπει να είναι. Πρέπει να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε, ώστε να αντιμετωπίσουμε όσα έρχονται δυναμικά. Δεν ξέρω αν είναι αρκετά τα ιδρύματα ή αν είναι αρκετά τα συσσίτια. Από πλευράς οικονομικής, υπάρχει δυσκολία στις μητροπόλεις και στις ενορίες. Ακόμα κα τα λειτουργικά έξοδα των ναών δεν μπορούν να βγουν. Φροντίζουμε ακόμη και τα λειτουργικά έξοδα των ναών να τα περιορίσουμε, προκειμένου να δοθεί δυνατότητα στα φιλόπτωχα να ενισχύσουν κάποιες οικογένειες. Βέβαια δεν υπάρχει δυνατότητα να ανταποκριθούμε σε πάρα πολλά αιτήματα. Τουλάχιστον οι μητροπόλεις της Θράκης δεν έχουν περιουσία, την λεγόμενη εκκλησιαστική περιουσία για τη οποία γίνεται μεγάλος θόρυβος.

Βλέπουμε ότι η οικονομική κρίση, εκτός από τον καθαρά οικονομικό τομέα, «χτυπά» και στον τομέα των αρχών και αξιών της κοινωνίας μας και αυτό το αναφέρουμε γιατί υπάρχει η είδηση και οι έντονες αντιδράσεις για την φημολογούμενη απάλειψη των χριστιανικών συμβόλων από την ελληνική σημαία. Προτείνεται να φτιαχτεί ώστε να εμφανίζεται, μόνο με τις γαλάζιες και λευκές γραμμές… Απ΄ ότι γνωρίζουμε είχατε κάνει μια παρέμβαση εσείς κατά την διάρκεια του εορτασμού στην μνήμη του προφήτη Ηλία σε στρατόπεδο της Αλεξανδρούπολης.

-Αναγκάστηκα να το κάνω όπως το λέτε, γιατί είδα τις σημαίες που εστάλησαν από τις χώρες στο Μουντιάλ και είδα μια ανάλογη εικόνα σε σούπερ μάρκετ, όπου διαφήμιζαν ελληνικά προϊόντα, όπου υπήρχαν μόνο οι γαλάζιες και οι λευκές γραμμές και όχι ο σταυρός. Ακόμα και τα νέα εθνόσημα που δίδονται με τις στολές, σε κάποιες σχολές των Σωμάτων Ασφαλείας είναι έτσι. Δεν ξέρω πως μπορώ να το χαρακτηρίσω.

Τί κρύβεται πίσω από αυτό;

-Δεν ξέρω ποιοι τα επεξεργάζονται και ενοχλούνται από τα σύμβολα, όταν μάλιστα οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν ως σύμβολο τον σταυρό μέσα στην σημαία τους και σε πολλά σύμβολα τους. Αυτό που προσπαθούν να περάσουν είναι και αντισυνταγματικό, αλλά δεν μας νοιάζει τόσο το θέμα της αντισυνταγματικότητας, μας νοιάζει ότι αυτό θα είναι η σταγόνα που θα ξεχειλίσει το ποτήρι. Δεν μπορούμε να δεχθούμε καμία τέτοια παραχώρηση. Ποιοι είναι αυτοί που θα τολμήσουν να αλλάξουν την σημαία μας; Δεν φτάνει που μας βύθισαν σε μια τέτοια αναξιοπρέπεια, σ΄ έναν τέτοιο εξευτελισμό διεθνώς, εξαιτίας των χειρισμών τους; Δεν φτάνει που βυθίζουν τον λαό μας σε μια τέτοια ανέχεια και τέτοια κατάντια, ακόμα και τα σύμβολα θα μας πάρουν; Με τι θέλουν να μας αφήσουν στο τέλος; Όταν οι πολιτείες παλαιότερα δεν είχαν να δώσουν ψωμί στους λαούς, τότε τους έδιναν σύμβολα, ιδέες και οράματα. Εμάς και ψωμί δεν μας δίδουν και ιδέες και σύμβολα δεν μας αφήνουν. Προσωπικά είμαι αντίθετος με το να βγουν οι Έλληνες στους δρόμους και να ανατρέψουν με βία τα πάντα, για λόγους οικονομικούς. Αλλά για τα σύμβολα, για τα ιερά και τα όσια της πατρίδας μας, για αυτά που μέχρι τώρα επί αιώνες μας έκαναν περήφανους, δεν θα επιτρέψουμε σε κανέναν με πρόσχημα αυτή την οικονομική δυσπραγία να κάνει τέτοιες βίαιες πράξεις και να ασελγήσει πάνω στο πνευματικό σώμα των Ελλήνων.

Έχετε αποποιηθεί τον μισθό σας σεβασμιώτατε καλώντας και άλλους στον κύκλο της Εκκλησίας να το κάνουν. Έχουν υπάρξει συνοδοιπόροι στην κίνησή σας αυτή;

-Είχαμε πει ότι θα δώσουμε τον μισθό μας, προκειμένου να μην φορολογηθούν οι μικρές μητροπόλεις. Πιστέψτε με ότι η φορολογία που θα πάρει το κράτος από τις μικρές μητροπόλεις, θα είναι πολύ λιγότερη από την μισθοδοσία των αρχιερέων. Από 2.000 ευρώ παίρνουν όλοι οι μητροπολίτες της εκκλησίας της Ελλάδος, ανεξάρτητα με τα χρόνια, με τις σπουδές και τα πτυχία. Για εμάς που είμαστε καλόγεροι δεν είναι τόσο σημαντικό αυτό, όσο η δυσκολία που υφιστάμεθα με την φορολογία που πληρώνουμε από τους ναούς και από τις μητροπόλεις, στο κράτος. Μας κόβεται η δυνατότητα να ανταποκριθούμε στα αιτήματα των χριστιανών. Γι’ αυτό και είπαμε πάρτε κάτι δικό μας και αφήστε αφορολόγητες τις μικρές μητροπόλεις, όχι τις μεγάλες. Δυστυχώς δεν έγινε δεκτό αυτό από το κράτος. Το κράτος ασκεί μια πολιτική λαϊκίστικη κατά της εκκλησίας λέγοντας ότι «θα πάρουμε την εκκλησιαστική περιουσία» και όταν έρθουν να δουν ποια είναι, καταλαβαίνουν ότι ο θησαυρός είναι άνθρακες. Δυστυχώς, τα περί αμύθητης εκκλησιαστικής περιουσίας πέρασε και στον λαό μας. Με την φορολογία αυτά που θα πληρώσουμε στο κράτος, να είστε σίγουροι ότι θα τα στερήσουμε υποχρεωτικά από τους χριστιανούς που έρχονται στις μητροπόλεις και ζητούν βοήθεια. Αυτό επετεύχθη με όλη αυτή την φούσκα περί της αμύθητης περιουσίας.

Δεν αντιλέγει όμως κανείς στο γεγονός ότι το Άγιο Όρος είναι ένα μέρος με πολύ πλούτο.

-Έχει, βεβαίως και έχει πλούτο τον οποίο κανείς δεν αμφισβητεί. Και εμείς μάλιστα λέμε, γιατί να έχει το Άγιο Όρος και οι μητροπόλεις έξω να δυσκολεύονται, οι οποίες είναι η μαχόμενη εκκλησία. Για εμάς η περιουσία είναι αναγκαία για να εξυπηρετούμε τον κόσμο. Το τι κάνουμε το ξέρετε και λέμε ότι το Άγιο Όρος δεν ασκεί αυτή την φιλανθρωπία την οποία ασκούμε εμείς, παρόλα αυτά μπορεί κανείς να αμφισβητήσει την αξία του Αγίου Όρους; Να τελειώσουν αυτοί οι λαϊκισμοί κάποτε, μέχρι τώρα λέγανε όλοι « υπάρχουν αυτά τα προβλήματα στην Εκκλησία, να επέλθει χωρισμός εκκλησίας και πολιτείας». Τώρα που η Εκκλησία λέει «ευχαρίστως να ακούσουμε τι θέλετε για χωρισμό και να προχωρήσουμε», βλέπετε ότι οι πολιτικοί δεν μιλούν για χωρισμό, αλλά για «επαναπροσδιορισμό των σχέσεων». Να θέλουμε να απαλλαγούμε από το κράτος και να μην μας αφήνει, τόσο πολύ μας αγαπάει πια;

Είναι μια εποχή περίεργη γιατί δεν υπάρχουν πρότυπα και παραδείγματα. Μήπως χρειάζεται να εκσυγχρονιστεί και η ίδια η Εκκλησία σε θέματα προσέγγισης της νέας γενιάς;

-Εμείς από τον πολύ εκσυγχρονισμό, μάλλον ζημιά έχουμε πάθει. Εκείνο που χρειάζεται από εμάς σαν προσφορά είναι να δώσουμε στο κόσμο τις αρχέγονες εκείνες αρχές και αξίες που κράτησαν μέχρι τώρα, τουλάχιστον την φωτεινή πλευρά του πλανήτη. Χρειάζεται να ξαναγυρίσουμε στις αρχές του Ευαγγελίου. Και εμείς οι θεολόγοι και η εκκλησία απομακρύνθηκε λίγο από το Ευαγγέλιο, μιλάμε για κοινωνιολογία, μιλάμε για προβλήματα της εποχής μας, για πολιτική, για διπλωματία, για όλα αυτά που αφορούν τους χριστιανούς μας αλλά απομακρυνθήκαμε από τον απλό και γάργαρο λόγο του Ευαγγελίου. Έρχονται δύσκολες ημέρες, το βλέπουμε κάθε ημέρα, πως θα σταθεί ο κόσμος, πως θα σταθούν οι άνθρωποι όταν χάσουν την αξιοπρέπεια τους. Ξέρουμε πολύ καλά ότι αν η ψυχή κρατάει γερά και πατάει σε στέρεο σανίδι, τότε αντέχει ακόμη και την πείνα και τον εξευτελισμό».