Εισήγηση Ηλία Μπάκου για το νέο Πρόγραμμα Σπουδών στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο ενώπιον της Συνόδου (4-5-2012)

ΕΙΣΗΓΗΣΙΣ ΔΙΑ ΤΟ ΝΕΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΙΣ ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟΝ ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟΝ (πιλοτικὸν πρόγραμμα σπουδῶν 2011–2012),

ἐνώπιον τῆς Δ.Ἱ.Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος (4–5–2012)

Τοῦ κ. Ἠλία Μπάκου, Δρ Θεολογίας–Φιλολόγου, Γεν. Γραμματέως τῆς ΠΕΘ
Μακαριώτατε,

Σεβασμιώτατοι,

Ἡ διαστρωμάτωση τῆς ὕλης τῶν ΑΠΣ, τῶν Π.Σ. καί τῶν πιλοτικῶν προγραμμάτων εἶναι Θεματική –στηρίζεται στήν Ἱστορική σχολή τοῦ περιοδικοῦ Annales τοῦ 1929..

Δίδει κατευθύνσεις τοῦ ἱστορικοῦ ὑλισμοῦ τῶν Γάλλων εἰσηγητῶν: Fr. Simiand (1903), Lucien Febvre (1912), Ernest Labrousse (1932) κ.ἄ.

῾Η μέθοδος αὐτὴ δέν ἀνασυντάσσει τό παρελθόν κατά συνεχῆ καί ἀδιάκοπη πορεία. Ὁ Karl Marx (1818–1883) μέ βάση τήν ὕλη ἀντιστρέφει τή διαλεκτική μέθοδο τοῦ ἰδεαλισμοῦ, πού ἀκολουθεῖ ὁ Hegel μέ ἀποτέλεσμα τά πράγματα νά παίρνουν ἀντιφυσική – ἀντιλογική φορά– γίνονται ἀντίστροφα – ἀνακέφαλα. (Μεθοδολογία, Ἠλία Δ. Μπάκου, 26).

Ὅλα λειτουργοῦν ἀντίστροφα πρός τήν Ἐθνική καί θρησκευτική Ἀγωγή καί κατά τή Μέθοδο τοῦ ἱστορικοῦ ὑλισμοῦ τοῦ περιοδικοῦ Annales ἀκολουθεῖ καί ἡ μέθοδος τοῦ ὑλικοῦ εὐδαιμονισμοῦ τῆς Δύσης μέ τήν τακτική τοῦ σαλαμιοῦ: λίγο, λίγο, κομμάτι–κομμάτι. Ἔτσι ἀπό τή μεταπολίτευση τοῦ 1974 καί ἑξῆς ἱστορικός ὑλισμός καί ὑλικός εὐδαιμονισμός μέχρι σήμερον –σέ ὅλες τίς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς– ἔγιναν κυρίαρχη ἰδεολογία, δυστυχῶς καί στήν Παιδεία, ἀφοῦ ἐκτόπισαν καί ἐκτοπίζουν μέ τή μέθοδο τοῦ σαλαμιοῦ τόν ἐθνικό καί ᾽Ορθόδοξο Χριστιανικό χαρακτήρα, τά ἐθνικά καί θρησκευτικά ἰδεώδη τοῦ λαοῦ μας.

Τοιουτοτρόπως: στρεβλώνεται καί ἐκτοπίζεται ἡ ἱστορία. Ὑποβαθμίζεται συνεχῶς ἡ γλώσσα ὡς ἐθνικό καί θρησκευτικό μόρφωμα (ἀπό το 1976 καί ἑξῆς ἐθνικῶς καί ἐκκλησιαστικῶς).

Προτείνεται ἀπό τούς θεολόγους “τῶν Α.Π., τῶν Π.Σ. κ.ἄ”. Νέα νομιμοποιητική βάση γιά τό ΜτΘ, (Ὑπόμνημα Γιαγκάζογλου κ.ἄ. πρός τόν τότε Ὑπουργό Παιδείας κ. Στυλιανίδη), ἀλλά καί στά Π.Σ. κ.ἄ. προτείνεται: ὄχι στό δόγμα (δογματισμός), (ὄχι στήν κατήχηση (κατηχησμός)!

Τό Παιδαγωγικό Ἰνστιτοῦτο ἀπό τό 2002 καί ἑξῆς μέ τό λεγόμενο Διαθεματικό Ἑνιαῖο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδῶν (ΔΕΠΠΣ) καί μέ τά συνακόλουθα Ἀναλυτικά Προγράμματα Σπουδῶν (ΑΠΣ), ΦΕΚ τ. Β´ ἀρ. 303/13–03–03 ἀνατρέπει τά

ἱστορικά δεδομένα καί στό ὄνομα τοῦ ἐκσυγχρονισμοῦ ἀποδομεῖ μέ τά νέα βιβλία τοῦ ἐν λόγῳ Προγράμματος Ὀρθοδοξία (Πίστη καί Δόγμα) καί τό χριστιανικό ἦθος. Τὰ βιβλία τῶν Θρησκευτικῶν, καί κυρίως τῶν φιλολογικῶν μαθημάτων ἀκολουθοῦν ἀπόλυτα τή Μεθοδολογία τοῦ περιοδικοῦ Annales καί τοῦ ἱστορικοῦ ὑλισμοῦ μέ ἀποτέλεσμα τό ἐκπαιδευτικό καί παιδαγωγικό ἔργο νά ὁδηγεῖται σέ μαρασμό, καί μέ τά νέα Προγράμματα Σπουδῶν – Πιλοτικά καί ἄλλα νά φθάνει πλέον “στοῦ κακοῦ τή σκάλα”.

Ἔτσι ἔχουμε:

1) Ἀποδόμηση τῆς Πίστεως καί τοῦ ἐθνικοῦ μας βίου.

2) Ἀποστασιοποίηση: ἀπό τό Ὀρθόδοξο χριστιανικό Δόγμα· ἀποκλείουν καί τό δικαίωμα παρέμβασης μ᾽ αὐτόν τόν τρόπο τῆς Ἐκκλησίας (Νόμος 509/77). Ἀλήθεια, γιατί ἀποκλείεται τό δόγμα καί ἡ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησἰας;

3) Ἀποστασιοποίηση ἀπό τήν ἐκκλησιαστική ἱστορία, τή Λατρεία καί τό ἑορτολόγιό της, ἀπό τήν θεολογική Ὁρολογία – μάλιστα πολλοί θεολογικοί ὅροι ἐνοχοποιοῦνται (Δογματισμός, Κατηχητισμός).

4) Ἡ γλώσσα τῶν Προγραμμάτων, καί κάποιων Θρησκευτικῶν βιβλίων, ἔχασε μαζί μέ τήν ἔλλειψη ἀκριβοῦς θεολογικῆς διατυπώσεως καί τήν ἱερότητά της ὑπό τήν εὐρεῖαν ἔννοια καί ἀντίληψη.

5. Τά θέματα διατυπώνονται ὡς νά πρόκειται γιά συγγραφή καί ἀνάπτυξη δοκιμίων καί ὄχι Θ.Μ. Γίνεται καθαρά ἀνθρωποκεντρικό καί τίποτε ἄλλο.

6. Ὁ χαρακτήρας τοῦ ΜτΘ εἶναι καθαρά Κοινωνιολογικός, Θρησκειολογικός καί θρησκευτικός συγκρητισμός· δέν ἔχει καμιά σχέση μέ Ὀρθόδοξο χριστιανικό Μάθημα καί τό Χριστοκεντρικό – Θεανθρωποκεντρικό χαρακτήρα. Ἐλλείπει παντελῶς ἡ Ὀρθόδοξος Χριστιανική Θεολογία.

7. Τά ΠΣ εἶναι τό ἀποκορύφωμα τῆς ἠθικῆς καί πνευματικῆς παρακμῆς τῆς Ἐκπαιδευτικῆς Κοινότητας, ἐάν ἰσχύσουν καί δοθοῦν στά παιδιά μας.

Οἱ ἐμπειρογνώμονες ἐκπαιδευτκοί ἀνέδειξαν τήν παρακμή σ᾽ αὐτό τό «μεγαλεῖο»: γλώσσα, περιεχόμενο, μέθοδο, ἐκπαιδευτικούς στόχους καί σκοπούς, ὅλα αὐτά σέ μηδενική βάση.

8. Ἀναζητεῖται ἀπό τούς εἰσηγητές τῶν Νέων Προοδευτικῶν καί ἐκσυγχρονισμένων προγραμμάτων «νέα νομιμοποιητική βάση». Πρόκειται γιά συνταγματικές ἀλλαγές καί νόμους περί Παιδείας, περί ἐθνικῆς καί θρησκευτικῆς συνειδήσεως. Ἀλλά καί γιά χωρισμό τῶν σχέσεων Ἐκκλησίας καί Πολιτείας.

Εἶναι ἔργο αὐτό τῶν θεολόγων τοῦ Π.Ι.; Εἶναι πρόταση ἐκπαιδευτικῶν τῆς Δημοσίας Ἐκπαιδεύσεως; ἤ μήπως ὑπερβαίνουν κάθε ὅριο δεοντολογίας;

Παρακμιακά στοιχεῖα ἐπικαλοῦνται οἱ ἐκσυγχρονιστές τῶν Ἀναλυτικῶν Προγραμμάτων καί τῆς συγγραφῆς τῶν σχολικῶν βιβλίων στό ὄνομα τῆς Δημοκρατίας, τοῦ προοδευτισμοῦ καί τοῦ ἐκσυγχρονισμοῦ: τῆς νεωτερικότητας καί μετανεωτερικότητας, τῆς πολυπολιτισμικότητας, τῆς ἀνεκτικότητας καί ἀνοικτότητας! Ὅμως ὅλα αὐτά ὁδηγοῦν στόν ἀφελληνισμό καί στήν ἀποχριστιανοποίηση, καί στήν ὑλοποίηση τῶν ἀθεϊστικῶν ἰδεολογημάτων, στήν διάλυση τῶν θεσμῶν λειτουργίας τῆς κοινωνίας.

Τό ὅλο πρόγραμμα περί Παιδείας ἐντάσσεται στόν εὐρύτερο σχεδιασμό περί ἀφελληνισμοῦ καί ἀποχριστιανοποίησης – ἀπορθοδοξοποίησης τοῦ λαοῦ μας.

Γι᾽ αὐτό προτείνεται ἡ ἄμεση ἀπόσυρσή 1τους καί ἡ ἐπιστροφή στά πρό τοῦ 2002 Ἀναλυτικά Προγράμματα· (ΦΕΚ 303/13–3–2003) καί μετέπειτα προγράμματα Σπουδῶν καί τά Πιλοτικά νά τεθοῦν στο Ἀρχεῖο).

Δυό παραδείγματα – ἀναφορές στά κείμενα τῶν ἐμπειρογνωμόνων α´ Θέση τῶν ἐμπειρογνωμόνων (ἀντίνομη πρός τό ΠΣ).

«... Δὲν ἐπιδιώκονται ἑνιαῖες καὶ ὁμοιόμορφες λύσεις, ἀφοῦ κάθε χώρα εἶναι ἀπόλυτα ἐλεύθερη νὰ ἐπιλέγει τὸν χαρακτήρα καὶ τὶς κατευθύνσεις τῆς θρησκευτικῆς ἐκπαίδευσης (ἐπιλογὴ ποὺ σχετίζεται στενότατα μὲ τὴν ἰδιαίτερη ἱστορικὴ καὶ πολιτισμική της συνάφεια». σ. 11.

–Ἄρα ἡ ὅλη ὑπόθεση– τό ὅλον ζήτημα τοῦ χαρακτῆρος τοῦ ΜτΘ εἶναι δική μας ὑπόθεση– δὲν ἐπιβάλλεται ἀπό τήν Ε.Ε. ὅσο καί ἄν, ἀναληθῶς, τό ἐπικαλοῦνται κάποιοι.

β´ Θέση τῶν ἐμπειρογνωμόνων (Συνάδει μέ τήν πραγματικότητα;)

«Τὸ μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν ξεπερνάει τὴν δεοντολογία τῆς μεταδόσεως δογματικῶν ἀληθειῶν καὶ ἀναδεικνύεται παράγων ἀντιστάσεως τοῦ ἐθνικοῦ ὀργανισμοῦ στὸν προϊόντα μαρασμό, ὁ ὁποῖος κατὰ βάθος ὀφείλεται σὲ χωρισμὸ τῆς κοινωνίας μας ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία. Θὰ πρέπει νὰ συνειδητοποιήσουμε ὅτι μόνο σὰν Ἕλληνες μποροῦμε νὰ εἴμαστε χριστιανοὶ χωρὶς αὐτὸ νὰ σημαίνει ἀξιολογικὴ ὑπεροχὴ τοῦ πρώτου ἐπὶ τοῦ δευτέρου, ἀλλὰ ὀργανικὴ προτεραιότητα καὶ τοῦτο διότι, ἂν ὁ χριστιανισμὸς ἐπιδιώκει μία ἐλεύθερη προσωπικὴ ὕπαρξη, ἡ τελευταία εἶναι ἀδιανόητη ἔξω ἀπὸ τὸν ὁρίζοντα τῆς ἐθνικῆς ταυτότητος» (Στ. Ράμφος, Γιῶργος Ν. Παπαθανασόπουλος, Βλ. Πενήντα λόγοι διαφωνίας–50ός λόγος).

Τά πρῶτα Συντάγματα (Ἐπιδαύρου, Τροιζῆνος κ.λπ.) ἀποφαίνονται ὅτι «Ἕλληνες εἰσιν οἱ πιστεύοντες εἰς Χριστόν». Ἐμεῖς (οἱ θεολόγοι) πρῶτα εἴμαστε ὀρθόδοξοι χριστιανοί καί ἔπειτα Ἕλληνες. Ὅσοι (ὁποιασδήποτε ἐθνότητος) εἶναι συνειδητοί Ὀρθόδοξοι χριστιανοί εἶναι καί Ἕλληνες– φιλέλληνες π.χ. ὁ π. Ἀθανάσιος Γιέφτιτς κ.ἄ. Τά συμπεράσματα τοῦ ἀναγνώστη.

Τώρα, ὅσον ἀφορᾷ τὶς σχέσεις Ἑλληνισμοῦ καὶ Χριστιανισμοῦ κατὰ τὸ Πρόγραμμα Σπουδῶν, στὴν Α´ Γυμνασίου τὰ παιδιὰ διδάσκονται: «τὴ δυναμικὴ τῆς συνάντησης μὲ τὴ σύνθεση, μὲ κλασσικὸ παράδειγμα τὴ συνάντηση τοῦ Χριστιανισμοῦ μὲ τὸν Ἑλληνισμό, ἡ ὁποία πραγματοποιήθηκε μέσα ἀπὸ –ἐνίοτε δραματικές– συγκρούσεις καὶ ἐντάσεις ἀλλὰ καὶ ἀξιοσημείωτες συνθέσεις, ποὺ ἐκφράστηκαν μὲ δημιουργικὴ πρωτοτυπία στὰ κείμενα, στὰ μνημεῖα, στὴ ζωὴ καὶ ἐν τέλει στὸν ἴδιο τὸν πολιτισμό».

Εἶναι φανερὸ ὅτι ὁ Χριστιανισμὸς τοποθετεῖται ἔναντι τοῦ Ἑλληνισμοῦ ὡς κοινωνικο–πολιτιστικὸ φαινόμενο, σχετικὸ καὶ κοσμικὸ καὶ μάλιστα ὡς ἀντίπαλο τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Καὶ ὅλα ἑστιάζονται στὴν ἀντιπαλότητα τῶν ἰδεῶν καὶ στὶς συγκρούσεις τῶν ἀντιθέσεων σὲ σχετικὸ καὶ κοσμικὸ ἐπίπεδο. (ἐμφανὴς ἡ θεωρία τῶνAnnàles).

Τί θά γίνει μέ ὅλα αὐτά; Προτάσεις γιά ἐπεξεργασία καί ἐνέργεια

α. ἀκύρωση τῶν προγραμμάτων ὡς μή Ὀρθοδόξων.

β. Δυνατότητα τῶν ὀρθόδοξων χριστιανῶν μαθητῶν νά ἐξαιροῦνται ἀπό τό Μάθημα αὐτό καί νά διδάσκονται τό Ὀρθόδοξο Χριστιανικό Μάθημα (ὅ,τι γίνεται στίς Βρυξέλλες σέ Δημοτικό καί Γυμνάσιο).

γ. Νά συνταχθοῦν Ὀρθόδοξα Χριστιανικά Βιβλία ἢ νά ἁναπτυχθοῦν, ἀφοῦ συμπληρωθοῦν καί βελτιωθοῦν, παλαιά βιβλία τῶν Θρησκευτικῶν.

δ. Τήν προσπάθεια αὐτή μπορεῖ νά ἀναλάβει καί νά τή φέρει εἰς πέρας ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος καί οἱ Ἱερές Μητροπόλεις –κατά τόπους– καί μέ τήν ἐνεργό δραστηριοποίηση τῶν ἐνοριῶν καί τοῦ κατηχητικοῦ της ἔργου. Σ᾽ αὐτό θά βοηθήσουν ἡ ΠΕΘ καί τά Ἐπαρχιακά Παραρτήματα καί μέλη της, ἀλλά καί κάθε θρησκευτικός Σύλλογος ᾽Ορθοδόξων Χριστιανῶν.

ε. Πρώτη ἐνέργεια θά εἶναι ἡ ἀπόσυρση τῶν Π.Σ. τοῦ Παιδαγωγικοῦ Ἰνστιτούτου καί ἡ χρήση θρησκευτικῶν βοηθημάτων πρό τοῦ 2003, ὥστε νά ἀποφευχθεῖ ἡ διάσπαση τοῦ κλάδου ἀλλά καί τῶν Μαθητῶν. Κατά συνέπεια δέ καί τῆς κοινωνίας!

ζ. Ἡ Κυβέρνηση, πού θά προκύψει ἀπό τίς ἐκλογές τῆς 6ης Μαΐου, ὀφείλει νά συνεργασθεῖ μέ τήν Ἐκκλησία καί νά ἐπαναφέρει στήν τάξη τό θέμα τῆς θρησκευτικῆς ἀγωγῆς τῶν Ἑλληνοπαίδων.

Ἡ πρωτοβουλία ἀνήκει πλέον στήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.

Εὐχαριστῶ,

Ἀθήνα 04–05–2012

Ὑποσημείωση

1. Βλ. Ἠλία Δ. Μπάκου: Ἀναγκαία ἡ ἀπόσυρσις ἤ τό πάγωμα τῶν πιλοτικῶν προγραμμάτων Σπουδῶν διά το ΜτΘ, «Ὀρθόδοξος Τύπος», 30.3.2012,

Εὐαγγέλου Πονηροῦ, Προβλήματα τοῦ (πιλοτικοῦ) Προγράμματος Σπουδῶν…,

Γεωργίου Ν. Παπαθανασοπούλου, Πενήντα λόγοι διαφωνίας… Κείμενα τῆς ΠΕΘ κ.ἄ.

Ἠλία Δ. Μπάκου, Λόγος ἀποδεικτικός ὑπέρ τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστ. μαθήματος, Ἀθήνα 2011. κ.ἄ.

πηγή: Ορθόδοξος Τύπος, 8/6/2012