23/7/11

Νικόλαος Σωτηρόπουλος, Κριτική στο βιβλίο του Γ.Πατρώνου «Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ, Μιὰ ἐκσυγχρονιστικὴ ἑρμηνευτικὴ προσέγγιση» (3)

Διαβάστε και Νικόλαος Σωτηρόπουλος, Κριτική στο βιβλίο του Γ.Πατρώνου «Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ, Μιὰ ἐκσυγχρονιστικὴ ἑρμηνευτικὴ προσέγγιση» ΜΕΡΟΣ Α΄ και ΜΕΡΟΣ Β΄
πηγή: Ορθόδοξος Τύπος, 22/7/2011
ΘΕΟΛΟΓΙΚΑΙ ΔΙΑΣΤΡΟΦΑΙ ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ
Τοῦ κ. Ν. Σωτηροπούλου, θεολόγου – φιλολόγου
(3ον)
Στὸ κρινόμενο βιβλίο τοῦ καθηγητοῦ τῆς Θεολογίας κ. Γεωργίου Πατρώνου «Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ. Μιὰ ἐκσυγχρονιστικὴ ἑρμηνευτικὴ προσέγγιση» δια στρέφεται ἡ ἔννοια τοῦ ἀντιχρίστου. Οἱ Πατέρες τῆς ᾿Εκκλησίας ἐπὶ τῇ βάσει τῆς ῾Αγίας Γραφῆς θεωροῦν τὸν ἀντίχριστο πρόσωπο, καὶ συγκεκριμένως ἄνθρωπο. ᾿Αλλ᾿ ὁ ἐκσυγχρονιστικὸς ἑρμηνευτὴς κ. Πατρῶνος δὲν θεωρεῖ τὸν ἀντίχριστο πρόσωπο.
Καὶ πρῶτα ὁ κ. καθηγητὴς ἀναφέρει καὶ τονίζει ὅτι ὁ ὅρος «ἀντίχριστος» δὲν ἀπαντᾶται οὔτε μία φορὰ στὴν Παλαιὰ Διαθήκη, ἀλλὰ καὶ στὴν Καινὴ Διαθήκη ἀπουσιάζει παντελῶς ὡς πρόσωπο, ὡς ἱστορικὴ ὀντότης, συμβαίνει δὲ τοῦτο καὶ στὴν ᾿Αποκάλυψι τοῦ ᾿Ιωάννου, μόνο δὲ σὲ δύο ᾿Επιστολὲς τοῦ ᾿Ιωάννου ἀπαντᾶται τέσσερες φορὲς ὁ ὅρος «ἀντίχριστος», ἀλλὰ πάλι ὄχι μὲ τὴν ἔννοια προσώπου (σελ. 73-74)...

Γιατὶ ὁ κ. Πατρῶνος τονίζει ὅτι ὁ ὅρος «ἀντίχριστος» δὲν ἀπαντᾶται στὴν ῾Αγία Γραφή, παρὰ μόνο σὲ δύο ᾿Επιστολὲς τοῦ ᾿Ιωάννου; Θέλει ἔτσι νὰ κλονίσῃ τὴν πίστι τῶν χριστιανῶν στὴν ὕπαρξι τοῦ ἀντιχρίστου; ῞Ενα μόνο χωρίο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἀνέφερε ὅτι ὁ Χριστὸς θὰ ἐγεννᾶτο στὴ Βηθλεέμ. Καὶ εἶνε λοιπὸν ἀμφίβολο καὶ ὄχι βέβαιο, ὅτι γεννήθηκε στὴ Βηθλεέμ; Κανένα χωρίο τῆς ῾Αγίας Γραφῆς δὲν ἀναφέρει τὸ ὄνομα «῾Αγία Τριὰς» καὶ τὴ λέξι «ὁμοούσιος». Καὶ δὲν ὑπάρχει λοιπὸν ῾Αγία Τριάς, καὶ δὲν εἶνε ὁ Υἱὸς ὁμοούσιος μὲ τὸν Πατέρα;

Κατὰ τὸν κ. καθηγητή, ἂν ὁ ἀντίχριστος ἦταν πρόσωπο, «θὰ ἔπρεπε νὰ δεχθοῦμε ἕνα εἶδος “ὑποστασιοποίησης” καὶ “ἐνανθρώπησης” τοῦ ἀντιχρίστου κατὰ τὸν τύπο τῆς ἐνανθρώπησης τοῦ Χριστοῦ» (σελ. 80. Βλέπε καὶ σελ. 88).

Γράφει ἐπίσης· «Πῶς εἶναι δυνατὸ νὰ διακρίνῃ κανεὶς τὸν ἀντίχριστο, ποὺ τάχατες μέλλει νὰ ἔρθει στὸ μέλλον, ἀπὸ τὸν ἤδη ὑπάρχοντα στὸν κόσμο διάβολο; Εἶναι δυνατὸ νὰ δεχθοῦμε θεολογικὰ ἕνα εἶδος “ἐνσάρκωσης” καὶ “ὑποστασιοποίησης” τοῦ ἀντιχρίστου κατὰ τὸν τύπο τῆς θείας ἐνσάρκωσης καὶ ὑποστασιοποίησης τοῦ Χριστοῦ; ῍Αν δεχθοῦμε ἕνα εἶδος “ἐναν θρώπησης” τοῦ ἀντιχρίστου ἢ τοῦ διαβόλου, τότε ποιά θὰ εἶναι ἡ πατρότητά του;» (σελ. 108).

᾿Ασαφῶς ὁμιλεῖ ὁ κ. καθηγητής, ὁμιλώντας γιὰ “ὑποστασιοποίηση” τοῦ ἀντιχρίστου, καὶ “ὑποστασιοποίηση” τοῦ Χριστοῦ. Τί ἀκριβῶς ἐννοεῖ; Καὶ πῶς ἰσχυρίζεται ὅτι, γιὰ νὰ εἶνε πρόσωπο ὁ ἀντίχριστος, πρέπει νὰ εἶνε ἐνανθρώπηση τοῦ Διαβόλου; Αὐτὴ ἡ γνώμη εἶνε ἐσφαλμένη. ῾Ο ἀντίχριστος δὲν νοεῖται ὡς ἐνανθρώπηση τοῦ Διαβόλου, ἀλλ᾿ ὡς άνθρωπος διακρινόμενος ἀπὸ τὸν Διάβολο καὶ ὄργανο τοῦ Διαβόλου καὶ χειρότερος ὅλων τῶν ἀνθρώπων.

Θὰ παραθέσωμε στὴ συνέχεια καὶ θὰ σχολιάσωμε τὰ τέσσερα χωρία τῶν ᾿Επιστολῶν τοῦ ᾿Ιωάννου, τὰ ὁποῖα ὁ κ. Πατρῶνος δεινῶς κακοποιεῖ, γιὰ νὰ ὑποστηρίξῃ τὴ γνώμη του, ὅτι ὁ ἀντίχριστος δὲν εἶνε πρόσωπο, ἀλλ᾿ εἶνε τὸ κακό, ἡ πλάνη, ἡ αἵρεσι. ῍Ας σημειωθῇ δέ ὅτι κατὰ τὴν ἑρμηνεία τῶν χωρίων τούτων λέγει πολλὰ πράγματα ἀσαφῆ καὶ ἀκατανόητα.

«Παιδία,ἐσχάτη ὥρα ἐστί, καὶ καθὼς ἠκούσατε ὅτι ὁ ἀντίχριστος ἔρχεται, καὶ νῦν ἀντίχριστοι πολλοὶ γεγόνασιν· ὅθεν γινώσκομεν ὅτι ἐσχάτη ὥρα ἐστίν» (Α´ ᾿Ιωάν. β´ 18).

Κατὰ τὸν ἐκσυγχρονιστικὸ ἑρμηνευτὴ ὁ ᾿Ιωάννης «“ἀπομυθεύει” ἐδῶ τὸν φορτισμένο μὲ πολλὴ θεολογικὴ φαντασία αὐτὸν ὅρο (ἀντίχριστος) καὶ ἀπορρίπτει τὴν ἀντίληψη γιὰ τὸν ἀντίχριστο μὲ μιὰ ἔννοια ἀτομικῆς ὀντότητας καὶ μοναδικότητας, ἀφοῦ μᾶς ὁμιλεῖ γιὰ τὴν ὕπαρξη ὄχι ἑνὸς ἀλλὰ πολλῶν “ἀντιχρίστων”, οἱ ὁποῖοι μάλιστα εἶναι ἤδη παρόντες» (σελ. 79). Συμφώνως πρὸς αὐτὴ τὴν ἑρμηνεία, ὁ ἕνας «ἀντίχριστος» εἶνε οἱ πολλοὶ «ἀντίχριστοι»! ῾Ωραία λογική! Εἶνε σὰν νὰ λέμε· ῾Ο ἀριθμὸς 1 ἰσοῦται μὲ τὸν ἀριθμὸ 1000!

Στὴ φράσι τοῦ παρατεθέντος χωρίου, «ἠκούσατε ὅτι ὁ ἀντίχριστος ἔρχεται», τὸ «ἠκούσατε» σημαίνει, ὅτι οἱ πιστοὶ ἄκουσαν γιὰ τὸν ἀντίχριστο ἀπὸ τὰ κηρύγματα. ῾Ο Παῦλος π.χ. κήρυξε ὅτι θὰ ἔλθῃ ἡ ἀποστασία πρῶτα, καὶ τότε θὰ ἐμφανισθῇ «ὁ ἄνθρωπος τῆς ἁμαρτίας, ὁ υἱὸς τῆς ἀπωλείας», ὁ ἀντίχριστος δηλαδή (Β´ Θεσ. β´ 3. Βλέπε καὶ στίχ. 5). ῞Οταν δὲ ὁ ἀπόστολος χαρακτηρίζῃ τὸν ἀντίχριστο μὲ τοὺς χαρακτηρισμοὺς «ὁ ἄνθρωπος τῆς ἁμαρτίας, ὁ υἱὸς τῆς ἀπωλείας», δὲν εἶνε ὁ ἀντίχριστος πρόσωπο; Τὸ «ἔρχεται» ἀντιτίθεται πρὸς τὸ .καὶ νῦν. καὶ σημαίνει ὅτι ὁ ἀντίχριστος δὲν εἶνε παρών, ὅπως οἱ πολλοὶ ἀντίχριστοι, ἀλλὰ θὰ ἔλθῃ στὸ μέλλον. Καὶ πῶς λοιπὸν ὁ ἀντίχριστος δὲν εἶνε μελλοντικὸ πρόσωπο; ῾Ο ἑνικὸς «ἀντίχριστος» ἀντιτίθεται πρὸς τὸν πληθυντικὸ «ἀντίχριστοι». Καὶ ἀφοῦ οἱ «ἀντίχριστοι» εἶνε ἀναμφισβητήτως πρόσωπα, πρόσωπο εἶνε καὶ «ὁ ἀντίχριστος». ᾿Επίσης, ἀφοῦ ὁ Χριστὸς εἶνε πρόσωπο, πρόσωπο εἶνε καὶ ὁ ἀντιτιθέμενος στὸ Χριστό, ὁ ἀντίχριστος. ῍Αν ποῦμε, ὅτι αὐτὸς εἶνε ᾿Ορθόδοξος καὶ ἐκεῖνος ἀντορθόδοξος, δὲν εἶνε καὶ ὁ μὲν καὶ ὁ δὲ πρόσωπο; ῍Αν ἐπίσης ποῦμε, αὐτὸς εἶνε ῞Ελλην καὶ ἐκεῖνος ἀνθέλλην, δὲν εἶνε καὶ οἱ δύο πρόσωπα;

«Τίς ἐστιν ὁ ψεύστης εἰ μὴ ὁ ἀρνούμενος ὅτι ᾿Ιησοῦς οὐκ ἔστιν ὁ Χριστός; Οὗτός ἐστιν ὁ ἀντίχριστος, ὁ ἀρνούμενος τὸν Πατέρα καὶ τὸν Υἱόν. Πᾶς ὁ ἀρνούμενος τὸν Υἱὸν οὐδὲ τὸν Πατέρα ἔχει. (Α´ ᾿Ιωάν. β´ 22-23).

Σχετικῶς πρὸς τὸ χωρίο τοῦτο ὁ κ. Πατρῶνος λέγει, ὅτι κάθε «ψεύστης», ἤτοι ἀρνητὴς τοῦ Χριστοῦ, «εἶναι καὶ λέγεται “ἀντίχριστος”», καὶ ἄρα δὲν ὑπάρχει ἀντίχριστος μὲ μοναδικὴ καὶ μελλοντικὴ ἔννοια, δὲν ὑπάρχει δηλαδὴ ὁ κατ᾿ ἐξοχὴν ἀντίχριστος ὁ ἀναμενόμενος νὰ ἔλθῃ. ῾Η ὀρθὴ ἑρμηνεία τοῦ ἀποστολικοῦ λόγου, ὅτι ὁ ἀρνητὴς τοῦ Χριστοῦ, κάθε ἀρνητὴς τοῦ Χριστοῦ, «οὗτός ἐστιν ὁ ἀντίχριστος», ἔχει τὴν ἔννοια, ὅτι κάθε ἀρνητὴς τοῦ Χριστοῦ ὁμοιάζει μὲ τὸν κατ᾿ ἐξοχὴν ἀντίχριστο, ὄχι ὅτι εἶνε ὁ ἴδιος ὁ ἀντίχριστος, ὁ ὁποῖος μέλλει νὰ ἔλθῃ. Μὲ τὸν λόγο, «οὗτός ἐστιν ὁ ἀντίχριστος», ὁ ἀπόστολος ἐκφράζεται ὅπως ἐκφράσθηκε ὁ Χριστός γιὰ τὸν Πρόδρομο ᾿Ιωάννη, ὅταν εἶπεν, «αὐτός ἐστιν ᾿Ηλίας ὁ μέλλων ἔρχεσθαι» (Ματθ. ια´ 13-14). Προφανῶς ὁ Κύριος ἤθελε νὰ εἰπῇ ὅτι ὁ πρόδρομος ᾿Ιωάννης ὁμοιάζει μὲ τὸν ᾿Ηλία (Λουκ. α´ 17), ὄχι ὅτι εἶνε ὁ ἴδιος ὁ ᾿Ηλίας (Βλέπε καὶ Ματθ. ιζ´ 12-13). ῎Ετσι, ἐπαναλαμβάνουμε, καὶ κάθε ἀρνητὴς τοῦ Χριστοῦ εἶνε «ὁ ἀντίχριστος» μὲ τὴν ἔννοια ὅτι ὁμοιάζει μὲ τὸν ἀντίχριστο, ὄχι ὅτι εἶνε ὁ ἴδιος ὁ ἀντίχριστος, ὁ ὁποῖος πρόκειται νὰ ἔλθῃ.

«Πᾶν πνεῦμα ὃ ὁμολογεῖ ᾿Ιησοῦν Χριστὸν ἐν σαρκὶ ἐληλυθότα, ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστι· καὶ πᾶν πνεῦμα ὃ μὴ ὁμολογεῖ ᾿Ιησοῦν Χριστὸν ἐν σαρκὶ ἐληλυθότα, ἐκ τοῦ Θεοῦ οὐκ ἔστι· καὶ τοῦτό ἐστι τὸ τοῦ ἀντιχρίστου, ὃ ἀκηκόατε ὅτι ἔρχεται, καὶ νῦν ἐν τῷ κόσμῳ ἐστὶν ἤδη» (Α´ ᾿Ιωάν. δ´ 2-3).

Σχετικῶς πρὸς τὸ χωρίο τοῦτο ὁ κ. Πατρῶνος γράφει· «῎Εχει ἐνδιαφέρον ἐδῶ ἡ ἄμεση ἀναφορὰ στὸ “πνεῦμα” τοῦ ἀντιχρίστου. Αὐτὸ τὸ “πνεῦμα” τοῦ ψεύδους καὶ τῆς ἀναλήθειας, τὸ πνεῦμα τῆς χριστολογικῆς αἵρεσης, εἶναι λάθος νὰ λέγεται ὅτι θὰ ἔρθει στὸ μέλλον (“ὃ ἀκηκόατε ὅτι ἔρχεται”). ῾Η ἀλήθεια εἶναι ὅτι “νῦν ἐν τῷ κόσμῳ ἐστὶν ἤδη”» (σελ. 83). ᾿Εδῶ ὁ κ. καθηγητὴς ὡς «πνεῦμα» ἐννοεῖ τὸ φρόνημα, ἀφ᾿ ἑνὸς τὸ ὀρθὸ φρόνημα, ὅτι ὁ ᾿Ιησοῦς Χριστὸς ἦλθε μὲ σάρκα, εἶνε δηλαδὴ πραγματικὸς ἄνθρωπος, καὶ ἀφ᾿ ἑτέρου τὸ ἐσφαλμένο φρόνημα τῶν Δοκητῶν αἱρετικῶν, ὅτι ὁ ᾿Ιησοῦς Χριστὸς δὲν ἦλθε μὲ σάρκα, δὲν εἶνε πραγματικὸς ἄνθρωπος, ἀλλ᾿ ἄνθρωπος κατὰ δόκησιν, κατὰ τὸ φαινόμενο. ᾿Αφοῦ δὲ καὶ ἐδῶ, ἀλλὰ καὶ σὲ πολλὰ ἄλλα μέρη τοῦ βιβλίου του (σελ. 72, 74, 80, 84, 85 κ.ἄ.), ὁμιλεῖ γιὰ «τὸ πνεῦμα τοῦ ἀντιχρίστου», δηλαδὴ τὸ φρόνημα τοῦ ἀντιχρίστου, πῶς δὲν παραδέχεται τὸν ἀντίχριστο ὡς πρόσωπο, δεδομένου ὅτι μόνο τὰ πρόσωπα ἔχουν φρόνημα;

Στὸ παρατεθὲν καὶ σχολιαζόμενο χωρίο τοῦ ᾿Ιωάννου «πνεῦμα», τὸ ὁποῖο ὁμολογεῖ ἢ δὲν ὁμολογεῖ τὴν ἐνσάρκωσι καὶ ἀνθρωπίνη φύσι τοῦ Χριστοῦ, δὲν εἶνε τὸ φρόνημα, ἀλλ᾿ ὁ ἄνθρωπος ὡς πνεῦμα ἢ ψυχή. ῾Ο ἄνθρωπος ὡς πνεῦμα ἢ ψυχὴ ὁμολογεῖ ἢ δὲν ὁμολογεῖ. ῾Η δὲ φράσι, «τοῦτό ἐστι τὸ τοῦ ἀντιχρίστου», σημαίνει· ῾Η μὴ ὁμολογία τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, αὐτὸ εἶνε τὸ χαρακτηριστικὸ τοῦ ἀντιχρίστου. Στὴ φράσι, «ὃ ἠκούσατε ὅτι ἔρχεται», ἡ ἀναφορικὴ ἀντωνυμία ἐτέθη σὲ γένος οὐδέτερο καθ᾿ ἕλξιν πρὸς τὸ οὐδέτερο «τὸ τοῦ ἀντιχρίστου», ἀντὶ νὰ τεθῇ σὲ γένος ἀρσενικό, ἀφοῦ ἀναφέρεται στὸν ἀντίχριστο, γιὰ τὸν ὁποῖον οἱ πιστοὶ ἄκουσαν ὅτι ἔρχεται. ῾Η δὲ φράσι, «καὶ νῦν ἐν τῷ κόσμῳ ἐστὶν ἤδη», σημαίνει ὅτι ὁ ἀντίχριστος, πρόσωπο τοῦ μέλλοντος, κατὰ ἕνα τρόπο εἶνε καὶ τώρα στὸν κόσμο, ἀφοῦ εἶνε στὸν κόσμο οἱ ὅμοιοί του, οἱ ψευδοπροφῆτες μὲ τὸ αἱρετικὸ καὶ ἀντίχριστο φρόνημα, οἱ μικρότεροι ἀντίχριστοι καὶ πρόδρομοι τοῦ μεγάλου ἀντιχρίστου. ῾Η ἐν λόγῳ φράσι, «καὶ νῦν ἐν τῷ κόσμῳ ἐστὶν ἤδη», ὑπενθυμίζει σ᾿ ἐμᾶς τὴ φράσι τοῦ Παύλου, ὁ ὁποῖος τοποθετεῖ τὸν ἀντίχριστο στὸν μέλλον, στὸν καιρὸ τῆς ἀποστασίας, ἀλλὰ λέγει, «Τὸ γὰρ μυστήριον ἤδη ἐνεργεῖται τῆς ἀνομίας» (Β´ Θεσ. β´ 7). ᾿Επίσης ὑπενθυμίζει τὴ φράσι τοῦ Χριστοῦ γιὰ τὸν ᾿Ιωάννη τὸν βαπτιστή, «᾿Ηλίας ἤδη ἦλθε» (Ματθ. ιζ´ 12). ῍Ας μὴ ταυτίζῃ λοιπὸν ὁ κ. Πατρῶνος τὸ μέλλον μὲ τὸ παρόν, καὶ τὸν ἀντίχριστο τοῦ μέλλοντος μὲ τοὺς ἀντιχρίστους τοῦ παρόντος. ῎Αλλο θὰ συμβῇ στὸ μέλλον, καὶ ἄλλο συμβαίνει ἤδη.

«Πολλοὶ πλάνοι εἰσῆλθον εἰς τὸν κόσμον, οἱ μὴ ὁμολογοῦντες ᾿Ιησοῦν Χριστὸν ἐρχόμενον ἐν σαρκί· οὗτός ἐστιν ὁ πλάνος καὶ ὁ ἀντίχριστος. (Β´ ᾿Ιωάν. 7).

Κατὰ τὸν κ. Πατρῶνο, «Κι ἐδῶ καταρρίπτεται ἡ ἐντύπωση τῆς μοναδικότητας καὶ ἀποκλειστικότητας τοῦ ἑνὸς “ἀντιχρίστου” μὲ τὴν πρόταξη τοῦ πληθυντικοῦ ἀριθμοῦ τῶν “πλάνων”, ποὺ “εἰσῆλθον εἰς τὸν κόσμον”" . Συμφώνως πρὸς αὐτὴ τὴν… ἐκσυγχρονιστικὴ ἑρμηνεία, οἱ πολλοὶ «πλάνοι» εἶνε ὁ ἕνας «πλάνος» ἢ «ἀντίχριστος»! ῾Ωραῖα μαθηματικά! Πλανᾶται ὁ κ. καθηγητὴς πλάνην οἰκτράν. Λέγοντας ἐδῶ ὁ ᾿Ιωάννης, «Οὗτός ἐστιν ὁ πλάνος καὶ ὁ ἀντίχριστος», ἐκφράζεται ὅπως στὸ Α´ ᾿Ιωάν. β´ 22, ὅπου λέγει, «Οὗτός ἐστιν ὁ ἀντίχριστος». Καὶ ὅπως ἐκεῖ ἐννοεῖ ὅτι κάθε ἀρνητὴς τοῦ Χριστοῦ ὁμοιάζει μὲ τὸν κατ᾿ ἐξοχὴν ἀντίχριστο, ὄχι ὅτι εἶνε ὁ ἴδιος ὁ ἀντίχριστος, ὁ ὁποῖος ἀναμένεται, ἔτσι καὶ ἐδῶ ἐννοεῖ ὅτι, ὅποιος δὲν παραδέχεται τὸν ἐρχομὸ τοῦ Χριστοῦ μὲ σάρκα, αὐτὸς ὁμοιάζει μὲ τὸν κατ᾿ ἐξοχὴν πλάνο καὶ ἀντίχριστο, ὄχι ὅτι εἶνε ὁ ἴδιος ὁ ἀναμενόμενος πλάνος καὶ ἀντίχριστος. ῎Αξιο παρατηρήσεως καὶ τοῦτο, ὅτι οἱ πολλοὶ πλάνοι «εἰσῆλθον εἰς τὸν κόσμον», ἐνῷ ὁ κατ᾿ ἐξοχὴν πλάνος καὶ ἀντίχριστος δὲν εἰσῆλθεν ἀκόμη στὸν κόσμο, θὰ εἰσέλθῃ στὸ μέλλον συμφώνως πρὸς τὴν σημασία τοῦ «ἔρχεται» στὸ Α´ ᾿Ιωάν. β´ 18.

᾿Αλλὰ θὰ συνεχίσωμε στὸ ἑπόμενο μὲ ἄλλα πολλὰ ἐπιχειρήματα, ἀδιάσειστα καὶ συντριπτικά, ὑπὲρ τῆς ἀληθείας, ὅτι ὁ ἀντίχριστος, ὁ ὁποῖος ἔρχεται, εἶνε πρόσωπο, ἄνθρωπος, τὸ χειρότερο ὄργανο καὶ ἐνεργούμενο τοῦ Σατανᾶ.

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Διαβάστε εδώ τι λέει ο Άγιος Γέροντας Πορφύριος περί αντιχρίστου:
http://parratiritis.blogspot.com/2011/05/o-666.html

Μπορείτε να δείτε τις προηγούμενες δημοσιεύσεις του ιστολογίου μας πατώντας το Παλαιότερες αναρτήσεις (δείτε δεξιά)