17/10/17

Πρωτοπρ. Γεώργιος Μεταλληνός, Κριτική αξιόλογου συγγράμματος Δογματικής

ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΟΥ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΔΟΓΜΑΤΙΚΗΣ
π. Γεωργίου Μεταλληνού
Ομ. Καθηγητού του Πανεπιστημίου Αθηνών
«ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Α. ΤΣΙΓΚΟΣ, ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ τς ρθοδόξου κκλησίας, “Κατά τάς τν γίων θεοπνεύστους θεολογίας καί τό τς κκλησίας εσεβές φρόνημα”, OSTRAKON PUBLISHING , Θεσσαλονίκη 2017, σελ. 506».
     ταν πρα γιά πρώτη φορά στά χέρια μουελογημένη ρα- τήν ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ το ειμνήστου π. ωάννου Ρωμανίδη, αθόρμητα ναφώνησα: «Ατή εναι Δογματική λλου εδους».
Ατό κριβς πανέλαβα, παίρνοντας στά χέρια μου  πρίν  πό  μέρες  καί  τήν  ΔΟ­ΓΜΑΤΙΚΗ το κλεκτο Συναδέλφου, Καθηγητο κ. Βασιλείου Τσίγκου, πού εχε τήν καλωσύνη νά στείλει στήν ταπεινότητά μου. Καί το­το, διότι καί ατή συνεχίζει τήν συμβολή το π. . Ρωμανίδη στήν πέρβαση το σχολαστικισμο, πού εχε κυριαρχήσει στς Θεολογικές Σχολές μας λόγω τς πόλυτης σχεδόν ατοπαραδόσεώς μας καί στό χρο τς Θεολογίας στήν «καθολική μας μητρόπολη» (Κωστής Μοσκώφ), τήν Ερώπη. Εναι δέ σπουδαο καί παίνου ξιο, τι ν λλοι Θεολόγοι μας, εεργετημένοι πό τόν λόγο καί τά συγγράμματα το π. ωάννου, προσπαθον νά τόν ξαφανίσουν κυριολεκτικά, κ. Τσίγκος δέν διστάζει νά ναφέρει τά ργα του καί νά παραπέμπει σ’ ατά.
       Τό νέο ργο το κ. Τσίγκου, πού θά εναι διδακτικό γχειρίδιό του στό Τμμα Ποιμαντικς Θεολογίας το Α.Π.Θ., διέπει μιά βασική ρχή: «Θεωρομε –γράφει- τι χει καταστε πιτακτική πλέον νάγκη τς κ νέου προσέγγισης καί διερεύνησης τν θεμάτων, πού μπεριέχει Δογματική τς ρθοδόξου κκλησίας» (σ. 13). Στό γχείρημά του ατό, σημαντικό πωσδήποτε, χει σημασία πς βλέπει συγγραφέας τό Δόγμα: «Τά δόγματα, λέγει, εναι κφραση καί ριοθέτηση τς, διά το γίου Πνεύματος, πίστεως καί ν Χριστ ζως. ς τέτοια δέ ποσκοπον στό νά δηγήσουν τόν νθρωπο στή δημιουργία σχέσεων γάπης καί κοινωνίας μέ τόν Τριαδικό Θεό, τούς συνανθρώπους του καί μέ τό περιβάλλον, που ζε καί κινεται. Γι’ ατό καί θεωρονται σφαλες δοδεκτες τς πορείας το νθρώπου στήν ν Χριστ ζωή τς κκλησίας, διαμέσου τν σκητικν σταδίων τς καθάρσεως, το φωτισμο καί τς θεώσεως καί σφαλς πάντοτε μέ τή βοήθεια μπείρου καί διακριτικο πνευματικο πατρός» (σ.20). Κινεται, τσι, στήν κεντρικότερη περιοχή τς ρθοδοξοπατερικς παραδόσεως καί ποπνέει λόγος του τό ρωμα τς συχαστικς μας θεολόγησης. Μένει μάλιστα πιστός στήν «ρραγ νότητα καί συσχέτιση δόγματος, θους καί λατρείας» (σ. 33). Λατρεία, λλωστε, τς κκλησίας μας εναι τό διαιώνιο σχολεο το Λαο το Θεο προσφέροντας καθημερινά τήν δυνατότητα νά «τραγουδο­με» τήν πίστη μας, «Λόγ πλέκοντες κ λόγων μελωδίαν». Συνεχίζει δέ παρακάτω (σ. 46): «Τά Δόγματα εναι καταγραφή τς πίστεως καί τς μπειρίας τς προσευχομένης-εχαριστιακς κοινότητας καί χι πλς συναγωγή καί πεξεργασία σκέψεων, δεν καί συλλογισμν. (...) Γι’ ατό τά δόγματα δέν χουν, οτε ποκτον κάποια ξωθεν νομικο χαρακτήρα αθεντία καί κύρος, πως πίσης καί δέν ατονομονται, οτε ποκόπτονται, λλά φίστανται, ρμηνεύονται καί κατανοονται μέσα σέ λόκληρο τό πλαίσιο ζως τς κκλησίας στή διαχρονική καί οκουμενική της διάσταση».
       ρθά διακεκριμένος Συνάδελφος δέχεται τόν πατερικό χαρακτηρισμό τς κκλησίας, ς «ατρείου Πνευματικο» καί Θεραπευτηρίου, συνεχίζοντας νανεωτικά τήν δό, πού χάραξε στά νεώτερα χρόνια π.. Ρωμανίδης, πεκτείνοντάς την στό καδημαϊκό μας περιβάλλον. Καί κατά τόν κ. Τσίγκο « κύριος λόγος πάρξεώς της εναι θεραπεία τν τραυμάτων, πού προκαλονται πό τήν μαρτία» (σ. 27). Γι’ ατό ο θεραπευμένοι –δηλαδή ο γιοι- «γνωρίζουν καλς καί ξιοποιον πλήρως τήν ατρική ρολογία, λλά καί κυρίως τήν μέθοδο καί τά στάδια άσεως το νθρώπου» (σ.27). ρθά δέ πισημαίνει τι « σφαλής μέθοδος τς Θεολογίας, ς ρμηνεία το ρθο δόγματος, εναι μπειρική, βιωματική, μέθοδος τν ποστόλων, τν Πατέρων καί τν Οκουμενικν Συνόδων καί γενικά λης τς ζως τς κκλησίας». «ς κ τούτου –συμπληρώνει- Δογματική δέν πομονώνεται καί δέν ατονομεται σέ σχολαστική καί στείρα καδημαϊκή νασχόληση σέ κάποια φιλοσοφική, κοινωνιολογική, ψυχολογική ναζήτηση σέ κάποιο νατολικο τύπου διαλογισμό» (σ.26/7).
        Χαροποιε δέ τόν παραδοσιακό ναγνώστη κ.Τσίγκος δεχόμενος τόν οκουμενικό χαρακτήρα τς πί Μεγάλου Φωτίου Συνόδου το 879/80 καί τν πί γίου Γρηγορίου Παλαμ συχαστικν Συνόδων το 14ου α. (1341,1347,1351,1368), χαρακτηρίζοντάς τες ντίστοιχα ς Η΄ καί Θ΄ Οκουμενικές Συνόδους τς ρθοδόξου κκλησίας. ρθά δέ προσθέτει γιά τήν συνελθοσα στήν Κρήτη τόν ούνιο 2016 ς «γία καί Μεγάλη Σύνοδος», τι τά ξι πίσημα κείμενά (της) ποτελον ντικείμενο μβαθύνσεως, κριτικς ποτίμησης καί περαιτέρω μελέτης». Θά προσθέταμε δ, τά φυσικά ποννοούμενα καί πό τόν συγγραφέα, πό μιά νέα Πανορθόδοξο Σύν­οδο, μέ τήν συμμετοχή μάλιστα ΟΛΩΝ τν ρθοδόξων Τοπικν κκλησιν.
       Τίς προϋποθέσεις ατές το συγγραφέα πιβεβαιώνει δομή τς Δογματικς του, πού περιέχει τά κόλουθα κεφάλαια: Πρόλογος. Θεολογικά πρότερα στό δόγμα καί τήν Δογματική. Α΄ Ο Θεοφάνειες ς πηγή θεογνωσίας. Β΄ Περί το Τριαδικο Θεο. Γ΄ Τό μυστήριον το Χριστο. Δ΄ «νθρωπος, ν μικρ μέγας». Ε΄ Περί τς κκλησίας καί τς ν Χριστ ζως. ΣΤ΄ «...καί ζωήν το μέλλοντος αἰῶνος». Τό βιβλίο καταστέφεται μέ πλούσια βιβλιογραφία καί Πίνακες.
        Εναι ελογημένοι ο φοιτητές το κ. Τσίγκου, πού θά χουν τήν δυνατότητα, καί τό χρέος λόγω τν ξετάσεων, νά μελετήσουν τή Νέα ατή Δογματική, πού εσέρχεται στόν καδημαϊκό μας χρο. Πολλά θά διδαχθον χι μόνο πό τό περιεχόμενο το βιβλίου, λλά καί τήν παραδοσιακότητα το καλο τους Διδασκάλου, ποία, πέρα τν λλων, ποκαλύπτεται καί πό τήν χρήση το πολυτονικο συστήματος γραφς. νθερμα δέ, συνιστομε τήν πόκτηση καί μελέτη το βιβλίου καί πό τό εσεβές πλήρωμα τς κκλησίας μας, πού γνωρίζει νά ποτιμ παξίως τόν μόχθο πατερικν Διδασκάλων καί νά φελεται πό ατόν.
π. Γ.Δ. Μεταλληνός
«ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Μπορείτε να δείτε τις προηγούμενες δημοσιεύσεις του ιστολογίου μας πατώντας το Παλαιότερες αναρτήσεις (δείτε δεξιά)