Ιωάννης Τάτσης, Είναι αποδεκτή η δωρεά οργάνων με «εικαζόμενη» ή με τη δική μας συναίνεση;

Είναι αποδεκτή η δωρεά οργάνων με «εικαζόμενη» ή με τη δική μας συναίνεση;

του Ιωάννη Τάτση, Θεολόγου

H προώθηση από το Υπουργείο Υγείας νομοσχεδίου που προβλέπει την λήψη οργάνων από δότη ακόμη και με «εικαζόμενη συναίνεση» επανέφερε στην επιφάνεια το ζήτημα των μεταμοσχεύσεων. Ιατροί, δημοσιογράφοι, θεολόγοι ακόμη και επίσκοποι αρθρογράφησαν τις μέρες αυτές σε εκκλησιαστικές και κοσμικές εφημερίδες για το θέμα. Στην πλειονότητά τους τάχθηκαν εναντίον της πρόβλεψης του νομοσχεδίου για λήψη οργάνων από δότη με «εικαζόμενη συναίνεση». Την ίδια όμως στιγμή υπερασπίστηκαν με σθένος τις μεταμοσχεύσεις που γίνονται με τη σύμφωνη γνώμη του δότη ή των συγγενών του... Ένας μάλιστα επίσκοπος μολονότι ορθώς επεσήμανε ότι «συναίνεση που εικάζεται δεν είναι συναίνεση», έσπευσε ταυτόχρονα να σημειώσει ότι η δωρεά οργάνων (ενν. με τη σύμφωνη γνώμη του δότη ή των συγγενών του) «παρουσιάστηκε ως πράξη ύψιστης εθελοντικής προσφοράς και συναλληλίας. Και πράγματι έτσι είναι»!

Η κατά το 1999 ληφθείσα απόφαση της Ιεραρχίας που χαρακτήριζε τη δωρεά οργάνων «θεάρεστη πράξη αγάπης και θυσίας» και η επί Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου απόφαση της ΔΙΣ με την οποία όλα τα μέλη της δήλωναν δωρητές οργάνων, έχουν δημιουργήσει μεγάλη σύγχυση μεταξύ των πιστών. Κι εάν η τώρα προωθούμενη λήψη οργάνων για μεταμόσχευση με «εικαζόμενη συναίνεση» πρέπει να καταδικαστεί από την Ποιμαίνουσα Εκκλησία με τρόπο σαφή και κατηγορηματικό, εξίσου σημαντικό είναι να υπάρξει μια γενικότερη επί του θέματος των μεταμοσχεύσεων απόφαση που θα στηρίζεται στην πείρα και τη διδασκαλία των αγίων Πατέρων.

Διαφωτιστική για το θέμα μας είναι μία σχετικώς πρόσφατα δημοσιευθείσα μελέτη του μοναχού Ησαΐα, του Κελλίου «Παναγούδα» του Αγίου Όρους, πνευματικού τέκνου του αγίου Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου. Στη μελέτη αυτή ο μοναχός Ησαΐας αφού αναλυτικά παρουσιάζει τη στάση τριών αγίων Γερόντων της εποχής μας απέναντι στη δωρεά οργάνων καταλήγει λέγοντας: «οι σύγχρονοι Άγιοι Γέροντες Παΐσιος, Πορφύριος και Σωφρόνιος ούτε "δότες οργάνων" είχαν δηλώσει, αλλά και σαφώς απέτρεψαν από την προσφοράν και αφαίρεσιν ζωτικών οργάνων προς μεταμόσχευσιν. Εντεύθεν και προκύπτει… το χρέος των αρμοδίων της Εκκλησίας μας να ακολουθήσουν πιστώς τα “βήματα των Αγίων μας” και να επανορθώσουν παν ημαρτημένον, εξ αγνοίας ή κατόπιν πιέσεων γενόμενον».
Για τη λήψη σοβαρής απόφασης για το θέμα της δωρεάς οργάνων θα πρέπει να παραμεριστεί ο ανθρώπινος ενθουσιασμός και η προσπάθεια να φανούμε προοδευτικοί ή αγαπητοί στον κοσμικό άνθρωπο και να ακολουθηθεί η οδός των αγίων Πατέρων και Γερόντων. Η παράδοση των αγίων μας απορρίπτει όχι μόνο τη δωρεά οργάνων με εικαζόμενη συναίνεση αλλά, στις πιο πολλές περιπτώσεις μεταμοσχεύσεων, και την συνήθη τακτική της δωρεάς οργάνων με συναίνεση του δότη ή των συγγενών του. Κρίσιμο παραμένει πάντοτε το ζήτημα του πραγματικού θανάτου και της υπάρξεως ή μη ζώντων οργάνων, χρήσιμων για μεταμόσχευση, σε άνθρωπο πραγματικά (και όχι απλώς εγκεφαλικά) νεκρό.